مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه در تازه‌ترین گزارش فصلی خود با موضوع برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرد جمهوری اسلامی سه گام از پنج گام را در زمینه شفاف سازی هسته ای به اجرا درآورده است.

به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران؛ آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش جدید خود اعلام کرد پیشرفت کمی در بازرسی پرونده هسته ای ایران حاصل شده است.

در این گزارش که روز جمعه منتشر شد، آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد عدم یافتن هیچگونه نشانه ای از فعالیت های تسلیحات اتمی توسط ایران، احتمال توقف برنامه های هسته ای این کشور را کاهش میدهد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز جمعه همچنین نسبت به آنچه تحقیقات نظامی مشکوک ایران(!) می نامد مدعی شد در تحقیقات طولانی آژانس درباره تحقیقات نظامی مشکوک ایران پیشرفت کمی به دست آمده است.

علاوه بر این، این گزارش اعلام کرد ایران ضرب الاجل تعیین شده توسط آژانس را برای پاسخگویی به برخی سوالات از دست داده است.

متن کامل گزارش به شرح زیر است:

اجرای توافقنامه پادمان‌های پیمان منع اشاعه هسته‌ای
و مفاد مربوط قطعنامه‌های شورای امنیت
درباره جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیر کل

تحولات اصلی

•        ایران به موارد زیر متعهد بوده است: اجرای یکی از موارد تعیین شده در ماه می 2014 به عنوان سومین گام چارچوب همکاری و موافقت با ضرب‌الاجل 25 آگوست 2014؛ اجرای دو مورد از پنج تمهید مشخص شده پس از ضرب‌الاجل فوق الذکر؛ و آغاز مذاکره با آژانس در رابطه با دو مورد دیگر از موارد اجرایی.

•        بنا بر درخواست آژانس، ایران بایستی تا تاریخ 2 سپتامبر 2014 برخی تمهیدات عملی جدید را برای اجرا در گام های بعدی در چارچوب ادامه همکاری با آژانس پیشنهاد کند. این تمهیدات جدید هنوز توسط ایران مطرح نشده اند.

•        آژانس به نظارت و حقیقت یابی در ارتباط با موضوعات مرتبط با فعالیت های هسته‌ای ایران که طی برنامه مشترک این کشور با آژانس مشخص شدند، ادامه خواهد داد.

•        از زمان آغاز اجرای برنامه مشترک، ایران هگزافلوراید اورانیوم (UF6) اعلام کرده بیش از 5 درصد اورانیوم 235 (U-235)  را غنی‌سازی نکرده است. در نتیجه رقیق‌سازی و تبدیل که در همین بازه زمانی صورت گرفته است، ایران دیگر دارای هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده تا 20 درصد اورانیوم 235 نیست.

•        هیچ گونه تجهیزات عمده و اضافه ای در رآکتور اراک (IR-40) نصب نشده و سوخت رآکتورها تولید و آزمایش نشده است.

•        ایران با ادامه دسترسی آژانس به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتر سانتریفیوژ و تأسیسات انبارها موافقت کرده است.

مقدمه

گزارش دبیر کل آژانس بین‌المللی هسته‌ای به شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل در رابطه با اجرای موافقت نامه پادمانی ان پی تی(NPT) و بندهای مرتبط با قطعنامه‌های شورای امنیت در خصوص جمهوری اسلامی ایران، به شرح زیر است.

