به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز اعلام کرد: نقش جایگاه‌های عرضه سوخت به عنوان آخرین و کلیدی‌ترین حلقه از زنجیره عرضه سوخت بسیار مهم و قابل توجه است.

امروزه با توجه به افزایش روزافزون تقاضای سوخت در کشور که تابع عواملی همچون جمعیت، تولید و عرضه وسائط نقلیه است، اهمیت خدمات رسانی به متقاضیان سوخت بیش از پیش شده است.  
در ایران جایگاه‌های عرضه سوخت به دلیل وجود مشکلات متعدد، همگام با رشد تقاضا در کشور احداث نشده است. یکی از مهم‌ترین دلایل کمبود جایگاه در کشور به ویژه کلانشهر‌ها، مسئله نداشتن توجیه اقتصادی است.
 
این گزارش به بررسی توجیه پذیری اقتصادی احداث جایگاه سوخت با استفاده از روش تحلیل هزینه–فایده به تفکیک مناطقی که در متن آمده‌اند، می‌پردازد. نتایج بررسی شاخص‌های سودآوری نشان می‌دهد که احداث جایگاه در هیچ یک از مناطق کشور از توجیه پذیری اقتصادی برخوردار نیست و تحلیل حساسیت شاخص (NPV) نسبت به تغییرات نرخ کارمزد نشان می‌دهد که نرخ کارمزد بهینه برای توجیه پذیری احداث جایگاه‌ها در کلانشهر‌ها و غیرکلانشهر‌ها بین جاده‌ای به ترتیب ۹۸۴ و ۴۳۰ ریال به ازای هر لیتر فرآورده است.
 
بر اساس این گزارش جایگاه‌های عرضه سوخت به عنوان مجاری توزیع سوخت، نقش مهمی در سیستم حمل و نقل ایفا می‌کنند. احداث جایگاه و اختصاص مکان مناسب برای احداث آن‌ها در شهرهای مختلف می‌تواند تاثیر زیادی درکاهش ازدحام خودرو‌ها و اتلاف زمان در صف سوخت گیری و همچنین کاهش حجم رفت و آمد به منظور سوخت گیری خودرو‌ها داشته باشد.
 
سرمایه گذار به منظور انجام فعالیت‌های اقتصادی، میزان بازدهی سرمایه طرح و توجیه اقتصادی آن را همواره مد نظر قرار می‌دهد. بنابراین توجیه اقتصادی هر طرح پشتوانه‌ای برای اجرای آن است. لذا احداث جایگاه عرضه سوخت نیز از توجیه اقتصادی لازم باید برخوردار باشد. نظر به اهمیت موضوع، گزارش حاضر به دنبال روشن کردن این بحث است که آیا در حال حاضر فعالیت جایگاه داری در کشور از توجیه پذیری لازم برخوردار است؟ بدین منظور در این نوشتار سعی شده مواردی که برای تحلیل اقتصادی ضروری است مورد بررسی قرار گیرند. اطلاعات مورد استفاده در مورد درآمد و هزینه‌های جایگاه‌ها از اطلاعات شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و صنف جایگاه داران و دیگر مطالعات انجام شده در این خصوص استخراج شده است.
 
روشی که برای ارزیابی اقتصادی استفاده شده است. روش مقایسه نرخ بازگشت سرمایه (IRR) با حداقل نرخ بازگشت، با استفاده از ضریب شاخص قیمت است.
 
این گزارش درادامه به تقسیم بندی انواع جایگاه‌ها می‌پردازد و می‌نویسد: جایگاه‌هایی که در حال حاضر در چرخه توزیع سوخت فعالیت می‌کنند بر اساس دسته بندی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
 
جایگاه اختصاصی: توسط بخش خصوصی احداث می‌شود و به عرضه سوخت به صورت شبانه روزی اقدام می‌کند. این نوع از جایگاه به ازای هر لیتر توزیع فرآورده از شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی کارمزد دریافت می‌کنند.
 
جایگاه شرکتی: نقاط عرضه‌ای که با سرمایه گذاری شرکت تاسیس می‌شوند و نهایتا توسط افراد شرکتی و بر اساس قراردادی معین، بهره برداری و اداره می‌شوند. این نوع از جایگاه‌ها می‌توانند در مقابل اجاره معین به پیمانکار واگذار شده و کارمزدی به آنان تعلق نمی‌گیرد.
 
فروشندگی‌ها

فروشندگی سکودار: این فروشندگی نقاط عرضه ای‌اند که از مساحت کمتر نسبت به جایگاه برخوردارند و به علت ضرورت احداث و به دلیل موقعیت خاص، لزومی به ارائه سند مالکیت در احداث ندارد، این فروشندگی‌ها معمولا در ساعات روز فعالیت می‌کنند.
 
فروشندگی داخل اتاقک: به فروشندگی‌های بدون سکو که داخل اتاقک‌های با مساحت بسیار کوچک احداث می‌شوند و اقدام به عرضه فرآورده‌های ضروری در یک منطقه می‌کنند، فروشندگی داخل اتاقک اطلاق می‌شود.

انتهای پیام/