به گزارش خبرنگار میراث فرهنگی باشگاه خبرنگاران؛ هخامنشیان در دوران حکومت خود در شاهنشاهی ایران توجه ویژه ای به خلیج فارس و موقعیت ویژه آن داشته اند.
 
هخامنشیان بنادر متعددی در حاشیه خلیج فارس بنا کرده و از بنادر ایلامی چون لیان نیز استفاده کرده‌اند.
 
بسیاری از نام‌های بنادر و جایگاه نسبی جغرافیایی بندر آن‌ها را می‌توان از لابه لای متون کلاسیک جغرافیایی یونانی مانند نوشته های بطلمیوس، پلین و آریان مشاهده کرد.

از طرفی کشف بیش از سی هزار لوح هخامنشی که به  خط ایلامی درباره تخت جمشید در سال 1312 خورشید افق تازه‌ی در شناخت جغرافیایی تاریخی مناطقی چون بنادر ایرانی خلیج فارس بوجود آورد.
 
متاسفانه آسیب دیدگی برخی الواح، کند بودن خواندن آنها در کنار مسائل سیاسی آن باز پس گیری بخش از الواح از موسسه شرق  شیکاگو روند مطالعات دراین حوزه را کند کرده است.

 در بخشی از الواح خوانده شده نام شهرهای مختلف دیگر  چون "تمو کن  تمو کن  رانسا " و شهرهای دیگر ذکر شده است.

از سوی دیگر بر اساس بررسی‌های باستان شناسانه که در منطقه بوشهر صورت گرفته است پیشینه تاریخی منطقه به دوران نوسنگی باز می‌گردد، متاسفانه فقدان منابع مکتوب در این منطقه و از طرفی نبود کاوش‌های باستان شناسی از دلایل محجور ماندن این منطقه تمدنی کشور که در منطقه حساس خلیج فارس شده با وجد کمبود منابع مکتوب در دوران هخامنش و اشکانی نام این منطقه در دوران ساسانی کاملا مشخص و روشن است.

در متون اسلامی مانند نزهةالصلوب و تاریخ گزیده حمدالله مستوفی به این موضوع اشاره دارد که لهراسب کیانی ،اولین بار منطقه راری شهر گذاشته است.

 فردوسی شاعر پرآوازه نیز در شاهنامه رام اردشیر را در کنار دریای پارس داشته و سروده است.
 
چو رام اردشیر است شهر دگر  
کز برسوی پارس کردم نظر

یاقوت حمدی در کتاب معجم البلدان به نقل از حمزه‌ی اصفهانی آورده است:ری شهربه عقیده حمزه مخفف و مختصر ریو اردشیر است و آن جزئی ارجان است.

بنیان بوخت اردشیر یا بوشهر کنونی به سال 224 میلادی یعنی زمان جنگ‌های اردشیر ، سر سلسه‌ی ساسانی با اردوان پنجه آخرین پادشاه اشکانی برای تصاحب تاج و تخت بر می‌گردد.

متاسفانه فقدان داده‌های باستان شناسی در مناطق را باید در پیشروی آبهای خلیج فارس دانست که بی‌شک بخشی از آثار باستانی منطقه بوشهر را فرا گرفته است.

این مسئله نیازمند باستان شناسی زیر آب است که متاسفانه بنا به دلایلی تا کنون در سواحل خلیج فارس اتفاق نیفتاده است.

کاوشها در منطقه بوشهر به علت تسلسل استقرار اقوام مختلف در طول تایخ می‌تواند اسناد مهمی را برتسلط ایرانیان بر خلیج همیت فارس در اختیار قرار دهد. از این رو بازنگری در کاوش‌های باستان شناسی زیرآب می‌تواند در این منطقه تاثیر‌گذار و راهبردی باشد.