اسرائیل از نخستین روزهای اشغال بیت‌المقدس، اقدامات زیادی برای زدودن آثار و تعلقات اسلامی این شهر به عمل آورد که به آتش‌کشیدن شدن مسجدالاقصی از جمله اقدامات این رژیم برای محو هویت اسلامی قدس بود.

 

در سی ام مرداد ۱۳۴۸ شمسی مصادف با ٢١ آگوست ۱۹۶۹ مسجدالاقصی اولین قبله مسلمین و یکی از مقدس‌ترین معابد مورد احترام ادیان آسمانی، توسط اشغالگران صهیونیست به آتش کشیده شد.

 

حادثه آتش سوزی مسجدالاقصی یک سال پس از تصرف بخش شرقی بیت المقدس توسط نظامیان اشغالگر صهیونیستی در جریان جنگ ۶ روزه ژوئن ۱۹۶۷ (خرداد ۱۳۴۶) صورت گرفت.

ستون‌های آتش و دود تا ارتفاع صدها متر به آسمان برخاست. در قسمت جنوب شرقی در حدود دویست متر مربع از سقف مسجد کاملاً منهدم گردید و گنبد مسجد در پنج نقطه سوخت. همچنین یکی از آثار متبرک مسجد و یک منبر مخصوص که هشتصد سال سابقه داشت نیز کاملاً از بین رفت. این جنایت دردناک، بازتاب تند و موج خروشانی در جهان اسلام به وجود آورد؛ آتش خشم مبارزان نهضت اسلامی ایران را برافروخته کرد و رژیم شاه که همیار اسرائیل بود، دچار بحران جدی نمود. تلاش روزنامه‌های ایران که دست ساواک را در پشت سر داشتند، به منظور فرو نشاندن خشم ملت مسلمان ایران بی نتیجه ماند. در نهایت محمدرضا پهلوی پس از این حادثه ناگزیر شد تا برای کاستن از خشم عمومی، مزوّرانه بیانه ای منتشر سازد و اظهار داغداری کند در حالی که وی پس از مدتی که در اجلاس سران کشورهای اسلامی سخنرانی می‌کرد، از مسجدالاقصی نامی نبرد. حضرت امام خمینی (ره)، آتش زدن مسجدالاقصی و کنفرانس اسلامی را به شدت محکوم کردند و کنفرانس را متهم نمودند که تلاش دارد جنایت صهیونیزم را در این حادثه لوث کند.

 

رژیم صهیونیستی از نخستین روزهای اشغال بیت المقدس اقدامات بی‌شماری را برای از بین بردن آثار و نشانه‌های اسلامی این شهر انجام داده بود که از جمله این اقدامات باید به تعطیل کردن بانک‌های عربی، تخریب خانه‌ها و اماکن اسلامی، افزایش شهرک‌های صهیونیست‌نشین، جمع‌آوری پول‌های عربی و رواج پول اسرائیلی، مجبور کردن اعراب به تعویض شناسنامه‌های عربی و گرفتن شناسنامه‌های اسرائیلی اشاره کرد که همه در راستای هویت زدایی از ساکنان مسلمان بیت المقدس صورت می‌گرفت.

 

 

از ماه مارس ۱۹۶۸ (اسفند ۱۳۴۶) صهیونیست‌ها به وسیله گروه‌های باستان شناسی و به بهانه کشف آثار معبد سلیمان در اطراف و زیر عمارت مسجد الاقصی دست به کار حفاری شدند و در محیط حرم شریف نیز حفاری‌هایی انجام داده و در بخش زیرین مسجد تونل‌های متقاطعی ایجاد کردند.

 

در ماجرای آتش‌سوزی مسجد الاقصی دست‌کم ۲۰۰ متر مربع از سقف مسجد به طور کامل ویران شد، گنبد مسجد در ۵ نقطه آن سوخت و یکی از آثار مسجد همراه با یک منبر قدیمی با ارزش که هشتصد سال سابقه داشت، طعمه حریق شده و از بین رفت.

 

مسجد الأقصی از اماکن بسیار مقدس مسلمانان در شهر بیت المقدس فلسطین است که آن را داوود نبی (ع) بنا نهاد و حضرت سلیمان (ع) آن را تکمیل کرد.

این مسجد تا سال ۱۵ هجری کلیسا بود، که با فتح این سرزمین توسط خلیفه دوم، تبدیل به مسجد شد. این مسجد بارها مورد تجدید بنا واقع شده است، از جمله در عهد عبدالملک مروان نیز تجدید بنا شده است.