1- در این گزارش اطلاعاتی در خصوص اجرای اقدامات مربوط به «بیانیه مشترک چهارچوب همکاری» و برنامه اقدام مشترک آورده شده است؛ همچنین در ضمیمه این گزارش، اطلاعات به روز شده در خصوص اجرای «اقدامات داوطلبانه» مورد توافق ایران در برنامه اقدام مشترک مورد اشاره قرار گرفته است.  
2- شورای امنیت سازمان ملل نیز این امر را تصدیق کرده که گام هایdی (اقداماتی) که شورای حکام در قطعنامه‌های خود از ایران خواسته است،‌ برای ایران لازم الاجرا هستند. بندهای مربوط به قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز که ذیل بند هفتم منشور ملل متحد تصویب شده، همگام با شرایط مندرج در قطعنامه‌های مذکور، لازم الاجراء است. ایران می‌بایست تکالیف و الزامات را به طور کامل اجرایی کند تا جامعه بین‌الملل را از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هسته‌ای خود مطمئن کند.  
3- همانطور که در گزارش‌های پیشین نیز قید شده، ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در تاریخ 11 نوامبر 2013، «بیانیه مشترک چهارچوب همکاری» را امضاء کردند. در این چهارچوب همکاری، ایران و آژانس توافق کردند که در جهت راستی آزمایی‌های آژانس برای حل موارد موجود در گذشته و حال، همکرای بیشتری داشته باشند و این اقدامات را به صورت گام به گام پیش ببرند.  
4- همانطور که در گزارش‌های پیشین نیز قید شده، کشورهای چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، انگلیس و آمریکا در اقدامی جداگانه، در خصوص برنامه مشترک اقدام با ایران توافق کردند. در این برنامه ذکر شده بود که «هدف از این مذاکرات، رسیدن به راه حلی جامع، بلند مدت و مورد توافق طرفین برای ایجاد اطمینان در جهان از ماهیت صرفاً صلح آمیز برنامه هسته ای ایران است. بر اساس برنامه مشترک اقدام که از تاریخ 20 ژانویه سال 2014 اجرایی شد، اولین گام دارای محدودیت زمانی 6 ماهه خواهد بود و در صورت توافق طرفین، این زمان تا 6 ماه دیگر قابل تمدید خواهد بود. بر اساس درخواست کشورهای 1+5 و ایران و نظر به حمایت شورای حکام (برای رسیدگی به دسترسی ایران به ذخائر پولی خود)، آژانس در حال پایش موارد هسته‌ای ضروری و راستی آزمایی‌های مرتبط با برنامه اقدام مشترک می‌باشد.  
5- ایران و اعضاء گروه 1+5 در مورخ 24 جولای سال 2014 تقاضایی را مبنی بر تمدید برنامه مشترک اقدام و برداشتن گام‌های ضروری مرتبط با نظارت‌لازم در زمینه رصد برنامه‌های هسته‌ای ایران تا تاریخ 24 نوامبر را از آژانس بین‌المللی اتمی تقاضا کردند. 
 6- بر اساس تایید هئیت حکام در نشست مورخ 24 ژانویه سال 2014، آژانس بین‌المللی اتمی کار نظارت و تایید موارد مقرر شده در طرح مشترک اقدام را بر عهده گرفته و بنابر آن آژانس بین‌المللی اتمی اجرای کار بازرسی و تایید این موضوع را خواهد پذیرفت. در این رابطه مبلغ یک میلیون یورو در زمینه تمدید برنامه مشترک اقدام مورد نیاز بود و در سپتامبر سال 2014 حدود 300 هزار یورو بدین کار اختصاص داده شده است.
 7- این گزارش پیشرفت‌های حاصله نسبت به گزارش پیشین مدیر کل (GOV/2014/28) و نیز موارد دیگر را شامل می‌شود.    
B. تشریح موضوعات حل نشده  
8- در نوامبر 2011، قطعنامه GOV/2011/69 شورای حکام، تاکید کرده است که ایران و آژانس باید گفت‌وگوها برای حل فوری تمامی موضوعات اساسی باقی مانده را افزایش دهند. این مذاکرات باید با هدف ارائه توضیحاتی درباره موضوعاتی نظیر دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، اسناد، سایت‌ها، ‌مواد و افراد در ایران باشد. شورای حکام در قطعنامه GOV/2012/50 به تاریخ سپتامبر 2012، اعلام کرد که همکاری ایران با درخواست‌های آژانس جهت حل تمامی موضوعات باقی‌مانده ضروری و فوری است، تا اطمینان بین‌المللی درباره ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران احیا شود.  
9- از زمان انتشار گزارش پیشین مدیرکل که به درخواست آژانس تنظیم شده بود، ایران تاکنون چند مورد شفاف‌سازی اضافی را در خصوص چاشنی‌های انفجاری «بریج وایر (EBW)» انجام داده است، این اقدامات در راستای اقدامات عملیاتی در گام دوم «چهارچوب همکاری‌ها» اجرایی شده است (مراجعه کنید به بند 65 در سطور ذیل). بر اساس تحلیل اطلاعات ارائه شده از سوی ایران در خصوص 6 اقدام عملیاتی دیگر مربوط به گام دوم «چهارچوب همکاری‌ها»، آژانس هنوز مسئله باقی مانده‌ای در این بخش نیافته است.  
10- در راستای ارتقای سطح گفت‌وگوها و همکاری‌ها میان ایران و آژانس، مدیرکل در تاریخ 17 اوت 2014، با جناب آقای حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، جناب آقای علی اکبر صالحی، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و جناب آقای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در تهران دیدار کرد. در این دیدارها، مدیرکل بر اهمیت اجرای به موقع «چهارچوب همکاری‌ها» تأکید کرد. وی همچنین به بیانیه ایران و ابراز تعهد راسخ مقامات بلندپایه ایرانی نسبت به اجرای «چهارچوب همکاری‌ها» اشاره کرد. مدیرکل بر ابراز تمایل ایران به سرعت بخشیدن به روند حل مسائل باقی مانده نیز اشاره کرد. 
