یادداشت/
ویلیام شاباس در کمیته تحقیق شورای حقوق بشر برای جنگ غزه
طاهره گودرزی از کارشناسان موسسه تحقیقات و پژوهش‌های سیاسی علمی ندا طی یادداشتی به حضور ویلیام شاباس در کمیته تحقیق شورای حقوق بشر برای جنگ غزه پرداخته است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران؛ طاهره گودرزی از کارشناسان موسسه تحقیقات و پژوهش‌های سیاسی علمی ندا طی یادداشتی به حضور ویلیام شاباس در کمیته تحقیق شورای حقوق بشر برای جنگ غزه پرداخته است.
متن یادداشت به شرح ذیل است:
سازمان ملل سرانجام پس از فرو نشستن گرد و غبارهای معرکه برای حسابرسی عمل انجام شده و جرایم جنگی در نوار غزه کمیته‌ای سه نفره را به ریاست ویلیام شاباس مسئول رسیدگی به این ماجرا کرد. دیگر اعضای این کمیته عبارتند از دودو دینه از سنگال و علم علم‌الدین از انگلیس. این کمیته باید گزارش خود را تا مارس ۲۰۱۵ به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کند.
این امر در حالی صورت می‌گیرد که نهاد بین‌المللی مذکور می‌توانست با تکیه بر ابزارهایی الزام‌آور که در اختیار دارد مانع ارتکاب قتل‌ها و جرایم انجام شده شود اما پس از آنکه دیگر نهادهای اجرایی‌تر همانند شورای امنیت، تنور گرم زمان را به رژیم مسلح صهیونیستی واگذار کردند تا مایحتاج حاصل از قتل عام خود را در کمال صبر و حوصله بپزد، هم‌اکنون، نهادی دیگر ازاین سازمان به نام شورای حقوق بشر که ضمانت اجرایی مستقیم ندارد، کمیته گلدستون دیگری را رقم زد و مانند دیگر کمیته‌های تحقیق بین‌المللی یک کمیته تحقیق دیگر را مامور بررسی این امر کرد.
گفتنی است تعداد قربانیان حملات رژیم اسرائیل به غزه به ۱۹۴۴ تن رسیده است. همچنین، این حملات تاکنون نزدیک به ۱۰ هزار مجروح بر جای گذاشته است. بر اساس گزارش‌ها، نزدیک به ۴۷۰ تن از قربانیان حملات رژیم اسرائیل به غزه کودکان بودند. همچنین، حدود یک سوم مجروحان این حملات را کودکان تشکیل می‌دهند.
برای آشنایی بیشتر با ویلیام شاباس باید گفت که وی متولد سال ۱۹۵۰ در اونتاریوی کانادا و استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه می‌دلسکس Middlesex University در شمال لندن و نیز دانشگاه ملی گالوی در ایرلند و استاد حقوق بشردوستانه در دانشگاه لیدن هلند است و ریاست افتخاری مرکز حقوق بشر ایرلند را نیز به عهده دارد. استاد افتخاری دانشکده علوم سیاسی چین در پکن و تدریس در دانشکده کلاگ دانشگاه آکسفورد نیز در سوابق او مشاهده می‌شود. او لیسانس و فوق لیسانس خود را در رشته تاریخ از دانشگاه‌های کانادا کسب کرده و دکترای افتخاری حقوق از دانشگاه‌های مختلف دارد. شاباس مؤلف تمام یا بخشی از حدود بیست کتاب در حقوق بشر بین الملل است که توسط انتشارات معتبری از جمله دانشگاه کمبریج و آکسفورد منتشر شده است و جایزه‌های متعددی را از آن خود کرده که از آن جمله می‌توان به نشان Vespasian V. Pella برای عدالت بین الملل از انجمن حقوق بین الملل پنال Association internationale de droit penal و مدال طلای علوم سیاسی آکادمی سلطنتی ایرلند اشاره کرد.
