به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، این مرکز در نوشتاری به معرفی دانش و فناوری‌شناختی، در کشور پرداخت.

دفتر مطالعات ارتباطات و فناوری‌های نوین این مرکز اعلام داشت: دانش‌شناختی، دانشی میان رشته‌ای است که فرآیندهای مغزی از قبیل دیدن، شنیدن، سخن گفتن، یادگیری و تصمیم گیری را بررسی می‌کند. محصولات فناورانه حاصل از این دانش می‌تواند شیوه زندگی بشر را در آینده دگرگون سازد. جهان و به ویژه کشورهای توسعه یافته، روندی پویا در زمینه رشد و توسعه دانش و فناوری‌های‌شناختی در پیش گرفته‌اند؛ با این حال، این فناوری همانند دیگر فناوری‌های نوین می‌تواند مانند یک شمشیر دو لبه باشد؛ از سویی کیفیت زندگی انسان را ارتقا داده و باعث رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شودو از سوی دیگر جامعه را در برابر استفاده‌های ناشایست و بزهکارانه از آن آسبب پذیر کند. این امر در مورد دانش و فناوری‌شناختی بیشتر از دیگر فناوری‌ها حائز اهمیت است زیرا در بسیاری از کشورهای پیشرفته، اولویت اصلی این فناوری، توسعه برنامه‌های مربوط به امنیت ملی است.
 
روند کنونی دانش‌شناختی در جهان، خواه ناخواه، ما را با فرآورده‌های نرم افزاری و سخت افزاری آن روبرو خواهد کرد و اتخاذ یک رویکرد انفعالی نسبت به توسعه این دانش، علاوه بر اینکه کشور را از کاروان جهانی این فناوری و دستاوردهای آن دور می‌سازد باعث می‌شود جامعه آمادگی علمی، فرهنگی و قانونی کافی را برای مواجهه با محصولات فناوری‌شناختی نداشته باشد و دچار آسیب شود. به عنوان مثال برخی سودجویان می‌توانند با استفاده نامناسب از دانش‌شناختی و کنترل افکار مردم، کالاهای کم ارزش یا زیانبار خود را آسان‌تر به مردم یک کشور تحمیل کنند. از جمله این محصولات، مواد مخدر است که رشد بیماران روانی و معتادان را در پی خواهد داشت. برای کاستن و خنثی کردن اثر این فعالیت‌های مخرب، تسلط بر دانش‌شناختی، تشخیص محصولات مفید و مضر حاصل از آن و ایجاد زیرساخت‌های قانونی مرتبط برای کنترل خرید و فروش این محصولات ضروری است.
 
بهبود روش‌های تشخیص ادعا‌ها و اظهارات متهمین در دادگاه با استفاده از فرآیندهای‌شناختی مثل دروغ سنجی و نیز آمادگی دفاع از کشور و حفظ امنیت ملی در برابر حمله‌هایی که از طریق فناوری‌های دانش‌شناختی صورت می‌گیرد از دیگر دلایل مهم برای توجه به توسعه این فناوری است. یکی از روش‌های رایج حمله با استفاده از این روش می‌تواند فرستادن امواج الکترومغناطیسی و ایجاد خمودگی، گیجی و ترس باتحریک و کنترل مغز مردم آن منطقه یا کشور باشد. 

در کنار همه این مسائل امنیتی، توسعه فناوری‌های حاصل از دانش‌شناختی باید با هدف بهبود سلامت مردم به طور ویژه مدنظر قرار گیرد. ما در منطقه‌ای از جهان زندگی می‌کنیم که بر پایه آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بین ۵/۳ تا ۵/۵ درصد از مردم، از نابینایی و کم بینایی رنج می‌برند. وجود آمارهای مشابه برای دیگر ناتوانی‌های بدنی از قبیل کم شنوایی، فلج اندام، بیماری‌های عصبی از قبیل‌ام – اس و پارکینسون نیز حاکی از شیوه ناتوانی‌های‌شناختی مرتبط با مغز در کشور است. توسعه دانش و فناوری‌شناختی می‌تواند در راستای کاهش یا درمان این مشکلات، راه حل‌های جدید و موثری را ارائه دهد. 

بنا به دلایلی که گفته شد به نظر می‌رسد باتوجه به اینکه جهان امروز با بهره گیری از فناوری، به سرعت باور نکردنی به سمت یکپارچه شدن با جهان مجازی و دیجیتالی با استفاده از ابزارهای مغزی در حرکت است، کشور ما نیز برای بهره گیری از فواید مثبت فناوری‌های‌شناختی باید رویکرد فعالی برای توسعه دانش‌شناختی و معرفی آن به جامعه در پیش گیرد. در این راستا، سیاستگذاری و توسعه هدفمند دانش و فناوری‌شناختی باید با مشخص کردن اهداف اجتماعی، در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی و ایجاد زیرساخت‌های فنی، اقتصادی، قانونی و حقوقی باشد. کنترل آثار اجتماعی این فناوری به خصوص در حوزه امنیت و حریم خصوصی افراد، از جمله مسائلی است که نیاز به توجه دارد.

انتهای پیام/