 11- در خصوص چاشنی‌های انفجاری «بریج وایر (EBW)»، مدیر کل خاطرنشان کرد که ایران در اوایل سال 2000 میلادی، اطلاعات و توضیحاتی را به آژانس در خصوص قصد خود برای طراحی چاشنی‌های ایمن ارائه داده است. وی به اطلاعات و توضیحات ارائه شده پس از سال 2007 نیز اشاره کرد و گفت که اطلاعات ارائه شده به آژانس که به کاربرد چاشنی‌های انفجاری «بریج وایر (EBW)» در صنایع نفت و گاز مربوط می‌شد، با کاربردهای تخصصی صنعتی همخوانی نداشته است. وی افزود، آژانس میبایست تمامی مسائل باقی‌مانده از قبل را مورد بررسی قرار دهد، ار جمله «چاشنی‌های انفجاری «بریج وایر (EBW)». آژانس تمامی این موارد را به مثابه یک سیستم می‌بیند و کل این سیستم را به عنوان یک مجموعه کلی مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
 12- در طول نشست‌های فنی در تهران در تاریخ 16 و 17 اوت 2014، مقامات ایرانی و آژانس در مورد نحوه حرکت رو به جلو با اقدامات عملی کنونی از جمله پنج اقدام عملی سومین گام چارچوب همکاری‌های مورد توافق در ماه می 2014، بحث و گفت‌وگو کردند. آژانس همچنین پیشنهاد بحث بر سر اقدامات عملی جدید را که باید به عنوان گام بعدی چارچوب همکاری، اجرایی شوند، مطرح کرد.  
13- در تاریخ 13 اوت 2014، آژانس چهار نامه با هدف پیشبرد روند همکاری‌ها به ایران ارسال کرد. آژانس از جمله پیشنهاد کرد که پیش از پایان ماه اوت، نشستی در تهران برگزار شود تا ایران و آژانس پنج اقدام عملی سومین گام چارچوب همکاری را حل کنند. آژانس همچنین ایران را دعوت کرد تا اقدامات عملی تازه‌ای برای رفع نگرانی‌های اظهار‌شده از سوی آژانس در ضمیمه گزارش GOV/2011/65، ارائه کند.
14- ایران سه اقدام از پنج اقدام عملی مورد توافق با آژانس در سومین گام چارچوب همکاری را اجرایی کرده است که دو مورد از آن‌ها پس از ضرب‌الاجل مورد توافق یعنی 25 اوت 2014 ، به نحو زیر اجرایی شده است:  • اطلاعات مورد توافق دوجانبه ارائه و یک بازدید فنی از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ را ترتیب داده شد (در تاریخ 30 اوت 2014).  • اطلاعات مورد توافق دوجانبه ارائه شده و دسترسی مدیریت‌شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره‌سازی فراهم آمد (تازه‌ترین بازرسی در تاریخ 18، 19 و 20 اوت صورت گرفت).  • رهیافت پادمان‌های رآکتور IR-40 جمع‌بندی شد (در تاریخ 31 اوت 2014).  آژانس تائید می‌کند که ایران این اقدامات عملی را در سومین گام چارچوب همکاری اجرایی کرده و آژانس در حال تحلیل اطلاعات ارائه‌شده از سوی ایران است.  
15- در نامه‌ای به تاریخ 28 اوت 2014، ایران از جمله آمادگی خود را برای میزبانی یک نشست فنی با آژانس در تهران در تاریخ 31 اوت 2014، اعلام کرد. در این نشست، ایران مذاکرات با آژانس بر سر دو اقدام عملی دیگر گام سوم چارچوب همکاری مربوط به انفجارهای مقیاس بزرگ و محاسبات ترابرد نوترون (ضمیمه 1 را ببینید) را آغاز کرد. توافق شد تا نشست فنی دیگر صورت گیرد.  16- ایران در نامه فوق‌الذکر به تاریخ 28 اوت 2014، همچنین پیشنهاد کرد پیش از تعیین هر اقدام جدیدی، نقشه راهی طراحی شود. آژانس در پاسخ به این نامه، در تاریخ 4 سپتامبر 2014 بر دعوت خود از ایران (بند 13 را ببینید) برای ارائه بدون تأخیر اقدامات عملی جدید در رابطه با چارچوب همکاری در راستای پاسخگویی به نگرانی‌های ابراز شده در ضمیمه گزارش GOV/2011/65، تأکید کرد. اقدامات عملی جدید هنوز ارائه نشده است.  
17- تعامل ایران با آژانس، از جمله ارائه اطلاعات و تحلیل‌های جاری آژانس، به آژانس در دستیابی به فهمی بهتر از برنامه هسته‌ای ایران کمک می‌کند.     C. تاسیسات اعلام شده تحت نظارت پادمانی ایران  
18- بر اساس توافق نامه پادمانی با ایران، این کشور 18 مورد از تاسیسات هست‌ ای خود و 9 مکان دیگر را که در آن جا مواد هسته‌ای به طور عادی مصرف می‌شوند به آژانس بین المللی اتمی اعلام داشته است. با وجود این که برخی فعالیت‌های ایران در برخی از تاسیسات هسته‌ای مغایر با قطعنامه‌های شورای حکام و شوری امنیت سازمان ملل متحد است و در ذیل عنوان شده است، آژانس بین المللی انرژی اتمی به راستی‌آزمایی در زمینه عدم انحراف ایران در این تاسیسات ادامه خواهد داد.    
D. فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی  
19- در مغایرت با قطعنامه‌های شورای حکام و آژانس بین‌المللی هسته‌ای، ایران تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی و فعالیت‌های مرتبط با آن در تاسیسات مشخص کرده خود را به حالت تعلیق درنیاورده است. البته , از مورخ 20 ژانویه سال 2014 ایران UF6( کیک زرد) غنی شده بالای 5% (اورانیومU-235 )را تولید نکرده است و همچنین ذخایر کیک زرد غنی شده 20% خود را کاسته است. تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی در تاسیسات اعلام شده از سوی ایران تحت پادمان آژانس است و تمام مواد هسته‌ای، ابشارهای نصب شده و سایت‌های تغذیه و ویتدراوال در آن تاسیسات تحت نظارت و شمول آژانس قرار دارند.  
20- ایران اعلام کرده است که هدف از غنی‌سازی UF6 تا سطح 5 درصد، تولید سوخت برای تاسیسات هسته‌ای این کشور است. ایران همچنین گفته است که غنی‌سازی  UF6 تا سطح 20 درصد نیز با هدف تامین سوخت رآکتورهای تحقیقاتی انجام می‌شود.  
21- ایران در تاسیسات اعلام شده خود موارد ذیل را تهیه کرده است:  
* 12772 کیلوگرم ( 795 کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) کیک زرد غنی شده تا میزان 5% که 7765 کیلوگرم از آن به صورت کیک زرد غنی شده تا میزان 5% باقی مانده است( 710 کیلوگرم کمتر از زمان گزارش قبلی مدیرکل) و بقیه پیش‌تر پردازش شده است.  
* از زمانی که ایران غنی‌سازی تا سطح 20 درصد را متوقف کرده است، تمام 447.8 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی‌شده خود را ترقیق کرده و یا به اکسید اورانیوم تبدیل کرده است.    

