امروز در تاریخ؛
از تولد "مالکوم ایکس" رهبر نهضت سیاهان امریکا تا مرگ جاسوس معروف انگلیس در عربستان
تولد "مالکوم ایکس" رهبر نهضت سیاهان امریکا، افتتاح سد بزرگ سفیدرود در گیلان، درگذشت "شاه اسماعیل صفوی"، مرگ «لورنْسْ» جاسوس معروف انگلیس در کشورهای عربی، اختراع رادار و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 29 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 19 رجب 1435 هجری و 19 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
تولد "مالکوم ایکس" رهبر نهضت سیاهان امریکا (1925 م)
مالک شباز معروف به مالکوم ایکس، در 19 مه 1925 م در خانواده فقیر در امریکا به دنیا آمد. مالکوم در 21 سالگی به جرم سرقت به پنج سال زندان محکوم گردید. وی در زندان با بسیاری از زندانیان که غالباً سیاه‌پوست و از خانواده‌های مسلمان بودند آشنا شد و با عالیجاه محمد، رهبر جنبش مخفی سیاهان امریکا نیز ارتباط برقرار کرد. عضویت و همکاری مالکوم ایکس با این جنبش اسلامی او را به کلی متحول نمود. مالکوم ایکس از آن پس فراگیری علوم دینی و مطالعه کتاب‌های اسلامی را آغاز کرد و با کمک‌های مردم توانست دو مسجد در دیترویت و فیلادلفیای امریکا برای مسلمانان بنا نماید. او در مارس 1964 م با هدف تشکیل سازمان وحدت سیاهان افریقایی و امریکایی، از جنبش عالیجاه محمد جدا شد. مالکوم با تشکیل این سازمان و انجام سخنرانی‌های متعدد در مساجد و اماکن عمومی سیاهان توانست تشکیلات نسبتاً منسجمی از سیاه‌پوستان مقیم امریکا به وجود آورد.
کشته شدن "یپرم خان اَرمنی" از قاتلان شیخ "فضل‌اللَّه نوری" (1291 ش)
یپرم خان ارمنی، که فردی قسی‌القلب و بی‌رحم بود در حدود سال 1244 ش در توابع گنجه در ارمنستان به دنیا آمد. در 22 سالگی قصد عزیمت به عثمانی را داشت اما دستگیر و به سیبری تبعید شد. سه سال بعد، از سیبری فرار کرد و به ارمنستان بازگشت. در 1280 ش به تبریز و سپس گیلان رفت و به همراه سپاهیان محمد ولی خان تنکابنی، سپهدار اعظم، برای فتح تهران حرکت کرد. یپرم خان پس از فتح تهران به ریاست شهربانی رسید و در این منصب و به نام آزادی‌خواهی، جنایت‌های متعددی را مرتکب گردید. یپرم از جمله عوامل مؤثر در محاکمه و شهادت آیت‌اللَّه شیخ فضل اللَّه نوری بود و در این راه تلاش زیادی نمود. او همچنین مخالفان خود را به زندان انداخته و یا اعدام می‌کرد. سرانجام یپرم خان ارمنی در جریان نبرد با سالارالدوله، از شاهزادگان قاجار، که در غرب کشور ادعای سلطنت کرده بود، کشته شد و زندگی ننگین او در 47 سالگی خاتمه یافت.
افتتاح سد بزرگ سفیدرود در گیلان (1341 ش)
سد سفیدرود، یا سد منجیل، سدی است که در محل پیوستن دو رود قزل‌اوزن و شاهرود در نزدیکی منجیل ساخته شده است و برای تنظیم آب این دو رود برای کشاورزی در دشت گیلان و نیز تولید برق به کار می‌رود. کار ساخت این سد از ۱۳۳۵ شروع شد و در سال ۱۳۴۰ به پایان رسید. بهره‌برداری از سد در سال ۱۳۴۱ آغاز شد. ارتفاع سد از کف رودخانه ۹۲ متر و طول تاج آن ۴۲۵ متر است. سد سفیدرود پنج واحد تولید برق دارد که در مجموع بیش از ۸۷ مگاوات برق تولید می‌کند. سد سفیدرود یکی از رسوب‌گیرترین سدهای جهان است. اکنون بیش از نیمی از ظرفیت سد را رسوبات پر کرده است. از سال ۱۳۵۹ تاکنون عملیات شاس و تغییر زمان‌بندی پر و خالی کردن سد برای رفع این مشکل به کار گرفته شده است. همچنین احداث چند سد انحرافی برای رسوب‌گیری آب رودهای شاهرود و قزل‌اوزن در دست اقدام است.
