در حالی که مقامات ایرانی و آمریکا امروز در ژنو دیدار می کنند ، سید حسین موسویان سخنگوی سابق مذاکره کنندگان هسته ای ایران و چندین فیزیکدان دانسگاه پرینستون راه حلی را پیشنهاد کردند که بر اساس آن اختلاف بر سر تعداد سانتریفیوژهای فعال ایران طبق توافقنامه جامع و نهایی هسته ای حل خواهد شد .

به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگارانبه نقل از المانیتور ؛ در نسخه پیشنهادی این گروه از کارشناسان  که آماده انتشار در نشریه " آرمز کنترل تودی " و نیز "‌المانیتور" می باشد ،‌آمده است : بر اساس این طرح تهران این اجازه را خواهد داشت تا در دوره ای پنج ساله از مرحله " استفاده از ماشین آلات ابتدایی برای غنی سازی اورانیوم " گذر کرده و از سانتریفیوژهایی به مراتب پیشرفته تر بهره گیرد . 

بر اساس پیشنهاد این گروه از کارشناسان دانشگاه " پرینستون " چنین کاری علاوه بر اینکه موجب کاهش تعداد سانتریفیوژهای فعال در نیروگاه های ایران می شود ، می تواند نیازهای دولت تهران را برای تامین نیازهای شهروندی و مسالمت امیز به انرژی هسته ای و برنامه های رآکتورها تامین نماید . 

با این حال ممکن است نگرانی های موجود درباره احتمال توانمندسازی ایران در تلاش برای تهیه و تولید سوخت مورد نیاز برای سلاح اتمی همچنان باقی بماند . 

نویسندگان این طرح پیشنهادی با نام های "موسویان ،‌ الکساندر گلسر ، زیا مایان و فرانک وون هایپل " همچنین افزودند : ایران و پنج عضو شورای امنیت سازمان ملل بهمراه آلمان (‌کشورهای 5+1 ) می توانند ایجاد یک مرکز چندجانبه برای غنی سازی اورانیوم را بررسی کنند ؛ مرکزی که قادر به تامین سوخت مورد نیاز برای نیروگاه های هسته ای ایران و دیگر کشورهای منطقه باشد . به این ترتیب می توان نگرانی ها را در یک توافق بلند مدت درباره هرگونه فعالیت در نیروگاه ها و فعالیت سانتریفیوژها در خاورمیانه یا هر نقطه دیگری در دنیا رفع نمود . 

المانیتور افزود :‌تعداد و نوع سانتریفیوژها مورد استفاده در نیروگاه های هسته ای ایران یکی از موارد اختلاف در مذاکراتی است که در وین ، نیویورک و ژنو برگزار گردید . مقامات ارشد دولتی ایران و آمریکا این هفته دیدارهایی را برگزار می کنند تا پیش از نشست بعدی تهران و 5+1 برخی مفاهیم و اختلافات رفع گردد . نشست بعدی ایران و کشورهای 5+1 در تاریخ 16 ژوئن در وین برگزار خواهد شد . 

ایران هم اکنون دارای حدود 18 هزار سانتریفیوژ IR_1 می باشد که 10 هزار عدد آنها در حال فعالیت است . به گفته مقامات ایرانی نیروگاه ها هم اکنون نیازمند حداقل 100 هزار سانتریفیوژ هستند تا فقط بتوانند سوخت مورد نیاز خود را تامین نمایند . تامین سوخت برای ادامه فعالیت در نیروگاه انرژی شهری در بوشهر که اکنون توسط روسیه و تحت قرارداد مابین مسکو و تهران تهیه می گردد ، به پایان می رسد . 

در تناقضی کامل ، برخی کارشناسان برجسته ایالات متحده اعلام می کنند که ایران باید تعداد سانتریفیوژهای فعال خود را به حداکثر 4 هزار عدد کاهش دهد تا چنانچه تصمیمی برای ساخت یک سلاح هسته ای گرفت حداقل شش ماه تا یک سال زمان نیاز داشته باشد . این در حالی است که چنین درخواستی نفی تمامی تعهداتی است که ایران در معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای امضا کرده است . 

نویسندگان این تحقیق در دانشگاه "پرینستون" همچنین تصریح کردند : جمهوری اسلامی ایران می تواند با ادامه سیاست خود در اجازه دادن به ماموران آژانس بین المللی انرژی اتمی ( IAEA ) برای بررسی های عمیق در فعالیت های هسته ای خود این اطمینان را ایجاد کند که تلاشی برای ساخت سلاح اتمی ندارد . این مورد در توافق نامه موقت هسته ای میان دو طرف گفتگوها به امضا رسیده است . 

