امروز در تاریخ؛
از درگذشت محمود درویش؛ شاعر مبارز فلسطین تا بمباران هسته‌ای شهر "ناکازاکی"
درگذشت محمود درویش؛ شاعر مبارز فلسطین، اختراع سه چرخه تراکتور، بمباران هسته‌ای شهر "ناکازاکی" در ژاپن، روز بین‌المللی مردمان بومی و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 18 مرداد 1393 خورشیدی برابر با 12 شوال 1435 هجری و 9 آگوست 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت محمود درویش؛ شاعر مبارز فلسطین (2008م)
محمود درویش در سال ۱۹۴۱م در البروه روستای شرقی عکا متولد شد. وی در سال ۱۹۴۸م پس از اشغال فلسطین به‌وسیله صهیونیست‌ها آوارگی را تجربه کرد. "گنجشگ‌های بی‌بال"، "برگ‌های زیتون"، "عاشقی از فلسطین"، "گنجشک‌ها در الجلیل می‌میرند"، "چرا اسب را تنها گذاشتم" و "از آنچه که کرده‌ای پوزش مخواه" از کتاب‌های این شاعر است. یکی از روزهای میانی سال ۱۹۶۴م بود که محمود درویش جوان یکی از اشعارش را برای جمعیت زیادی خواند و شاید پیش از آن هیچ‌کس گمان نمی‌کرد که روزی نام او به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین شاعران عرب به یادگار بماند. "روزهای بعد از این اتفاق" اثر خوانده شده درویش در سراسر فلسطین و جهان عرب پخش شد و نام وی بر سر زبان‌ها افتاد؛ هرچند در آن زمان چهار سالی از چاپ اولین اثر این نویسنده می‌گذشت.
اولین سفر احمدشاه قاجار به اروپا (1298 ش)
مسافرت شاهان به اروپا از زمان ناصرالدین شاه شروع شد. او و فرزندش مظفرالدین شاه هر کدام سه مسافرت پرهزینه و بی‌ثمر به اروپا داشتند ولی محمدعلی شاه به دلیل اوضاع بعد از انقلاب مشروطه و مدت کوتاه سلطنت، این فرصت را پیدا نکرد. احمد شاه، آخرین شاه قاجار، هم به دلیل سنتی که ایجاد شده بود و هم به دلیل جوانی، آرزوی رفتن به اروپا را داشت و شاید اقامت در آنجا را بر سلطنت پر ماجرایی که در ایران داشت ترجیح می‌داد. این مسافرت‌های چند ماهه در حالی صورت می‌گرفت که فقر و تبعیض در جامعه بیداد میکرد. در نهایت در جریان سفرهای بعدی احمدشاه، رضاخان توانست بر اوضاع تسلط یابد و شاه جوان را از کار برکنار کند.
درگذشت مترجم و نویسنده توانا "ابوالقاسم پاینده" (1363 ش)
استاد ابوالقاسم نجف‌آبادی معروف به پاینده در سال 1292 ش در نجف آباد به دنیا آمد. پاینده در سال 1308 فعالیت مطبوعاتی خود را آغاز کرد و در 19 سالگی به تهران رفت و با روزنامه‌ها و مجلات گوناگون همکاری نمود. وی در 1321 مجله صبا را بنیان نهاد و آن را تا 9 سال انتشار داد. ابوالقاسم پاینده نزدیک به چهل اثر از خود به جای نهاد که بزرگ‌ترین آن، ترجمه قرآن مجید است و با اصلاحاتی که پس از چاپ نخست آن انجام داد، آن را از ترجمه‌های موفق قرآن گردانید و به سبب آن در سال 1336 مورد تقدیر قرار گرفت. استاد پاینده، داستان نویس توانایی بود و گام‌های بلند و استواری در نمایاندن زندگی مردم پیرامون خود برداشت. داستان‌های وی سبکی واقع‌گرایانه دارند و به کنایه و طنز آمیخته‌اند. در میان آثار او، ترجمه مروج الذَّهب و از آن مهم‌تر و مفصل‌تر، ترجمه سراسر تاریخ طبری، حایز اهمیت است و نثر شیوا و روانی دارد. وی سرانجام در 18 مرداد 1363 در 71 سالگی درگذشت.
