اما چرا شيعيان نواصب را كافرمي‌دانند، در حالي كه آنها مسلمان بوده‌اند؟!

معنای ناصبی

لازم است قبل از پاسخ به این پرسش، معنای نواصب را بدانیم؛

درباره كفر نواصب دلايل متقن و غيرقابل انكاري وجود دارد كه توجه شما را به چهار دليل جلب مي‌كنيم: قبل از پرداختن به دلائل كفر آنها لازم است كه ناصبي را تعريف كنيم و حكم كفر آنها را مستند بسازيم.

در كتاب تاج العروس و لسان العرب، «ناصبي به گروهي گفته شده است كه دشمني با امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ را جزء ‌دين مي‌پندارند.»(1) از اين جهت به آنان ناصبي گفته‌اند كه دشمني با امیرالمومنین و اهل بيت پيامبر اسلام ـ صلوات الله علیهم اجمعین ـ را شعار خود قرار داده‌اند و گمان مي‌برند كه دشمني با اهل بيت پيامبر اسلام يك اصل ديني مي‌باشد.

صاحب جواهر نيز اين تعريف را موجه دانسته و فرموده است «در كفركساني كه برامام ـ عليه السّلام ـ خروج كردند و امام را دشنام و لعن نمودند و نيز كساني كه نص صريح پيامبر اسلام را شنيدند كه امام علي ـ عليه السّلام ـ وصي و خليفة پيامبراست، اما منكر اين نص شده‌اند، جاي هيچ ترديدي نيست.» (2)

دلايل كفر ناصبي:

1. مخالفت با نص صريح قرآن
قرآن درباره اهل بيت و ذوي القرباي پيامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، محبت و مودت را برمسلمين واجب دانسته و پاداش مزد رسالت رسول الله صلي الله عليه و آله را دوستي خاندان او قرار داده و فرموده است: «ذَلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَمَن يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْنًا إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ؛ اين همان [پاداشى] است كه خدا بندگان خود را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‏اند [بدان] مژده داده است بگو به ازاى آن [رسالت] پاداشى از شما خواستار نيستم مگر دوستى در باره خويشاوندان و هر كس نيكى به جاى آورد [و طاعتى اندوزد] براى او در ثواب آن خواهيم افزود قطعا خدا آمرزنده و قدرشناس است »(3)

همچنين خداوند در قرآن، (وليّ) مسلمانان را، در خدا و پيامبر او و كسي كه ايمان به خدا دارد و نماز مي‌خواند و در حال ركوع به سائل زكات مي‌دهد، منحصر كرده می فرماید:« إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ ؛ ولى شما تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آورده ‏اند همان كسانى كه نماز برپا مى‏ دارند و در حال ركوع زكات مى ‏دهند.».(4)

درباره شأن نزول اين آيه همه مفسران اتفاق نظردارند كه تنها امیرالمومنین علي عليه السّلام درحال ركوع، زكات پرداخته است و اين آيه مباركه درباره اين كار ارزشمند امام علي ـ عليه السّلام ـ نازل گرديده است.(5)

وقتي ولايت امام علي در رديف ولايت خداوند و رسول الله صلي الله عليه و آله مطرح مي‌شود، معنايش اين است كه آن حضرت از نظر قرآن معيار هدايت و حقانيت مي‌باشد. پس اگر گروهي بغض و دشمني با امیرالمومنین عليه السّلام  و اهلبيت پيامبراکرم صلوات الله علیهم اجمعین را جزء دين خود بشمارند، بدون ترديد مخالفت اعتقادي آشكار با قرآن دارند. و اين دشمني حكايت‌گر كفر و عناد آنها با اسلام است.

مطابق نقل سيوطي در «الدّر المنثور» پيامبر اسلام فرمود: «خدايا دوست بدار هر كه علي ـ عليه السّلام ـ را دوست مي‌دارد و دشمن دار هر كه علي را دشمن مي‌دارد.»(6) و با اين بيان روشن است كه دشمني با اهل بيت پيامبر به ويژه حضرت علي ـ عليه السّلام ـ دشمني با خداست.

2. مخالفت علني با سنت صريح رسول الله صلي الله عليه و آله

از مجموع روايات مختلف و گوناگوني كه درباره فضيلت و شرافت امیرالمومنین عليه السّلام وارد شده به دست مي‌آيد، كه امام ـ عليه السّلام ـ از منزلت و جايگاه بي‌نظيري نسبت به پيامبر اسلام برخوردار بوده است. بر اساس مفاد حديث منزلت جايگاه امیرالمومنین عليه السّلام  نسبت به پيامبر مثل جايگاه هارون نسبت به موسي ـ عليه السّلام ـ است.(7)

و مطابق نقل منابع اهل سنت و شيعه، اهل بيت پيامبر اعظم كه از جمله ی آنان امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ است،‌ عِدل قرآن شمرده شده و تمسك به اهل بيت و قرآن مانع از گمراهي و انحراف مي‌شود.(8)

بنابراين امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ بهترين انسان از نظر قرآن و احاديث پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم است، دشمني با او و خاندان پيامبر جز دشمني با خدا و دين خدا معناي ديگري ندارد و پرواضح است كه هر كه، راه دشمني با خدا و دين او را در پيش گيرد، سرانجامي جز كفر و گمراهي نخواهد داشت.

3. دشمنان علي و خاندان پيامبر منافق هستند
رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرموده است: هر كه خاندان ما را دشمن بدارد، حتماً منافق است.(9)

و در حديث ديگري مي‌فرمايند: «اي علي جز‌ مؤمنان تو را دوست نمي‌دارند و جز منافقان با تو دشمني نخواهند كرد.»(10)

وقتي دشمني با امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ باعث نفاق و دوري از ايمان باشد، جاي هيچ ترديدي بركفر آنان نيست، ‌چه اينكه منافقان بدتر از كافران هستند. لذا قرآن جايگاه منافق را در پايين‌ترين طبقه جهنم معرفي كرده و می فرماید:«إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا؛ همانا منافقان در فروترين درجات دوزخند و هرگز براى آنان ياورى نخواهى يافت».(11)

شدت مغضوبيت منافقین تا آنجا است كه مانع از آمرزش رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم است و قرآن مي‌فرمايد:« اسْتَغْفِرْ لَهُمْ أَوْ لاَ تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ إِن تَسْتَغْفِرْ لَهُمْ سَبْعِينَ مَرَّةً فَلَن يَغْفِرَ اللّهُ لَهُمْ ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَاللّهُ لاَ يَهْدِي الْقَوْمَ الْفَاسِقِينَ ؛ چه براى آنان آمرزش بخواهى يا برايشان آمرزش نخواهى [يكسان است‏ حتى] اگر هفتاد بار برايشان آمرزش طلب كنى هرگز خدا آنان را نخواهد آمرزيد چرا كه آنان به خدا و فرستاده ‏اش كفر ورزيدند و خدا گروه فاسقان را هدايت نمى‏ كند.»(12)

4. دشمني با اهل بيت پيامبر ملازم با تكذيب خدا و دروغ بستن بر او است
ناصبي كساني هستند كه دشمني با امام علي ـ عليه السّلام ـ و خاندان او را جزء دين خداوند مي‌شمارند،‌ و روشن است كه در مرحله اول بر خداوند افترا و دروغ مي‌بندند، زيرا هرگز در دين خدا

دشمني با خاندان پيامبر به ويژه امام علي ـ عليه السّلام ـ جايز نيست، پس كساني كه بر خداوند افترا مي‌بندند و اين كار را، جزء اعتقاد و ايمان‌شان مي‌دانند، به گواهي قرآن ستمكارترين افراد

مي‌باشند.(13) و بزرگ‌ترين ظلم، شرك به خدا است.(14) و نواصب مطابق منطق قرآن مشرك مي‌باشند. و در ثاني اعتقاد به دشمني با خاندان پيامبر  صلي الله عليه و آله و سلّم و امام

امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ ، تكذيب خداوند مي‌باشد (معاذ الله) و تكذيب خدا و پيامبر او به اتفاق نظر تمام علماي اسلام از عوامل اصلي كفر و ارتداد به حساب مي‌آيد.(15) زيرا قرآن، ‌امام

علي ـ عليه السّلام ـ را ولي مؤمنان، معرفي مي‌كند(16) و او را، خير البريّه مي‌داند.(17) و دوستي با خاندان پيامبر را كه علي از جمله ی آنان است را واجب مي‌شمارد، ‌اگر كسي واقعاً معتقد به

خدا و كتاب او باشد و ايمان بر پيامبر او داشته باشد، ‌بهترين انسان در نزد خدا و پيامبركه همانا امام علي ـ عليه السّلام ـ و خاندان پاك اوست را دشمن نمي‌دارد. و هركس با چنين انساني

دشمني كند جز اين كه خدا و پيامبرش را تكذيب كرده است، غرض و مقصدي ندارد. لذا امام مالك مي‌گويد: «دشمني با اصحاب پيامبر و دشنام آنان، موجب كفر است، زيرا كساني كه به ياران

پيامبر خشمگين مي‌شوند(18) كسي جز كافران نيستند.»(19)

امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ بيشترين همراهي را با پيامبر اسلام داشته است. اگر مصاحبت با پيامبر ارزش هست، علي از همه مسلمانان پيشقدم بوده است. زيرا وي اولين كسي بود كه اسلام

آورد(20) و آخرين كسي بود كه پيامبر اسلام در آغوش او به لقاي حق شتافت. بنابراين، امیرالمومنین ـ عليه السّلام ـ به ملاك «همراهي» با پيامبر از همه كاملتر است و دشمني با او و دشنام وي

حكايت از كفر و عناد با اصل اسلام و ايمان دارد. لذا دشمنان امام علي ـ عليه السّلام ـ محكوم به كفر و نجاست مي‌باشند.(21)

پی نوشت ها:

1. الحسيني الواسطي الزّبيري، تاج العروس، محمد مرتضي، نشردار الفكر، چاپ جديد، سال 1414 ه‍ ق، ج 2، ص 436. و لسان العرب، بيروت، دار احياء‌التراث العربي، چ اول، ‌سال 1416ه‍ ق، ج14، ص 157.
2. النجفي، محمدحسن، جواهر الكلام، نشردار الكتب الاسلاميه تهران، چاپ ششم، سال 1379 ق، ج 6، ص 66 ـ 67.
3. شوري:23.
4. مائده:55.
5. الجزيري، عبدالرحمن، غروي، سيد محمد، مازح، ياسر، الفقه علي مذاهب الاربعة و مذهب اهل البيت، بيروت، ‌نشر دار الثقلين، چ اول، سال 1419 هـ .ق، ج اول، ص 9 ـ 10.
6. سيوطي، جلال الدين، الدّر المنثور، قم، نشر كتابخانه آيت الله مرعشي نجفي،‌چ اول، سال 1404ق‌ ه‍ ج 1 ـ2، ص 293، ذيل آيه 55 مائده،
7. البخاري، محمد بن اسماعيل، صحيح البخاري، بيروت، نشر دارالجيل، بي‌تا، ج6، ص3، و صحيح مسلم، ج 15 ـ 16، كتاب فضائل الصحابه فضائل امام علي، بيروت، نشر دار احياء التراث العربي، چ سوم، بي‌تا، ص 186 ـ 187.
8. صحيح مسلم، پيشين. و مسند احمد بن حنبل، بيروت، نشر دار صادر، بي‌تا، ج 3، ص17.
9. در المنثور، ج 5 ـ 6، ص 7، ذيل آيه 23 شوري و در حديثي ديگر در همين منبع آمده است: «والله لايدخل قلب أمراً مسلم، ايمان حتي يُحبّكم لله و لِقُربي».
10. مسند احمد، ج 6، ص 34، پيشين.
11. نساء:145.
12. توبه:80.
13. انعام:144.
14. لقمان:13.
15. مجلس الاعلي شئون الاسلاميه، موسوعة الفقه الاسلامي، ‌قاهره، طبع مصر، بي‌تا، ج3، از ص252 تا 254.
16. مائده:55. بر اساس حديث‌هاي متعدد مقصود علي ـ عليه السّلام ـ است.
17. بينه: 8. سيوطي دربارة تفسير اين آيه مباركه به سند متعدد از جمله از جابر بن عبدالله انصاري و ابن عباس نقل مي‌كند كه پيامبر اسلام فرمود به خدا سوگند كه اين مرد (اشاره به علي) و شيعيانش در روز قيامت از فائزان‌اند. و در اين هنگام آيه فوق نازل شد و علي روي آورد و همگي گفتند كه خير البريه آمد» ابن عباس نقل مي‌كند وقتي اين آيه نازل شد، ‌پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ به علي ـ عليه السّلام ـ فرمود: «تو و شيعيانت در روز قيامت راضين و مرضين مي‌باشيد.»
18. فتح:29.
19. الغراوي، محمد بن عبدالرحمن، موقف الامام مالك من العقيدة السلفيه، عربستان، نشر دار الفتح الشارقه، چ اول، سال 1416 هـ .ق، ص 98.
20. مسند احمد بن حنبل، ج 1، ص 330 ـ 331، روايت عمرو بن ميمون.
21. العاملي الحر، الشيخ محمد بن الحسن، وسائل الشيعه، بيروت، نشر دار احياء التراث العربي، طبع چهارم، بي‌تا، ج 1، كتاب الطهارة ابواب ماء المضاف، ص159، باب11، حديث چهارم و پنجم.