همچنین بر اساس طرح این کارشناسان ، ایران می تواند به تحقیق و پیشرفت در مورد سانتریفیوژهای بیشتر ادامه دهد اما هیچیک از آنها را نصب ننماید . تهران همچنین این اجازه را خواهد داشت که سانتریفیوژهای IR_1  که اکنون در حال استفاده در نیروگاه ها است را با نسل جدید آنها با نام IR_2 تعویض نماید . به دلیل این نسل نوین سانتریفیوژها قابلیت فعالیت و عملکردی پنج برابر سانتریفیوژهای IR_1 را دارند ،‌تهران می تواند میزان غنی سازی اورانیوم خود را با تعداد 2هزار عدد از آنها با همان روند سابق ادامه دهد . 

اکنون غنی سازی اورانیوم که در نیروگاه های ایران تا 5 درصد انجام می گیرد _‌ و بسیار دور از 80 درصدی است که برای تولید بمب اتمی مورد نیاز است _  از شکل گاز به شکل پودر درآمده و نمی تواند به آسانی به درصد غنی سازی شده بالاتر برسد . این روشی است که ایران تحت توافق نامه موقت با کشورهای 5+1 به مدت شش ماه انجام می دهد اما به احتمال فراوان چنین کاری نمی تواند انتقاداتی را که درباره قابلیت تبدیل مجدد پودر اکسید به گاز هگزافلورید عنوان می شود ، از بین ببرد . 

یکی از نویسندگان این پیشنهاد "دانشگاه پرینستون"‌ خطاب به مذاکره کنندگان ایرانی و آمریکایی نوشت : این دو طرف باید نشان دادن واکنش به یکدیگر را تا حد ممکن کاهش دهند . مقامات ایرانی پیشتر پیشنهاد کرده اند که تمایلی ندارند که منابع محدود خود را برای ساخت دهها هزار تن از سانتریفیوژهای نسل اول مصرف کنند . 

رابرت اینهورن ،‌ رییس سابق مذاکره کنندگان آمریکایی که سال گذشته به فعالیت خود در وزارت کشور آمریکا پایان داد و طی مذاکرات پیشنهادات موثر و مفیدی را ارائه می نمود در ایمیلی به "المانیتور" گفت : نظر من راجع به پیش نویس این است که نمی توان به آن بعنوان یک معامله موفق امیدوار بود . 

پیشنهاد " اجرای اقداماتی درباره خواسته ایران مبنی بر نیاز نیروگاه ها به غنی سازی اورانیوم به منظور تامین سوخت نیروگاه بوشهر در سال  2021 به بعد _ که معاهده تامین سوخت میان تهران و مسکو منقضی می گردد _ " هفت سال پس از اعمال یک توافق جامع و نهایی موثر و عملی خواهد بود . این توانایی غنی سازی ظرفیت ایران را با سرعت بی سابقه ای بالا خواهد برد که از سوی ایالات متحده غیرقابل قبول است . 

یک راه حل اصلی برای این مشکل نصب سانتریفیوژهای پیشرفته در یک نیروگاه چندجانبه تحت کنترل IAEA می باشد . ایده احداث یک نیروگاه چندجانبه برای غنی سازی اورانیوم مدتهاست که مطرح شده و برای نخستین بار از سوی "محمد البرادعی " مدیر کل سابق سازمان انرژی اتمی در سال 2004 مطرح گردید . در آن زمان احمدی نژاد رییس جمهور ایران بود . 

نویسندگان این تحقیق همچنین ادعا می کنند که ساخت چنین نیروگاهی یک راه حل درازمدت برای تامین سوخت هسته ای برای دیگر کشورهای منطقه خواهد بود . این در حالی است که این موضوع که این نیروگاه در چه کشور و مکانی احداث گردد هنوز مورد بحث و بررسی است .

این کارشناسان معتقدند : بسیاری از کشورهای دنیا سوخت هسته ای نیروگاهی خود را تولید نمی کنند و آنها را از کانسرسیوم هایی مانند آرنکو و آروا در اروپا تامین می کنند . با این حال ایران تجربه ای بد در ارتباط با کنسرسیوم ها دارد ؛ این کشور در دوران حکومت پهلوی سرمایه گذاری در یکی از این کنسرسیوم ها با نام "یورود" انجام داد اما پس از انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 دسترسی تهران به غنی سازی اورانیوم متوقف شد . 

گفتنی است این نخستین بار نیست که این گروه از فیزیکدانان و کارشناسان دانشگاه "پرینستون" تلاش می کنند که بر مذاکرات هسته ای تاثیر بگذارند . 

چند ماه پیش آنها پیشنهاد کردند که ایران در حال ساخت رآکتور آب سنگینی در اراک می باشد و فعالیت های مشکوک در مورد تولید سلاح اتمی در این نیروگاه به دلیل کاهش انرژی های آن تا حد زیادی کاهش یافته است . بعلاوه اینکه این رآکتور بجای استفاده از اورانیوم طبیعی از اورانیوم با درصد غنای پایین برای تامین سوخت خود استفاده می کند . این پیشنهاد در بخش کوچکی از مذاکرات توسط نمایندگان دو طرف گفتگوکننده مورد توجه قرار گرفت . 

 


انتهای پیام /

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار