انگلیس یکی کشورهایی است که بعد از تبدیل شدن به یک قدرت جهانی همیشه به دنبال حضور مستمر در خلیج فارس بوده است. سابقه حضور انگلیسی‌ها در خلیج فارس به قرن 17 و عقد قرارداد تجاری با شاه عباس و پس از آن حمله مشترک ایران و انگلیس به پرتغالی‌های در خلیج فارس بر‌می‌گردد.

بعد از آن انگلیس در قرن 18 به بهانه مبارزه با دزدان دریای عرب  اقدام به انجام فعالیت‌هایی در خلیج فارس کرده و بعد از شکست دزدان دریایی عرب تمامی کشتی‌های منطقه از جمله ایران را نابود کرد. البته انگلیس بعد‌ها در پی اعتراض ایران، غرامت آسیب‌های وارد شده به کشتی‌های ایرانی را به دولت ایران پرداخت کرد اما به هدف خود یعنی نابودی ناوگان دریایی ایران به عنوان تهدیدی علیه انگلیس رسیده بود.

بعد از این انگلیس حضور خود را در منطقه استحکام بخشید و طی سال‌های سال در این منطقه حضور خود را تثبیت کرد. اما بعد از سال‌ها اتفاقاتی نظیر استقلال هند در سال 1948، دشمنی اعراب با اسرائیل در پی تشکیل رژیم صهیونیستی در سرزمین‌هایی که اشغال کرده بود، پیدا شدن شریک نفتی (آمریکا) برای انگلیس در خلیج فارس، کودتای قاسم در عراق و موارد دیگر موجب شد که انگلیس دیگر قادر به ادامه حضور در منطقه نباشد به بهانه‌های واهی از جمله صرفه جویی اقتصادی، اعلام کند که در سال 1971 نیروهای خود را از شرق سوئز که خلیج فارس را نیز در بر می‌گرفت خارج خواهد کرد.

البته انگلیس با تحت‌الحمایه کردن شیخ‌نشین‌ها و برخی کشورهای عرب نفوذ خود را در این منطقه حفظ کرد و این کشورها را وابسته به خود نگه داشت.

از اقدامات تفرقه افکنانه انگلیس در خلیج فارس و صدماتی که به مردم این منطقه وارد کرده است می‌گذریم و تنها به این نکته بسنده می‌کنیم که این کشور حتی تغییر نام خلیج فارس را هم در نظر داشت.

بعد از خروج انگلیسی‌ها از خلیج فارس، این کشور پس از مدتی مجددا سعی کرد در منطقه حضور پیدا کند. ابتدا در حمله مشترک با آمریکا به افغانستان در منطقه حاضر شد و بعد از آن با حمله به عراق در سال 2003 راه خود به خلیج فارس را نیز باز نمود. حال بعد از سپری شدن سالیان نه چندان طولانی و خروج نیروهای انگلیسی در افغانستان، این کشور بدنبال مکان جدیدی برای استقرار نیروهای خود به بهانه آموزش آنها است.

«فیلیپ هاموند» وزیر دفاع انگلیس به تازگی اقدام به انجام سفرهایی به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس جهت رایزنی با حکام آنها برای ایجاد یک پایگاه دائمی نظامی در یکی از کشورهای خلیج فارس نموده و در این باره گفته است: «سال‌هایی که در افغانستان گذرانده‌ایم فرصتی برای انجام آموزش‌های لازم برای نیروهای نظامی ما بود. ما می‌بایست به نیروهای نظامی‌مان جنگ در صحرا و هوای گرم را آموزش می‌دادیم. به همین دلیل در فکر ایجاد پایگاه نظامی دائمی در یکی از کشورهای جنوب خلیج فارس هستیم.»

قطر یکی از کشورهایی است که انگلیس در حال رایزنی با حکام آن برای ایجاد پایگاه نظامی در آن است. البته این نکته را نباید فراموش کرد که مقر فرماندهی نیروهای آمریکایی در منطقه خاورمیانه و شاخ آفریقا در قطر قرار دارد.