لازم به ذکر است که وی سمت‌هایی بین‌المللی نیز داشته که از این جمله از سردبیری فصلنامه دیوان حقوق کیفری Criminal Law Forum در ایرلند، رئیس انجمن حقوق بین‌الملل شاخه ایرلند و رئیس مؤسسه بین‌المللی تحقیق کیفری International Institute for Criminal Investigation نام برد. وی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ یکی از سه عضو بین المللی کمیسیون حقیقت و آشتی سیرالئون بوده است. شاباس مشاوردفتر دارو و جرم سازمان ملل در امور مجازات اعدام بوده است و پیش نویس گزارش شماره UN Doc. E/۲۰۱۰/۱۰ دبیرکل سازمان ملل در سال ۲۰۱۰ را درباره وضعیت مجازات مرگ تهیه کرد.
با این حال هرچند میزان کارآمدی این کمیته‌های تحقیق، در هاله‌ای از ابهام است و بستگی به روندهایی دارد که پس از تحقیق در کانال‌های اجرایی سازمان ملل و عرصه بین الملل اتفاق می‌افتد ولی به محض انتصاب این کمیته از طرف شورای حقوق بشر، اسراییلی‌ها در مقابل آن موضع گرفتند و عملکرد این کمیته را جانبدارانه تلقی کردند و شاباس را به ضدیت با اسراییل متهم نمودند. آن‌ها عنوان کردند که باید انتظار گزارشی از پیش آماده شده را داشت نه یک تحقیق واقعی!
البته باید در نظر داشت که تبلیغات منفی اسراییلی‌ها به دو هدف صورت می‌گیرد. صهیونیست‌ها از این طریق می‌خواهند یا پدیده‌ای را کاملا نفی کند و یا درپس تبلیغات منفی قصد دارند پدیده‌ای را برای افکار عمومی هدف، مشروع جلوه دهند و در نهایت به هدف دلخواه خود برسند اما در این میان، به نظر می‌رسد ماهیت کمیته تحقیق بین‌المللی بنا به دلایلی که به آن‌ها اشاره می‌شود مطلوب اسراییلی‌ها نیست:
- بازتاب و بعد بین المللی تحقیق که هزینه‌هایی را در زمینه افکار عمومی جهان برای رژیم اسراییل به دنبال دارد و ممکن است.
- گسترده شدن تحریم کالاهای اسراییلی و توجیه سرمایه برداری از شرکت‌های صهیونیستی ودر نتیجه خسارت‌های اقتصادی به این رژیم.
- مخالفت رژیم اسراییل برای جلوگیری از عادی شدن تحقیق‌های بین‌المللی و تکیه بر پدیده تحقیق از خود در برابر این امر با این استدلال که قوانین داخلی اسراییل برای تحقیق درین زمینه کافی است و نیازی به تشکیل کمیته‌های تحقیق نیست.
- تحقیق از طرف مجامع بین المللی که دارای استقلال بیشترند و ملاحظات ایدئولوژیک و امنیتی رژیم اسراییل را ندارند.
- به نظر می‌رسد عامل مهم دیگری که باعث نگرانی صهیونیست‌ها شده پررنگ شدن نام ایران در سوابق کاری شاباس است. به عنوان مثال او در سال ۲۰۰۹ خواهان مبالغه نکردن در سخنان احمدی‌نژاد پیرامون اسراییل و هولوکاست شده بود و در سال ۲۰۱۱ نیز به ایران سفر کرده و در کنفرانسی که توسط مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی برگزار شده بود شرکت داشت. همین موضوعات در کنار دیگر ارتباط‌های وی با مقام‌های ایرانی ابزاری برای مخالفت صهیونیست‌ها با حضور وی در این کمیته است.
- شاباس پیش از این با رویکردی استقلالی، اظهاراتی را درباره لزوم محاکمه سران صهیونیست عنوان کرده بود که بر اساس آن‌ها به ضدیت با اسراییل محکوم شده است.
