سیاست‌های ابلاغی رهبری مستلزم نگرش آینده پژوهانه است

جعفر مهراد سرپرست  پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در گفتگو با خبرنگار دانشگاهی باشگاه خبرنگاران  با اشاره به سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در زمینه علم و فناوری گفت: ایران در سال‌های اخیر بویژه در دو دهه گذشته که مقام معظم رهبری حوزه علم و فناوری را به دقت تحت نظر گرفته اند و سیاست های کلی مانند سند چشم انداز و نقشه جامع علمی کشور را تایید و تصویب نموده اند، دستاوردهای علمی مهمی را تجربه کرده است.  

وی افزود: توسعه همه جانبه کشور در عرصه‌های اقتصادی، فنی، فرهنگی و اجتماعی به پیشرفت های حاصل در تحقیقات علمی وابسته است. اکنون دانشگاه‌ها با عزمی راسخ اجرای طرح های تحقیقاتی کاربردی را دنبال می‌کنند و قرارداد های متعددی را با صنایع، کارخانجات و بخش خدمات کشور منعقد می‌نمایند که  این بخش از فعالیت های دانشگاهی دقیقا در راستای جهاد مستمر علمی و افزایش سهم علم و فناوری در اقتصاد و درآمد ملی و ازدیاد توان ملی و ارتقای کارآمدی است.  

وی به زیر ساخت‌های علمی کشور اشاره کرد واظهار داشت: به اعتقادم سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب تداوم سیاست‌های سند چشم انداز و نقشه جامع علمی کشور است چنانچه تلاش برای ایجاد زیرساخت‌های ضروری برای سیاست‌های کلی علم و فناوری از مدت‌ها پیش آغاز شده است. آنچه که امروز باید درباره آن اندیشه کرد، پیاده سازی اقدامات عملی برای تحقق منویات رهبر معظم انقلاب است.  

مهراد اظهار داشت: تحول و ارتقاء علوم انسانی موضوع مهمی است که شورای عالی انقلاب فرهنگی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با جدیت دنبال می‌کنند. رشته‌های علوم انسانی در پرتو برنامه تحول کاملا دگرگون شده و تعداد قابل توجهی از رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی با محتوایی که منشأ اسلامی دارند تصویب و به دانشگاه‌ها ابلاغ شده است.  

وی تصریح کرد: تولید علم همواره مورد توجه مقامات آموزش عالی کشور بوده و این پدیده را همواره به دقت مدنظر قرار داده اند. ایران در تولید علم در حال حاضر رتبه 15 جهان و رتبه اول منطقه را در اختیار دارد البته در پرتو سیاست های مدبرانه و موثر، شناسایی نخبگان و پرورش استعدادهای درخشان از برنامه‌های اساسی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است.  

مهراد گفت: در فاصله‌ای اندک و نه چندان طولانی، بنیاد ملی نخبگان گام‌های موثری را برای شناسایی و جذب نخبگان برداشته است چنانچه در استان‌ها در این زمینه حرکت‌هایی را آغاز کرده است که از نظر اختراعات و نوآوری و اشتغال نخبگان تاثیرات قابل توجهی را در پی داشته است. 

مهراد در خصوص رتبه بندی دانشگاههای کشور افزود: در حدود 5 سال است که از رتبه بندی دانشگاه‌های کشور بر اساس معیار‌ها و شاخص‌های ISC می گذرد. دانشگاه‌ها اکنون از معیار‌ها و شاخص‌های رتبه بندی به عنوان نقشه راه استفاده می‌کنند. به اعتقادم اجرای رتبه بندی ISC به ساماندهی و تقویت نظام ارزیابی و اعتبار سنجی در دانشگاه ها منجر شده است. 

وی با اشاره به آن بخش از سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری که با تبدیل ایران به مرکز ثبت مقالات علمی سر و کار دارد گفت: از سال 1387، ISC نشریات کشور های اسلامی را با سیاست‌های مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ثبت و نمایه سازی می‌کند، اکنون ISC علاوه بر ثبت نشریات و مقالات علمی کشورهای اسلامی، دامنه فعالیت‌های خود را به سایر کشورهای اسلامی نیز گسترش داده است.  

مهراد اظهار داشت: موضوع بودجه پژوهشی که در سیاست‌های ابلاغی بدان تاکید شده است، موضوع با اهمیتی است که دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی کشور برای تحکیم پایه های تحقیقات علمی به افزایش بودجه های پژوهشی از تولید ناخالص داخلی نیاز دارند.  

وی تصریح کرد: بودجه‌های پژوهشی فعلی ناچیز بوده و با ماموریت دانشگاه‌ها سازگاری ندارد. گرچه دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی می‌کوشند با عقد قراردادها به صنعت کشور کمک کرده و بخشی از درآمدهای خود را رأسا کسب کنند، با این حال، پیشرفت دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی به سرمایه گذاری های قابل توجهی نیاز دارد.  

مهراد با اشاره به تاسیس پارک‌های علم و فناوری در استان‌ها و دانشگاه‌های کشور گفت: دامنه فعالیت‌های پارک‌های فعلی محدود است. و پارک ها نیز مانند دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی لازم است از سرمایه گذاری‌های دولتی و خصوصی استفاده کند، به عنوان مثال، تونس به عنوان یک کشور در حال توسعه که از جهات مختلف بسیار کم توسعه یافته تر از سایر کشورهای در حال توسعه است، در شهریورماه 1393 با تاسیس شهر اقتصادی تونس، به عنوان کشوری که در سه راهی اروپا، آفریقا و خاورمیانه قرار دارد، در مساحتی برابر با 90 کیلومتر مربع و به ارزش 50 میلیارد دلار برای اشتغال 250 هزار نفر، در یک برنامه ی 15 ساله برنامه استراتژیک خود را پیاده سازی کرده است. 

وی در پایان خاطر نشان کرد: سیاست‌های ابلاغی رهبری معظم انقلاب در حوزه های علم و فناوری مستلزم همکاری‌های موسسات آموزش عالی و صنعت، نگرش آینده پژوهانه، بین المللی سازی دانشگا‌ه‌ها، استقرار فرهنگ اقتصاد دانش بنیان، حمایت مالی از سرمایه گذاری در مراکز توسعه کسب و کار و ایجاد زیرساخت‌های لازم تحقیق و توسعه، نوآوری و موسسات اقتصادی مناسب است.

انتهای پیام/