وزیر دفاع انگلیس از کشورهای بحرین و عمان نیز به عنوان دیگر گزینه‌ها نام برده است.

اما هدف اصلی انگلیس از حضور مجدد در منطقه خلیج فارس و ایجاد یک پایگاه نظامی دائمی در این منطقه چیست؟

انگلیس هر موقع در منطقه حضور داشته است اقدام به دخالت آشکار در سیاست‌های کشورهای منطقه نموده است. از قرارداد‌هایی که بر شیخ‌نشین‌های جنوب خلیج فارس تحمیل کرد تا فشار بر روی عثمانی و محاصره ایران در زمان ملی شدن صنعت نفت و جلوگیری از فروش نفت ایران. اقدامات این کشور بعد از سقوط صدام در منطقه نیز که دیگر آشکار است.

چه علتی دارد که انگلیس مجددا در منطقه اقدام به ایجاد پایگاه نظامی نماید؟ مگر این کشور با فروش تسلیحات نظامی خود به کشورهای حاشیه خلیج فارس به نوعی خود را در منطقه پایبند نکرده است؟ مگر کشورهایی که از این کشور خرید نظامی داشته‌اند از کارشناسان و نیروهای نظامی انگلیسی برای آموزش و همچنین نگهداری این تجهیزات استفاده نمی‌کنند؟ با این اوصاف دیگر چه نیازی به حضور کشوری بیگانه در منطقه‌ای بدور از سرزمین تحت نفوذ خود است؟ یعنی انگلیس قصد دارد مجددا مرزهای خود (یا مرزهای قدرت خود) را تا خلیج فارس گسترش دهد؟ یا آنکه مجددا شرایط را برای حضور نظامی در این منطقه و دخالت در منطقه فراهم دیده است؟

چه اتفاق جدیدی رخ داده که انگلیس مجددا خواهان حضور در منطقه است؟ کشورهای منطقه به چه قیمتی حاضر می‌شوند اجازه حضور انگلیس در خاکشان را دهند؟ آیا دخالت‌های انگلیس را فراموش کرده‌اند یا موضوع دیگری در میان است؟ آیا باز هم تفرقه اندازی‌های فرا منطقه‌ای موجب شده این کشورهای به انگلیس اعتماد کنند یا اینکه همسایه هراسی یا کسب قدرت بیشتر موجب این امر شده؟

آیا اقدامات عربستان موجب واکنش سایر کشورهای عرب منطقه شده تا به سمت یارگیری در عرصه بین‌الملل بروند یا اینکه انگلیس و این کشورها قصد دیگری را دنبال می‌کنند؟

البته شاید هم انگلیس از این اقدام خود قصد دیگری دارد و بخواهد که از طریق این منطقه سلطه خود بر سایر مناطق را اعمال کند یا روند خروج نفت از عراق را که گفته می‌شود انگلیس سهم عمده‌ای در خروج نفت این کشور و استفاده از آن به نفع خود دارد تضمین کند.

در هر صورت این کشور هیچ‌گاه بدنبال ایجاد ثبات در این منطقه نبوده است و هر موقع که کشورهای خلیج فارس در پی متحد شدن با یکدیگر و قدرت گرفتن بوده‌اند. دولتمردان انگلیس با همان سیاست قدیمی خود مبنی بر «تفرقه انداز و حکومت کن» وارد منطقه شده و مانع از اتحاد و قدرت گرفتن این کشورها  می‌شوند. حضور انگلیس یعنی ایجاد تفرقه و نفاق. حضور انگلیس در این منطقه به نفع هیچ یک از کشورهای حوزه خلیج فارس نبوده و نیست و کشورهای این منطقه باید بیش از گذشته نسبت به اقدامات انگلیس در این منطقه حساس باشند.