با توجه به این موارد و نیز فشارهای لابی صهیونیسم باید دید که آیا پروفسور شاباس می‌تواند در برابر آن‌ها مقاومت کند و همچنان در این کمیته باقی خواهد ماند یا آنکه از آن خارج خواهد شد. علاوه بر این با توجه به آشنایی وی با حقوق بین‌الملل آیا او می‌تواند گزارش مؤثرتری تنظیم کند تا گزارشش به سرنوشت دیگر گزارش‌های بین‌المللی که به تاریخ پیوستند و عملا در کاهش محاصره مردم فلسطین و جنایت‌های رژیم صهیونیستی نقش عمده‌ای ایفا نکردند و فاقد جنبه بازدارندگی بودند، دچار نشود؟
انتهای پیام/
متن یادداشت به شرح ذیل است:
سازمان ملل سرانجام پس از فرو نشستن گرد و غبارهای معرکه برای حسابرسی عمل انجام شده و جرایم جنگی در نوار غزه کمیته‌ای سه نفره را به ریاست ویلیام شاباس مسئول رسیدگی به این ماجرا کرد. دیگر اعضای این کمیته عبارتند از دودو دینه از سنگال و علم علم‌الدین از انگلیس. این کمیته باید گزارش خود را تا مارس ۲۰۱۵ به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارائه کند.
این امر در حالی صورت می‌گیرد که نهاد بین‌المللی مذکور می‌توانست با تکیه بر ابزارهایی الزام‌آور که در اختیار دارد مانع ارتکاب قتل‌ها و جرایم انجام شده شود اما پس از آنکه دیگر نهادهای اجرایی‌تر همانند شورای امنیت، تنور گرم زمان را به رژیم مسلح صهیونیستی واگذار کردند تا مایحتاج حاصل از قتل عام خود را در کمال صبر و حوصله بپزد، هم‌اکنون، نهادی دیگر ازاین سازمان به نام شورای حقوق بشر که ضمانت اجرایی مستقیم ندارد، کمیته گلدستون دیگری را رقم زد و مانند دیگر کمیته‌های تحقیق بین‌المللی یک کمیته تحقیق دیگر را مامور بررسی این امر کرد.
گفتنی است تعداد قربانیان حملات رژیم اسرائیل به غزه به ۱۹۴۴ تن رسیده است. همچنین، این حملات تاکنون نزدیک به ۱۰ هزار مجروح بر جای گذاشته است. بر اساس گزارش‌ها، نزدیک به ۴۷۰ تن از قربانیان حملات رژیم اسرائیل به غزه کودکان بودند. همچنین، حدود یک سوم مجروحان این حملات را کودکان تشکیل می‌دهند.
برای آشنایی بیشتر با ویلیام شاباس باید گفت که وی متولد سال ۱۹۵۰ در اونتاریوی کانادا و استاد حقوق بین‌الملل دانشگاه می‌دلسکس Middlesex University در شمال لندن و نیز دانشگاه ملی گالوی در ایرلند و استاد حقوق بشردوستانه در دانشگاه لیدن هلند است و ریاست افتخاری مرکز حقوق بشر ایرلند را نیز به عهده دارد. استاد افتخاری دانشکده علوم سیاسی چین در پکن و تدریس در دانشکده کلاگ دانشگاه آکسفورد نیز در سوابق او مشاهده می‌شود. او لیسانس و فوق لیسانس خود را در رشته تاریخ از دانشگاه‌های کانادا کسب کرده و دکترای افتخاری حقوق از دانشگاه‌های مختلف دارد. شاباس مؤلف تمام یا بخشی از حدود بیست کتاب در حقوق بشر بین الملل است که توسط انتشارات معتبری از جمله دانشگاه کمبریج و آکسفورد منتشر شده است و جایزه‌های متعددی را از آن خود کرده که از آن جمله می‌توان به نشان Vespasian V. Pella برای عدالت بین الملل از انجمن حقوق بین الملل پنال Association internationale de droit penal و مدال طلای علوم سیاسی آکادمی سلطنتی ایرلند اشاره کرد.
لازم به ذکر است که وی سمت‌هایی بین‌المللی نیز داشته که از این جمله از سردبیری فصلنامه دیوان حقوق کیفری Criminal Law Forum در ایرلند، رئیس انجمن حقوق بین‌الملل شاخه ایرلند و رئیس مؤسسه بین‌المللی تحقیق کیفری International Institute for Criminal Investigation نام برد. وی از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۴ یکی از سه عضو بین المللی کمیسیون حقیقت و آشتی سیرالئون بوده است. شاباس مشاوردفتر دارو و جرم سازمان ملل در امور مجازات اعدام بوده است و پیش نویس گزارش شماره UN Doc. E/۲۰۱۰/۱۰ دبیرکل سازمان ملل در سال ۲۰۱۰ را درباره وضعیت مجازات مرگ تهیه کرد.