در جنگی که بین سپاه سالارالدوله و نیروی دولتی در حوالی کرمانشاه آغاز شده بود سردار یپرم خان رئیس نظمیه و دکتر سهراب به شهادت رسیدند (1291 ش)
درگذشت "ابن خلف مالکی" عالم و فقیه (474 ق)
ابوالولید
سلیمان بن خلف مالکی حافظ و مفسر قرآن، ادیب و شاعری چیره دست بود و از
دانشمندان برجسته‌ی آندلس به شمار می‌رفت. وی در ابتدا در آندلسِ اسپانیا و
سپس در مکه و بغداد به تدریس فقه و نشر احادیث پیامبر اکرم پرداخت. تفسیر
القرآن، الناسخ و المنسوخ و الاشاره از جمله آثار ابوالولید است.
دستگیری گسترده اعضای خانواده "آیت اللَّه حکیم" توسط رژیم بعث عراق (1362 ش)
در راستای سرکوب هرگونه مقاومت علیه نظام دیکتاتوری بغداد، رژیم بعث عراق، 90 تن از اعضای خاندان آیت‌اللَّه سیدمحسن حکیم را دستگیر و چند روز بعد 6 تن از آن‌ها را اعدام کرد. مدتی پس از آن نیز، 10 تن دیگر از اعضای این خانواده، اعدام شدند. آیت‌اللَّه العظمی حکیم از مراجع بزرگ تقلید در عراق بود که در سال 1348 ش وفات یافت. فرزندان و بسیاری دیگر از اعضای خانواده وی اهل علم و دانش هستند. به همین دلیل، رژیم عراق که از نفوذ خاندان حکیم در میان مردم این کشور بیمناک بود، در راه مبارزه با دین، روحانیت و حوزه‌های علمی دینی، تعداد زیادی از اعضای این خانواده را از بین برد یا زندانی کرد.
درگذشت علامه بزرگ "محمد تقی شوشتری" عالم بزرگ اسلام (1374 ش)
علامه شیخ محمدتقی شوشتری (تستری) در سال 1281 ش در نجف اشرف متولد شد. علامه شوشتری در سال 1314 شمسی به عتبات عالیات مشرف شد و تا سقوط رضاخان پهلوی در آنجا به تألیف و تدریس مشغول بود. زندگی وی نشانه‌ای از زندگی علمای گذشته و زهد و تقوی و ورع او یادآور ایمان و تقوای صحابه امامان بود. قناعت بسیار و دل نبستن به زخارف دنیا، عشق به ائمه اطهار (ع)، شوق به مطالعه و نگارش و تَقید به نوافل یومیه و نماز شب، خلق خوش و زبان نرم و روحیه کریمانه و انجام ورزش به‌طور مستمر از خصوصیات علامه شوشتری بود.
وقوع غزوه‌ی "تبوک" بین مسلمانان و لشگر روم (9 ق)
غزوه‌ی تبوک از آخرین غزوات پیامبر اسلام (ص) به شمار می‌رود. سبب وقوع غزوه‌ی تبوک آن بود که کاروان تجاری شام به پیامبر اسلام خبر داد که سلطان روم لشگری مجهز کرده و عازم مدینه است. از اینرو رسول خدا فرمان داد مسلمانان از دور و نزدیک آماده‌ی جنگ شوند. علی‌رغم دوری راه، فصل گرما، دوره‌ی برداشت محصول و سختی مسیر، اکثر مسلمانان، خود را جهت جنگ آماده کردند. در این میان گروهی از منافقین مدینه به بهانه‌هایی در این غزوه شرکت نکردند و دیگران را نیز از رفتن منع می‌نمودند. لذا چون پیامبر از نیت سوء آنان آگاه شد، علی (ع) را به جای خویش در مدینه گماشت و رهسپار تبوک گشت. سرانجام لشگر سی هزار نفری اسلام به محل جنگ رسیدند ولی از سپاه روم اثری نیافتند. در این غزوه هرچند جنگی رخ نداد ولی شوکت اسلام، فداکاری مسلمین و آمادگی آن‌ها در برابر کفر به نمایش درآمد. همچنین به این جنگ، غزوی "فاضِحِه" (به معنی رسوا کننده) نیز گفته می‌شود زیرا جمعی منافقِ مسلمان نما در این سفر رسوا شدند.
درگذشت "شاه اسماعیل صفوی" و جلوس "شاه طهماسب" (930 ق)
شاه اسماعیل صفوی در رجب سال 930 ق هنگامی که عازم قفقاز بود بیمار شد و در نوزدهم این ماه در نزدیکی سراب جان سپرد. در آن زمان او 38 ساله بود و 24 سال از پادشاهی وی می‌گذشت. جسد اسماعیل اوّل را به اردبیل آورده و در آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی به خاک سپردند. او محبوب مردم ایران بود. شاه اسماعیل به محض آنکه بر تخت سلطنت نشست، مذهب تشیع را در کشور، کیشِ رسمی قرار داد و دولتی نیرومند به وجود آورد. پس از مرگ شاه اسماعیل، پسرش طهماسب اول که یازده سال داشت بر اریکه‌ی قدرت تکیه زد.
