به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مرکز یزد

یزد طی 16 سال گذشته، 14 سال را در خشکسالی به سر برده و بسیاری از منابع آبی آن یا از بین رفته‌اند یا با افت کیفیت شدید مواجه شده‌اند.

از سوی دیگر بارش‌های بسیار کم باران، گرمای شدید هوا در تابستان و سرمای بسیار شدید هوا در زمستان، تا توانسته خسارت‌های جبران ناپذیری برای کشاورزان این استان به بار آورده است.

میزان بارندگی‌ها در استان یزد در 22 سال اخیر 27 میلی‌متر تغییر کرده و منابع آبی به سمت افت کیفیت و شوری رفته‌اند.

همین که یزد کم‌باران‌ترین شهر کشور لقب گرفته شاید بتواند دلیلی محکم برای توقف توسعه کشاورزی در استان یزد باشد.

تغییر موقعیت بارش‌ها از مناطق کوهستانی به دشت‌ها و بیابان‌ها نیز سبب شده تا همین بارش‌های مختصر هم نفعی به حال سفره‌های آب زیرزمینی نداشته باشد زیرا برای بهبود وضعیت این سفره‌ها نیاز به افزایش بارش در مناطق کوهستانی است در حالی که امسال میزان بارش در ارتفاعات یزد در برخی مناطق تا 50 درصد نیز نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.

خشک شدن چاه‌ها، افزایش سختی آب، شوری و لب شوری آب بسیاری از چاه‌های کشاورزی، افت شدید سفره‌های آب زیرزمینی، بارش‌های کم، گرمای شدید و ... همه و همه می‌توانست کشاورزی یزد را به بن بست برساند اما نه تنها این اتفاق نیفتاده بلکه یزد در تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی به خودکفایی رسیده و حائز رتبه‌های برتر کشور در تولید بسیاری از محصولات است.

این به آن معنا نیست که کشاورزان یزدی رمق سفره‌های زیرزمینی را کشیده‌اند یا از آب انتقالی از کوهرنگ برای کشاورزی استفاده می‌شود بلکه این امر نشان از خلاقیت، سخت‌کوشی و استفاده از شیوه‌های جدید در کشاورزی دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان یزد در مورد آب انتقالی و میزان مصارف آن اظهار کرد: حتی یک قطره از آب انتقالی صرف کشاورزی نمی‌شود و در مواردی به گفته خود مسئولان استان اصفهان، کارشناسانی از این استان برای بررسی وضعیت آبیاری کشاورزی استان یزد به این استان سفر کرده‌اند اما مشاهده شده که حتی قطره‌ای از آب انتقالی صرف کشاورزی نمی‌شود.

حسین غفوری عنوان کرد: آب انتقالی به طور کامل صرف شرب می‌شود و تنها درصد بسیار ناچیزی از این آب صرف صنایع استان یزد می‌شود که این میزان از سه تا 6 درصد تجاوز نمی‌کند.

پس با این شرایط، مواردی که طی یکی دو سال گذشته بر روی آن مانور داده شده و بارها اعلام شده که آب انتقالی یزد صرف گلخانه‌ها و کشاورزی می‌شود، ادعایی بیش نیست و این موارد قابل بررسی است و کارشناسان امر می‌توانند با بررسی‌های مستمر به این نتیجه برسند که کل آب کشاورزی استان یزد از طریق منابع داخلی تامین می‌شود که البته این منابع نیز محدود است.

با طرح مسائل و مشکلات آب و اقلیم در استان یزد ذهن مخاطب برای توقف کشاورزی در یزد آماده شده اما آنچه واقعیت دارد، این است که یزد گرچه با مشکلات کوچک و بزرگی در حوزه کشاورزی دست و پنجه نرم می‌کند اما از بخش اعظمی از ظرفیت خود به خوبی بهره برده و اکنون در بسیاری از محصولات کشاورزی به خودکفایی رسیده است.

رئیس سازمان جهادکشاورزی استان یزد اظهار کرد: به رغم همه محدودیت‌های منابع آبی، یزد اکنون در تولید محصولاتی نظیر روناس در کشور مقام نخست را دارد و در تولید پسته و محصولات گلخانه‌ای رتبه دوم، در تولید زردآلو رتبه پنجم، انار، بادام و .... دارای رتبه‌های برتر در کشور است.

تیلاپیا محصول انحصاری استان یزد

همین استان کویری و کم‌آب استان یزد، سال گذشته بالغ بر 950 تن ماهی تولید شد و اکنون یزد تنها استانی است که مجوز تولید و پرورش و انجام کار تحقیقاتی بر روی ماهی تیلاپیا را داراست و این امتیاز اکنون منحصر به استان یزد است.

یزد در این زمینه به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته و توانسته نیاز بازار استان را تا حد زیادی تامین کند.

این شرایط در وهله نخست نشان از سرمایه‌گذاری‌های خوب در حوزه دامداری و کشاورزی دارد و در مرحله بعد، نشان از خلاقیت کشاورزان و دامداران یزد برای استفاده بهینه از منابع آبی دارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد خاطرنشان کرد: گرچه حفظ منابع آبی برای استان یزد اهمیت دارد اما واقعیت این است که برای دستیابی به این موفقیت‌ها در حوزه کشاورزی، بیش از ظرفیت استان از منابع آبی و خاکی استفاده نشده بلکه معتقدیم هنوز ظرفیت‌های خالی در استان برای افزایش تولیدات دامی و کشاورزی بسیار است.

تغییر روش‌های کشت، توسعه کشت گلخانه‌ای، توسعه آبیاری‌های تحت فشار، حرکت به سمت پرورش محصولات کم‌آبخواه نظیر پسته، زعفران، زیتون و ...، استفاده همزمان از منابع آبی موجود برای پرورش ماهی و کشاورزی، آبیاری قطره‌ای، جلوگیری از تبخیر آب با استفاده از احداث کانال و ... همه و همه از روش‌هایی است که کشاورزان و دامداران یزدی برای رسیدن به جایگاه فعلی مورد استفاده قرار داده‌اند.

آنچه باید به عنوان یک واقعیت آن را پذیرفت آن است که به هر حال، خشکسالی بخشی از اقلیم ماست و باید آن را بپذیریم و نباید تحت تاثیر آن قرار گرفته یا تسلیم شویم زیرا تسلیم در این حوزه به معنای وابستگی غذایی است و اگر این شرایط در کل کشور اتفاق بیفتد، به طور قطع استقلال، اقتدار و امنیت کشور تحت تاثیر قرار می‌گیرد زیرا همه چیز تحت تاثیر تامین غذاست و غذا نخستین نیاز مردم هر کشوری است./س