با این حال هرچند میزان کارآمدی این کمیته‌های تحقیق، در هاله‌ای از ابهام است و بستگی به روندهایی دارد که پس از تحقیق در کانال‌های اجرایی سازمان ملل و عرصه بین الملل اتفاق می‌افتد ولی به محض انتصاب این کمیته از طرف شورای حقوق بشر، اسراییلی‌ها در مقابل آن موضع گرفتند و عملکرد این کمیته را جانبدارانه تلقی کردند و شاباس را به ضدیت با اسراییل متهم نمودند. آن‌ها عنوان کردند که باید انتظار گزارشی از پیش آماده شده را داشت نه یک تحقیق واقعی!
البته باید در نظر داشت که تبلیغات منفی اسراییلی‌ها به دو هدف صورت می‌گیرد. صهیونیست‌ها از این طریق می‌خواهند یا پدیده‌ای را کاملا نفی کند و یا درپس تبلیغات منفی قصد دارند پدیده‌ای را برای افکار عمومی هدف، مشروع جلوه دهند و در نهایت به هدف دلخواه خود برسند اما در این میان، به نظر می‌رسد ماهیت کمیته تحقیق بین‌المللی بنا به دلایلی که به آن‌ها اشاره می‌شود مطلوب اسراییلی‌ها نیست:
- بازتاب و بعد بین المللی تحقیق که هزینه‌هایی را در زمینه افکار عمومی جهان برای رژیم اسراییل به دنبال دارد و ممکن است.
- گسترده شدن تحریم کالاهای اسراییلی و توجیه سرمایه برداری از شرکت‌های صهیونیستی ودر نتیجه خسارت‌های اقتصادی به این رژیم.
- مخالفت رژیم اسراییل برای جلوگیری از عادی شدن تحقیق‌های بین‌المللی و تکیه بر پدیده تحقیق از خود در برابر این امر با این استدلال که قوانین داخلی اسراییل برای تحقیق درین زمینه کافی است و نیازی به تشکیل کمیته‌های تحقیق نیست.
- تحقیق از طرف مجامع بین المللی که دارای استقلال بیشترند و ملاحظات ایدئولوژیک و امنیتی رژیم اسراییل را ندارند.
- به نظر می‌رسد عامل مهم دیگری که باعث نگرانی صهیونیست‌ها شده پررنگ شدن نام ایران در سوابق کاری شاباس است. به عنوان مثال او در سال ۲۰۰۹ خواهان مبالغه نکردن در سخنان احمدی‌نژاد پیرامون اسراییل و هولوکاست شده بود و در سال ۲۰۱۱ نیز به ایران سفر کرده و در کنفرانسی که توسط مرکز حقوق بشر و تنوع فرهنگی برگزار شده بود شرکت داشت. همین موضوعات در کنار دیگر ارتباط‌های وی با مقام‌های ایرانی ابزاری برای مخالفت صهیونیست‌ها با حضور وی در این کمیته است.
- شاباس پیش از این با رویکردی استقلالی، اظهاراتی را درباره لزوم محاکمه سران صهیونیست عنوان کرده بود که بر اساس آن‌ها به ضدیت با اسراییل محکوم شده است.
با توجه به این موارد و نیز فشارهای لابی صهیونیسم باید دید که آیا پروفسور شاباس می‌تواند در برابر آن‌ها مقاومت کند و همچنان در این کمیته باقی خواهد ماند یا آنکه از آن خارج خواهد شد. علاوه بر این با توجه به آشنایی وی با حقوق بین‌الملل آیا او می‌تواند گزارش مؤثرتری تنظیم کند تا گزارشش به سرنوشت دیگر گزارش‌های بین‌المللی که به تاریخ پیوستند و عملا در کاهش محاصره مردم فلسطین و جنایت‌های رژیم صهیونیستی نقش عمده‌ای ایفا نکردند و فاقد جنبه بازدارندگی بودند، دچار نشود؟
انتهای پیام/
