به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران، در گذشته تکنولوژی تولید دارو خصوصا داروهای بیماران خاص در انحصار و اختیار تعدادی ازکشورها قرار داشت به گونه ای که برای تهیه داروهای مورد نیاز بیماران سرطانی، ناباروری، پوکی استخوان، نارسایی های کلیوی و هموفیلی، همواره نیازمند واردات این قبیل داروها بودیم که انجام آن، مستلزم صرف هزینه های گزاف و زمان زیاد برای ورود به کشور بود.
گام هایی برای قطع وابستگی
متاسفانه به دلیل رویکرد خصمانه غرب بر ضد ملت ایران و اعمال تحریم های مختلف، موضع تامین دارو برای بیماران نیز با مشکلاتی رو به رو گردید به گونه ای که با کمبود فراورده های دارویی، هزینه های تامین دارو به شدت افزایش و مردم با مشکلاتی رو به رو شدند.
اما، با تلاش های صورت گرفته از سوی محققان و فعالان صنعت بهداشت و درمان کشور و نیز با هدایت و حمایت ویژه معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با سرمایه گذاری های علمی و مالی در این بخش، گام هایی برای قطع وابستگی دارویی به خارج برداشته شد به گونه ای که در دهه اخیر، استفاده از فناوری های نوین برای تولید دارو در دستور کار ستادهای فناوری راهبردی معاونت و شرکت های دانش بنیان قرار گرفت و در نهایت،با همکاری میان محققان کشور گام های ارزنده ای در تولید دارو خصوصا، داروهای وارداتی برداشته شد.بیوتکنولوژی در این مسیر توانست بیشترین سهم را در بی نیاز ساختن کشور از واردات دارو و تبدیل آن از کشوری مصرف کننده محصولات دانش بنیان به یکی از صادر کنندگان آن تبدیل کند به گونه ای که اینک برخی شرکت های دانش بنیان داخلی با استفاده از این فناوری به صادر کننده محصولات دارویی وارداتی تبدیل شده اند.
چرایی خودکفایی در تولید دارو
براساس آمارها ، 40 درصد از کل ارزی که برای صنعت داروی کشور هزینه می شود ، مربوط به خريد چهار درصد داروی مصرفی در داخل است که از خارج وارد می شودبنابراين، خريد مواد اوليه برای توليد 96 درصد کل داروهای مصرفی در داخل حداکثر 60 درصد هزينه ارزی صنعت دارو را به خود اختصاص داده است و 40 درصد باقی مانده ، صرف واردات چهار درصد داروی مصرفی شده است که بدون شک ، هزينه کلانی محسوب می شود.
اصرار بر توليد مواد اوليه دارويی در کشور نه تنها با هدف صرفه جويی ارزی بلکه به دلیل اهميت کاهش وابستگی به منابع خارجی نيز قابل پذيرش است و در این راستا، بهره گیری از توان شرکت های مجهز به دانش روز و فناوری های جدید یکی از راهبردها و برنامه های مهم در دستور کار قرار گرفته در معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری است.
تقویت شرکت های دانش بنیان از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در این عرصه و ایجاد مشوق های لازم در این خصوص سبب شد، در سال های اخیر برخی شرکت ها با مجهز شدن به علوم جدید، در این مسیر وارد عمل شوند.
بیوتکنولوژی در خدمت تولید داروهای خاص
مدیرعامل یکی از این شرکت ها می گوید: با استفاه از فناوری بیوتکنولوژی موفق شده ایم بخشی از داروهای مورد نیاز بیماران ام اس، سرطانی، ناباروری، پوکی استخوان، نارسایی های کلیوی را تامین کنیم که این حجم تولید دارو خاص و گرانقیمت در کشور برای نخستین بار با استفاده از این فناوری محقق شده است.
هاله حامدی فر، با اشاره به اینکه بیوتکنولوژی صنعتی جدید با قابلیت های متعدد در علوم مختلف است، اظهار داشت: این فناوری به دلیل کاربردهای چند گانه در بیست سال اخیر تحت تحریم قرار داشته است و علی رغم تلاش محققین بیوتکنولوژی دارویی برای ارتقای سلامت انسانها همواره با عینک بد بینی به آن نگریسته شده اما در نهایت، این تکنولوژی را به داخل کشور منتقل و در تولید دارو مورد استفاده قرار داده ایم.
