امروز در تاریخ؛
از اشغال ایران در جریان جنگ جهانی دوم تا مرگ کاشف رادیو اکتیویته
اشغال ایران در جریان جنگ جهانی دوم، افتتاح ورزشگاه شهید شیرودی، تولد "سنایی غزنوی"، مرگ کاشف رادیو اکتیویته و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 3 شهریور 1393 خورشیدی برابر با 28 شوال 1435 هجری و 25 آگوست 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
اشغال ایران توسط متفقین در جریان جنگ جهانی دوم (1320 ش)
از اواخر سال 1309 ش رضاخان روابط نزدیکی را با آلمان پایه‌گذاری کرد تا بتواند تهدیدات انگلستان و روسیه را خنثی کند. این روابط با شروع جنگ جهانی دوم گرم‌تر شد. رضاشاه صدها آلمانی را دعوت کرد تا به عنوان مستشار و متخصص در سازمان‌های دولتی و به ویژه در ارتش خدمت کنند. در سال 1320 ش و در بحبوحه جنگ جهانی دوم هنگامی که رضاخان تقاضای شوروی و انگلستان را برای اخراج آلمانی‌ها از ایران رد کرد این دولت‌ها با هماهنگی کامل، تصمیم گرفتند سرزمین ایران را اشغال کنند. سرانجام در بامداد سوم شهریور 1320 ش، سفیران انگلیس و شوروی به طور جداگانه یادداشت‌هایی تسلیم دولت ایران نمودند. در این یادداشت اعلام شده بود که چون دولت ایران در مقابل متفقین و درخواست‌های آنان مبنی بر عدم همکاری با مستشاران آلمانی و به خدمت گرفتن جاسوسان آن کشور، سیاست مبهمی در پیش گرفته و در اخراج عُمّال آلمان، اقدامی نکرده است، ارتش‌های شوروی و انگلیس وارد ایران شده و مشغول پیشروی هستند. شوروی، شمال، و انگلیس، جنوب ایران را متصرف شد.
افتتاح ورزشگاه شهید شیرودی "امجدیه" در تهران (1318 ش)
ورزشگاه شهید شیرودی (امجدیه) یک ورزشگاه دو و میدانی در تهران است که تا پیش از سال ۱۳۸۸ خورشیدی از ورزشگاه‌های معروف فوتبال در ایران بود و از آن سال دیگر مسابقات فوتبال در آن برگزار نمی‌شود. این ورزشگاه در مجموعه ورزشی شهید شیرودی قرار دارد. ورزشگاه امجدیه در سال ۱۳۰۶ خورشیدی، ده سال پیش از آن که فدراسیون فوتبال ایران تأسیس شود، در باغ اهدایی امجدالسلطنه برپا شد. این ورزشگاه محل بسیاری از رویدادهای تاریخی و به‌یاد ماندنی فوتبال ایران بوده‌است. نخستین راهیابی فوتبال ایران به بازی‌های المپیک توکیو، ۱۹۶۴، با پیروزی بر هندوستان، نخستین قهرمانی جام ملت‌های آسیا با پیروزی بر تیم اسرائیل، و نخستین قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا در امجدیه صورت گرفت. در یکی از مسابقات سال ۱۳۴۷ در استادیوم امجدیه که بیش از ۳۰ هزار نفر تماشاگر به استادیوم آمده و شمار بسیاری در بیرون از ورزشگاه ماندند مسئولان وقت را بر آن داشت تا آغاز به ساخت ورزشگاه آزادی نمایند. ورزشگاه امجدیه پس از انقلاب ۵۷ به نام علی‌اکبر شیرودی خلبان نیروی هوایی ارتش ایران در جنگ ایران و عراق نام‌گذاری شد.