رحلت آیت اللَّه "میرزا محمد ثقفی" پدر همسر حضرت امام خمینی(ره) (1364 ش)
آیت‌اللَّه میرزا محمد ثقفی در حدود سال 1273 ش (1313 ق) در تهران تولد یافت. ایشان پس از گذراندن مقدمات علوم اسلامی، برای ادامه تحصیل، راهی حوزه علمیه قم شد و از محضر استادان نامداری همچون سیدابوالحسن رفیعی قزوینی و حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی بهره برد و از آنان اجازه اجتهاد و روایت گرفت. آیت‌اللَّه ثقفی پس از آن به تهران بازگشت و تا پایان زندگی به تالیف کتاب، ارشاد مردم و انجام وظایف شرعی پرداخت. از این عالم ربانی که پدر همسر امام خمینی(ره) می‌باشد، تألیفات ارزنده‌ای به یادگار مانده است که تفسیر روان جاوید، حاشیه بر تقریرات منظومه سیدابوالحسن رفیعی و دیوان اشعار از آن جمله‌اند. سرانجام این عالم بزرگوار در هجدهم مرداد سال 1364 ش برابر با 1405 ق در 91 سالگی دار فانی را وداع گفت و در رواق ابوالفتوح رازی در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) در ری مدفون شد.
وثوق الدوله طی اعلامیه ای امضای قرارداد بین ایران و انگلیس را فاش ساخت. (1298ش)
در این اعلامیه آمده است که طبق قرارداد منعقده مالیه و قشون ایران زیر نظر معلمین و فرماندهان انگلیس قرار خواهد گرفت. قشون متحدالشکل خواهد شد. ژاندارم و قزاق به یک صورت درخواهند آمد. دولت انگلیس به ایران دو میلیون لیره وام خواهد داد.
رحلت "شیخ بهایی" عالم کم نظیر و دانشمند بزرگ عهد صفوی(1030ق)
شیخ بهاءالدین محمد بن عزالدین حسین بن عبدالصمد حارثی هَمْدانی جَبعی عاملی معروف به شیخ بهایی از شاگردان شهید ثانی در سال 953 قمری در بعلبک لبنان به دنیا آمد. در طول حیات پربار خویش مسافرت‌های زیادی به نقاط مختلف جهان داشت و از محضر اساتیدی برجسته در رشته‌های گوناگون استفاده نمود. شیخ بهایی در این سفرها توانست در بسیاری از علوم، مانند: هیئت و نجوم، ریاضیات، تفسیر قرآن، فقه و اصول، علم حدیث، ادبیات فارسی و عربی و طب و مهندسی متبحّر گردد و در تمامی آن‌ها کتُبی را به رشتهٔ تحریر درآورد. وی نخستین کسی است که یک دورهٔ فقه غیراستدلالی به زبان فارسی نوشت. ملاصدرا، ملامحمدتقی مجلسی اوّل، محقق سبزواری، ملاحسنعلی تُستَری، میرزا رفیعا نایینی، سید ماجد بحرانی، ملامحسن فیض کاشانی، ملامحمدصالح مازندرانی و ده‌ها دانشمند و فاضل دیگر از شاگردان شیخ بهایی می‌باشند. کشکول، اسرارالبلاغه، اثنی عشریات، خمس اربعین حدیثاً، جامع عباسی، عین الحیوة و بحرالحساب و ده‌ها اثر دیگر از جمله آثار اوست. آثار علمی و مهندسی وی را می‌توان در جای جای اصفهان مشاهده نمود. سرانجام، شیخ بهایی، این دانشمند کامل و جامع در 77 سالگی در اصفهان پایتخت سلسلهٔ صفویان بدرود حیات گفت و طبق وصیتش در مشهد مقدس و در نزدیکی مرقد مطهر حضرت امام رضا(ع) مدفون گردید.
