برگ جديدی در سياست روز عراق/ تحليلی بر نگرش طرف‌های سياسی از دولت جديد بغداد
پايگاه خبري " نيو ايسترن آوت لووك " در مقاله‌اي به قلم ويكتور ميخين مي‌نويسد ، تغییرات عمده در رده‌هاي سياسي و مقامات ارشد عراقي - اعم از رئيس جمهور ، نخست وزیر و رئیس مجلس - اختلاف نظر و برداشت‌هاي متفاوتي را در بين كارشناسان مسائل خاورميانه به دنبال داشته است .
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، در اين مورد سوالات مهمي مطرح مي‌باشد كه بايستي به آنها جواب قانع كننده‌اي ارائه گردد ؛ اعم از اينكه چه کسي از این تحولات سياسي سود مي‌برد ؟ و چه كسي علاقه‌مند به این تغییرات سياسي بوده است ؟ و از همه مهمتر اينكه آيا مقامات جدید قادر به نجات کشور از فروپاشی کلي و مقابله با تهدید اصلی تروريستي داعش خواهند بود ؟
لازم به ذكر است كه پاسخ‌ها براساس ديدگاه افراد و طرف‌هاي درگير در اين تحولات متفاوت خواهند بود .
كاملا روشن است که جناح‌های مختلف و قبایل این کشور ، تا حدی زيادي با تعادل جدید قوا و انتصاب مقامات جدید که مطابق با قانون اساسی عراق انتخاب شده‌اند ، رضايت نسبي دارند .
کردها نيز اخيرا از تلاش خود برای استقلال و تاسیس دولت مستقل كوتاه آمده‌اند . سخنگوي جدید مجلس عراق که نماينده سنی‌ها مي‌باشد ، در مورد کابینه آینده وزیران و اسامي که براي تصویب مجلس بايد توسط نخست وزیر جدید شيعه پیشنهاد شود ، در رسانه‌ها حضور فعال دارد .
و با این حال ، همه نگاه‌ها و تحولات آينده عراق ، به نخست وزیر جديد عراق، حیدر العبادی و نحوه ترکیب دولت جديد است و انتظار می‌رود اين بار گزينش افراد در مقايسه با عملكرد نخست وزير سابق عراق نوري المالكي متعادل‌تر باشد .
لازم به ذكر است كه العبادي تا همين اواخر مورد تائيد واشنگتن نيز بوده است .
تهران همچنین از تغییرات سياسي حمایت خود را اعلام کرده است . به گفته بسیاری از کارشناسان ، نخست وزير جديد شيعه عراق نيز منافع ایران را قطعا به حساب خواهد آورد . جالب اينکه روزنامه Al-Rafidain در اين مورد مي‌نويسد كه : "ظاهرا ، حیدر العبادي ، سیاست ملی خود (عراق) را ابتدا بر حسب ديدگاه تهران شيعه و در مرحله بعدي بر اساس ديدگاه واشنگتن دنبال خواهد كرد " .
الزمان یکی دیگر از روزنامه‌های عراق ، مي‌نويسد : "داعش نمی‌تواند یک مشکل غیر قابل حل برای مردم عراق كه چندين دهه در ناآرامي‌هاي جنگي به سر برده‌اند ، به حساب آيد . اما جدی‌ترین چالش برای حیدر العبادي، ایجاد یک دولت قوي که منافع همه عراقی‌ها ، و نه فقط شیعیان را دنبال كند ، اشاره شده است . علاوه بر این ، او باید منابع قابل توجهی را در بخش اطلاعات و دیگر نهادهای امنیتی اختصاص دهد ، و در انتصاب افسران صالح و درستکار براي جلوگيري از وقوع اتفاقات ناخوشايند آينده دقت لازم را كند .
رهبران قبایل سنی عراق حمایت كامل خود از نخست وزیر جدید عراق و تمايل براي پیوستن به مبارزه علیه داعش را اعلام كرده‌اند . حاتم علی سليماني ، يكي از رهبران قبیله‌ای با نفوذ در استان غربی الانبار در اين مورد گفته است : " اگر نخست وزير جديد عراق به حقوق جامعه اهل سنت احترام بگذارد ، با وي همكاري نزديكي در تمام مسائل خواهد داشت " .
طه محمد الحمدون ، سخنگوی قبایل سنی و یک رهبر معنوی و روحانی ، در مصاحبه با رویترز گفته است : نمایندگان سنی در سراسر عراق یک لیست از الزامات مورد نیاز برای دولت جدید را تهيه كرده‌اند و در حال حاضر همه چیز به نحوه تعامل نخست وزیر جديد با خواسته‌های قبایل سنی بستگي دارد ".
بسیاری از رهبران داخلی و خارجی امیدوارند که حیدر العبادي بتواند رهبران قبیله‌ای را متقاعد به سمت گيري صلح آميز (برحسب منافع ملي) دولت جدید كند .
قبایل سنی کمک‌های قابل توجهی را به ایالات متحده آمریکا در عراق در سال‌هاي 2006 و 2009، در شکست دادن القاعده كرده‌اند .
نامزدی نخست وزیر جدید با موفقیت در مبارزه علیه شبه نظامیان همزمان بوده است .