عملیات اورامانات در شرق اورامانات توسط سپاه (1360 ش)
آغاز نخستین دوره مذاکرات صلح بین ایران و عراق با نظارت سازمان ملل متحد (1367 ش)
با خاموش شدن صدای توپ و تفنگ در جبهه‌ها و پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، مبارزه در صحنه سیاسی متوقف نگردید، بلکه ابعاد وسیع‌تری گرفت و دور جدیدی از تلاش‌های دیپلماتیک با هدف اجرای کامل قطعنامه 598 آغاز گردید. در راستای این امر، در عصر روز سوم شهریور 24 (1367 اوت 1988 م) اولین جلسه مذاکره بین وزرای خارجه ایران و عراق و دبیر کل سازمان ملل متحد در ژنو آغاز شد. اگر چه در این دور از مذاکرات، صحبت‌ها به طور واضح و ملموس، روشن نبود و در اجرای بندهای قطعنامه، پیشرفتی حاصل نشد، لیکن جمهوری اسلامی ایران توانست طی بیست روز مذاکره، به بهترین وضعیتِ مذاکراتی، سیاسی و تبلیغاتی دست یابد. هیئت جمهوری اسلامی ایران، اهرم‌های خود را با حوصله و تدریج مطرح ساخت و توانست جلوی کارشکنی‌های عراق را بگیرد. دور دوم مذاکرات در سوم مهرماه 1367، درباره مسائل گوناگون جنگ و قطعنامه 598 در نیویورک ادامه یافت.
ارتحال علامه محقق "محمد جواد نجفی" صاحب تفسیر آسان (1377 ش)
آیت‌اللَّه شیخ محمد جواد نجفی، از نویسندگان و عالمان معاصر، در سال 1302 ش (1342 ق) در یکی از روستاهای توابع خمین در استان مرکزی به دنیا آمد. وی پس از فراگیری علوم مقدماتی، در بیست سالگی جهت ادامه تحصیل به اراک و تهران رفت و در فقه، اصول، تفسیر و علوم عقلی به تبحر رسید. آیت‌اللَّه محمد جواد نجفی همچنین از حضرات آیات سید محسن حکیم، سید محمود شاهرودی، سید ابوالقاسم خویی و سید محمد هادی میلانی، سمت نمایندگی و نیابت امور شرعیه داشت. ایشان سال‌های زیادی از عمر خویش را به تالیف و تصنیف آثار ارزشمند گذراند و در این راه، همت می‌ورزید. از این استاد محقق، آثار متعددی بر جای مانده که مصباح الشیعه، لطایف الصلوة، زندگانی حضرت عبدالعظیم حسنی و نیز ترجمه کتب دیوان حضرت علی بن ابی طالب، کتاب المهدی و اثبات الوصیه از آن جمله‌اند. همچنین تفسیر آسان که شانزده جلد از آن به چاپ رسیده است از آثار ایشان است. این عالم ربانی و محقق گرانقدر، سرانجام در 3 شهریور 1377 ش برابر با دوم جمادی الاول 1419 ق در 75 سالگی بدرود حیات گفت و به جوار رحمت حق شتافت.
رحلت حکیم و فیلسوف شهیر آیت اللَّه "سیدحسین بادکوبه ای لاهیجی" (1358 ق)
آیت‌اللَّه سید حسین بادکوبه‌ای لاهیجی، فرزند سید رضا در سال 1293 ق در یکی از روستاهای توابع بادکوبه در آذربایجان به دنیا آمد. مقدمات علوم اسلامی را از محضر پدرش که از علمای عالی مقام عراق بود اخذ کرد و پس از فوت او به تهران آمد و در مدرسه‌ی صدر ساکن شد. او در تهران به مدت هفت سال از محضر عالمان نامداری همچون سیدابوالحسن جلوه و میرزا هاشم اشکوَری، بهره برد و در فلسفه و ریاضیات به استادی رسید. آیت اللَّه بادکوبه‌ای سپس راهی نجف اشرف گردید و در حلقه‌ی درس اصولِ آخوند خراسانی و فقهِ شیخ محمد حسن مامقانی حاضر شد. از آن پس به تدریس فقه و اصول و فلسفه پرداخت ولی تدریس فلسفه‌ی او شهرت بیشتری یافت. در نجف، کمتر کسی در علوم عقلی همطراز او بود به طوری که این عالم بزرگوار به همراه آیت‌اللَّه غروی اصفهانی را برجسته‌ترین استاد و صاحب مکتب علوم عقلی در نجف به شمار آورده‌اند که در علوم نقلی نیز دارای مقام شامخی بوده‌اند. علامه سیدمحمد حسین طباطبایی و سیدجلال الدین آشتیانی از شاگردان معروف این فیلسوف شهیر می‌باشند. حاشیه بر اسفار، حاشیه بر کتاب الشَّواریق و حاشیه بر کتابِ طهارتِ شیخِ انصاری از جمله آثار آیت اللَّه بادکوبه‌ای به شمار می‌روند. سرانجام این حکیم الهی و فیلسوف زاهد در 65 سالگی در نجف اشرف به لقاءاللَّه پیوست و در جوار مرقد منور امام علی (ع) به خاک سپرده شد.