مرگ "پُل وِرْلَنْ" شاعر معروف فرانسوی (1896م)
پُل ورلَن، در 20 ژانویه 1844م در فرانسه به دنیا آمد. با انتشار چند اثر ادبی خود از قبیل رومانْسْ‌های بی‌کلام، اشعار اتاق زندان، حکمت و توازی، شهرتی به دست آورد. او همچنین پس از انتشار آثار کامل خود در پنج جلد در سال 1889م، از شهرت و احترامی غیرقابل انکار برخوردار شد و معروفیتی فراتر از کشور فرانسه به دست آورد. اشعار ورلن منعکس کننده زندگی آشفته و پررنج و روح منقلب او بود. تغزل ورلن، تغزل مردی رؤیایی و ناهشیار است که به صورتی تزلزل‌آمیز در خود فرو رفته و در سایه روشن وجدانی نا آرام به سر می‌برد. از نظر ورلن، فصاحت و صراحت کلام با شعر واقعی سازگار نیست و عجیب است که شعرهایی این چنین لطیف و پرجاذبه به وسیله کسی خلق شده باشد که سراسر زندگیش با خشونت و ناهنجاری همراه بوده است. ورلن از شاعران مهم مکتب سمبولیست و نمادگرایی مبتنی بر هنرِ به کار بستن نمادها، به شمار می‌آید و بهتر از هر شاعر دیگری در این مکتب، توانسته است احساس لطیف و نرم و اندوهی مبهم و اشکی را که بی‌دلیل است بیان کند. ورلن همچنین نفوذ فراوانی بر مکتب سمبولیسم بر جای نهاده است. پُل ورلن که لقب ملک الشعرای فرانسه را داشت سرانجام در نهم اوت 1896م در 52 سالگی درگذشت.
اختراع سه چرخه تراکتور در انگلستان (1897م)
"تراکتور "توسط یک انگلیسی به نام" جیمز روبرتسون "که کشاورز و کشاورززاده بود اختراع شد .این تراکتور که برای تسریع در امر شخمزدن زمینهای زراعتی خانواده" روبرتسون "بوجود آمده بود ،سه چرخ کوچک داشت و توسط یک موتور دو سیلندری کار میکرد .به علت اهمیت فراوانی که این ماشین نوظهور داشت دولت انگلستان به تکامل آن همت گماشت و در نتیجه ،تراکتورهای امروزی بوجود آمدند.
بمباران هسته‌ای شهر "ناکازاکی" در ژاپن توسط ایالات متحده امریکا (1945م)
پس از آن که در ششم اوت 1945م اولین بمب هسته‌ای بر شهر هیروشیما فروریخت، در نهم اوت نیز، دومین بمب هسته‌ای امریکا، شهر ناکازاکی ژاپن را به کام مرگ و ویرانی کشاند. در این روز بر اثر بمباران هسته‌ای ناکازاکی در حدود هشتاد هزار نفر کشته و ده‌ها هزار نفر دیگر زخمی شدند. تلفات جانی این حادثه، تنها به آن روز بر مردم ژاپن محدود نمی‌شود. چرا که برخی از زخمی‌ها، سال‌ها پس از این حادثه جان باختند. علاوه بر آن، عوارض شدید روحی و پیامدهای زیست محیطی نیز در ادامه این بمباران، خسارت ژاپن را بیشتر نمود.
