به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از شورای روابط خارجی، "جرج پرکویچ"، مدیر برنامه سیاست هسته‌ای در بنیاد کارنگی معتقد است که بعید به نظر می‌رسد ایران و گروه 1+5 تا تاریخ از پیش تعیین شده 20 جولای بر سر برنامه هسته‌ای تهران به توافق برسند، اما این احتمال وجود دارد که تا پایان سال، بر سر برخی مسائل توافق حاصل شود.
وی توضیح می‌دهد که بزرگ‌ترین چالش مسئله غنی سازی اورانیوم است ـ ایران خواهان آن است که تعداد 19 هزار سانتریفیوژی که در اختیار دارد را به 2 برابر افزایش دهد در حالی که گروه 1+5 خواهان محدود کردن این رقم به 4 هزار دستگاه است. پرکویچ معتقد است که مخالفان دیپلماسی هسته‌ای در هر دو کشور به دنبال آن هستند که در صورت عدم توافق در بازه زمانی تعیین شده، همین فوت وقت را بهانه‌ای برای توقف فرایند مذاکرات قرار دهند.
از وی سوال شئ آخرین دور از مذاکرات هسته‌ای جمعه گذشته بدون هیچ پیشرفت به اتمام رسید و دو طرف در اظهارات مطبوعاتی خود سخنانی مبهم ارائه کردند. انتظار می‌رود که ماه آتی گفتگوها از سر گرفته شود. شما کاملاً در جریان این مذاکرات بوده‌اید. آیا خوش‌بین هستید؟ آیا به نظر شما دو طرف تا تاریخ 20 جولای، به نتیجه می‌رسند؟
پرکویچ: از همان ابتدا بر این باور بودم که تا ضرب العجل 20 جولای نتیجه حاصل نخواهد شد. لذا عدم پیشرفت ظاهری که جمعه گذشته آشکار شد، بنا به دلایلی تعجب چندانی ندارد.دلایل ان این است یک: ملزوماتی که از نگاه ایرانی‌ها باید در توافقنامه نهایی قید شود، در دیگر کشورهای شریک خریداری ندارد. به همین نحو، ملزوماتی که ما احساس می‌کنیم ایرانی‌ها باید برآورده سازند، در عرصه سیاست داخلی ایران، خریداری ندارد. اختلافاتی چند وجود دارد. بزرگ‌ترین اختلاف بر سر مسئله غنی سازی است. گروه 1+5 مدت‌هاست که خواهان قطع فعالیت‌های غنی سازی در ایران است اما در درک کرده‌اند که ایران تا حدودی باید به غنی سازی ادامه دهد. پس اکنون مسئله مطرح، گستردگی و عمق استمرار این غنی سازی است.
قدرت های جهانی حساس می‌کند اگر به ایران اجازه دهد تا حدودی غنی سازی داشته باشد، امتیاز بسیار بزرگی به آن داده است و در مجموع تأکید می‌کند که ایران 19 هزار دستگاه سانتریفیوژ خود را به 4 هزار دستگاه کاهش دهد. این رقمی است که بسیار نگران کننده است. از نظر کارشناسان مدت زمانی که در صورت اراده ایران برای رسیدن به تسلیحات هسته‌ای لازم می‌باشد شش ماه است.