تولد "سنایی غزنوی" عارف و شاعر بزرگ ایرانی (473 ق)
ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی، شاعر بلند مرتبه‌ی ایرانی و عارفِ مشهور و از استادان مسلم شعرفارسی است که در غزنین به دنیا آمد. وی در آغاز جوانی، شاعردربار و مداح سلطان مسعود و بهرام شاه غزنوی بود. ولی بعد از سفر به خراسان و اقامت چندساله در آن دیار و دیدار با مشایخ تصوف، تغییرات شگرفی در او به وجود آمد و کارش به زهد و انزوا و تامل در حقایق عرفانی کشید. بروز شخصیت اصلی سنایی از این اوان صورت گرفت و در این دوره به سرودن قصاید معروف خود در زهد و وعظ و عرفان و ایجاد منظومه‌های حدیقَةُ الحَقیقه و طریقُ التَّحقیق و سیرُالعِباد و... توفیق یافت و نخستین بار، قصائد و منظومه‌های خاصی را به بحث در مسایل عرفانی اختصاص داد. تاثیر اشعار سنایی در تغییر سبک شعر فارسی و ایجاد تنوع و تجدد در آن غیر قابل انکار است. آثار او پُر است از معارف و حقایق عرفانی و اندیشه‌های دینی، زهد، وعظ و تمثیلات تعلیمی که با بیانی شیوا و استوار ادا شده است. وی (به احتمال زیاد) در سال 545 قمری در غزنین وفات یافت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
تولد "ژرژ ژاک دانتون" یکی از رهبران انقلاب فرانسه (1759 م)
انقلاب فرانسه یک انقلاب لیبرال - بورژوایی بود. قبل از وقوع انقلاب و در زمان سلطنت لویی شانزدهم، فرانسه دارای یک مجلس طبقاتی بود و اشرافیت فئودال از مزایای ویژه‌ای برخوردار بودند که نمایندگان بازرگانان و سرمایه‌داران و صاحبان صنایع فاقد آن امتیازها بودند. در جریان انقلاب فرانسه، رهبری با سرمایه‌داران و بازرگانانی بود که ایده‌های بورژوایی و عصر روشن‌گری را در سر داشتند و تحت شعار "برابری” خواهان حقوق برابر با اشراف و لغو امتیازات ویژة فئودالی بودند. بورژوازی، ذیل شعار "آزادی”، محدود شدنِ قدرت سلطنت و گسترش نفوذ زرسالارانِ صاحب سرمایه (بازرگانان، رباخواران، صاحبان صنایع) را طلب می‌کرد و توده‌های مردم که اکثراً از دهقانان فقیر و پیشه‌ورزان خرده‌پا و گروه کم‌جمعیت کارگران صنایع تشکیل می‌شد، در آرزوی لغو مالیات‌های فئودالی و عشریه‌های اجباری به کلیسا بودند. توده‌ها تحت هدایت افرادی مثل "میرابو”، "مارا”، "دانتون”، "ربسپیر” و تأثیرپذیری از ایده‌های فیلسوفان عصر روشن‌گری به ویژه افرادی مثل "ولتر” و "روسو” علیه سلطنت مطلقة لویی شانزدهم طغیان کردند و در 14 فوریة 1789 "زندان باستیل” را که نماد استبداد خاندان "بوربون” بود، ویران ساختند. ژرژ ژاک دانتون در سال ۱۷۵۹ در ارس یکی از ایالات شامپانی تولد یافت.
روز ملی و استقلال "اروگوئه" از استعمار اسپانیا (1825 م)
کشور اروگوئه با 176/215 کیلومتر مربع وسعت در جنوب شرقی امریکای جنوبی، در غرب اقیانوس اطلس و در همسایگی کشورهای برزیل و آرژانتین واقع شده است. جمعیت اروگوئه بیش از 3 میلیون نفر است که اکثراً مسیحی هستند. پایتخت این کشور شهر مونته ویدئو و واحد پولش پزو می‌باشد. نژاد مردم اروگوئه سفید است. زبان رسمی مردم اروگوئه اسپانیایی می‌باشد. پیش‌بینی می‌شود جمعیت اروگوئه تا سال 2025 نزدیک به 4 میلیون نفر خواهد شد. از شهرهای مهم آن سالتو، پایساندو و ریوِرا است. اروگوئه توسط اسپانیایی‌ها در قرن شانزدهم کشف گردید و در قرون 17 و 18 صحنه درگیری بین اسپانیا و پرتغال برای تصاحب آن بود که منجر به پیروزی اسپانیا شد. بعد از سال 1810 شورش‌های خونینی برای استقلال به وجود آمد هم‌زمان با اوج‌گیری قیام مردمی در اروگوئه، این کشور در سال 1816 به تصرف پرتغال درآمد که هفت سال ادامه یافت. در سال 1823 اروگوئه به صورت یکی از استان‌های کشور تازه استقلال یافته برزیل درآمد. قیام مردمی این بار در 25 اوت 1825 به نتیجه رسید و استقلال این کشور اعلام شد. با این حال از همان اوان استقلال، این کشور درگیر جنگ‌ها و اختلافات داخلی بوده است. 25 اوت روز استقلال و روز ملی اروگوئه می‌باشد. که سرانجام به استقلال اروگوئه منجر گردید و نوع حکومت آن جمهوری اعلام شد.
درگذشت "مایکل فارادِی" دانشمند بزرگ انگلیسی (1867 م)
مایکل فارادِی، شیمی‌دان برجسته انگلیسی در 22 سپتامبر 1791 م در لندن به دنیا آمد. فارادِی در 21 سالگی به دلیل هوش و استعداد خارق‌العاده به دستیاری هَمْفْری‌دِیوی، فیزیک‌دان معروف انگلیسی پذیرفته شد. فارادِی پس از چندی جانشین استادش در آزمایشگاه‌های علمی انجمن سلطنتی انگلیس شد و به ریاست آن دست یافت. فارادِی به علم الکتروشیمی علاقه زیادی داشت تا این‌که پس از تجربه‌های زیاد، موفق به کشف قوانین الکترولیز مبنی بر تجزیه عناصر شیمیایی یک ماده، به کمک جریان برق گردید. وی همچنین برای اولین بار توانست همه گازها را به مایع تبدیل سازد. فارادِی در سال 1821 توانست برای نخستین بار در تاریخ علم، انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل کند و شهرتی جهانی به دست آورَد. با این حال، این کشف هم مخالفت‌های زیادی را برانگیخت و هم مورد تقدیر جامعه دانشمندان قرار گرفت. فارادِی هیچ وقت از اختراعاتش در جهت تجارت و سودجویی استفاده نکرد. او تنها به پژوهش‌های علمی علاقه‌مند بود و جنبه‌های دیگر، اهمیتی برای او نداشت. مایکل فارادِی را به دلیل تلاش گسترده در صنعت برق، پدر موتور الکتریکی و مولد برق لقب داده‌اند. می‌توان ادعا کرد که کلیه صنایع برقی جهان امروز، براساس قوانین فارادِی بنا شده‌اند. به پاس خدمات این دانشمند بزرگ، یکی از واحدهای مهم اندازه‌گیری الکتریسته را فاراد نام‌گذاری کرده‌اند. مایکل فارادِی سرانجام در 25 اوت 1867 م در 76 سالگی درگذشت.
مرگ "هانری بِکرِل" فیزیک‌دان فرانسوی و کاشف رادیو اکتیویته (1908 م) (ر.ک: 15 دسامبر)
آنری آنتوان بکرل (۱۸۵۲-۱۹۰۸) فیزیک‌دان فرانسوی و یکی از کاشفان پدیده پرتوزایی بود. آنری بکرل در پاریس و در خانواده‌ای اهل علم زاده شد. تحصیلات خود را در پلی‌تکنیک پاریس و مدرسه پل‌ها و راه‌ها (پونز-اِ-شوسه) به‌پایان رساند. در ۱۸۹۲ به کرسی استادی در موزه ملی تاریخ طبیعی پاریس انتخاب شد. او سومین نفر از خانواده بکرل بود که به این سمت برگزیده می‌شد. در ۱۸۹۴ او مهندس ارشد وزارت راه و پل شد.