با این حال ، رئيس جمهور آمریکا ، باراک اوباما ، که در هر دو سیاست داخلی و خارجی شكست‌هايي را تجربه كرده است ، برای این پیروزی خوشحال بنظر مي رسيد . اوباما در اين مورد (در رسانه‌ها) چنين مي‌گويد : اقدامات نیروهای نظامی آمریکا ، عراق را از پیامدهای فاجعه بار - تسخير بزرگترین سد کشور - نجات داده است . به گفته اوباما ، ایالات متحده ، سلاح و کمک نظامي به نیروهای نظامی عراقی و نيروهاي امنيتي كرد ارائه داده است ، که اين اقدام آمريكا شرايط را به نفع اين نيروها تغيير داده است . اوباما مي‌گويد : "اگر آن سد شکسته مي‌شد ، می‌توانست فاجعه بزرگي به بار بياورد ".
" بدون تردید ، ارتش ایالات متحده برای انجام ماموریت‌های محدود که من اجازه داده‌ام ، براي حفاظت از پرسنل و امکانات ما در عراق در استان‌هاي اربیل و بغداد ادامه خواهند داد " . در نامه‌ای به اعضای کنگره آمریکا ، اوباما انگیزه‌های واقعی در پشت حملات هوایی را تشريح كرده است ، با بیان اینکه مجوز (وي) در جهت حفظ منافع امنیت ملی و خارجی ایالات متحده صادر شده است ."
در اين نامه به همكاري با دولت عراق در انجام اين حملات به وضوح اشاره شده است .
اما واشنگتن اين بار در مسئله عراق محتاط تر عمل كرده است ، به ارسال محموله‌هاي محدود از سلاح‌های کوچک و اعزام صدها نفر از سربازان آمریکایی برای محافظت از تعداد زیادی از پرسنل آمریکایی در اين کشور مي‌توان اشاره داشت . جالب اينكه ، فروش اسلحه آمریکا به دنبال ارسال فوری هواپیماهاي روسي براي مبارزه با شبه نظامیان ، رقم خورده است .
در وضعیت مالی فعلي در ایالات متحده که توسط تصمیمات سیاسی "عاقلانه" (!) باراک اوباما ایجاد شده است ، شرايط براي اقدام وسيع‌تر را كمتر كرده است . موقعیت واشنگتن در عراق ، کاملا توسط استیو هيدمن ، تحلیلگر موسسه آمریکایی صلح تشريح شده است . وي در اين باره گفته است : مبارزه با شبه نظامیان داعش وظیفه دولت مرکزی بغداد است، نه واشنگتن ! " .
بسیاری از ناظران بر این واقعیت تاكيد دارند که پس از یک دوره طولانی از انفعال در جنگ عراق ، واشنگتن به طور ناگهانی و با عجله ، برای کمک به انجام حملات هوایی جدید وارد عمل شده است . ( اگر چه نوری المالکی ماه‌ها درخواست چنين كمكي را داشته است)
این واقعیت را می‌توان به راحتی توضیح داد ؛ اين كه شبه نظامیان داعشي ، تهدید به تصرف ميدان‌هاي نفتي غنی در شمال، در منطقه کردنشین كرده بودند . واقعیت امر اين است که آنها (كردها) به ایالات متحده آمریکا بدهكار می‌باشند و جذابيت‌هاي مالي را مي‌توان در اين مورد لحاظ كرد (واكنش سريع آمريكا) .
ظاهرا ، باراک اوباما ، درست مثل روزهاي جنگ لیبی ، ترجیح می‌دهد به متحدان ناتو خود تکیه كند .
در حال حاضر ، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان به بغداد سفر كرده است و با فواد معصوم رئیس جمهور و نخست وزیر حیدر العبادي نيز ملاقات داشته است . مطبوعات عراقي حضور مهمان آلماني را چنين تفسير مي‌كنند " اكنون به بسيج همه تلاش‌های جامعه بین المللی برای از بین بردن تروریسم ، که نه تنها تهدیدی برای عراق بلکه برای کل منطقه و جهان است ، نياز است . "
در تلاش برای نشان دادن حمایت خود از مقامات جدید کشور عراق ، هدف از سفر خود را ، نشان دادن همبستگی آلمان با مبارزه علیه داعش اعلام كرده است . در مصاحبه‌ای با "صدای امریکا" ماير مي‌گويد : "ما امیدواریم که نخست وزیر جديد عراق برای متحد کردن تمام مناطق کشور ، با فراهم كردن شرايط حضور آنها در بدنه دولت ، عملكرد خوبي داشته باشد " .
به گفته پاپ فرانسیس ، جامعه بین المللی برای جلوگیری از وحشيگري‌هاي داعش بايد اقدام نمايد ، اما این اقدام منوط به تصمیم یک کشور نیست .
پاپ فرانسیس در پاسخ به اين سوال كه آیا او حملات هوايي ایالات متحده عليه شبه نظاميان داعش را تائيد مي‌كند يا نه مي‌گويد :
" هنگامی که یک تهاجم ناعادلانه وجود دارد ، من فقط می‌توانم بگویم که تلاش برای متوقف کردن آن قانونی است " .
به عبارت دیگر ، غرب در مورد عراق اينبار بسیار محتاط است ، و تمایلی براي به دام افتادن دوباره در اين باتلاق ندارد .
تمام كمك هاي غربي (فعلا) به اظهارات و كمك ناچيز تسليحاتي كه تغيير چنداني در وضعيت فعلي مشخصا نخواهد داشت ، محدود شده است .
در پايان اينكه هه شرايط و نتايج ، به عملكرد رهبران عراق و عراقی‌ها براي دفع شبه نظامیان ، به منظور حفظ یکپارچگی کشور خود بستگي دارد .
انتهای پیام./