روز ملی و استقلال "سنگاپور" از فدراسیون مالزیا (1965م)
سنگاپور کشوری است در آسیای جنوب شرقی و منتهی‌الیه شبه جزیره مالایا با 646 کیلومتر مربع وسعت و بیش از سه میلیون نفر جمعیت که مردم آن از نژاد زرد و تعدادی نیز از نژاد سفید و سیاه می‌باشند. 30 درصد مردم سنگاپور پیرو آیین بودا و بقیه پیرو سایر مذاهب، اسلام، مسیحیت و هندو هستند. پایتخت سنگاپور، شهر سنگاپور و واحد پول آن دلار می‌باشد. مردم سنگاپور به 4 زبان رسمی انگلیسی، تامیلی، مالایایی و چینی صحبت می‌کنند. سنگاپور که به معنای "شهرشیر" می‌باشد، در اواخر قرن 13 میلادی توسط مهاجرین هندی ساخته شد و در اوائل قرن 19 به تصرف انگلستان درآمد و به پایگاهِ نظامی و اقتصادی این کشور تبدیل گردید. این وضعیت تا جنگ دوم جهانی که این منطقه به اشغال ژاپن درآمد، ادامه داشت و سنگاپور بعد از پایان جنگ، مستعمره پادشاهی انگلستان شد. اما شکل‌گیری نهضت استقلال‌خواهی، در این کشور باعث گردید تا در سال 1959 به خودمختاری دست یابد. سنگاپور سپس با رهایی از استعمار انگلستان به فدراسیون مالزیا پیوست و سرانجام در 9 اوت 1965 به استقلال کامل نائل آمد. روز نهم اوت، سال‌روز استقلال سنگاپور از استعمار انگلستان، روز ملی این کشور نیز به شمار می‌رود.
روز بین‌المللی مردمان بومی
مردم بومی عمدتا به بخشی از جوامع بشری گفته می شود که هنوز بر پایه دانش و سبک زندگی سنتی گذران عمر می کنند. معمولا در جوامع بومی آهنگ توسعه کندتر از جوامع دیگر است. علت این کندی آن است که عموما جوامع بومی بر پایه یافته ها و دانش سنتی خود و همچنین برقراری تعادل بین داشته ها و نیازهای جامعه شان راه توسعه را پیش می گیرند. به نوعی می توان گفت که جوامع بومی به پایداری توسعه بیش از سایر جوامع توجه می کنند. توجه جوامع بومی به منابع طبیعی به عنوان مهمترین اهرم توسعه، باعث شده تا مجامع علمی جهان امروزه توجه بیشتری به دانش بومی نشان دهند. روز 9 اوت (آگوست) مصادف با 18 مرداد ماه به عنوان روز جهانی مردم بومی شناخته می شود.
کودتای یک سروان علیه دولت فاسد لائوس (1960م)
یک سروان لائوسی به‌نام "کنگ له" که از مشاهده فساد اداری - اقتصادی در وطن خود خشمگین شده و اقدام دولت وقت لائوس که اجازه داده بود عوامل آمریکا در مناطق کوهستانی آن کشور برای کمک به دولت ویتنام جنوبی یک گروه چریک محلی به‌وجود آورند، بر خشم او افزوده بود؛ دست به کودتا زد. کنگ له، نهم آگوست ۱۹۶۰م با یک گردان نیروی چترباز (کماندو) کودتا کرد و زمام امور را به "سووانا فوما" سپرد که مردی میانه‌رو و ضد فساد و قبلاً هم دو بار رئیس دولت و طرف اعتماد مردم بود. فوما قبلاً این نظر خود را اعلام کرده بود که در کشوری چون لائوس، دولت باید ائتلافی و نماینده همه گروه‌ها باشد و... این تنها کودتای نظامی در یک کشور بوده است که به‌وسیله یک سروان انجام شده است. روی کارآمدن سووانا فوما و تشکیل دولت ائتلافی سبب شد که به‌تدریج کمونیست‌های لائوس (حزب پاتت‌لائو و شریک ائتلاف) قدرت را در اختیار گیرند و نظام لائوس کمونیستی گردد.
