به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، این شیوه از حمل و نقل عمومی، اولین بار اواخر سلسله قاجار در تهران از سوی کارشناسان بلژیکی به کار گرفته شد. برای این کار ابتدا ریل‌هایی در چند خیابان اصلی تهران آن دوران نصب شد و سپس کالسکه‌های بزرگ و جادار متصل به اسب روی این ریل‌ها کشیده می‌شد و به جابه‌جایی مسافر می‌پرداخت. این اتوبوس‌های اسبی تا حدود پنج سال بعد همچنان به فعالیت پرداختند تا این که پس از اختلاف‌نظر شکل گرفته بین صاحبان این شبکه حمل و نقل و مسئولان شهری وقت این طرح دیگر ادامه نیافت. نخستین اتوبوس ایران از سوی یک تاجر اهل بلژیک در شهر رشت به کار گرفته شد. با گذشت زمان مشخص شد این سرمایه‌گذاری به خاطر نبود زیرساخت‌های لازم و برنگشتن سرمایه، چندان درست نبود و به همین دلیل مرد بلژیکی اتوبوس خود را به یک تاجر ایرانی می‌فروشد.

این تاجر ایرانی که به معین‌التجار مشهور بود، این اتوبوس را به تهران آورد و به جابه‌جایی مسافر در پایتخت ایران پرداخت. به تدریج استقبال از این وسیله نقلیه جدید افزایش یافت و چند تاجر دیگر نیز به وارد کردن اتوبوس‌هایی به ایران اقدام کردند. در همین سال‌ها بود که گروهی از دانمارکی‌ها نیز چند اتوبوس بنزینی وارد ایران کردند و در چند خط مختلف در تهران به جابه‌جایی مسافر پرداختند. همه این فعالیت‌ها سبب شد چهره تهران آن روزگار که تا پیش از این فقط درشکه و گاری را به خود دیده بود به ناگاه دگرگون شود. با این که استفاده از اتوبوس برای حمل و نقل مزایای زیادی داشت، اما مشکلاتی را نیز برای شهروندان و مسافران ایجاد می‌کرد. در آن دوران مقررات خاصی در اتوبوسرانی حاکم نبود. اتوبوس‌ها در هر جایی که مسافران می‌خواستند توقف می‌کردند، سازوکار مشخص و یکدستی برای تعیین کرایه موجود نبود و شرکت‌های خصوصی متعددی بدون هیچ گونه هماهنگی به فعالیت مشغول بودند.

در واپسین سال‌های قرن سیزدهم خورشیدی بود که نابسامانی‌های موجود در سیستم‌های موازی حمل و نقل اتوبوسی موجب شد حکومت به فکر چاره‌ای برای ساماندهی و نظم‌بخشی به آنها بیفتد. این تلاش‌ها در نهایت به شکل‌گیری سازمانی با عنوان «اتوبوسرانی شهری» در بسیاری از شهرداری‌های آن روزگار منجر شد.