حمله نیروهای شوروی و انگلیس به ایران در جریان جنگ جهانی دوم (1941 م)
پس از امضای قرارداد دوستی و اتحاد بین انگلیس و شوروی در 13 ژوئیه 1941 م و به دنبال ارسال تجهیزات نظامی امریکا برای شوروی، جهت مقابله با تهاجم نیروهای آلمان نازی، این وسایل و تجهیزات در ابتدا از طریق یکی از بنادر اروپایی به شوروی ارسال می‌شد، اما در روز 25 اوت 1941 م، نیروهای شوروی و انگلیس به بهانه انجام فعالیت‌های جاسوسی آلمانی‌ها در ایران و تهدید امنیت این دو کشور از ناحیه ایران، خاک ایران را از شمال و جنوب مورد هجوم خود قرار دادند. انگلیس و شوروی که از اوایل تابستان 1941 م برای اشغال ایران با هم تبانی کرده بودند نخست به یک رشته تبلیغات رادیویی درباره فعالیت جاسوسی آلمانی‌ها در ایران دست زدند و سپس طی یادداشت مشترکی از ایران خواستند که کلیه اتباع آلمانی را از ایران اخراج کند. دولت ایران اولتیماتوم شوروی و انگلیس درباره اخراج اتباع آلمانی از ایران، را مغایر استقلال خود تلقی کرده و از قبول آن خودداری نمود. اما شوروی و انگلستان که هم‌زمان با ارسال این یادداشت، به تدارک عملیات نظامی علیه ایران پرداخته بودند، پاسخ ایران را قانع کننده ندانستند و سحرگاه روز 25 اوت 1941 م (3 شهریور 1320 ش) از شمال و جنوب به ایران حمله‌ور شدند. از این زمان، قسمت عمده اسلحه و مهمات مورد نیاز شوروی از این طریق به آن کشور ارسال می‌گردید تا در برابر یورش آلمان مقاومت کند. در واقع، استفاده از جاده‌ها و راه‌آهن ایران برای ارسال اسلحه و تجهیزات نظامی و آذوقه و خوارو بار به شوروی، یکی از دلایل عمده اشغال ایران از طرف نیروهای شوروی و انگلیس بود. این نیروهای متجاوز، با تحمیل شرایط سنگین خود به ایران، فقر و قحطی را برای ملت ایران به ارمغان آوردند و حضور نظامی خود را بیش از چهار سال در ایران ادامه دادند.
روز استقلال "روسیه سفید"(بلاروس) از اتحاد جماهیر شوروی سابق (1991 م)
روسیه سفید از قرن چهاردهم میلادی تحت کنترل لیتوانی و از سال 1569 م در تسلط لهستان بود. با تجزیه لهستان در اواخر قرن هجدهم، روسیه سفید به اشغال روسیه تزاری درآمد. پس از جنگ جهانی اول، روسیه سفید بین لهستان و شوروی تقسیم شد، اما پس از پیروزی شوروی در جنگ جهانی دوم، این کشور، تمامی خاک روسیه سفید را اشغال کرد. روسیه سفید همچون اوکراین از حق رأی در سازمان ملل برخوردار بود. در پی اصلاحات سیاسی در شوروی، همچون سایر جمهوری‌های شوروی، جنبش استقلال‌طلبانه مردم روسیه سفید تشدید گردید و در نهایت در 25 اوت 1991 م مُنجر به استقلال روسیه سفید شد. این کشور دارای دو روز ملی می‌باشد. یکی 27 ژوئیه که حق حاکمیت ملی روسیه سفید رسماً اعلام شد و دیگری نیز روز سوم ژوئیه می‌باشد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
متهمان قبل از محاکمه رضایت گرفتند
قتل شوهر، مجازات حبس برای همدستی با پسرعمه
از شایعه تا واقعیت؛
ماجرای حرکات موزون خواننده معروف زن روی نمادی از کعبه چه بود؟+ فیلم
