متن مصاحبه به شرح زیر است:
استیو اینسکیپ : اجازه بدهید با مذاکرات هسته ای شروع کنیم. بدیهی است جزئیات تاکتیکی زیادی باید تدوین شود ، اما می خواهم بدانم نظر شما درباره جو حاکم بر مذاکرات چیست. آیا فکر می کنید، بعد از تمام این سالها که شما در مورد این موضوع کار کرده اید، به لحظه ای رسیده اید که هر دو کشور - ایالات متحده و ایران - آماده توافق باشند ؟
محمد جواد ظریف: خب، من فکر می کردم همه آماده توافق کردن هستند. دلیل اصلی که من فکر کردم وضع اینطور است این بود که همه ما تمام گزینه های اشتباه را امتحان کرده بودیم . و همانطور که چرچیل پس از امتحان کردن همه گزینه های اشتباه گفت، من امیدوار بودم ما از گزینه مناسب استفاده کنیم. و من هنوز بر این باورم که این امکان وجود دارد. تنها مشکل این است که این چگونه به برخی از حوزه های داخلی - در درجه اول در ایالات متحده و حتی در اروپا - ارائه شود که بتواند آنها را خشنود کند یا برخی ممکن است بگویند بتواند آنها را راضی کند زیرا برخی از آنها به هیچ توافقی علاقه مند نیستند.
خبرنگار: شما در مورد مردم ایالات متحده صحبت می کنید که احساس می کنند توافق با ایران یک ایده بد است.
تحریم ها چه دستاوردهایی داشته اند؟!
ظریف: بله. بنابراین اگر آنها فکر می کنند هرگونه توافق با ایران ایده ای بد است، هیچ مقداری از - نمی خواهم اسمش را امتیاز بگذارم - هیچ مقداری از اطمینان که لازمه هر توافقی است وجود ندارد چرا که آنها علاقه ای به توافق ندارند و آنها سعی می کنند با بهانه آوردن ، مانع توافق شوند. اما من فکر می کنم اگر شما بدست آمدن هرگونه توافقی را با توافق نکردن در مورد هیچ توافقی مقایسه کنید ، واضح است که توافق بسیار بهتر است. ما تقریبا 10 سال تلاش کرده ایم به یکدیگر در حوزه هسته ای کمک کنیم و نتیجه نهایی چیزی نبوده است که به آن افتخار کنیم. اگر ایالات متحده معتقد است که تحریم ها بسیار موثر بوده است، پس باید این سوال را از کسانی که برای ادامه تحریم ها و تحریم های بیشتر تلاش می کنند بپرسد تا ببیند تحریم ها چه دستاوردهایی داشته اند. آیا تحریم ها هیچکدام از اهداف سیاستگذاری مورد نظرشان را بدست آورده اند؟ آنها می خواستند دو هدف سیاستگذاری محقق شود. نخستین هدف آشکار و اظهار شده ، فشار بر ایران برای رها کردن برنامه هسته ای خود بود . برنامه هسته ای ایران هرگز یک برنامه سلاح های هسته ای نبوده است. این برنامه ای صلح آمیز بود و ایران آن را رها نمی کند. ما اگر در زمان اعمال تحریم ها کمتر از چند صد سانتریفیوژ داشتیم ، در حال حاضر حدود بیست هزار سانتریفیوژ داریم . بنابراین این نتیجه خالص است. اگر قصد مخفی از این تحریم ها ، ایجاد اختلاف بین دولت و مردم بود ، ثابت شد این موضوع نیز اشتباه بوده است چرا که سال گذشته در انتخابات ریاست جمهوری 73 درصد از مردم در انتخابات شرکت و اعتماد خود را به دولت اعلام کردند.
خبرنگار: و مردم به فردی رای دادند که گفت خواستار روابط بهتر با غرب است.
روحانی هیچگاه نگفته قصد دارد برنامه هسته ای را رها کند
ظریف : و مردم به فردی رای دادند که گفت خواستار روابط بهتر با غرب است زیرا وی معتقد بود رئیس جمهور قبلی در این باره مدیریت غلط داشت. او هرگز نگفت « من قصد دارم برنامه هسته ای را رها کنم.» او گفت رویکردی که دولت قبلی در این باره داشت رویکردی متناسب با مشکل نبود و به همین دلیل باید تغییر می کرد.
ظریف : حقیقت این است که دولت ایالات متحده چنان شیفتگی - کلمه بهتری نمی شناسم - به تحریم ها نشان داده است که به اعمال آنها ادامه می دهد اگرچه در طرح اقدام که ما آن را نوامبر گذشته تصویب کردیم ، واشنگتن وعده داده بود، تحریم های جدید تصویب نکند. اکنون البته آمریکایی ها در مورد پیدا کردن مسائل فنی و متن چاپ شده با حروف ریز برای توجیه اینکه این تحریم های جدید نیستند، بسیار ماهر هستند. اما واقعیت این است که مردم ایران بر این باورند که ایالات متحده در برخورد با این موضوع صادقانه عمل نکرده و تحریم های جدید اعمال کرده است و به همین دلیل است که مقام معظم رهبری گفته است که مردم ایران به طور کلی به ایالات متحده شک دارند و اجازه دهید من برای شما مثالی بزنم. هفته گذشته، یک بیمار ایرانی که باید یکی از تحسین کنندگان ایالات متحده بوده باشد یک نمونه خون برای بررسی بیشتر به آمریکا فرستاد . البته، ما آزمایشگاه های خود را داریم.
خبرنگار : شما می گویید این یک مسئله پزشکی بود.
مردم ایران به آمریکا بی‌اعتمادند
ظریف : بله، او یک مسئله پزشکی داشت. وی یک آزمایش خون گرفت ، آن را در آزمایشگاه های ایران که بسیار خوب هستند آزمایش کرد اما می خواست نظر دومی را هم داشته باشد. او نمونه را به ایالات متحده فرستاد و آزمایشگاه حاضر به آزمایش کردن نمونه خون نشد زیرا ایران تحت تحریم بود. این پیام ایالات متحده است. این دستاورد خالص آمریکا از این تحریم هاست . فردی و خانواده اش که باید از تحسین کنندگان ایالات متحده بوده باشند و در غیر این صورت نمونه خون خود را به ایالات متحده نمی فرستادند، در حال حاضر از آمریکا به دلیل آنچه انجام شده است ، اگر نگوییم متنفر شده اند رنجیده خاطر شده اند. بنابراین اگر شما می بینید که مردم و مقامات ایران در مورد شیوه برخورد ایالات متحده با مسائل شک و تردید دارند به این خاطر است که ایالات متحده به شدت به زور متوسل می شود. این اجبار خواه نظامی خواه اقتصادی است به طوری که چشمان آمریکا را برای پیدا کردن راه حلی که به نفع منافع ایالات متحده است کور می کند.
خبرنگار: آیا ما باید باور کنیم که ایران آماده رسیدن به توافق است؟
آمریکا در آزمون تعهدات نمره ردی گرفته است
ظریف : اگر ساختار حکومتی ایران آماده رسیدن به توافق نبود، ما چند گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی را یکی پس از دیگری نداشتیم که اعلام می کنند ایران به تمام تعهدات خود عمل کرده است. هیچ مکانیزم بین المللی برای اندازه گیری اینکه ایالات متحده تا چه اندازه به تعهدات خود عمل کرده است وجود ندارد، اگر وجود داشت، من مطمئن هستم که ایالات متحده نمره ردی می گرفت.
خبرنگار : بنابراین شما آماده اید؟
ظریف : ما آماده هستیم. ما آماده پایبندی به مذاکرات هستیم. ما آماده ایم به مذاکرات تا آخرین دقیقه ادامه دهیم. ما آماده توافقی خوب هستیم و به اعتقاد ما یک توافق خوب در دسترس است ما فقط نیاز داریم طرف ها قادر باشند توافق کنند، دو طرف مایل.
خبرنگار : بدون وارد شدن به مسائل پیچیده فراوان، یک موضوع این است که چه مدت ممکن است ایران برنامه غنی سازی هسته ای خود را به حالت تعلیق درآورد. از شما نقل شده که شما ممکن است مایل به مطرح کردن تعلیق از سه تا هفت سال باشید. مقامات ایالات متحده در مورد دوره ای طولانی تر ، حدود یک دهه یا بیشتر صحبت کرده اند که محل اختلاف است ولی به نظر نمی رسد اختلافی غیر قابل رفع شدن باشد. آیا فکر می کنید دو طرف به رفع این اختلاف نزدیک شده اند؟
ما به لطف تحریم ها و فشارهای ایالات متحده توسعه یافته هستیم
ظریف : ما در مورد تعلیق صحبت نمی کنیم. ما در حال صحبت کردن در مورد محدود کردن برنامه هسته ای ایران هستیم. اکنون دوباره یک مشکل طرز تلقی مطرح است. ایران توانایی تولید سانتریفیوژ را دارد. ایران کشوری نیست که فناوری خود را وارد کند. ما به لطف تحریم ها و فشارهای ایالات متحده توسعه یافته هستیم، ما فناوری بومی خود را ایجاد کرده ایم . بنابراین ما قادر به تولید هستیم و صحبت کردن در مورد اعداد و سالها ، به نظر من مسئله ای غیر اصلی است. آنچه ما نیاز داریم این است که مکانیسم هایی به اجرا در بیاید تا اطمینان حاصل شود که ایران هرگز سلاح های هسته ای تولید نمی کند. ما آماده اجرای این مکانیسم ها هستیم. اگر به شما می گویند که ایران باید برنامه غنی سازی خود را رها کند، شما نمی توانید علم را رها کنید. شما نمی توانید فناوری را رها کنید. ما این فناوری را آموخته ایم. بنابراین بهترین راه این است که مطمئن شوید از این فناوری به شیوه ای شفاف برای برنامه صلح آمیز استفاده می شود.
خبرنگار : شما در طول این مذاکرات به روشنی موضع اساسی ایران را اعلام کرده اید که با موضوع شفافیت مطرح باشد اما ایران بر حقوق خود اصرار دارد. با این حال، شما در حال تدوین جزء به جزء توافقی در مورد آنچه ایران دقیقا باید انجام دهد هستید. آیا فکر می کنید دو طرف در مورد این جزئیات فنی به هم نزدیک شده اند؟
ایران هرگز بمب هسته ای تولید نخواهد کرد
ظریف : من فکر نمی کنم ما بهم نزدیک شده ایم، اما فکر می کنم می توانیم اینطور باشیم. این واقعیت که ما بهم نزدیک نشده ایم بدان معنی است که ایالات متحده و برخی از متحدان غربی آن برای محدودیت های خودسرانه ای فشار می آورند که هیچ ارتباطی به اینکه آیا ایران می تواند سلاح هسته ای تولید کند یا خیر ندارند. آنچه ما آماده ارائه کردن هستیم و آنچه ارائه کرده ایم ، روش های علمی واقعی برای اطمینان حاصل کردن در این باره هستند که ایران هرگز بمب هسته ای تولید نخواهد کرد. ما گفته ایم که بمب اتمی نمی خواهیم. ما این را در دکترین هسته ای خود اعلام کرده ایم - در دکترین دفاعی ما - سلاح های هسته ای نه تنها امنیت ما را تقویت نمی کند بلکه در واقع مخل امنیت ماست. ما این موضوع را کاملا روشن می کنیم. این استدلالی استراتژیک و کاملا عاقلانه است. بگذارید من چیزی به شما و شنوندگان شما که پیچیده هستند بگویم و آن این است که این سازنده نیست به دولت ها در کشورهای در حال توسعه بگویید داشتن سلاح های هسته ای قدرت شما را افزایش می دهد. این به لحاظ نظری غلط است و حتی اگر به لحاظ نظری نادرست نباشد، قدرت هایی که علاقه مند به عدم گسترش سلاح های هسته ای هستند باید بگویند که سلاح های هسته ای امنیت کسی را تقویت نمی کند. انها نوعی نوش دارو ایجاد می کنند که شما با سلاح های هسته ای همه مشکلات خود را حل می کنید. شما امنیت داخلی بدست می آورید. شما امنیت خارجی بدست می آورید. و این تنها راه حل است. آیا اسرائیل به دلیل سلاح های هسته ای خود ایمن است و در شرایط ایمن قرار دارد ؟ آیا سلاح های هسته ای ، ایالات متحده را در برابر حملات یازده سپتامبر ایمن کرد؟ بنابراین بیایید واقع بین باشیم. ما در منطقه ای هستیم که سلاح های هسته ای، امنیت ما را تنها کاهش می دهند. و این دکترینی بسیار حساب شده و استراتژیک است که برخی از افراد در اینجا قادر به درک آن نیستند.
خبرنگار : آقای وزیر امور خارجه، اجازه دهید من در مورد مبارزه با گروه داعش بپرسم. همانطور که شما به خوبی می دانید، تهدید ناشی از آن گروه تا اندازه ای جدی تلقی شد که دولت عراق تغییر کرد.
ظریف : نه، نه ، نه بگذارید حرف شما را اصلاح کنم. دولت تغییر نکرد. در عراق انتخابات برگزار شد .مردم عراق اعضای پارلمان را انتخاب کرده بودند.
خبرنگار: و آنها نخست وزیر را تغییر دادند.
ظریف : آنها نخست وزیر را تغییر دادند. آنها ممکن بود نخست وزیر را حتی بدون این تهدید تغییر می دادند زیرا این یک روند است. نخست وزیر قبلی دو دوره متوالی عهده دار این سمت بود. در حال حاضر کسی از حزب خود وی نخست وزیر است. وی شخص دیگری از یک حزب مخالف نیست. کسی که از حزب خود از طریق فرایند سیاسی در عراق به سمت نخست وزیر انتخاب شد. پس من نمی خواهم کسی، به خصوص نمی تروریست ها، بر این باور باشند که دولت عراق یا جامعه بین المللی با تغییر نخست وزیر عراق به تروریست ها پاداش داد.
خبرنگار :با این وجود اینطور نتیجه گیری شد که زمان روی کار آمدن کادر رهبری جدید به منظور متحد کردن موثر تر عراق و مواجه با تهدید دولت اسلامی است. چرا این کار یک ایده خوب برای تغییر رهبری در سوریه در جهت متحد کردن موثرتر سوریه در برابر این تهدید نیست؟
چرا اجازه نمی دهند مردم سوریه خودشان تصمیم بگیرند
ظریف : خب ، به اعتقاد من مهم است که مردم به واقعیات بر روی زمین نگاه کنند. اجازه دهید مردم عراق در مورد دولت خود تصمیم بگیرند و اجازه دهید مردم سوریه در مورد دولت خود تصمیم بگیرند. ما کشوری با بیشترین نفوذ در عراق هستیم و ما از همان ابتدا گفتیم در تصمیم مردم عراق در انتخاب دولت خود دخالت نخواهیم کرد. و ما بر این موضوع اصرار داشتیم و تا آخرین روز بر این عقیده باقی ماندیم. ما به عراقی ها کمک کردیم . ما به مشاوره دادن به عراقی ها پرداختیم. ما به هماهنگی با گروه های مختلف عراق کمک کردیم. من خودم به عراق رفتم. من به بخش های سنی رفتم. من به بخش های شیعه رفتم. من حتی به کردستان عراق رفتم. ما با همه گفتگو می کردیم. اما ما هیچ چیز را بر مردم عراق تحمیل نمی کنیم. به اعتقاد من باید در مورد سوریه هم همینطور باشد. مردم سوریه باید تعیین کنند که چه کسی بر آنها حکومت خواهد کرد. من اعتقاد دارم مردم به خصوص در غرب در موقعیت های خودسرانه ای سنگر گرفته اند که موجب شدند مردم سوریه با خون خود تاوان آن را بپردازند. چرا آنها اجازه نمی دهند مردم سوریه خودشان تصمیم بگیرند. به این دلیل است که ایالات متحده مطمئن نیست اگر انتخاباتی آزاد و عادلانه حتی با نظارت سازمان ملل متحد و جامعه بین المللی وجود داشت ، کسی به غیر از رئیس جمهور فعلی آرای مردم سوریه را بدست می آورد. به همین دلیل است که آنها می خواهند در مورد نتیجه یک روند دموکراتیک قضاوت شود. من به آنچه آنها باید بر آن اصرار می کردند اعتقاد دارم و به همین دلیل ایران شش ماه پیش یک برنامه چهار مرحله ای را پیشنهاد کرد و خواستار برقراری آتش بس شد. ایران خواستار تشکیل دولت وحدت ملی شد ، ایران خواستار تجدید نظر در قانون اساسی شد به طوری که قدرت پراکنده شود و متمرکز در یک فرد نباشد و بعد جامعه بین المللی بر انتخابات نظارت و سرپرستی کند. چرا آنها این را قبول نکردند؟ چرا آنها حتی دعوت از ایران به ژنو را نیز لغو کردند به دلیل این واقعیت که ما پیش شرط خروج دولت سوریه از قدرت را نپذیرفتیم.
خبرنگار: اجازه دهید از واژه « تحمیل » اجتناب کنیم. شما گفتید نمی خواهید یک راه حل را به کشورهای دیگر تحمیل کنید. با این وجود شما تصدیق می کنید که نفوذ دارید . آیا شما به تشویق سوریه برای روی کار آمدن رهبری جدید فشاور نمی آورید که ممکن است این کشور را متحد کند؟
ظریف : من فکر نمی کنم انجام این کار وظیفه ما باشد. انجام این کار به عهده مردم سوریه است. ما آماده این کار بودیم و همچنان نیز آماده ایم.
ظریف : ما از نفوذ خود استفاده می کنیم و ما از نفوذ خود استفاده کردیم. در غیر این صورت، اگر غرب و به ویژه کشورهای همسایه طرح چهار ماده ای را می پذیرفتند ، طرح چهار مرحله ای که ما حدود شش ماه پیش پیشنهاد کردیم ما را ملزم به صرف مقدار زیادی سرمایه سیاسی در سوریه می کرد . متاسفانه آنها بر پیش شرط اصرار داشتند، پیش شرطی که در نهایت موجب مرگ بسیاری از مردم سوریه شد. زیرا بدون آن پیش شرط ،بدون این پیش شرط که یکی از دو طرف ...
خبرنگار : که اسد باید برود.
ظریف : که اسد باید برود. بدون این پیش شرط ما مدت ها قبل تر می توانستیم توافقی داشته باشیم. اما افراد خودشان را در موقعیتی قرار می دهند که مانع حتی امکان گوش دادن به گزینه ها می شوند.
انتهای پیام./