 

از روزهای نخستین ظهور اسلام، مسلمانان موظف شدند تا آنجا را به عنوان قبله نخستین خود قرار داده و نمازهایشان را به سمت مسجدالاقصی و قدس شریف بخوانند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تا هفده ماه بعد از هجرت به مدینه، به سوی قدس نماز می‌خواند. روزی معاویة بن عمار از امام صادق علیه السلام پرسید: از چه زمانی رسول الله صلی الله علیه و آله کعبه را قبله خود قرار داد؟ حضرت پاسخ دادند: «بعد رجوعه من بدر و کان یصلی فی المدینة الی بیت المقدس سبعة عشر شهرا ثم اعید الی الکعبة; بعد از اینکه آن حضرت از جنگ بدر برگشت. و آن حضرت در مدینه ۱۷ ماه به سوی بیت المقدس نماز می‌خواند تا اینکه [از سوی خداوند] به کعبه برگردانده شد.»

 

با توجه به این نکته، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله گذشته از ۱۳ سالی که در مکه به سوی مسجد الاقصی نماز می‌خواند، بعد از هجرت نیز تا سال دوم هجری (حداکثر حدود ۱۷ ماه) در موقع نماز و نیایش‌های مذهبی بیت المقدس را قبله خود قرار می‌داده است; از این رو این شهر شریف قبله نخستین مسلمانان شناخته می‌شود.

 

مسجد القبه توسط خلیفه اموی، عبدالملک بن مروان به یادبود سفر بزرگ پیامبر (معراج) بنا شد. این مسجد از قاعده ای هشت وجهی تشکیل شده که صخره محل معراج پیامبر را احاطه کرده است. در بالای قاعده این هشت وجهی نیز گنبد (قبه) ای دو لایه قرار دارد که بر کل ساختمان مسجد احاطه دارد.

به نظر می‌رسد موضوع اشتباه گرفتن بین مسجدالاقصی و مسجدالقبه، ظاهراً به دلیل نزدیکی این دو بنا و اطلاقی است که در کل، به این مجموعه، شامل این دو مسجد و چند بنای غیر معروف دیگری که در محوطه حرم الشریف قرار دارد، می‌شود. اما دکتر مروان سعید صالح ابوالروب، استادیار ریاضیات دانشگاه زاید دوبی، این مسئله را طور دیگری می‌نگرد. او در نامه ای خطاب به سردبیر نشریه الدستور، چنین اظهار می‌کند:

 

بین مسجدالاقصی و قبة الصخره (مسجد القبه) سردرگمی قابل توجهی وجود دارد. هرگاه در رسانه‌های محلی و بین المللی ذکری از مسجدالاقصی به میان می‌آید، عکسی از قبة الصخره در عوض آن نمایش داده می‌شود. دلیل اصلی این مسئله، عدم اطلاع عموم مردم، هم راستا با توطئه‌های اسراییل است. در زمان اقامتم در ایالات متحده نیز کراراً با این مسئله مواجه بودم، تا آن که اطلاع یافتم صهیونیست‌ها در آمریکا چنین تصاویری را چاپ و منتشر کرده و به اعراب و مسلمانان می‌فروشند، برخی اوقات با قیمت‌های بسیار اندک و حتی گاهی اوقات به صورت مجانی، و بدین ترتیب مسلمانان آن را به تمام نقاط نصب می‌کنند، به دیوار منازل و دفاتر کارشان.

 

 

عجب توطئه ای! هنگامی که از برخی اعراب، مسلمانان و حتی برخی فلسطینی‌ها پرسش کردم، دریافتم که آن‌ها نیز قادر به تمایز بین این دو مکان مقدس نیستند.

 

یک جریان مسیحی صهیونیستی در آمریکا شکل گرفته که اعتقاد دارد ویرانی مسجد الاقصی و ساخت معبد سوم سلیمان به جای این مسجد، شرط ظهور حضرت مسیح (ع) است و بدون ساخت معبد سوّم، مسیح هرگز ظهور نمی‌کند.

 

این جریان به ویژه گروهای تندرو صهیونیست وابسته به آن اعتقاد دارند که خرابه‌های معبد نخست و دوم سلیمان در زیر مسجد الاقصی است و برای ساخت مجدد این معبد راهی جز ویرانی مسجد الاقصی وجود ندارد

 

با توجه به همین اعتقاد، پیروان این جریان صهیونیستی مبالغ هنگفتی را در سازمان‌های افراطی صهیونیستی مانند «عطیرات کوهانیم» قرار می‌دهند که یهودی کردن قدس و تخریب مسجد الاقصی هدف اعلام شده آن‌ها است.

 

چهرهای بارز این جریان در مصاحبه‌های مختلف با رسانه‌های ارتباط جمعی رژیم صهیونیست می گویند که هیچ رئیس جمهوری درآمریکا جرأت آن را ندارد که به اسرائیل کمک نکند در غیر این صورت سرنگون خواهد شد.