دلایل دیگری هم وجود دارد که نشان می‌دهد ضربالعجل 20 جولای واقع‌گرایانه نیست: سیاست داخلی ایران و سنت مذاکراتی آن. ایرانی‌ها نمی‌توانند تا پیش از سررسیدن ضربالعجل در مورد چیزی توافق کنند. به عبارت دیگر، اگر شما با چیزی پیش از سررسیدن ضربالعجل توافق کنید، یعنی اینکه به اندازه کافی مذاکره نکرده‌اید. شما باید به آن سوی ضربالعجل برسید، به جایی که یک بحران شکل بگیرد تا بتوانید در داخل به مخاطبین خود بگویید که هر آنچه که می‌توانستید گرفتید.ین به آن معناست که ما در ماه جولای کار دشواری را پیشرو داریم، زیرا ایرانی‌ها قصد ندارند امتیازاتی را که ما می‌خواهیم، بدهند. همچنین برخی در کنگره آمریکا و در رسانه‌ها ـ که همواره نسبت به این ماجرا بدبین بوده‌اند و تلاش کرده‌اند تا شکست دیگری را به رئیس جمهور نسیت دهند ـ این دشواری را به مثابه ناکامی تلقی و خواهند گفت: «همانطور که دیدید ما همیشه درست حدس زدیم و باید تحریم‌های جدیدی را علیه ایران وضع نماییم.»
اما من خوش‌بین هستم و معتقدم از بروز این سناریو می‌توان جلوگیری کرد. هر چند که به نظر من تا 20 جولای توافقی حاصل نمی‌شود و هر چند که ممکن است در آن تاریخ به یک بحران نزدیک شویم، اما هر دو طرف تمایلی ندارند که به اوضاع حاکم بر سال‌های 2005 تا 2013 بازگردند. دوره‌ای که هیچ تعامل دیپلماتیکی برقرار نبود و ایران همچنان ظرفیت خود را بالا می‌برد. هیچ کس خواهان بازگشت به آن دوره نیست.
من این طور پشبینی می کنم زمانی که به بحرانی بر سر ناتوانی در عقد یک توافقنامه نهایی برسیم، هر دو طرف توافق خواهند کرد که فرایند مذاکرات را ادامه دهند. حتی پس از مذاکرات جمعه گذشته، هیچ گونه اتهامی میان دو طرف رد و بدل نشد. گروه 1+5 ارزیابی نامطلوبی از تیم ایرانی ارائه نکرد و ایرانی‌ها هم چیز بدی در مورد گروه 1+5 نگفتند. این واقعاً قابل توجه است.
در سوالی دیگر پرسده شد آیا ایران می‌تواند غیر از عقد توافقنامه کار دیگری بکند؟
پرکویچ: آنها اعلام کردند که می‌توانند تحقیقات خود در اراک را تعدیل کنند تا به میزان قابل توجهی تولید پلوتونیوم را کاهش دهند. این راکتور چیزی است که اسرائیلی‌ها به طور خاص نگران آن هستند. ایران می‌تواند با انجام اصلاحاتی در این راکتور، تولید پلوتونیوم در این تأسیسات را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و همزمان راکتور قادر خواهد بود ایزوتوپ‌های درمانی و پزشکی را تولید کند. اینها اقداماتی هستند که قابلیت راستی آزمایی دارند و می‌توانند یکی از نگرانی‌های عمده و البته نه همه آنها را پاسخ دهند.
ایرانی‌ها هم در مقابل خواهان برداشته شدن تحریم‌ها هستند. ما تحریم‌های مالی جدی را لغو نخواهیم کرد اما می‌توانیم برخی از تحریم‌ها را برداریم. لذا می‌توان فرایند مذاکرات را بدون آنکه ضرورتاً بر سر همه چیز به توافق برسیم ادامه دهیم، بدون آنکه مشخص باشد به توافقنامه نهایی می‌رسیم یا خیر؛ زیرا بحث‌های سیاسی در این باره بسیار دشوار است. این محتمل‌ترین نتیجه ممکن است.
پس مذاکرات پس از 20 جولای ادامه خواهد یافت؟
پرکویچ: ادامه مذاکرات بدون شک محدودیت خواهد داشت.
سوال دیگری که مطرح شد این بود: آیا در سال جاری توافقنامه‌ای حاصل می‌شود ؟
پرکویچ: ما پیش از 20 جولای شاهد امضای توافقنامه‌ای نخواهیم بود. اما می‌توان گفت که تا 31 دسامبر سال 2014 توافقنامه‌ای حاصل می‌شود یا نه، من قکر میکنم بله.
