"مسعود ده نمکی":
جشنواره فیلم مقاومت به دنبال شناسایی نگاه های درست است
مسعود ده نمکی جزو نسل دوم سینماگران جنگ است که زبان فیلم هایش ساده و سلیس است و قهرمان های فیلمهایش آدم های عادی کوچه و خیابان هستند.
مسعود ده نمکی جزو نسل دوم سینماگران جنگ است که راه ارتباط با مخاطب را خوب بلد است. زبان فیلم هایش ساده و سلیس است و قهرمان های فیلمهایش آدم های عادی کوچه و خیابان هستند؛ آدم هایی که سادگی جزو ویژگی های شخصیتی شان است و شاید به همین دلیل است که فیلم های ده نمکی ساده و سرراست هستند . فیلم «معراجی ها» آخرین ساخته ده نمکی هم علیرغم پاره ای انتقادات مثل سایر فیلمم هایش در اکران پر مخاطب بود و البته که توانایی ده نمکی را در ساختن صحنه های جنگی به اثبات رساند.
* نکته حائز اهمیت در «معراجی ها» تسلط شما روی خلق صحنه های جنگی است. آیا این تسلط از تجربیاتی که در ساخت فیلم های قبلی داشتید حاصل شده است؟
همه می دانند ساخت صحنه های جنگی در فیلمسازی کار سختی است و در فیلم «اخراجی های 1» در ده دقیقه آخر این تجربه را عملی کردم. مردم را در هشتاد دقیقه فیلم با با مفاهیم دیگر آشنا کردم اما ده دقیقه پایانی فیلم را با اکشن های جنگ همراه کردیم. در «اخراجی های 2» در ده دقیقه ابتدایی فیلم با دوربین روی دست و تغییر رنگ فیلم که برای اولین بار در فیلم های جنگی مورد استفاده قرار می گرفت مخاطب را با صحنه های جنگی همراه کردیم. در «معراجی ها» هم همه تلاشمان این بود که فیلم جنگی و رئالیستی باشد و صحنه های درگیری واقعی و طبیعی به نظر برسد. در شیوه فیلمبرداری و نوع عملیات جنگی که در آن صحنه های اصابت تیر به بدن بازیگران وجود دارد ، از جلوه های کامپیوتری استفاده کردیم. همه این عناصر در کنار هم قرار گرفت تا یک اثر قابل قبول از سینمای دفاع مقدس خلق شود . اولین مخاطبان فیلم بچه های رزمنده بودند و لحظاتی که در کنارشان فیلم را می دیدم . فرماندهان و سرداران تحت تاثیر فضای فیلم قرار گرفتند . مردم عادی هم با دیدن لحظاتی از فیلم خندیدند و با دیدن لحظات تراژیک فیلم اشک ریختند. نوع دکوپاژ و میزانسن درصحنه های جنگی و عادی فیلم نیز مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. به نظرم حتی نشان دادن عملیات های جنگی هم باید دقیق صورت گیرد تا حقیقت های موجود درباره قدرت نظامی دشمن را بازگو کند. اگر در این صحنه ها دشمن را ضعیف و بدون هوش نشان بدهیم در اصل کارهای رزمندگان در سال های جنگ را زیر سوال برده ایم که با عده ای آدم خنگ روبه رو بوده اند و رشادت هایشان اهمیتی نداشته است و این سوال برای مردم پیش می آید اگر دشمن اینقدر ضعیف بود به چه دلیل جنگ 8 سال طول کشید. برای این سوال دوستانی که دشمن را بدون خرد و عقل نشان می دهند چه پاسخی دارند؟ دشمنی که همه دنیا از او حمایت می کرد!
* چقدر تجربه حضور در جبهه ها به شما کمک کرد تا بتوانید در فیلم هایتان چهره ای واقعی و ملموس از دوران جنگ را به نمایش در بیاورید؟
اگر کارگردانی این تجربه ملموس را نداشته باشد کارش سخت تر می شود و یک نوع نگاه از بیرون در فضای فیلم تنیده می شود. به هرحال کسانی که تجربه ای از یک موضوع دارند مثل رمان نویسان که تجربه شخصیشان را تبدیل به یک رمان می کنند، آثارشان قابل باورتر است.
* اشاره کردید که قبل از نمایش عمومی فیلم «معراجی ها»، برای رزمندگان و سرداران جنگ اکران ویژه ای داشتید. آیا اگر احتمالا نقدی بعد از نمایش به جاهایی از فیلم می شد حاضر بودید در فیلم تغییراتی را انجام بدهید؟
برای من نظر بچه های جنگ مهم است اگرچه برخی ها به تلخ تمام شدن فیلم نقدهایی داشتند.
* آیا تلخی هایی که به خصوص در صحنه های پایانی فیلم وجود دارد برآیند نوع نگاه شما به شرایط اجتماعی جامعه است و یا دلیل دیگری دارد ؟
نه ، ربطی به این قضایا ندارد و هر پایانی که مناسب داستان باشد از آن استفاده می کنم .
* در برخی از صحنه های جنگی فیلم به خصوص صحنه های اسلوموشن به نظر می رسد تحت تاثیر سینمای رسول ملاقلی پور بوده اید . آیا این تاثیر وجود دارد؟
این صحنه ها در فیلم صحنه های بدیعی هستند و در فیلم های خارجی جنگی معمولا از صحنه های اسلوموشن استفاده می شود .
* چقدر در بحث شخصیت پردازی به تصویرکردن شخصیت هایی با ویژگی های خاکستری علاقه دارید؟
من به زندگی نگاه می کنم . همه آدم ها در زندگی خصوصیات مثبت و منفی را توامان دارند و کمتر آدم هایی وجود دارند که سفید محض و یا سیاه صرف باشند .
* تقابل بین نسلها در درام سازی چقدر برایتان دارای اهمیت است؟
نکته مهمی است . نسل بچه های جنگ علی رغم اختلاف سلیقه هایی که با پدر و مادرشان بر سر رفتن جبهه ها داشتند هیچ وقت از جاده ادب و تعادل خارج نمی شدند و حریمها را حفظ می کردند. بچه های ما در آن دوران آرنولد نبودند . قهرمان های ما آدم هایی بودند که از رتبه اول کنکور می گذشتند و برای حفظ کیان مملکت به جبهه ها می رفتند و آغوش گرم خانواده را ترک می کردند تا با سختی های معرکه جنگ روبه رو شوند . معرفی کردن این نوع قهرمان ها ارزشمند تر از معرفی کردن قهرمان هایی است که آرنولدبازی در می آورند . آدم هایی که در زمان جنگ از عشق مجازی به عشق حقیقی رسیدند و این آدم ها هستند که مانا می شوند . چرا در همه نظر سنجی ها مجید سوزوکی منتخب مردم می شود؟ مجید سوزوکی با یک نگاه متهورانه و ارزشی شهید شد . مردم هم برای ارزش های قهرمان هایی از این نوع احترام قائلند.
* یکی از موتیف های نام آشنای شما ترسیم چهره های مختلفی از روحانیت در آثارتان است . این نگاه برایتان چه ویژگی هایی دارد؟
روحانیت هم بخشی از جامعه است . من با رنگ آمیزی آدمهای جامعه در فیلم هایم تلاش می کنم واقع نمایی انجام بدهم . به هر حال مردم به فیلمی که قهرمانش یک روحانی است توجه نشان می دهند و روحانی فیلم «معراجی ها» خودش در جبهه ها کنار سایر رزمندگان حضور داشته و جزو محبوب ترین شخصیتها است. این ترسیم شخصیت از روحانیت خط بطلان کشیدن بر فرضیات سینمای روشنفکری است . در این نوع آثار چهره ای منزوی و گوشه گیر از روحانیت ترسیم می شود که زندگی فردی دارد. معناگرایی از منظراین فیلم سازان یک نوع عرفان کاذب است . روحانی فیلم من از کنج حجره درس به خط مقدم مبارزه با دشمن می رود و در اصطلاح مردم کوشا است .
* با توجه به سیزده دوره از جشنواره دفاع مقدس می گذرد. به عنوان یکی از سینماگران دفاع مقدس برگزاری این جشنواره را چقدر در ارتقای ژانر دفاع مقدس مفید می دانید؟
اگر به جشنواره نگاه ارزشی و نه نگاه دیپلماتیک داشته باشیم جشنواره می تواند اثر گذار باشد. در نگاه دیپلماتیک هدف در جهت جلب رضایت همه خلاصه می شود اما نگاه ارزشی به دنبال شناسایی نگاههای درست است. به نظرم در این جشنواره باید با متر و ملاکهای دفاع مقدس به فیلمها نگاه کرد. جاهایی باعث تاسف می شود فیلم هایی که ضد جنگ هستند جزو منتخبین جشنواره قرار می گیرند و امیدوارم در آینده شاهد چنین روندی نباشیم.
انتهای پیام/ اس
* نکته حائز اهمیت در «معراجی ها» تسلط شما روی خلق صحنه های جنگی است. آیا این تسلط از تجربیاتی که در ساخت فیلم های قبلی داشتید حاصل شده است؟
همه می دانند ساخت صحنه های جنگی در فیلمسازی کار سختی است و در فیلم «اخراجی های 1» در ده دقیقه آخر این تجربه را عملی کردم. مردم را در هشتاد دقیقه فیلم با با مفاهیم دیگر آشنا کردم اما ده دقیقه پایانی فیلم را با اکشن های جنگ همراه کردیم. در «اخراجی های 2» در ده دقیقه ابتدایی فیلم با دوربین روی دست و تغییر رنگ فیلم که برای اولین بار در فیلم های جنگی مورد استفاده قرار می گرفت مخاطب را با صحنه های جنگی همراه کردیم. در «معراجی ها» هم همه تلاشمان این بود که فیلم جنگی و رئالیستی باشد و صحنه های درگیری واقعی و طبیعی به نظر برسد. در شیوه فیلمبرداری و نوع عملیات جنگی که در آن صحنه های اصابت تیر به بدن بازیگران وجود دارد ، از جلوه های کامپیوتری استفاده کردیم. همه این عناصر در کنار هم قرار گرفت تا یک اثر قابل قبول از سینمای دفاع مقدس خلق شود . اولین مخاطبان فیلم بچه های رزمنده بودند و لحظاتی که در کنارشان فیلم را می دیدم . فرماندهان و سرداران تحت تاثیر فضای فیلم قرار گرفتند . مردم عادی هم با دیدن لحظاتی از فیلم خندیدند و با دیدن لحظات تراژیک فیلم اشک ریختند. نوع دکوپاژ و میزانسن درصحنه های جنگی و عادی فیلم نیز مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. به نظرم حتی نشان دادن عملیات های جنگی هم باید دقیق صورت گیرد تا حقیقت های موجود درباره قدرت نظامی دشمن را بازگو کند. اگر در این صحنه ها دشمن را ضعیف و بدون هوش نشان بدهیم در اصل کارهای رزمندگان در سال های جنگ را زیر سوال برده ایم که با عده ای آدم خنگ روبه رو بوده اند و رشادت هایشان اهمیتی نداشته است و این سوال برای مردم پیش می آید اگر دشمن اینقدر ضعیف بود به چه دلیل جنگ 8 سال طول کشید. برای این سوال دوستانی که دشمن را بدون خرد و عقل نشان می دهند چه پاسخی دارند؟ دشمنی که همه دنیا از او حمایت می کرد!
* چقدر تجربه حضور در جبهه ها به شما کمک کرد تا بتوانید در فیلم هایتان چهره ای واقعی و ملموس از دوران جنگ را به نمایش در بیاورید؟
اگر کارگردانی این تجربه ملموس را نداشته باشد کارش سخت تر می شود و یک نوع نگاه از بیرون در فضای فیلم تنیده می شود. به هرحال کسانی که تجربه ای از یک موضوع دارند مثل رمان نویسان که تجربه شخصیشان را تبدیل به یک رمان می کنند، آثارشان قابل باورتر است.
* اشاره کردید که قبل از نمایش عمومی فیلم «معراجی ها»، برای رزمندگان و سرداران جنگ اکران ویژه ای داشتید. آیا اگر احتمالا نقدی بعد از نمایش به جاهایی از فیلم می شد حاضر بودید در فیلم تغییراتی را انجام بدهید؟
برای من نظر بچه های جنگ مهم است اگرچه برخی ها به تلخ تمام شدن فیلم نقدهایی داشتند.
* آیا تلخی هایی که به خصوص در صحنه های پایانی فیلم وجود دارد برآیند نوع نگاه شما به شرایط اجتماعی جامعه است و یا دلیل دیگری دارد ؟
نه ، ربطی به این قضایا ندارد و هر پایانی که مناسب داستان باشد از آن استفاده می کنم .
* در برخی از صحنه های جنگی فیلم به خصوص صحنه های اسلوموشن به نظر می رسد تحت تاثیر سینمای رسول ملاقلی پور بوده اید . آیا این تاثیر وجود دارد؟
این صحنه ها در فیلم صحنه های بدیعی هستند و در فیلم های خارجی جنگی معمولا از صحنه های اسلوموشن استفاده می شود .
* چقدر در بحث شخصیت پردازی به تصویرکردن شخصیت هایی با ویژگی های خاکستری علاقه دارید؟
من به زندگی نگاه می کنم . همه آدم ها در زندگی خصوصیات مثبت و منفی را توامان دارند و کمتر آدم هایی وجود دارند که سفید محض و یا سیاه صرف باشند .
* تقابل بین نسلها در درام سازی چقدر برایتان دارای اهمیت است؟
نکته مهمی است . نسل بچه های جنگ علی رغم اختلاف سلیقه هایی که با پدر و مادرشان بر سر رفتن جبهه ها داشتند هیچ وقت از جاده ادب و تعادل خارج نمی شدند و حریمها را حفظ می کردند. بچه های ما در آن دوران آرنولد نبودند . قهرمان های ما آدم هایی بودند که از رتبه اول کنکور می گذشتند و برای حفظ کیان مملکت به جبهه ها می رفتند و آغوش گرم خانواده را ترک می کردند تا با سختی های معرکه جنگ روبه رو شوند . معرفی کردن این نوع قهرمان ها ارزشمند تر از معرفی کردن قهرمان هایی است که آرنولدبازی در می آورند . آدم هایی که در زمان جنگ از عشق مجازی به عشق حقیقی رسیدند و این آدم ها هستند که مانا می شوند . چرا در همه نظر سنجی ها مجید سوزوکی منتخب مردم می شود؟ مجید سوزوکی با یک نگاه متهورانه و ارزشی شهید شد . مردم هم برای ارزش های قهرمان هایی از این نوع احترام قائلند.
* یکی از موتیف های نام آشنای شما ترسیم چهره های مختلفی از روحانیت در آثارتان است . این نگاه برایتان چه ویژگی هایی دارد؟
روحانیت هم بخشی از جامعه است . من با رنگ آمیزی آدمهای جامعه در فیلم هایم تلاش می کنم واقع نمایی انجام بدهم . به هر حال مردم به فیلمی که قهرمانش یک روحانی است توجه نشان می دهند و روحانی فیلم «معراجی ها» خودش در جبهه ها کنار سایر رزمندگان حضور داشته و جزو محبوب ترین شخصیتها است. این ترسیم شخصیت از روحانیت خط بطلان کشیدن بر فرضیات سینمای روشنفکری است . در این نوع آثار چهره ای منزوی و گوشه گیر از روحانیت ترسیم می شود که زندگی فردی دارد. معناگرایی از منظراین فیلم سازان یک نوع عرفان کاذب است . روحانی فیلم من از کنج حجره درس به خط مقدم مبارزه با دشمن می رود و در اصطلاح مردم کوشا است .
* با توجه به سیزده دوره از جشنواره دفاع مقدس می گذرد. به عنوان یکی از سینماگران دفاع مقدس برگزاری این جشنواره را چقدر در ارتقای ژانر دفاع مقدس مفید می دانید؟
اگر به جشنواره نگاه ارزشی و نه نگاه دیپلماتیک داشته باشیم جشنواره می تواند اثر گذار باشد. در نگاه دیپلماتیک هدف در جهت جلب رضایت همه خلاصه می شود اما نگاه ارزشی به دنبال شناسایی نگاههای درست است. به نظرم در این جشنواره باید با متر و ملاکهای دفاع مقدس به فیلمها نگاه کرد. جاهایی باعث تاسف می شود فیلم هایی که ضد جنگ هستند جزو منتخبین جشنواره قرار می گیرند و امیدوارم در آینده شاهد چنین روندی نباشیم.
انتهای پیام/ اس
