باشگاه خبرنگاران جوان بین‌الملل بین‌الملل

گزارش ویژه

رييس جمهور صلح یا جنگ؟!/ چطور آمریکا هفت كشور را در شش سال بمباران كرد

نظر دادن

دانلود PDF

۰۰:۴۹ - ۱۱ مهر ۱۳۹۳

۴۹۹۶۹۸۵

۰۰:۴۹ - ۱۱ مهر ۱۳۹۳

۴۹۹۶۹۸۵

نظر دادن

دانلود PDF

باشگاه خبرنگاران جوان بین‌الملل بین‌الملل

گزارش ویژه

رييس جمهور صلح یا جنگ؟!/ چطور آمریکا هفت كشور را در شش سال بمباران كرد

نظر دادن

دانلود PDF

سوريه آخرين كشورى است كه هدف بمباران هاى ايالات متحد قرار گرفته و طبق گزارش منابع رسانه‌ای، اين كشور به دنبال اخذ مجوز از سوى بشار اسد، رييس جمهور سوريه، نبوده است.

به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، هفته گذشته جنگنده‌های آمريكا در جريان حملات به رهبرى اين كشور عليه داعش، به اهدافى در سوريه حمله كردند. با وجود اينكه ايالات متحد از سال ١٩٤٢ ميلادى به اين سو به ظاهر عليه هيچ كشورى اعلان جنگ نكرده، اين هفتمين كشورى است كه باراك اوباما، برنده جايزه صلح نوبل، در اين سال ها بمباران كرده است.

انتخاب اوباما به رياست جمهورى در سال ٢٠٠٩ ميلادى بخشى به خاطر مخالفتش با جنگ عراق بود و پس از به قدرت رسيدن جايزه صلح نوبل را نيز كسب كرد. تصميم جنجالى كميته نروژى نوبل تنها ٩ ماه پس از انتخاب اوباما به رياست جمهورى و در حالى گرفته شد كه وى درگیر جنگ در افغانستان بود.

سخنرانى وى در قاهره با عنوان "آغازى نو" نشان مى داد كه رييس جمهور آمريكا به ظاهر به دنبال روابطى تازه ميان ايالات متحد و مسلمانان در سراسر جهان است و اين اميد واهی را كه وى مرهمى بر زخم هايى خواهد بود كه دوران جنجالى جرج بوش بوجود آورد، در دل ها ایجاد کرد.

تقريبا شش سال بعد، اوباما عمليات هاى نظامى تازه اى را در عراق، افغانستان، پاكستان، سومالى، ليبى و حالا در سوريه آغاز كرده است. سوريه آخرين كشورى است كه هدف بمباران هاى ايالات متحد قرار گرفته است، و طبق پيش بينى ها اين كشور به دنبال اخذ مجوز از سوى بشار اسد، رييس جمهور سوريه، نبوده است.

سه شنبه گذشته آمريكا و ناتو كارزار بمباران خود را در شمال سوريه عليه داعش به راه انداختند، گروهى كه بخش هايى از شمال و شرق سوريه را در كنترل خود دارد. شمار تلفات اين حملات از روز سه شنبه تا كنون بر ١٢٠ نفر بالغ شده، هرچند كه اين آمارها افزايش خواهد يافت. براساس نظر سازمان ديده بان حقوق بشر شماری غيرنظامى نيز در اين حملات جان خود را از دست داده اند.

هنگامى كه پنتاگون مى گويد درگيرى‌ها در سوريه احتمالا سال ها به طول خواهد انجاميد، شوخى نمى كند. تنها كافى است نگاهى به شمار درگيرى هاى نظامى واشنگتن در دوران رياست جمهورى اوباما بياندازيد.

افغانستان (از سال ٢٠٠١ تا كنون)

در پى حملات تروريستى ١١ سپتامبر ٢٠٠١ به خاك آمريكا، و پس از آنكه طالبان از تحويل اسامه بن لادن رهبر القاعده خوددارى كردند، افغانستان به نخستين كشورى بدل شد كه در قرن بيست و يكم ميلادى توسط آمريكا بمباران شد.

از زمان آغاز بمباران شهرهاى بزرگ افغانستان يعنى كابل، قندهار و جلال آباد، آمريكا و متحدانش درگير نبردى طولانى شده اند كه صدها هزار نفر تلفات در پى داشته است. اگرچه از ژوئن ٢٠١١ ميلادى شمار زيادى از نيروهاى خارجى خاك افغانستان را ترك كرده اند و قرار است تا پايان سال جارى ميلادى تمام نيروهاى خارجى از اين كشور خارج شوند و حفظ نظم و تامين امنيت افغانستان به نيروهاى محلى سپرده شود، حملات هوايى آمريكا به اين كشور همچنان ادامه دارد.

به گزارش خبرگزارى اسوشيتدپرس، از سال ٢٠٠١ ميلادى تا كنون ايالات متحد به منظور آموزش و تجهيز نيروهاى امنيتى افغانستان و ارتقاء زيرساخت هاى اين كشور بيش از يكصد بيليون دلار هزينه كرده است، در حاليكه تاكنون ٢ هزار و ٢٠٠ نيروى آمريكايى در افغانستان كشته شده و حدود ٢٠ هزار نفر ديگر نيز زخمى شده اند.

كارزار بمباران آمريكا به همواره مورد اعتراض رهبر افغانستان بوده، كارزارى كه گفته مى شود جان شمار زيادى از غيرنظاميان را گرفته است. تنها در هفته گذشته موشك هاى آمريكايى ١١ نفر را در شرق اين كشور كشت.

حامد كرزاى رييس جمهور سابق افغانستان در روز ٢٣ سپتامبر در مراسم تحليف رييس جمهور جديد گفت: اگر آمريكا و پاكستان بخواهند، افغانستان روى آرامش را خواهد ديد. جنگ در افغانستان برپايه اهداف خارجى ها مى گردد. جنگ در اين كشور به سود خارجى هاست. اما تنها افغان ها گوشت قربانى و قربانيان اين جنگ هستند.

يمن (از سال ٢٠٠٢ ميلادى تا كنون)

مرگ ١٧ پرسنل نيروى دريايى ايالات متحد در اكتبر سال ٢٠٠٠ ميلادى در جريان حمله القاعده يمن به ناو يو اس اس كول در بندر عدن، اين كشور را در رادار واشنگتن قرار داد. در نوامبر سال ٢٠٠٢ ميلادى، پس از چراغ سبز دولت يمن، آمريكا بدون نياز به انگيزه بيشتر نخستين حملات به خاك يمن را آغاز كرد.

بهانه "قاعد سليم سينان الحارثى" بود كه بنابر ادعای واشنگتن مسئول اجرايى القاعده در يمن و مظنون حمله به ناو يو اس يو اس كول به شمار مى رفت. وى هنگامى كه در حال سفر بود توسط اصابت يك موشك هدايت شده از يك هواپيماى بدون سرنشين به خودرو اش كشته شد. "پل ولفوويتز"، معاون وقت وزير دفاع آمريكا، اين حمله را عمليات تاكتيكى بسيار موفق خواند و گفت كه چنين حملاتى نه تنها در كشتن تروريست ها موفق بوده بلكه القاعده را نيز به تغيير تاكتيك وادار كرده است.

درحاليكه كارزارهاى بمباران در زمان رياست جمهورى جرج بوش بسيار نادر بود، شمار حملات از زمان به قدرت رسيدن باراك اوباما به طرز چشمگيرى افزايش يافته است. اسناد محرمانه منتشر شده آمريكا توسط ويكى ليكس نشان مى دهد دولت يمن اجازه داده حملات هوايى آمريكا عليه مظنونين القاعده در اين كشور ادامه يابد.

تاكنون بمباران هاى آمريكا عليه يمن صرفا توسط هواپيماهاى بدون سرنشين انجام گرفته است و در سال هاى اخير بر شمار آنها افزوده شده است. هرچند گرو هاى حقوق بشرى درباره افزايش شمار تلفات غيرنظاميان بر اثر جنگ به اصطلاح عليه ترور آمريكا ابراز نگرانى كرده اند. يك گزارش ديده بان حقوق بشر در سال ٢٠١٣ ميلادى ه تحليل شش حمله هوايى عليه اهدافى در يمن از سال ٢٠٠٩ ميلادى به بعد پرداخته است. اين سازمان دريافته كه از ميان ٨٢ نفر كشته شده در جريان اين حملات ٥٧ نفر را غيرنظاميان تشكيل داده اند.

عراق (از سال ٢٠٠٣ تا ٢٠١١ ميلادى)

تاريخ ٥ فوريه سال ٢٠٠٣ ميلادى - مكان سازمان ملل متحد، نيويورك. كالين پاول وزير خارجه وقت آمريكا نطق خود در سازمان ملل را ايراد كرد و گفت عراق داراى سلاح هاى كشتار جمعى است، دستاويز واشنگتن براى ورود به عراق و و راه انداختن يك درگيرى نظامى ديگر. گويى هزاران نيروى نظامى آمريكايى كشته شده در افغانستان كافى نبوده است.

نخستين حملات هوايى به عراق در تاريخ ٢٠ مارس سال ٢٠٠٣ ميلادى اتفاق افتاد، و در خلال ٣ هفته حكومت عراق سرنگون شد. هرچند كه به مانند افغانستان، ثابت شد كه تسلط كامل بر اين كشور نيز به آسانى صورت نخواهد گرفت. آمريكا و متحدانش نخست از جانب هوادران رييس جمهور سرنگون شده عراق، صدام حسين، سپس از سوى گروه هاى مقاومت، و در نهايت القاعده و هوادارانش با مقاومتى جانانه مواجه شدند.

اين نبردها و كارزارهاى بمباران آمريكا نشان داد كه براى جمعيت غيرنظامى عراق فاجعه بار بوده است. يك مقاله منتشر شده خبرگزارى فرانسه در اكتبر ٢٠١٣ ميلادى با اشاره به يك مطالعه انجام شده در آمريكا، شمار تلفات اين درگيرى ها را حدود نيم ميليون نفر برشمرد. محققان خاطرنشان كرند كه دليل حدود ٧٠ درصد از مرگ و مير عراقى ها در سال هاى بين ٢٠٠٣ تا ٢٠١١ خشونت بوده است كه در اين ميان شليك گلوله و مواد منفجره و خودروهاى بمب گذارى شده بيشترين تلفات را در پى داشته‌اند.

اين مطالعه همچنين نشان داد كه مسئوليت ٣٥ درصد از تلفات بر عهده نيروهاى ائتلاف بوده است؛ رقمى معادل ١٢٥ هزار كشته.

پاكستان (از سال ٢٠٠٤ ميلادى تاكنون)

درحاليكه حملات هوايى به پاكستان در زمان رياست جمهورى جرج بوش آغاز شده است، دولت اوباما تعداد آنها را به سطحى بى سابقه افزايش داده است. براساس آمار تارنماى اداره ژورناليسم تحقيقاتى از سال ٢٠٠٤ ميلادى ٣٩٠ حمله توسط هواپيماهاى بدون سرنشين به خاك پاكستان صورت گرفته كه از اين ميان ٣٣٩ حمله از زمان به قدرت رسيدن باراك اوباما انجام گرفته است. اين حملات به كشته شدن تقريبا ٤ هزار نفر انجاميده كه يك چهارم آنها غيرنظامى بوده اند.

جاى تعجب نيست كه حملات هواپيماهاى بدون سرنشين آمريكا حساسيت هايى را در درون دولت پاكستان برانگيخته باشد.

نواز شريف، نخست وزير پاكستان، در ديدار با اوباما در اكتبر سال ٢٠١٣ ميلادى با اشاره به اين كه اين مسئله مزاحمى جدى در روابط آمريكا و پاكستان بوده، افزود: بهره گيرى از هواپيماهاى بدون سرنشين نه تنها ناقض تماميت ارضى پاكستان بوده بلكه به تلاش هاى ما براى از بين بردن تروريسم در كشورمان نيز لطمه وارد كرده است.

تظاهرات عليه استفاده از هواپيماهاى بدون سرنشين توسط آمريكا به امرى شايع در پاكستان بدل شده است. در دسامبر سال ٢٠١٣ ميلادى حدود ٥ هزار معترض پاكستانى خواستار توقف فورى حملات هواپيماهاى بدون سرنشين آمريكايى شدند. به گزارش خبرگزارى فرانسه ٤٠ گروه مذهبى و سياسى در اين تظاهرات شركت داشتند. معترضان با سر دادن شعارهايى تلاش كردند مسير حمل و نقل مايحتاج ناتو از طريق پاكستان به افغانستان را مسدود كنند.

سومالى (از سال ٢٠٠٧ ميلادى تا كنون)

در ژانويه سال ٢٠٠٧ ميلادى، ايالات متحد حملاتى هوايى عليه رهبران القاعده در سومالى ترتيب داد. اين مظنونان به عقيده واشنگتن مسئول دو بمب گذارى در سفارت هاى آمريكا در كنيا و تانزانيا بودند كه به كشته شدن بيش از ٢٠٠ نفر انجاميد. حملات هوايى آمريكا با چراغ سبز عبداللهى يوسف احمد، رييس جمهور سومالى انجام شد.

دخالت آمريكا در سومالى واكنش جهانى در پى نداشت و جنگ عليه ترور واشنگتن در شاخ آفريقا توجهات بين المللى اندكى را جلب كرد.

در اوايل سپتامبر گذشته جهادى هاى گروه الشباب سومالى، وابسته به گروه القاعده، مرگ رهبر خود "مختار على زبير" را در جريان حملات هوايى آمريكا تاييد كردند. به گزارش رويترز نيروهاى آمريكايى محل استقرار زبير در جنوب سومالى را با موشك هاى هلفاير و تسليحات هدايت شونده توسط ليزر مورد اصابت قرار دادند.

ليبى

شايد ليبى در اين ميان استثنا باشد. بيشتر كارزارهاى بمباران ليبى بر عهده اروپايى ها و ناتو بوده است. هرچند اين آمريكا بود كه در مارس سال ٢٠١١ ميلادى بر طبل حمايت از براندازى معمر قذافى رهبر سابق ليبى کوبید. باراك اوباما اولتيماتومى با اين مضمون به قذافى داد:" كنار برو يا بمبارانت خواهيم كرد."

هنگامى كه او از گوش دادن به خواسته هاى واشنگتن سر باز زد، واكنش نظامى عليه ليبى آغاز شد.

جنگ داخلى در ليبى در ظرف ٨ ماه به پايان رسيد، اما آشوب و نبرد ميان گروه هاى رقيب در اين كشور همچنان ادامه دارد، در حاليكه هزاران ليبيايى از هر دو سمت درگيرى كشته شده كه بيشتر آنها غيرنظامى بوده اند.

سوريه

در نهايت، در ٢٢ سپتامبر، رييس جمهور آمريكا به هشدارهاى خود جامه عمل پوشاند و طبق اعلام پنتاگون آمريكا به استحكامات داعش در رقه و به گروه "خودساخته" خراسان در حلب حمله هوايى كرد.