D1. نطنز  

22- تأسیسات غنی‌سازی سوخت: تأسیسات غنی‌سازی سوخت (FEP) تأسیسات سانتریفیوژی غنی‌سازی است برای تولید اورانیوم با غنای پایین (LEU) که تا 5% U-235 غنی‌سازی شده باشد. این تأسیسات اولین‌بار در سال 2007 عملیاتی شد. این تأسیسات به دو اتاق تولید A و B تقسیم می‌شود. طبق اطلاعات طراحی که ایران تسلیم نموده است، هشت واحد، که هریک شامل 18 آبشارک هستند، برای اتاق تولید A برنامه‌ریزی شده‌اند که در مجموع حدود 25000 سانتریفیوژ در 144 آبشارک است. در حال حاضر، یک واحد دارای سانتریفیوژهای IR-2m و پنج واحد دارای سانتریفیوژهای IR-1 هستند و دو واحد دیگر هیچ سانتریفیوژی ندارند. ایران همچنان باید اطلاعات طراحی مربوطه را برای اتاق تولید B ارائه دهد.  
23- درباره واحد دارای سانتریفیوژهای IR-2m از تاریخ 13 آگوست 2014، موقعیت از گزارش پیشین مدیرکل تغییری نکرده است: شش آبشارک با سانتریفیوژهای IR-2m به تمامی نصب شده‌اند، هیچ یک از این آبشارک‌ها را UF6 طبیعی تغذیه نشده اند، و کار نصب مقدماتی برای 12 آبشارک دیگر IR-2m در واحد به اتمام رسیده است.  
24- در پنج واحد دارای سانتریفیوژهای IR-1، از تاریخ 13 آگوست 2014، موقعیت از گزارش پیشین مدیرکل تغییری نکرده است: 90 آبشارک به تمامی نصب شده است که از میان آن‌ها 54 آبشارک با UF6 طبیعی تغذیه شده است. چنان که پیش‌تر گزارش شده، کار نصب مقدماتی برای 36 آبشارک IR-1 در دو واحدی که سانتریفیوژ ندارند به اتمام رسیده است.  
25- از تاریخ 12 آگوست 2014، ایران از آغاز فرآیند تولید در فوریه 2007، 141513  کیلوگرم UF6 طبیعی در آبشارک‌ها در تأسیسات غنی‌سازی سوخت تغذیه کرده است و در مجموع 12464 کیلوگرم UF6 تولید کرده که تا 5% U-235 غنی‌سازی شده‌اند.  
26- در 17 آگوست 2014، ایران به آژانس اطلاع داد که حدود 4118 کیلوگرم UF6 را که تا 2% U-235 غنی‌سازی شده اند ترکیب‌شکنی کرده و به اورانیوم طبیعی کاهش می‌دهد.  
27- طبق نتایج تحلیل نمونه‌های زیست‌محیطی که از تأسیسات غنی‌سازی سوخت و گرفته شده و نیز دیگر فعالیت‌های وارسی، آژانس نتیجه گرفت که این تأسیسات مطابق گزارش ایران در پرسش‌نامه اطلاعات طراحی مربوطه (DIQ) اعلام کرده، عمل می‌کنند.  
28- تأسیسات آزمایشی غنی‌سازی سوخت: تأسیسات آزمایشی غنی‌سازی سوخت (PFEP) یک تأسیسات توسعه و تحقیق (R&D) و تولید آزمایشی LEU است که برای اولین بار در اکتبر 2003 عملیاتی شده است. این تأسیسات شش آبشارک را در خود دارد و به دو منطقه تقسیم شده است: منطقه‌ای که ایران برای تولید UF6 که تا 20% U-235 (آبشارک‌های 1 و 6) غنی‌سازی می‌شوند طراحی کرده، و منطقه‌ای که ایران برای توسعه و تحقیق (آبشارک‌های 2، 3، 4، و 5) طراحی کرده است.  
29- حوزه تولید: چنان که در گزارش پیشین مدیر کل اشاره شد، ایران تغذیه آبشارک‌های 1 و 6 را با UF6 که تا 5% U-235 غنی‌سازی شده‌اند متوقف کرده، و در عوض آن‌ها را با UF6 طبیعی تغذیه می‌کند. در 8 فوریه 2014، ایران بخش‌هایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه (DIQ) را به‌روز کرد و در آن بیان نمود که اندازه‌گیری‌هایی «به علت تغییر سطح غنی‌سازی» انجام داده، و این اندازه‌گیری‌ها به صورت موقت و در طول تکمیل گام اول JPA انجام شده‌اند.  
30- تا تاریخ 20 ژانویه 2014، زمانی که ایران تولید UF6 با غنای اورانیوم 235 بیست‌درصد را متوقف کرد، ایران مجموعا از فوریه 2010 که تولید آبشارهای 1 و 6 آغاز شد، به آن‌ها 1630.8 کیلوگرم UF6 تزریق کرده . مجموعا 201. کیلوگرم UF6 غنی‌شده تا سطح اورانیوم 235 بیست درصد، تولید کرده، که تمام این مواد از پروسه خارج شده و به تائید آژانس رسیده است. بین 20 ژانویه 2014 و 18 اوت 2014، ایران 519.2 کیلوگرم از UF6 طبیعی را به آبشارهای نسل 1 و 6 در تاسیسات آزمایشی تزریق کرده و در مجموع 49.7 کیلوگرم UF6  غنی شده 235 تا سطح 5 درصد تولید کرده است.  
31- حوزه تحقیق و توسعه؛ از زمان گزارش قبلی مدیرکل آژانس، ایران به طور متناوب UF6 را به سناتریفیوژهای IR6 و به سانتریفیوژهای IR1، IR-2M، IR-4 و IR-6 تغذیه کرده است؛ گاهی به ماشینهای تکی و گاهی به آبشارهای سایزهای مختلف. سانتریفیوژهای IR-5 هنوز با UF6 تغذیه نشده است. همانطور که در گزارش پیشین مدیر کل عنوان شد، آژانس همچنین «بسته‌ای» جدید مشاهده کرده که در محل نصب شده، اما هنوز اتصالی به آن وجود ندارد.  32- بین 6 مه 2014 و 18 اوت 2014، بالغ بر 397.8 کیلوگرم از UF6 طبیعی به سانتریفیوژها در حوزه های تحقیق و توسعه تغذیه شده است اما هیچ اورانیوم با غنای پائینی از آن به عنوان محصول برداشت نشده و خروجی در پایان پروسه، بازترکیب شده است.  
33- بین 20 ژانویه 2014 و 20 جولای 2014، ایران 108.4 کیلوگرم از ذخایر UF6 غنی‌شده تا سطح اورانیوم 235 بیست درصد خود را، کاهش داده است.  
34- بر اساس نمونه‌های محیطی گرفته شده از PFEP و دیگر اقدامات راستی‌آزمایی، آژانس به این نتیجه رسید که این تأسیسات منطبق با پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه، ارائه شده از سوی ایران، فعالیت کرده است.    

