به گزارش خبرنگار علمی باشگاه خبرنگاران؛ ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی هابل یک خوشه بزرگ کیهانی را با دقت بیش از قبل نقشه برداری کردند.این مشاهدات که با دوربین میدان باز هابل انجام شد، یک خوشه کیهانی بنام MCS J0416.1-2403 را نشان میدهد، خوشه کهکشانیای که جرمی معادل ۱۶۰ تریلیون برابر جرم خورشید دارد. جزئیات جرم در این نقشه، مدیون تصویر عمیق و بی سابقه از داده هایی است که به تازگی توسط مشاهدات هابل مهیا شده و همچنین مدیون عدسی گرانشی قوی (همگرایی گرانشی) است.اندازه گیری فاصلهی اجرام کیهانی بزرگ و دور دست، زیاد سخت نیست. اغلب برای کاوش محتوی خوشه های بزرگ کیهانی، ستاره شناسان از تاثیرات گرانشی بر روی نور اجرام دور دست استفاده میکنند. "تلسکوپ فضایی هابل" یکی از اهداف اصلی این کاوش را از مشاهدهی شش خوشه کیهانی مختلف از جمله MCS J0416.1-2403 که در تصویر بالا مشاهده میکنید انجام داد. با وجود تودههای بزرگ تاثیر این خوشه های کیهانی به اطرافشان بسیار ناچیز است. در اکثر موارد آنها عدسی گرانشی ضعیف ایجاد می کنند و باعث می شوند این اجرام دورتر به نظر برسند.
زمانی که خوشهها بزرگ و به اندازه کافی متراکم و انبوه باشند، این تاثیرات چشمگیرتر میشود. تصاویری از کهکشانهای معمولی مشاهده شده که مسیر رفت و برگشت نور را به یک حلقه تبدیل میکنند و حتی چندین برابر بقیه تصاویر به نظر میرسد. این تایثر نیز به عنوان عدسی قوی شناخته میشود و پدیدهای است که به دور شش خوشهی مورد مطالعه هابل هم مشاهده شد. این تصویر عمیق اجازهی مشاهده اجرام بسیار کم نور را میدهد تا بتوانیم کهکشانهای تحت تاثیر عدسی گرانشی را بهتر از قبل بصورت دقیق بررسی کنیم. میدانیم که تاثیر پدیده عدسی گرانشی در خوشههای کهکشان بیش از چهار برابر تصور قبلی هست.با استفاده از دوربین توسعه یافته هابل اختر شناسان ۵۱ کهکشان جدید را در اطراف این خوشه مشاهده کردند و با این حساب تعداد کهکشانهای تحت تاثیر عدسی گرانشی به تعداد ۶۸ عدد رسید، از آنجایی این کهکشانها چندین برابر دیده می شوند این برابر ۲۰۰ تصویر تحت تاثیر لنز است که در قاب تصویر دیده میشود. این تصویر عمیق به گروهی از دانشمندان اجازه داد تا آشفتگیهای ایجاد شده توسط ماده تاریک را در این خوشههای کهکشانی با چنین جرم زیادی بررسی کنند. عدسی گرانشی یکی از روشهای ستاره شناسان برای درک ماده تاریک است که سه چهارم از مادهی کیهان را احاطه کرده که بطور مستقیم قابل مشاهده نیست و هیچ نوری ساطع نمیکند. این ماده ناشناخته که تنها در گرانش تاثیر میگذارد و حضور آن را باید از تاثیرات گرانشی اش تشخیص داد، از بقیه اجرام بدون اصطکاک عبور کند.بیش از بیست سال است که دانشمندان میدانند چگونه از کهکشانهایی که تحت تاثیر عدسی گرانشی هستند عکس برداری کنند. زمان زیادی طول میکشد تا تلسکوپی درست شود و بتواند مشاهدات عمیق و موثری داشته باشد تا توسط دادههای آن مدلهای دانشمندان برای نقشه برداری در جزئیات بسیار بی سابقه ای از سیستمی مثل J0416.1-2403 انجام شود.دانشمندان در این مطالعه ۵۷ کهکشان که بطور واضح تحت تاثیر عدسی گرانشی بودند را با ماده تاریک مدل سازی کردند، دقت این نقشه دو برابر بهتر از نقشه های قبلی است. خوشهی کیهانی J0416.1-2403 در فاصله ۶۵۰ هزار سال نوری از زمین واقع شده و دانشمندان میگویند جرم آن ۱۶۰ تریلیون برابر خورشید است. این اندازه گیری دقیق تر از همه نقشه هایی است که از خوشههای کهکشانی صورت گرفته شده است. با بررسی دقیق اینکه توده، اختر شناسان می توانند آشفتگی فضا زمان را با دقت زیاد تعیین میکنند. با ترکیب دادهها و منابع می تواند جزئیات توزیع جرم و سرعت نسبی خوشه های کهکشانی را تعیین کرد و این بررسی ها درک تکامل خوشههای کهکشانی را فراهم خواهد کرد. نتایج این تحقیقات در ماهنامه نجوم سلطنتی منتشر شده است.
انتهای پیام/