وجود چنین شرکت هایی در کشور نشان می دهد، اعتماد به بخش خصوصی مجهز به توانمندی استفاده از فناوری های جدید، بسیاری از کمبودها و نیز نیازهای موجود را برطرف و یا به حداقل می رساند، راهبردی که در سیاست های حوزه سلامت کشور و نیز برنامه های ابلاغی در سند توسعه چشم انداز 20 ساله بر اجرای آن تاکید شده است.
تجربه ساخت چند داروی مهم
تجربه ساخت چند داروی مهم و برخی اکتشافات قابل توجه در حوزه سرطان و مواردی از اين دست نشان می دهد که نمی توان چنين با بی اعتنايی به پتانسيل های موجود در زمينه پژوهش و اکتشاف دارويی و جايگزين کردن داروهايی داخلی به جای خارجی رویه گذشته را ادامه داد واز این رو، حمایت از شرکت های دانش بنیان به عنوان یکی از راه های توسعه فعالیت های علمی، رویکردی است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و مسئولیت آن به صورت مستقیم بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گذاشته شده است.
با حمایت های صورت گرفته از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در تولید برخی اقلام دارویی اینک به حدی از توانایی در شرکت های دانش بنیان رسیده ایم که محصولات تولیدی در این شرکت ها به اروپا و بازارهای بین المللی برای مصرف ارسال می شوند.
مدیرعامل شرکت سیناژن از شرکت های فعال در تولید دارو با استفاده از فناوری های نوین، از صادرات 25 میلیون دلاری محصولات خود به کشورهای مختلف خبر می دهد و می گوید: تا پیش از فعال شدن این شرکت، کشور سالانه با صرف 300 میلیون دلار ارز نسبت به وارد کردن اقلام مشابه دارویی اقدام می کرد در حالی که هم اکنون از وارد کننده محصول در این بخش به صادر کننده آن تبدیل شده ایم.
فناوری نو، فرصتی برای اشتغال دانش بنیان
با توسعه علوم جدید و حضور متخصصان و دانشجویان علاقه مند به تحصیل و فراگیری این فناوری ها در کشور، موضوع استفاده از توانایی دانش آموختگان دراین حوزه نیز مورد توجه قرار داشته است به گونه ای که اینک می توان مدعی شد، بسیاری از دانش آموختگان این عرصه موفق به حضو در بازار کار شده اند به گونه ای که،شرکت سیناژن توانسته است با جذب و به کارگیری 380 دانش آموخته در مقاطع تحصیلی لیسانس، فوق لیسانس و دکترا این موضوع را نمود عینی ببخشد.
وجود بازار کار مناسب برای فارغ التحصیلان این رشته سبب افزایش راندمان تولید محصول در شرکت های دانش بنیان شده و از این رو، می توان با توسعه فعالیت های چنین موسسات و مجموعه هایی، علاوه بر ایجاد ارزش افزوده در تولید محصول، بستر لازم را برای ایجاد اشتغالی پایدار و با کیفیت در جامعه فراهم کرد.
همگرایی، گامی در راستای بهره وری بیشتر
سیاستگذاری و حمایت و هدایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از یک سو و استفاده ازتوان شرکت های دانش بنیان در تامین بیشتر نیازهای داخلی خصوصا در عرصه بهداشت و درمان از سوی دیگر، ضرورتی است که باید بیش از گذشته مورد توجه شرکت های بهره مند از فناوری های جدید قرار گیرد و در این راستا، می طلبد با شناخت از بازارهای داخلی و شناسایی نیازهای موجود، نسبت به ایجاد همگرایی در میان شرکت های دانش بنیان و سرمایه گذاری علمی و مالی در این حوزه اقدام کرد تا کمبودها تا حد امکان جبران و گامی جدی در جهت خودکفایی کامل کشور در حوزه های مختلف با تکیه بر فعالیت شرکت های دانش بنیان برداشته شود.
انتهای پیام/