در یادداشتی در روزنامه فایننشال‌تایمز
در یادداشتی در روزنامه فایننشال‌تایمز
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران، روزنامه فایننشال تایمز در اینترنت در مقاله ای به قلم "حسین موسویان"، مذاکره‌کننده هسته ای سابق ایران، نوشت: تا روز یکشنبه برای جهان روشن خواهد شد که آیا تهران و شش قدرت جهان مسیری به سمت یک راه حل صلح آمیز برای بحران موجود بر سر برنامه هسته ای ایران پیدا کرده اند یا نه. پس از توافقنامه موقت ماه نوامبر، آمریکا و دیگر قدرتهای جهان نباید فرصت کنونی را برای انعقاد یک توافقنامه جامع از دست بدهند. شکست مذاکرات مخاطرات بسیاری در پی دارد- و حصول توافق فواید بسیاری در منطقه و فراسوی آن به همراه خواهد داشت.
وی افزود: همچنان موانع چشمگیری باقی است. اولین آنها درخواست از ایران برای پایبندی به تعهداتی بسیار فراتر از تعهداتی است که امضا کنندگان پیمان عدم اشاعه هسته ای (ان پی تی) ملزم به رعایت آنند. از جمله، تعطیلی مرکز غنی سازی در فوردو، اصلاح کاربری راکتور آب سنگین اراک و محدودکردن قابلیت آن در تولید پلوتونیوم و تسلیم شدن در برابر رویه های کنترل و نظارت بسیار فراتر از پروتکل های بین المللی. آمریکا، انگلیس، روسیه، چین، فرانسه و آلمان- موسوم به پنج به علاوه یک- همچنین سعی دارند ایران را از تولید سوخت برای نیروگاههای هسته ای اش باز دارند، تحقیق و توسعه صلح آمیز در ارتباط با برنامه هسته ای را ممنوع کنند و محدودیتهایی در مورد توانایی های موشکی ایران اعمال نمایند. بالاخره، گروه پنج به علاوه یک اصرار دارد که اجرای بخش هایی از توافق، بویژه برچیدن تحریم ها، ممکن است بیست سال طول بکشد. به عبارت دیگر، از ایران خواسته می شود در ازاء این قول که طی دو دهه آینده از شدت تحریم ها کاسته خواهد شد، امتیازات چشمگیری واگذار کند. این نه واقع بینانه است و نه به نفع منافع درازمدت گروه پنج به علاوه یک.
موسویان ادامه داد: در این جریان واقع گرایی فوریت دارد. به این علت امکان توافق موقت فراهم شد که آمریکا سیاست غیرواقع بینانه "غنی سازی صفر" را کنار گذاشت. ایران نیز موضعش را تغییر داده است و حاضر به پذیرش حداکثر شفافیت بر اساس قوانین ان پی تی است. ایران همچنین مایل است در قبال اقدامات موقت و داوطلبانه فراتر از قوانین ان پی تی انعطاف پذیری نشان دهد، از قبیل تضمین های اضافی مبنی بر اینکه برنامه هسته ای آن به سمت تسلیحاتی شدن منحرف نخواهد شد. بعلاوه، همانطور که دانشمندان هسته ای دانشگاه پرینستون پیشنهاد دادند، تغییرات فنی در طرح راکتور تحقیقاتی آب سنگین طراحی شده ایران در اراک می تواند مانع از تولید موادی شود که از قابلیت کاربرد در تسلیحات هسته ای برخوردارند. بدین ترتیب تولید سالانه پلوتونیوم را می توان به کمتر از یک کیلوگرم کاهش داد که بسیار پایین تر از حدود هشت کیلوگرم ماده مورد نیاز برای تولید بمب است.
وی افزود: اما درخواست برای تعطیلی تاسیسات زیرزمینی فوردو مادامیکه واشنگتن و اسرائیل اصرار دارند "همه گزینه ها روی میز است"، درخواستی غیرواقع بینانه است. برای حل این مباحثات باید در مورد گام هایی توافق شود که برای هر دو طرف آبرومندانه باشد، از قبیل محدود کردن غنی سازی اورانیوم به سطوح کمتر از خلوص پنج درصد، نگه داشتن ذخایر اورانیوم غنی شده در حداقل سطح لازم، و استفاده از فوردو به عنوان یک مرکز تحقیق و توسعه با این هدف که دیگر یک تهدید نظامی محسوب نشود. بعلاوه، دو طرف می توانند توافق کنند که طی یک دوره چند ساله، نسل اول سانتریفیوژها جای خود را به تعداد کمتری از سانتریفیوژهای کارآمدتر برای غنی سازی اورانیوم بدهد. طی این دوره، کل ظرفیت عملیاتی غنی سازی به سطحی محدود خواهد شد که برای نیازهای عملی ایران لازم است.
موسویان در پایان نوشت: در قرارداد نهایی، دو طرف باید در مورد یک طرح گام به گام مبتنی بر اقدامات متقابل متناسب توافق نمایند. مثلا، لغو تحریم های اساسی قبل از اتمام دوره تصدی باراک اوباما رئیس جمهور (آمریکا) ضروری است. همچنین گفتگوهای مستقیم بین ایران و آمریکا برای حصول هر توافقی لازم است. باتوجه به اینکه سوریه و عراق در آستانه فروپاشی قرار دارند و افغانستان با آشوب داخلی مواجه است، گسترش تروریسم یک تهدید بزرگ و فوری پیش روی منطقه و کشورهای پنج بعلاوه یک است. همکاری در خصوص این بحران ها برای واشنگتن و تهران- رهبران محوری بین المللی و منطقه ای- در بردارنده یک منفعت قوی دو جانبه است. با حصول یک توافق هسته ای جامع موانع مهمی که در برابر این همکاری وجود دارد، برطرف خواهد شد.
انتهای پیام/