درگذشت هرمان هسه ،برنده جایزه نوبل ادبیات(1962م)
هرمان هسه در ۲ ژوئیه ۱۸۷۷م در آلمان دیده به جهان گشود. وی به‌واسطه مادرش که فرزند یک استاد هندشناس بود با فرهنگ شرقی از جمله فلسفه هندوستان آشنا شد؛ به‌همین دلیل نیز رد فلسفه مشرق‌زمین در تمام آثار او به چشم می‌خورد. رمان «زیر چرخ» از محوری‌ترین نوشته‌های این نویسنده است که در سال ۱۹۰۶م منتشر شد. این رمان منعکس‌کننده نشانه‌های موجود در مجموعه آثار اوست. این کتاب، نمایشی از تضاد بین آزادی‌های فردی و فشارهای تخریبی در جوامع مدرن است. رمان‌های هسه یکی پس از دیگری به انتشار رسیدند تا فعالیت‌های ادبی او درنهایت در سال ۱۹۴۶م برایش جایزه نوبل ادبیات را به ارمغان آورد. او علاوه بر جایزه نوبل، هشت جایزه ادبی دیگر از جمله جایزه جهانی گوته را به دست آورده است. طی عمر ۸۵ ساله خود، هسه زندگی پر از فراز و نشیبی را تجربه کرد. او در جنگ جهانی دوم شرکت کرد و به بحران‌های روحی و بیماری‌های روانی شدیدی دچار گشت و طعم فقر را چشید، اما به‌رغم همه این‌ها، بیش از ۲۵ رمان، مجموعه شعر و یا کتاب داستان کوتاه از خود به یادگار گذاشت. در ایران بیشتر از ۱۰ اثر از این نویسنده به ترجمه رسیده‌اند که از میان آن‌ها می‌توان به کتاب‌هایی چون «سیذارتا»، «بازی مهره شیشه‌ای»، «داستان دوست من»، «از عشق و جدایی»، «گرترود»، «آخرین تابستان کلینگزور»، «اگر جنگ ادامه یابد»، «سفر به سوی شرق» و «تیزهوش» اشاره کرد. هسه سرانجام، نهم اوت ۱۹۶۲م در سن ۸۵ سالگی در تسین واقع در سوئیس درگذشت.
درگذشت ژاکلین کاکرن؛ از پیشگامان هوانوردی آمریکا (1980م)
ژاکلین کاکرن (می ۱۹۰۶م - ۹ اوت ۱۹۸۰م) یکی از پیشگامان صنعت هوانوردی آمریکا به‌شمار می‌آید. بسیاری از رکوردهای دنیای هوانوردی توسط وی به‌دست آمده است که تا امروز نیز هم‌چنان دست‌نیافتنی می‌باشند. وی یکی از مشارکت‌کنندگان ایجاد سازمان زنان خلبان در استخدام نیروی هوایی و سپاه کمکی زنان ارتش در زمان جنگ بوده است. وی همچنین اولین زنی بود که توانست یک بمب‌افکن را از فراز اقیانوس اطلس عبور دهد. این پرواز در طی جنگ جهانی دوم و به مقصد انگلستان انجام گرفت. نام وی به‌عنوان اولین زنی که توانسته با هواپیما از دیوار صوتی عبور کند، به ثبت رسیده است. علاوه بر این، وی اولین زنی بود که توانست نشست و برخاست از روی عرشه یک ناو هواپیمابر را با موفقیت به انجام برساند. کاکرن تا زمان مرگش در نهم اوت ۱۹۸۰م، توانست ۲۰۰ مدال و تقدیرنامه دریافت کند.
عملیات ایذایی فتح 9 در منطقه خورمال در استان سلیمانیه عراق (1366 ش)
سال ۱۳۶۶ش به‌عنوان هفتمین سال جنگ جمهوری اسلامی ایران و رژیم بعثی عراق، سال پرکار و پر از فراز و نشیبی برای نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و به‌ویژه قرارگاه برون‌مرزی «رمضان» در جبهه شمالی و کردستان عراق بود. یکی از ده‌ها عملیات نامنظم و تهاجمی این سال، عملیات نامنظم فتح ۹ بود. عملیات فتح ۹ در شامگاه ۱۸ مردادماه ۱۳۶۶ش و با رمز "یا رسول‌الله (ص)" آغاز شد. هدف طرح مانور عملیات، انهدام یگان‌های دشمن در عمق خاک کردستان عراق بود. در عملیات نامنظم فتح ۹ که علیه نیروهای متجاوز عراقی صورت گرفت، نیروهای خودی با شبیخون‌های متعدد، آرامش دشمن را سلب و روحیه آن‌ها را به‌شدت تضعیف کردند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