D2. فردو

 35- کارخانه تولید سوخت فردو: فردو بر اساس پرسش‌نامه اطلاعات طراحی 18 ژانویه 2012، یک سایت غنی‌سازی کیک زرد به‌وسیله سانتریفیوژ تا سطح 20 درصد و 5 درصد است. این تاسیسات، که اولین بار در سال 2011 مورد استفاده قرار گرفت، برای 2976 سانتریفیوژ در 16 آبشار طراحی شده که به واحد 1 و واحد 2 تقسیم می‌شوند. تاکنون، تمام سانتریفیوژهای نصب شده در فردو از نوع نسل 1 است. در تاریخ 8 فوریه 2014، ایران پرسش‌نامه اطلاعات طراحی مربوط به فردو را به‌روزرسانی و اعلام کرد که اقداماتی را برای تغییر سطح غنی‌سازی در فردو انجام داده است. در این پرسش‌نامه تصریح شده بود که این اقدامات، موقتی و در چارچوب فاز اول برنامه مشترک اقدام است.  
36- همان‌طور که در گزارش‌های پیشین دبیرکل نیز تصریح شده است،‌ ایران تزریق UF6 با غنای 5درصد اورانیوم 235 به چهار آبشار از آبشارهای موجو در واحد شماره 2 تأسیسات فردو را که قبلا به این منظور ساخته شده بوده است، متوقف کرده و در حال حاضر، UF6 طبیعی را به این آبشارها تزریق می‌کند. از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک، ایران این آبشارها را دیگر به صورت متصل به هم، مورد استفاده قرار نداده است. UF6 به هیچ یک از 12 آبشار دیگر موجود در تأسیسات فردو نیز تزریق نشده است.  
37- در نتیجه راستی آزمایی فیزیکی فهرست از سوی ایران که در ماه نوامبر سال 2013 توسط آژانس و در تأسیسات فردو انجام شد، آژانس با وجود عدم قطعیتی که به صورت معمول در اندازه‌گیری‌های به‌عمل آمده از چنین تأسیساتی وجود دارد، فهرست اعلام شده از سوی ایران در مورخ 20 ژانویه 2014 را تأیید می‌کند.  
38- در تاریخ 20 ژانویه سال 2014 که تولید UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 از سوی ایران متوقف شد،‌ ایران از زمان شروع تولید در سال 2011، 1806 کیلوگرم UF6 با غنای 5درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای تأسیسات فردو تزریق کرده و جمعاً 245.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 تولید کرده است. آژانس این امر را تصدیق می‌کند که تمامی UF6 با غنای 20 درصد اورانیوم 235 از آن تاریخ،‌ از روند تولید کنار گذاشته شده‌اند. در خلال روزهای 20 ژانویه 2014 و 17 اوت 2014، ‌ایران 1349.7 کیلوگرم UF6 طبیعی به آبشارهای تأسیسات فردو  تزریق کرده و جمعاً 142.7  کیلوگرم UF6 با غنای 5درصد اورانیوم 235 تولید کرده است.  
39- بر اساس نتایج آنالیز نمونه‌های محیطی گرفته شده در تأسیسات فردو و نظر به دیگر راستی آزمایی‌های انجام شده،‌آژانس به این نتیجه رسیده است که فعالیت تأسیسات فردو منطبق با اعلام ایران و اطلاعات مندرج در پرس‌شنامه اطلاعات طراحی مربوطه بوده است.    
D3. سایر فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی  
40- ایران همچنان به آژانس اجازه می‌دهد تا به صورت مدیریت شده به کارگاه‌های تولید سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور و انبارها دسترسی داشته باشد. این دسترسی و همچنین دریافت اطلاعات توافق شده، در پی توافق بر سر چارچوب همکاری از سوی ایران تدارک دیده شده است. (پاراگراف 14 را ببینید) به عنوان بخشی از این دسترسی مدیریت شده، ایران موجودی روتورهای سانتریفیوژ خود را که برای جایگزینی سانتریفیوژهای خراب شده در نظر گرفته شده‌اند، به آژانس اعلام می‌کند. آژانس اطلاعات ارائه شده توسط ایران را آنالیز کرده و پس از درخواست، به شفاف‌سازی‌های جدیدی هم دست یافته است. از زمان اجرای برنامه مشترک اقدام و با آنالیز تمام اطلاعات ارائه شده از سوی ایران و همچنین با دسترسی مدیریت شده و سایر اقدامات مرتبط با راستی‌ازمایی انجام شده توسط آژانس، آژانس می‌تواند تایید کند که ایران تنها برای جایگزینی سانتریفیوژهای خراب شده، روتور سانتریفیوژ تولید می‌کند.  
41- پیرو یکی از اقدامات عملی توافق شده در چهارچوب همکاری، همانطور که در بالا نیز اشاره شد (پاراگراف 14)، ایران موافقت کرده تا اطلاعات توافق شده ای را ارائه کند و ترتیبات انجام یک بازدید فنی از یک مرکز تحقیق و توسعه سانتریفیوژ را نیز فراهم سازد که این بازدید در تاریخ 30 اوت 2014 توسط آژانس انجام شد.    

E. فعالیت‌های بازفرآوری  

42- ایران بر اساس قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت ملزم به تعلیق فعالیت‌های بازفرآوری از جمله تحقیقات و توسعه در این رابطه شده است. همانطور که پیشتر گزارش شد، ایران در ژانویه 2014 اعلام کرده است که «در طول بازه زمانی گام اول (6 ماهه)، وارد مراحل فعالیت‌های بازفرآوری یا ساخت تأسیسات قادر به بازفرآوری، نمی‌شود.» ایران در نامه‌ای به تاریخ 27 اوت 2014 به آژانس اعلام کرد که «اقدامات داوطلبانه» منطبق با تمدید برنامه مشترک اقدام، تمدید شده است.

 43- آژانس به نظارت خود بر استفاده از سلول‌های تابشگر در راکتور تحقیقاتی تهران و تأسیسات تولید رادیوایزوتوپهای زنون، ید و مولیبدنوم (MIX) ادامه داده است. آژانس بازرسی و راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در راکتور تحقیقاتی تهران را در تاریخ 12 اوت 2014 و همچنین یک راستی‌آزمایی اطلاعات طراحی در تأسیسات تولید رادیوایزوتوپ‌های زنون، ید و مولیبدنوم در تاریخ 13 اوت 2014 صورت داده است. آژانس می‌تواند تأیید کند که هیچ فعالیت مربوط به بازفرآوری در راکتور تحقیقاتی تهران، تأسیسات تولید رادیوایزوتوپ‌ها و نیز دیگر تأسیساتی که آژانس به آنها دسترسی دارد، در جریان نیست.    

F. پروژه‌های مرتبط با آب سنگین  
44- ایران بر خلاف قطعنامه‌های شورای حکام و شورای امنیت کار بر روی تمام پروژه‌های مربوط به آب سنگین را تعلیق نکرده است. با این حال، از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک، ایران نه قطعه مهمی در رآکتور IR-40 نصب کرده و نه بسته‌های سوخت هسته‌ای رآکتور IR-40 را در کارخانه تولید سوخت (FMP)، تولید کرده است (بند 57 را ببینید).  
45- رآکتور IR-40: این رآکتور که تحت پادمان آژانس قرار دارد، یک رآکتور 40 مگاواتی تحقیقاتی آب سنگین است که می‌تواند 150 مجموعه سوخت اورانیوم طبیعی را دربرگیرد.  
46- در تاریخ 11 اوت 2014، آژانس یک DIV در رآکتور اراک انجام داد و متوجه شد که از زمان گزارش قبلی مدیر کل، هیچ یک از قطعات اصلی باقی‌مانده رآکتور اراک نصب نشده‌اند. پیرو یکی از اقدامات عملی توافق شده در چارچوب همکاری بین ایران و آژانس (پاراگراف 14)، در تاریخ 31 اوت 2014، ایران و آژانس یک رویکرد مبتنی بر پادمان را در خصوص رآکتور اراک مورد توافق قرار دادند.  
47- کارخانه تولید آب سنگین: این کارخانه تأسیساتی برای تولید آب سنگین است، که توان طراحی‌شده تولید سالانه 16 تن آب سنگین سطح رآکتور را داراست.  
48- همانطور که پیشتر گزارش شده، هرچند که کارخانه تولید آب سنگین تحت پادمان‌های آژانس نیست، اما کارخانه در تاریخ 8 دسامبر 2013 تحت دسترسی مدیریت‌شده آژانس قرار گرفته است. ایران همچنین، در طول دسترسی مدیریت شده، اطلاعات مربوطه مورد توافق دو جانبه را به آژانس ارائه کرده است. به علاوه، دسترسی به محل ذخیره‌سازی آب سنگین در مجتمع تبدیل اورانیوم (UCF) اصفهان، آژانس را قادر ساخت تا آب سنگین را بررسی کند.   
 
G. تبدیل اورانیوم و تهیه سوخت    
49- ایران در حال انجام فعالیت‌هایی در «مرکز تبدیل اورانیوم»، «کارخانه پودر دی‌اکسید اورانیوم غنی‌شده»، «کارخانه تولید سوخت» و «کارخانه ساخت صفحات سوخت» در اصفهان است، که این فعالیت‌ها با تعهداتش مبنی بر تعلیق تمام فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی و پروژه‌های مربوط به آب سنگین مغایرت دارد، هرچند که این تأسیسات تحت پادمان‌های آژانس قرار دارد. 
50- از زمانی که ایران تبدیل اورانیوم و تهیه سوخت را در تاسیسات اعلام‌شده خود آغاز کرد:  - 550 تن کیک زرد در یوسی‌اف اصفهان تولید کرده که 163 تن از آنها به کارخانه غنی‌سازی سوخت منتقل شده‌اند.  - چهار تن از اورانیوم طبیعی را از یوسی‌اف به EUPP منتقل کرده است. به علاوه، 4.3 تن از اورانیوم 5 درصد غنی‌شده را از کارخانه غنی‌سازی سوخت به EUPP انتقال داده است.  - 1505 کیلگرم UF6 تا پنج درصد غنی شده را وارد پروسه تبدیل در EUPP کرده است.  - 53 کیلوگرم از UF6 را وارد پروسه تحقیق و توسعه تبدیل سوخت در یوسی‌اف کرده که تا 3.34 درصد غنی شده بودند و از آن 24 کیلوگرم UO2 تولید کرده است.  - 337.2 کیلوگرم اورانیوم 20 درصد غنی‌شده را در FPFP وارد پروسه تبدیل کرده و 162.3 کیلوگرم U3O8 به‌دست آورده است.    
51- تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF): UCF تاسیساتی جهت تبدیل است که از آن برای تولید هگزا فلوراید اورانیوم و دی اکسید اورانیوم طبیعی از کنستانتره سنگ معدن اورانیوم استفاده می‌شود. اینگونه برنامه ریزی شده است که در یو سی اف پودر دی اکسید اورانیوم نیز از هگزافلوراید اورانیوم 235 غنی شده تا 5 درصد تولید شود، شمش‌های فلزی اورانیوم از تترا فلوراید طبیعی و تحلیل رفته تولید شود و تترا فلوراید اورانیوم از هگزافلوراید اورانیوم تحلیل رفته تولید گردد.  52- در 26 جولای 2014، ایران به آژانس اطلاع داد که برای بازیافت اورانیوم از ضایعات جامد و مایع یوسی‌اف دست به فعالیت‌های تحقیق و توسعه خواهد زد.  
53- بین 17 و 21 مه 2014، آژانس در یوسی‌اف اقدام به انجام یک PIV کرد که نتایج آن توسط آژانس در دست ارزیابی است.  
54- ایران اعلام کرده است که تا تاریخ 10 اوت، 13.8 تن اورانیوم طبیعی UO2 از طریق تبدیل UOC تولید کرده است. آژانس در همان تاریخ تایید کرد که ایران 13.2 تن اوارنیوم طبیعی UO2 را به FMP تبدیل کرده است.  
55- کارخانه پودر دی‌اکسید اورانیوم غنی‌شده (EUPP): EUPP تاسیساتی است که برای تبدیل UF6 تا 5 درصد غنی شده به پودر UO2 طراحی شده است. همان‌طور که در گزارش سابق مدیر کل اشاره شد، ایران در ماه مه 2014 شروع به استفاده از این تاسیسات با اورانیوم طبیعی کرد. در تاریخ 30 اوت، ایران 2790 کیلوگرم UF6 به پروسه تبدیل تزریق کرد و 167 کیلوگرم اورانیوم از نوع UO2 به دست آورد. در جولای 2014، کارخانه عملیات خود را آغاز کرد که از آن تاریخ ایران 1505 کیلوگرم UF6 تا 5 درصد غنی شده را به پروسه تبدیل داده تا UO2 تولید کند.  
56- کارخانه تولید سوخت ( FMP): تاسیساتی برای ساخت مجموعه‌های سوخت‌های هسته‌ای برای رآکتورهای تحقیقاتی و برقی است (ضمیمه 3 را ببینید).  
57- در تاریخ 16 و 17 اوت 2014، آژانس در FMP یک بازرسی و یک  DIV انجام داد و تایید کرد که ایران همچمنان به تعلیق تولید بسته‌های سوخت UO2 برای رآکتور اراک ادامه می‌دهد و تمام بسته‌های قبلا تولید شده در FMP باقی مانده‌اند.  
58- کارخانه تولید صفحه‌های سوختی (FPFP): اف‌پی‌اف‌پی تأسیساتی برای تبدیل هگزافلوراید اورانیوم غنی‌شده به اورانیوم 235 بیست درصدی به U3O8 و تولید بسته‌های سوختی ساخته شده از صفحه‌های سوختی حاوی U3O8 هستند.  
59- همان‌طور که قبلا گزارش داده شد، ایران در ژانویه 2014 ابراز داشت که که در طول مدت اولین گام توافق ژنو، ایران خط بازتغییر اورانیوم اکسید شده 20 درصدی به UF6 غنی‌شده تا 20 درصد را در اختیار ندارد. در نامه‌ای به تاریخ 27 اوت 2014، ایران اعلام کرد که این اقدامات داوطلبانه با تمدید برنامه مشترک اقدام، تمدید شده‌اند. در 18 و 19 اوت، آژانس دست به بازرسی و div از FPFP زد و در آن تایید کرده که خط فرآوری برای بازتبدیل UF6 وجود ندارد.  
60- آژانس در تاریخ 17 اوت تایید کرد که ایران در مجموع 337.2 کیلوگرم UF6 20 درصد غنی‌شده را به پروسه تبدیل در FPFP وارد کرده و 162.3 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 حاصل کرده است. آژانس همچنین تایید کرد که 44 کیلوگرم از اورانیوم به شکا ضایعات مایع و جامد بوده است. باقی‌مانده اورانیومی که به فرآیند تزریق شده، همچنان در فرآیند بوده و هدر رفته است.  
61- آژانس در تاریخ 17 اوت 2014، آژانس تایید کرد که ایران در FPFP یک بسته سوخت آزمایشی و 27 بسته سوخت TRR تولید کرده است. 26 فقره از این بسته‌های سوخت، از جمله بسته آزمایشی، به TRR انتقال یافته است.  
62- گزارش‌های پیشین ارائه شده توسط مدیر کل به موارد باقی‌مانده از ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران و اقدامات لازم جهت حل موضوعات مزبور را مشخص کرده بود. آژانس همچنان در خصوص وجود ابعاد اعلام نشده هسته‌ای از جمله فعالیت‌های سازمان‌های نظامی ایران همچون تولید کلاهک هسته‌ای قابل نصب بر روی موشک نگران است. لازم است که ایران در خصوص تمام ابعاد باقی‌مانده با آژانس به‌طور کامل همکاری کند، به‌خصوص ابعادی که به نگرانی در خصوص ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران دامن می‌زنند. از جمله این اقدامات فراهم آوردن دسترسی به تمام پایگاه‌ها، تجهیزات، افراد و مستنداتی است که مورد تقاضای آژانس هستند .  
63-  ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیر کل (GOV/2011/65) شامل بررسی و تحلیل جزئی از اطلاعاتی بود که تا آن زمان در اختیار آژانس قرار گرفته بودند. بر اساس این اطلاعات ایران فعالیت‌هایی در خصوص تولید وسیله‌ای انفجاری هسته‌ای انجام داده بود. آژانس به این نتیجه رسیده که این اطلاعات در کل صحیح هستند. ایران به نگرانی‌های آژانس در این خصوص با این استدلال که ادعای مزبور بی‌پایه است، بی‌اعتنایی نموده است. اکنون آژانس به اطلاعاتی دست یافته که آنالیز نوامبر 2011 را بیشتر تقویت می‌کنند.  
64- ایران در فوریه 2012 ایران ادعاهای آژانس بین‌المللی اتمی را بی‌پایه و اساس و اتهام  برشمرد. این کشور طی نامه‌ای به این نهاد در تاریخ 28 اوت سال 2014 عنوان کرد که بیشتر موارد طرح شده در ضمیه GOV/2011/65 بی اساس بوده و در خود لحاظ کردن نیست.  
65- همانطور که در پاراگراف  عنوان شد،  یکی از 7 اقدام اساسی که در مرحله دوم چارچوب همکاری در مورخ 24 مه سال 2014 مورد موافقت قرار گرفت، این بود که ایران اطلاعات و توضیحات مورد نیاز  آژانس را در زمینه «بریج وایر» (چاشنی‌های انفجاری) را فراهم آورد. در این زمینه همانطور که  ر گزارش قبلی مدیر کل آژانس بین‌المللی اتمی ذکر شده بود، این کشور اطلاعات و توضیحات مورد نیاز این نهاد را در آوریل سال 2014 فراهم کرده و در ضمن در ماه مه 2014 اطلاعات و توضیحات بیشتر را نیز ارائه داشته که شامل ارائه اسناد مورد نیاز در مورد بریج وایر می باشد.  
66- طی نشست‌های فنی مورخ 16 و 17 ماه اوت ،آژانس بین‌المللی اتمی و ایران بحث در زمینه برداشتن گام‌های عملی در زمینه مبدا مواد منفجره و محاسبات انتقال نوترون را برگزار کردند. همانطور که  در پاراگراف 15 اشاره شد، در نشست فنی تهران در تاریخ 31 اوت سال جاری آژانس بین‌المللی اتمی بحث در زمینه این دو اقدام عملی و توافق در زمینه برگزاری جلسه‌ای دیگر را آغاز شد.  
67- آژانس بین‌المللی اتمی بعد از گزارش پیشتر این نهاد از طریق تصاویر ماهواره‌ای  در تاسیسات پارچین فعالیت‌های گسترده ای را در زمینه حذف یا جابجایی مصالح ساختمانی، ضایعات، نخاله‌‌ها و فعالیت‌های ساختمانی شاهد بوده است. این فعالیت‌ها به توانایی آژانس در تایید این برنامه‌ها لطمه وارد می‌کند برای ایران نیز مهم است تا پاسخ‌‌های لازم را به پرسش‌های آژانس و امکان دسترسی به مکان‌های ویژه ابهام انگیز فراهم آورد.  
68- همانطور که در گزارش قبلی مدیر کلی آژانس بین‌المللی اتمی  و به دنبال  نشست وی در 17 اوت سال جاری اشاره شده است این نهاد نیاز مند این است تا قادر باشد ارزیابی اصولی را در زمینه موارد قابل توجه ذکر شده انجام داده  و همه آن‌ها را در قالب یک سیستم ارزیابی جامع ارائه دهد.     I. اطلاعات طراحی  
69- بر اساس توافقنامه پادمان ها و قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم است مفاد کد تعریف شده به شماره 3.1 از بخش عمومی ترتیبات فرعی توافقنامه پادمان ها (Subsidiary Arrangements General Part) در ارتباط با فراهم سازی اولیه اطلاعات طراحی را اجرایی سازد.    

