تصویب قانون سربازگیری در ایران، واگذاری امتیاز کشتیرانی در کارون به انگلیسی ها، آغاز دیکتاتوری "رضا خان پهلوی"، وفات "سید رضی" گردآوردنده ی نهج‌البلاغه، برگزاری اولین مسابقه فوتبال در جهان و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 9 آبان 1393 خورشیدی برابر با 6 محرم 1436 هجری و 31 اکتبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

واگذاری امتیاز کشتیرانی در کارون به انگلیسی ها در زمان ناصرالدین شاه قاجار (1267 ش)
یکی از امتیازاتی که در زمان ناصرالدین شاه قاجار به انگلیسی‌ها واگذار شد، آزادی کشتیرانی در رودخانه کارون در استان خوزستان بود. چرا که سیاستمداران این کشور از سال‌ها قبل به اهمیت رود کارون از جهات تجاری و اقتصادی و سیاسی پی برده بودند و امتیازی در این مورد می‌خواستند. این مجوّز که انگلیسی‌ها، نیم قرن برای به دست آوردن آن تلاش کردند، علاوه بر توسعه نفوذ سیاسی و نظارت بر نواحی جنوبی ایران، از نظر منافع تجاری، استفاده از این راه طبیعی برای حمل و نقل اجناس انگلیسی و هندی به شهرهای مرکزی از راه عادی بوشهر - شیراز - اصفهان بود. علت مخالفت ابتدایی دولت ایران با اعطای این امتیاز، هراس از روس‌ها بود، لیکن پس از اعطای امتیاز شیلات شمال‌به روس، امتیاز کشتیرانی در روخانه کارون به انگلیس واگذار شد.

تصویب قانون سربازگیری در مجلس شورای ملی در جریان جنگ جهانی اول (1294 ش)
به دنبال تاخت و تاز نیروهای بیگانه در کشور در جریان جنگ جهانی اول و به خطر افتادن استقلال ایران، و همچنین ضعف قوای غیر منظم و محدود ژاندارمری موجب شده بود که در مقابل یکه تازی بیگانگان، هیچ اقدامی از سوی دولت انجام نگیرد و فقط در برخی مناطق، افراد محلی از سر غیرت ملی در مقابل بیگانه مقاومتی کنند، که آن هم به سبب نابرابری تعلیمات و تجهیزات چاره ساز نبود.

از این رو، مجلس، بهترین راه را جمع‌آوری سرباز از ولایات و روستاها پیش بینی کرد و قانون سربازگیری را به تصویب رساند. به موجب این قانون، هر روستا، برای تدارک عده‌ای سرباز برای حکومت، تعهد می‌نمود و در مقابل، دولت، خرج سرباز و کمک مالی به خانواده او را عهده دار می‌شد.

ترور خانم "ایندیرا گاندی" سیاست‌مدار و نخست وزیر پیشین هند (1984 م)

صدور قطعنامه 540 شورای امنیت در پی حملات عراق به کشتی های تجاری در خلیج فارس (1362 ش)
به دنبال حمله نیروی هوایی ارتش بعث عراق به کشتی‌های تجاری در خلیج فارس از سال 1360، و نیز مختل کردن امنیت این منطقه در ادامه آن، قطعنامه شماره 540 شورای امنیت سازمان ملل در آخر اکتبر 1983 م برابر با نهم آبان 1362 ش صادر شد و حق کشتی رانی و بازرگانی آزاد در آب‌های بین المللی رامورد تاکید قرار داد و از همه کشورها خواست که آن را رعایت کنند. در این قطعنامه از دو طرف متخاصم خواسته شد که درگیری‌های خود را در خلیج فارس پایان داده و به تمامیت ارضی کشورهای ساحلی احترام بگذارند. در این قطعنامه همچنین از دو طرف خواسته بود که از هر اقدامی که صلح و امنیت بین‌المللی و همچنین حیات دریایی در منطقه خلیج فارس را در معرض مخاطره قرار می‌دهد خودداری ورزند. این قطعنامه در حالی صادر شد که عراق حملات خود را به پایانه و کشتی‌های نفتی ایران شدت بخشیده و بی‌توجه به منع سازمان ملل، به ناامنی منطقه می‌افزود. در قطعنامه 540 عناصر مثبتی وجود دارد از جمله: لزوم بررسی واقع بینانه جنگ، عدم اشاره به قطعنامه‌های قبلی شورا، عدم اشاره به آتش‌بس یا خروج نیروها، اشاره به گزارش هیئت بازرسی، حمله به مناطق مسکونی و تلاش دبیرکل برای رسیدن به راه حلی کامل، عادلانه و شرافتمندانه و قابل قبول برای هر دو طرف. این، اولین قطعنامه‌ای بود که به اتفاق آرا به تصویب نرسید و دارای سه رای ممتنع بود. هرچند این گمان می‌رود که صدور این قطعنامه، ناشی از گزارش هیئت اعزامی دبیرکل به منطقه باشد، ولی در واقع بیشتر از هر چیز، متأثر از عملیات والفجر 4 بود که اواخر مهرماه آن سال به اجرا درآمد و طی آن هفتصد کیلومتر مربع از منطقه عملیاتی به دست نیروهای اسلام افتاد.

عملیات ذوالفقاریه در منطقه آبادان و عقب راندن دشمن از جزیره آبادان (1359 ش)

تصویب انقراض حکومت قاجاریه توسط مجلس و آغاز دیکتاتوری "رضا خان پهلوی"(1304 ش)
تغییر حکومت قاجار و جایگزینی پهلوی، از سال‌های قبل مد نظر رضاخان میرپنج بود تا اینکه مسافرت طولانی احمدشاه به اروپا، بهترین فرصت را برای او مهیا نمود. در این هنگام با حمایت هواداران رضاخان در مجلس، احمدشاه از فرماندهی کل قوا عزل گردید و این مقام به رضاخان سردار سپه واگذار شد. پس از مدتی با فشار نظامیان بر مجلس شورای ملی، در جلسه نهم آبان 1304، ماده واحده مبنی بر خلع قدرت و انقراض سلسله قاجار به تصویب رسید. در پی این جلسه، خاندان کهنسال قاجاریه پس از یکصد و پنجاه سال سلطنت، با یک قیام و قعود ساده، به سرعت منقرض گردید و حکومت ننگینِ 53 ساله پهلوی آغاز شد.

 تصمیم مجلس در نهم آبان، بازتاب گسترده‌ای در مطبوعات جهان به دنبال داشت و تمام خبرگزاری‌ها، تغییرات ایران را با آب و تاب تمام در صفحات اول روزنامه‌های خود انتشار می‌دادند. در همان هنگام که دولت فروغی در تهران سرگرم برگزاری جشن تاجگذاری بود، احمد شاه قاجار در پاریس طی یک مصاحبه مطبوعاتی و صدور اعلامیه، عزل خود را از سلطنت، غیرقانونی خواند و آن را به زور اسلحه و قشون دانست. رضاخان سرانجام در 22 آذرماه 1304 به سلطنت دائمی دست یافت و در چهارم اردیبهشت سال بعد تاجگذاری رضاخان نمود. پس از آن، محمدحسن میرزا ولیعهد با خواری راهی مرز گردید و رضاخان پهلوی که از آن پس والاحضرت اقدس خوانده می‌شد به ریاست حکومت موقت معین گردید. تصویب انقراض حکومت قاجار توسط مجلس شورای ملی ایران، با توطئه‌های پنهان و آشکار رضاخان پهلوی و وابستگان انگلیسی صورت گرفت. حدود یک ماه و نیم پس از آن، رضاخان، خود را شاه ایران خواند و سلسله پهلوی را تأسیس کرد.


وفات عالم و محدث شهیر شیعه "سید رضی" گردآوردنده ی نهج‌البلاغه (406 ق)
محمد بن حسین، معروف به سیدرضی در سال 359 قمری دیده به جهان گشود. پدرش ابواحمد حسین بن موسی نام دارد که نَسَبَش با چهار واسطه به امام موسی بن جعفر (ع) می‌رسد. سیدرضی از بزرگان شیعه و دارای مقام و منزلت در دولت بنی‌عباس و دولت آل‌بویه بود و برادرش، سید مرتضی، از بزرگان علما و فقهای شیعه در قرن پنجم هجری قمری و صاحب تألیفات فقهی و اصولی است. سیدرضی از بزرگ‌ترین صاحبان فصاحت و بلاغت بود که از درکی صحیح و ذوقی سلیم بهره داشت. وی در 30 سالگی، کل قرآن را در مدت کوتاهی حفظ نمود. سید، همه‌ی خلفای بنی‌عباس را غاصبان خلافت و ولایت و حکومت اسلامی می‌دانست و با اشعار خود، سعی در بیان حقایق و طرح عقاید انقلابی خود داشت. شیخ طوسی، مفید نیشابوری، مهیار دیلمی و ابوالحسن هاشمی و... از شاگردان سیدرضی هستند. معانی القرآن، تَلخیصُ البَیان عن مجازاتِ القرآن از جمله تالیفات اوست. شریف رضی در اقدامی بی‌نظیر، کلمات، خطابه‌ها، نامه‌ها و مواعظ امام علی (ع) را گردآوری کرد و با نام "نهج البلاغه" به جامعه‌ی بشری اهدا نمود. سیدرضی اولین کسی است که مکانی برای تحصیل طلاب علوم دینی تهیه کرد و آن را دارالعلم نامید. سرانجام، سیدرضی این عالم شهیر اسلامی در محرم سال 406 قمری در 47 سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد. بدن پاک سید را پس از تشییعی با شکوه در منزلش به امانت به خاک سپرده و بعدها به حرم امام حسین (ع) در کربلا منتقل کردند.

تولد "چیان کای چِک" رئیس‌جمهور پیشین چین ملی (1886 م)
پس از مرگ بنیانگذار انقلاب 1911، چیان کای شک در پی یک کودتای نظامی قدرت را در چین قبضه کرد و بدین ترتیب دستگاه رهبری چین در اواخر دهه 1920 در معرض رقابت نظامیان قرار گرفت. چیان کای چک پس از کسب قدرت، در اقدامی جنجالی که به "ترور سفید " موسوم شد، به پاکسازی وسیعی در احزاب چپ دست زد که زمینه‌ساز جنگ داخلی چین شد. این امر در نهایت به پایان رابطه مسالمت‌آمیز حزب چپ حاکم و حزب کمونیست چین انجامید.

برگزاری اولین مسابقه فوتبال در جهان (1901 م)
اولین مسابقه بین المللی فوتبال در جهان بین دو تیم ملی فوتبال مجارستان و اتریش، انجام شد. گو این که قبل از این مسابقه فوتبال، مسابقه دیگری نیز بین اسکاتلند و انگلستان انجام شده بود اما، چون اسکاتلند قسمتی از انگلستان محسوب میشود، آن را مسابقه بین المللی به حساب نیاورده و مسابقه اتریش و مجارستان را مسابقه رسمی میشمارند. این مسابقه 5 بر 2 به نفع اتریش تمام شد.

آزمایش اولین بمب هیدروژنی امریکا (1952 م)
س از دست‌یابی ایالات متحده امریکا به بمب هسته‌ای و به کارگیری آن در شهرهای هیروشیما و ناکازاکی ژاپن در جریان جنگ جهانی دوم و قتل عام صدها هزار نفر توسط آن، این بار در اوایل دهه 1950 م دانشمندان امریکایی برای ساختن بمب هیدروژنی تلاش می‌کردند. قدرت انهدامی این بمب، به درجاتْ بیشتر از بمب هسته‌ای بود. آزمایش‌های اولیه این بمب در سال 1952 م صورت گرفت. اما در 21 مه 1956، اولین بمب هیدروژنی امریکا در جزیره بی‌کینی واقع در اقیانوس اطلس آزمایش شد. قدرت این بمب برابر با ده میلیون تن ماده منفجره تی.ان.تی بود و انفجار آن، انهدام وسیع و غیرقابل باوری ایجاد کرد. با افشای خبر آزمایش این بمب هیدروژنی، مردم در سراسر عالم به اعتراض علیه آن برخاستند و خواهان جلوگیری از ادامه این آزمایش‌ها گردیدند. در این میان حتی دانشمندانی نظیر آلبرت انیشتین نیز جهانیان را علیه خطرات مرگبار سلاح‌های هسته‌ای آگاه کرد. هرچند در سالهای بعد مبارزه برای خلع سلاح هسته‌ای در جهان آغاز شد و قراردادهایی نیز در این زمینه منعقد گردید، با این حال، تولید این سلاح‌ها متوقف نشد و قدرت‌های بزرگ، بدون توجه به تهدیدات این سلاح‌ها برای جامعه بشری، به ساخت آن ادامه دادند.

درگذشت "لویی ماسینْیون" خاورشناس معروف فرانسوی (1962 م)

کناره‌گیری داوطلبانه "ماهاتیر محمد" از نخست وزیری مالزی (2003 م)
ماهاتیرمحمد، نخست‌وزیر پیشین مالزی، در بیستم دسامبر 1926 م، به دنیا آمد. ماهاتیر محمد در حدود 48 سالگی، علاوه بر کسب مقام سناتوری، به معاونت نخست وزیری مالزی برگزیده شد. وی در 16 ژوئیه 1981 م، در 55 سالگی به عنوان چهارمین نخست وزیر مالزی پس از استقلال، زمام امور این کشور را به دست گرفت. وی به عنوان پدر مالزی مدرن، طی دو دهه، اقتصاد وابسته مالزی رابه یک اقتصاد در حال رشد تبدیل کرد و درآمد سرانه این کشور را از 300 دلار به چهار هزار دلار افزایش داد. تاکید بر حفظ استقلال کشور و اتخاذ مواضع مستقل در مواجهه با تحولات بیرونی و نیز پای‌بندی به فرهنگ و سنن مالزیایی و عدم اعتقاد به تقلید از فرهنگ غربی، از عمده اعتقادات ماهاتیرمحمد به شمار می‌آید.

ماهاتیر محمد به پدیده جهانی شدن با دیده تردید می‌نگریست و بر آن بود که باید ضمن استفاده از نکات مثبت جهانی شدن، تبعات منفی آن را شناخت و از آن احتراز نمود. وی اسلام و اصول اساسی آن را از موجبات توسعه سریع مالزی در مدت دو دهه حکومت خویش می‌دانست و بر این اعتقاد بود که اگر مسلمانان به اصول اسلام پای‌بند باشند می‌توانند به پیشرفت و توسعه برسند. ماهاتیرمحمد سرانجام پس از 22 سال زمام‌داری، در 31 اکتبر 2003 م به صورت داوطلب از قدرت کناره‌گیری نمود و جای خود را به معاونش، "عبداللَّه احمد بداوی" سپرد.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار