روز زیارتی امام رضا (ع)، آزادی سوسنگرد پس از یک سال محاصره، ساخت "نفت مصنوعی"، درگذشت مخترع تلویزیون، کشف دو قطب مثبت و منفی جریان برق و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 شهریور 1393 خورشیدی برابر با 23 ذی القعده 1435 هجری و 19 سپتامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
امضای قرارداد شرکت ملی نفت ایران با کنسرسیوم بینالمللی نفت (1333 ش) پس از کودتای 28 مرداد 1332، محیطی که آمریکا و انگلیس انتظار آن را داشتند فراهم شده بود. از آن طرف، سپهبد زاهدی، عامل کودتا و نخست وزیر وقت نیز مهیا بود تا رسماً نظر غارتگران بینالمللی را تأمین کند و حکومت خود و سلطنت شاه را مستحکم سازد. در این حال زاهدی برای جلب کمکهای مالی آمریکا، تسلیم درخواستهای ویرانگر کارتلهای نفتی غرب شد و اصل ملی شدن صنعت نفت را زیر پا گذاشت. در نهایت قرارداد نفت ایران و کنسرسیوم بینالمللی نفت شامل 51 ماده و دو ضمیمه مربوط به غرامت شرکت نفت انگلیسی و مالیات بردرآمد، توسط علی امینی و سهامالسلطنه بیات به امضا رسید که در نتیجه آن، کنسرسیوم از جانب شرکت ملی نفت ایران به انجام امور اکتشاف، استخراج و پالایش میپرداخت. این کنسرسیوم بدون در نظر گرفتن نفع ملی کشور، منابع نفتی را به حلقوم اجانب ریخت و سهم ناچیزی از آن را به مملکت بازگرداند. در این میان آمریکا به عنوان کشوری که در جریان جنگ جهانی دوم کمترین خسارت را دیده بود، به گسترش سیطره نفوذ و سلطه خود پرداخت و این سهم را هم از مبارزات خونین ملت ایران در شعار ملی کردن صنایع نفت به دست آورد. این قرارداد سرانجام در 29 مهر 1333 ش با 113 رأی، موافق از 120 رأی مأخوذه در مجلس دوره هجدهم تصویب شد و دوره سلطه کنسرسیوم بر نفت ایران آغاز شد. در این میان اعتراض و مخالفت مردم و بزرگانی همچون آیت اللَّه سیدابوالقاسم کاشانی راه به جایی نبرد و بیگانگان، سالها به چپاول منابع عظیم خدادادی این مرز و بوم ادامه دادند.
اظهار واکنش های گوناگون درباره توافق مصر و اسراییل در کمپ دیوید (1357 ش) در حالی که هنوز چند ساعت از اعلام خبر توافق مصر و اسراییل نمیگذشت، وزیر خارجه مصر و نیز سفیر این کشور در آمریکا، به عنوان اعتراض به نتایج این کنفرانس، استعفا دادند. شوروی نتایج کنفرانس کمپ دیوید را محکوم کرد و آن را توطئهای واقعی علیه مردم خاورمیانه و صلح دانست. فلسطینیان میانهرو، با احتیاط، از نتایج کنفرانس کمپ دیوید استقبال کردند. اما سایر فلسطینیها، سادات را متهم کردند که به خاطر پس گرفتن اراضی مصریها از اسراییل، بر سر منافع فلسطین، معامله کرده است. مردم فلسطین که از نتایج کنفرانس، به خشم آمده بودند، سوگند یاد کردند که نبرد علیه اسراییل را شدت خواهند بخشید. مردم لیبی در خیابانهای طرابلس به تظاهرات پرداختند و در شعارهای خود، خواستار قتل سادات به اتهام معامله بر سرِ آرمان اعراب در کنفرانس کمپ دیوید شدند.
آزادی سوسنگرد پس از یک سال محاصره (1360 ش) سوسنگرد در چنین روزی در سال 1360 ه ش ازاشغال نیروهای رژیم بعثی به دست پرتوان رزمندگان اسلام آزاد شد. این پیروزی بزرگ نتیجه قطعی همکاری و هماهنگی نزدیک بین نیروهای ارتشی و مردمی بود. سوسنگرد، نامی آشنا و حماسه ساز و حادثهای شورانگیز از حماسههای بلند دفاع مقدس ماست. سوسنگرد مرکز دشتآزادگان در غرب اهواز و در 65 کیلومتری آن واقع شده است. رود کرخه از شمال شهر و شعبهای از آن به نام نیسان از درون شهر از شمال به جنوب میگذرد. مردم سوسنگرد عموماً از شیعیان عرب زبان خوزستان ودارای سابقهای درخشان در دفاع از کشور ایران بویژه در جنگ اول جهانی در مقابله با سربازان و نیروهای انگلیس و تحت زعامت علمای بزرگ وقت دارند.
در نخستین روزهای حمله عراق به ایران اسلامی، نیروهای عراقی از مرز چزابه وارد خاک جمهوری اسلامی ایران شدند و پس از اشغال بستان به سوی سوسنگرد روی آوردند. این افراد مقاومتهای پراکنده مدافعین محلی ورزمندگان را درهم شکستند و با عبور از سوسنگرد بطرف حمیدیه روانه شدند. اما در حمیدیه تانکهای عراقی در گل ولای منطقه زمینگیر شدند. نیروهای عراقی مجدداً در اواخر آبانماه سال 1359، به سوسنگرد از غرب و جنوب حمله و بالاخره شهر را محاصره کردند. پس از آن بود که مردم سوسنگرد به محاصره دشمن افتادند و این محاصره سه روز بطول انجامید. در روز سوم تعدادی از تانکهای عراقی وارد سوسنگرد شدند و رزمندگان بشدت مقابل آنها با سلاحهای سبک و امکاناتی اندک و ناکافی مقاومت میکردند. رزمندگان اسلام درحالی که نه مهماتی برای آنها مانده بود و نه حتی غذا داشتند و تعداد آنها از چند صد نفرهم تجاوز نمیکرد، ارتباط تلفنی آنها در روز سوم هم قطع شد. این مبارزه همچنان ادامه داشت تا اینکه حمله نیروهای خودی بسوی سوسنگرد آغاز گشت و سرانجام پس از مجاهدت های فراوان در چنین روزی سوسنگرد آزاد شد.
درگذشت عالم مبارز و مجاهد آیت اللَّه "محمد ابراهیم اعرافی" (1371 ش) آیت اللَّه شیخ محمد ابراهیم اعرافی در سال 1289 ش دیده به جهان گشود. وی پس از فراگیری مقدمات و سطح در زادگاه خود و مشهد، به شوق شاگردی در محضر آیت اللَّه حاج شیخ عبدالکریم حائری راهی قم شد و در درس ایشان شرکت جُست. آیت اللَّه اعرافی پس از طی مدارج بالای علمی از عالمان نامداری همچون حضرات آیات: شیخ عبدالکریم حائری، سید حسین بروجردی، سید ابوالحسن اصفهانی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم و امام خمینی اجازه اجتهاد، روایت و امور حسبیه دریافت نمود. وی پس از رحلت آیت اللَّه حکیم، رسماً حضرت امام خمینی را به عنوان تنها مرجع تقلید معرفی نمود و با شروع انقلاب اسلامی ایران، همراه با آیت اللَّه شیخ محمد صدوقی و سید روحاللَّه خاتمی به رهبری مبارزات مردم استان یزد پرداخت. این عالم مجاهد شخصاً در راهپیماییهای مردم شرکت میکرد و هماره پناهگاه مبارزان بود. همچنین وی در مبارزه و طرد سلطه خانها، مبارزه با نفوذ بهاییت، تأسیس حوزه عملیه میبد، احداث مساجد و آب انبارها، حفر قنوات و تدریس و ارشاد مردم و رهبری فکری منطقه، فعالیت مثمرثمری به انجام رساند. سرانجام این فقیه جلیل در بیست و هشتم شهریور 1371 ش برابر با بیست و یکم ربیعالاول 1413 ق در 82 سالگی بدرود حیات گفت و به سرای جاوید شتافت.
وقوع غزوه ی "بنی قُرَیظه" به فرماندهی پیامبر اسلام (ص) (5 ق) یهودیان طایفهی بنیقریظه که با مسلمانان مدینه، پیمان دفاعی برقرار کرده بودند، پس از هجوم جبههی متحد استکبار، متشکل از یهودیان، مشرکان قریش و طوایف دیگر عرب به شهر مدینه و وقوع نبرد سرنوشت ساز خندق (جنگ احزاب)، نسبت به مسلمانان، مرتکب خیانت شده و موجب تقویت جبههی کفر و شرک و تضیعف روحیهی مسلمانان مدینه گردیدند. به همین جهت، پس ازپیروزی مسلمانان درجنگ احزاب با قهرمانیهای مولای متقیان امام علیبن ابیطالب (ع)، مسلمانان به فرمان پیامبراکرم (ص) بلادرنگ به سوی قلعهی بنیقریظه رهسپار گردیدند و آنان را به مدت 15 (و به روایتی 25) روز در محاصرهی خویش گرفتند. سرانجام سران طایفهی بنیقریظه چارهای جز تسلیم ندیده و به داوری سعدبنمعاذ یکی از صحابهی بزرگ پیامبر، رضایت دادند. سعدبن معاذ، اشد مجازات را که قتل مردان جنگی قبیله بود برای آنان پیشنهادنمود که مورد پذیرش پیامبر اکرم (ص) واقع گردید. به این صورت، فتنه و خیانت، از ریشه خشکانیده شد و شرّ یهود از سر مسلمانان کوتاه گردید.
روز زیارتی امام رضا (ع) بیست و سوم ذیقعده روز زیارتی امام رضا (ع) و به روایتی شهادت آن حضرت در طوس از سوی مأمون عباسی است. البته قول مشهور درشهادت آن امام همام روز آخر ماه صفر سال 203 قمری یعنی دو سال پس از آوردن آن حضرت از مدینه به خراسان و یک سال و اندی پس ازصدور فرمان ولیعهدی به نام آن حضرت، از سوی مأمون عباسی میباشد.
طبق قول مشهور، آن حضرت پس ازشهادت پدربزرگوارش، درسن 35 سالگی عهدهدارمقام ولایت و رهبری شد و مدت امامت آن حضرت 20 سال به طول انجامید، که 10 سال آن با خلافت هارونالرشید و 5 سال باخلافت محمدامین و 5 سال دیگر با خلافت عبداللَّه مامون مصادف بود. از عمر آن حضرت در هنگام شهادت، 54 سال و 3 ماه و 19 روز میگذشت.
درگذشت "زبیر بن بکار" از علمای مدینه و قاضی مکه (256 ق) ابوعبداللَّه، زبیر ابن بکار، از بزرگان علمای امامیه میباشدکه در فقه، حدیث، شعر، ادب، اخبار و انساب، علامهی وقت خود بود و تالیفات متعددی دارد که انساب قریش و الموفقیات از آن جملهاند. علت مرگ وی را سقوط از پشت بام گفتهاند.
تولد "ابن نَجّار" مورخ، محدث، رجالی و ادیب مسلمان (578 ق) محبُّ الدین محمد بن نجار، مورخ، محدث، رجالی و ادیب مسلمان در بغداد به دنیا آمد. درکودکی قرآن را حفظ کرد و در نظامیهی بغداد به تحصیل ادبیات عرب و حدیث پرداخت. سپس برای تکمیل تحصیلات خود به حجاز، شام و عراق سفر کرد. ابن نجار به همین منظور درنخستین سالهای قرن هفتم هجری به بسیاری از شهرهای ایران سفر کرد و در حوزههای علمی از محضر عالمان بزرگ، کسب فیض نمود. پس از حملهی مغولان به ایران و عراق، ابن نجار به شام و سپس به مصر رفت و به تدریس وبیان حدیث پرداخت. او در طول سفرهایش که حدود بیست سال طول کشید، برای شنیدن حدیث و فرا گرفتن علوم و معارف اسلامی و شعر و ادب از محضر حدود سه هزار استاد بهره گرفت. تحقیق و اتقان ابن نجار در حدیث، رجال و تاریخ، مورد تایید بسیاری از عالمان و محدثان قرار گرفته است. او همچنین از محضر مشایخ عرفای بزرگ عصر خود همچون محیالدین عربی و شیخ شهاب الدین سهروردی بهره برده است. تاریخ مدینه، ازهار در شعر، شافی در طب، عقد فائق در تاریخ و قمر منیر در حدیث از جمله آثار ابن نجار میباشند.
کشف دو قطب مثبت و منفی جریان برق در فرانسه (1733 م) "دوفا "دانشمند فیزیکدان فرانسوی موفق به کشف یکی از قوانین الکتریسیته شد. وی بعد از آزمایشها و تحقیقات فراوان ثابت کرد که جریان برق، معلول دو قطب به نامهای" مثبت "و" منفی "است و چنانچه یکی از دو قطب وجود نداشته باشد جریان برق نیز وجود نخواهد داشت.
ساخت "نفت مصنوعی" از طریق تقطیر زغال سنگ (1907 م) «جیمزیانگ» شیمیدان انگلیسی نخستین کسی بود که توانست برای بدست آوردن مواد مولد حرارت و انرژی به نفت مصنوعی دست بابد. اوموفق شد که ازتقطیرذغال سنگ موادی شبییه نفت تهیه کند وازآن پس بانی صنعت نفت مصنوعی لقب گرفت. شایان توجه است که جیمزیانگ مالک یک معدن بزرگ ذغال سنگ و یک آزمایشگاه کامل و مجهزبود و به کمک همین ها موفق به کشف نفت مصنوعی شد. 39 سال پیش درچنین روزی - 19 سپتامبرسال 1968 میلادی: «چستر کارلسون» مخترع دستگاه کپی درگذشت. اواین دستگاه را به سال 1938 میلادی اختراع کرد. کارلسون دربخش ثبت یک کارگاه الکترونیکی کارمی کرد و دشواری تهیه رونوشت ازنمونه های طرح ها، مشکلی عمده برای وی محسوب می شد. کارلسون اگر چه راه کارهای گوناگونی رابرای تکمیل ماشین کپی درطول 4 سال بررسی کرد، تاسال 1940 میلادی درکسب حمایت شرکتها درتولید ماشین کپی ناموفق بود. تااینکه درسال 1947 میلادی شرکت «هالوید» از «رُچستر» درنیویورک پروانه این طرح راصادرکرد. این شرکت بعدها به «زیراکس» تغییر نام داد و نخستین دستگاه یا ماشین کپی این شرکت به سال 1958 میلادی تولید شد.
درگذشت "ریچارد لاجی بیرْدْ" مخترع اسکاتلندی تلویزیون (1956 م) جان لاجی بیرْدْ، مخترع اسکاتلندی در 17 آوریل 1889 م در اسکاتلند به دنیا آمد و از جوانی با برپا کردن کارگاهی کوچک به آزمایشهایی درباره نور و نورافکن پرداخت. وی همزمان به تحصیل در رشته برق نیز مشغول شد و پس از آن تلاش کرد تا فیلم ناطق و روش انتقال عکس به وسیله نیروی برق را اختراع نماید. او در سال 1924 م پس از کوششهای فراوان موفق شد تا به آرزوی دیرین بشر که دیدن تصاویر و اشیاء به وسیله عکس از راه دور بود جامه عمل بپوشاند. بیرد در این زمان اولین تلویزیون ابتدایی و ساده را اختراع کرد و توانست تصویر یک صورت را از اتاقی به اتاق دیگر منتقل سازد. وی در جریان همین آزمایش که با نیروی برق صورت گرفت، یکدستش فلج شد.
با این حال تلاشهای بیرد در سالهای بعد افزایش یافت و وی در دوم اکتبر 1925 م، دستگاه تازهای برای تبدیل اشعه نور به ارتعاشات الکتریکی به کارانداخت. در نهایتْ جان بیرد در 17 آوریل 1926 م اولین تصویر تلویزیونی را برای انجمن سلطنتی انگلیس در لندن به معرض نمایش گذاشت و مورد تشویق فراوان قرار گرفت. با این حال وی کوشش کرد تا این اختراع را کاملتر سازد. در سال 1929 م تلویزیون بعدی او مورد قبول یکی از رسانههای خبری قرار گرفت. بیرد همچنین پس از نمایش اولین تلویزیون رنگی در سال 1941 م، موفق شد تا در سال 1946 م تصاویر سه بعدی رنگی را با صدایی مناسب تولید نماید. جان لاجی بیرد سرانجام در 19 سپتامبر 1956 م در 67 سالگی درگذشت.
تشکیل اولین دولت آزاد الجزایر توسط سران انقلاب این کشور (1958 م) همزمان با اوجگیری نهضتهای آزادیخواه، قیام مردمی در الجزایر در اول نوامبر 1954 م علیه دولت استعمارگر فرانسه آغاز گردید و ارتش آزادیبخش الجزایر برای سازماندهی مبارزه، تشکیل شد. با این حال در 19 سپتامبر 1958 حکومت موقت جمهوری الجزایر اعلام موجودیت نمود و شورای میهنی انقلاب نقش پارلمان این جمهوری و رهبری دولت را برعهده گرفت. ناکام ماندن ارتش فرانسه، در سرکوبی این قیام، سرانجام به استقلال الجزایر در 5 ژوئیه 1962 انجامید.
قتل "نورمحمد تَرَکی" طی کودتای خونین "حفیظ اللّه امین" در افغانستان (1979 م) نور محمدتَرَهکی اولین رئیس جمهور کمونیست افغانستان در سال 1913 م در شهر غزنه به دنیا آمد. وی پس از طی دروس خود در رشته علوم اقتصادی، به روزنامهنگاری پرداخت و پس از ورود به فعالیتهای سیاسی، در تأسیس حزب دموکراتیک افغانستان نقش مهمی ایفا کرد. ترکی در اولین جلسه پارلمان افغانستان در سپتامبر 1964 م، نماینده جناح چپ وابسته به روسها شد و از همان زمان فعالیتهای شدید و گستردهای را برای به قدرت رساندن کمونیستها در افغانستان و از داخل پارلمان افغانستان آغاز کرد. وی به دنبال وقوع کودتای خونین 27 آوریل 1978 م که به قتل محمد داودخان، رئیس جمهور این کشور انجامید، زمام امور افغانستان را با حمایت اتحاد جماهیر شوروی به دست گرفت. ترکی در طول 16 ماهی که رئیس جمهور بود، متجاوز از 200 قرارداد اقتصادی با روسها به امضا رساند. وی حجم گاز صادراتی افغانستان به شوروی را تا 30 برابر میزان گذشته زیاد کرد و بهای آن را به یک سوم تقلیل داد. نورمحمد ترکی سرانجام در یک رقابت قدرتطلبانه درون حزبی بر اثر ناتوانی در سرکوب قیام اسلامی ملت مسلمان افغانستان، مغلوب دوست خود، حفیظ اللَّه امین شد و طی یک کودتای خونین، در 19 سپتامبر 1979 م در 66 سالگی به قتل رسید.