J. پروتکل الحاقی  
70- برخلاف قطعنامه های مربوط شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی کند. آژانس در جایگاهی نیست که بتواند تضمینی معتبر درباره عدم وجود فعالیت ها و مواد هسته ای اعلام نشده در ایران ارائه کند مگر اینکه ایران همکاری لازم با آژانس را در این رابطه، شامل اجرای پروتکل الحاقی داشته باشد.    

 K. سایر موضوعات  
71- در 12 اوت 2014، آژانس تایید کرد که 12 بسته سوخت که در ایران تولید شده‌اند و شامل اورانیوم غنی‌شده تا 20 درصد بوده‌اند، در مرکز TRR قرار گرفته‌اند. در همین تاریخ، آژانس مشاهده کرد که نمونه کوچک رآکتور تحقیقاتی اراک در استخر ذخیره‌سازی شده است.  
72- در تاریخ 13 اوت 2014، آژانس تایید کرد که یک صفحه سوخت شامل ترکیب U3O8 غنی شده تا 20 درصد و آلومینیوم، در تاسیسات MIX باقی مانده است که از فردو به این مکان منتقل شده و برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. هدف از این تحقیقات تولید ایزوتوپ‌های MO، Xe و I بوده است.  
73- در 16 و 17 اوت 2014، آژانس یک بازرسی و یک DIV از کارخانه اتمی بوشهر انجام داد که در این زمان کارخانه مزبور با 100 درصد ظرفیت اسمی خود مشغول به کار بود.  
74- در 31 اوت 2014، برای یک عضو آژانس که برای یک دیدار فنی عازم تهران بود، روادید صادر نشد. این سومین باری است که فرد مزبور به‌خاطر نداشتن روادید نمی‌تواند در دیدارهای فنی برگزار شده در تهران مشارکت کند. برای اینکه آژانس بتواند به شکل موثری به موضوعات باقی‌مانده بپردازد، لازم است که تمام افراد معرفی شده از سوی آژانس و حائز تخصص‌های مورد نیاز بتوانند در فعالیت‌های فنی در ایران مشارکت داشته باشند.     

خلاصه  
75- همانطور که اژانس کار تایید عدم انحراف مواد هسته‌ای را در تاسیسات اتمی تداوم خواهد داد اما آژانس در موقعیتی نیست که بتواند نسبت به نبود مواد و فعالیت های هسته ای اعلام نشده در ایران و این‌که بدین نتیجه برسد که مواد بکار رفته در برنامه هسته‌ای ایران صلح آمیز است گزارشی ارائه دهد.  
76- ایران یکی از 5 موارد عملی که در قالب سومین چاچوب همکاری توافق شده را که پذیرفته بود پیش از مهلت مقرر به اجرا گذاشت  و 2 مورد دیگر را نیز بعد از مهلت تعین شده انجام داد و سپس بحث با آژانس را در زمینه دو اقدام عملی دیگر آغاز کرد.  
77- نیاز است تا ایران اقدام‌های عملی جدید در مرحله بعدی و در ارتباط با چارچوب همکاری که البته تاکنون اجرا نکرده است را اجرا کند.  
78- مدیرکل آژانس بین المللی اتمی تعهد قاطعانه  ایران در اجرای همکاری در چاچوب همکاری توافق شده  و میل به سرعت بخشیدن در این زمینه را اعلام می‌کند.  
79- آژانس بین‌المللی اتمی ادامه نظارت و تایید این اقدام‌ها را همانطور که عنوان شد بر عهده خواهد گرفت.  
80- مدیر کل آژانس بین‌المللی اتمی به نحو مقتضی به ادامه ارائه گزارش در این زمینه خواهد پرداخت.  

انتهای پیام/

برچسب ها: آژانس ، ایران ، گزارش ، آمانو ، بین الملل
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
اولین جرقه‌های اعتراضات علیه الجولانی در سوریه زده شد
ارتش یمن: ناو هواپیمابر آمریکایی را هدف قرار دادیم
آیت الله سیستانی با منحل کردن «الحشد الشعبی» مخالفت کرد
سرانجام آمریکا در سوریه
انصارالله: حملات تروریستی به یمن، پشتیبانی ما را از غزه متوقف نمی‌کند
تخریب باغ‌های میوه در ناقوره لبنان
سقوط جنگنده اف ۱۸ ارتش آمریکا بعد از عملیات در یمن
کاخ سفید زوال عقل بایدن را مخفی کرد
۴ کشته در پی سقوط بالگرد آمبولانس در ترکیه
اشغال سوریه از ۳ جهت؛ آمریکا از شرق، اسرائیل از غرب و ترکیه از شمال 
آخرین اخبار
نتانیاهو: یمن را هدف قرار می‌دهیم
ادعای ترامپ؛ از ورود به جنگ‌هایی که بیهوده وارد آن شده‌ایم دست می‌کشم
۶۷ کشته بر اثر سه ازدحام جمعیت در نیجریه
۳ سناریو پیش روی روسیه در سوریه
۹ کشته بر اثر سقوط هواپیما در برزیل
فیصل مقداد: سوریه تنها از طریق نقش متمدنانه خود می‌تواند آینده‌اش را بسازد
سالیوان: فرصت توافق هسته‌ای با ایران در دوره ترامپ وجود دارد
وضعیت آوارگان فلسطینی در زمستان سرد و گرماگرم جنگ
درخواست از جامعه بین‌الملل برای حفاظت از بیمارستان کمال عدوان در غزه
تلاش ترامپ برای پایان بخشیدن به اعطای تابعیت به متولدان آمریکا
پولیتیکو: اقتصاد اروپا به آخر خط رسیده‌است
قانون‌گذار آمریکایی در آسایشگاه پیدا شد!
جولانی و فیدان: خواستار رفع تحریم‌های سوریه هستیم
بلینکن: استقرار نظامیان اروپایی در اوکراین می‌تواند جایگزین ناتو باشد
ایتالیا: تهدیدات امنیتی روسیه گسترده است
کی یف: روسیه ۱۰۳ پهپاد انتحاری به آسمان اوکراین شلیک کرد
آنروا: ۵۵۶ هزار کودک فلسطینی دوز دوم واکسن فلج اطفال دریافت کردند
یورش نظامیان صهیونیست به کرانه باختری
ادعای رژیم صهیونیستی: ۲ جاسوس حزب الله را دستگیر کردیم
لاپید: نتانیاهو در روند مذاکرات غزه سنگ اندازی می‌کند
توحش گسترده رژیم صهیونیستی در غزه
ارتش یمن: ناو هواپیمابر آمریکایی را هدف قرار دادیم
سند «مبارزه با اسلام‌هراسی»؛ آخرین نمایش بایدن برای تطهیر دولت آمریکا
گانتس: نتانیاهو مذاکرات توافق تبادل اسرا را خراب می‌کند
هیاتی از ترکیه به دمشق سفر می‌کند
چین: آمریکا با تسلیح تایوان با آتش بازی می‌کند
خروج احتمالی آمریکا از سازمان جهانی بهداشت در دولت جدید ترامپ
۴ کشته در پی سقوط بالگرد آمبولانس در ترکیه
تلگراف: پرسنل نظامی انگلیس به طور دسته جمعی ارتش را ترک می‌کنند
کاخ سفید زوال عقل بایدن را مخفی کرد