رحلت عالم بزرگوار آیت اللَّه "شیخ محمد خالصی زاده" فقیه عالی قدر شیعه (1383 ق)
آیت اللَّه محمد خالصی معروف به خالصی زاده در سال 1308 ق در کاظمین به دنیا آمد و پس از پایان تحصیلات به اجتهاد دست یافت. ایشان در قیام سال 1920 میلادی مردم عراق علیه استعمار انگلستان، دوشادوش پدرش به صفوف مجاهدان پیوست تا این که او را به ایران تبعید کردند. پس از درگذشت پدر، در مشهد مقدس بر کرسی تدریس نشست و همزمان بر ضد مفاسد و ستمگری‌های رژیم طاغوت، مبارزه می‌کرد. رژیم نیز ایشان را به شهرهای مختلف از جمله قزوین تبعید نمود. سرانجام به زادگاه خود بازگشت و به تدریس و تألیف پرداخت. احیاء الشریعه، مظالم انگلیس در بین النهرین و هُدی و شفا از جمله آثار اوست. آیت اللَّه خالصی‌زاده سرانجام در سال 1383 در 75 سالگی درگذشت و به دیدار معبود شتافت.
وفات فقیه جلیل "سید دلدار علی نَقَوی" عالم بزرگ هندی (1235 ق)
سید دلدار علی بن سیدمحمد معین نقوی هندی نصیرآبادی در سال 1166 ق در نصیرآباد هند به دنیا آمد. نَسَب شریفش با 22 واسطه به امام دهم، حضرت علی النقی (ع) می‌رسد. وی از علمای بزرگ هند و نخستین شخصیتی است که توانست شریعت جعفری را در کشور هندوستان استوار سازد. سید دلدار علی نقوی از شاگردان برجسته‌ی آیات عظام: سیدمهدی بحرالعلوم، بهبهانی و میرزا مهدی شهرستانی بوده و آثار گرانقدری از او بر جای مانده است. اِحیاء السُّنَّه و امانَةُ البدعَة، اساسُ الاصول و عمادُ الاسلام از جمله تالیفات این عالم ربانی به شمار می‌روند. سید دلدار ریاست مذهبی هندوستان را برعهده داشت و در تعریف و شناسایی مقامات علمی او همین بس که شیخ محمدحسن نجفی صاحب جواهر و مرجع بزرگ تقلید، او را با عناوین علامه‌ی فائق و خاتَمُ المُجتَهد می‌ستاید. این عالم بزرگوار سرانجام در 69 سالگی در لکهنو در هندوستان رحلت کرد.
تولد "یوهان فیخته" نظریه پرداز و فیلسوف مشهور آلمانی (1762 م)
یوهان گوتْلیپْ فیخْتِه در 19 مه 1762 م در آلمان به دنیا آمد. در فلسفه ایده‌آلیسم که فیخته پیرو آن است، شی‌ء، فی نفسه وجود ندارد و تصورات و مفاهیم، مانند تخیلات، محصول خود ذهن است و ناشی از حسّ آزادی و اختیار می‌باشد. فیخته همچنین شرط اساسی هر دین را برآوردن مقتضیات و نیازمندی‌های مطلق قانون اخلاقی عنوان نموده است. بر این اساس است که فلسفه او فلسفه‌ای اخلاقی محسوب می‌گردد. یوهان فیخته بعدها سخنگوی ملیت‌پرستی شد و به ستایش شکوه‌مندی‌های فرهنگ آلمانی پرداخت. از این دیدگاه، وی آلمان‌ها را، نژاد خالص و دیگر اقوام را نژاد مخلوط می‌دانست و نتیجه می‌گرفت که تمامی جهان، جز آلمان، بر جاده زوال و تباهی سیر می‌کنند، و تنها آلمانی‌ها هستند که تمدن را به پیش می‌برند. فلسفه وی زمینه‌ساز شکل‌گیری اندیشه "نژاد فرمان‌روا"، توسط هِگِل، فکر "ابرمرد" نیچه و سرانجام، تصور وحشیانه آدولف هیتلر مبنی بر آلمانْ برتر از همه، گردید. از فیخته آثار متعددی برجای مانده که بنیاد تحقیق علم، حقوق طبیعی و سرنوشت انسان از آن جمله‌اند. یوهان گوتْلیپ فیخته در سال‌های پایانی عمر در برلین سکونت یافت و با تأسیس دانشگاه این شهر، به ریاست آن انتخاب شد تا این‌که در 29 ژانویه 1814 م در 52 سالگی درگذشت.
مرگ "توماس لورنْسْ" جاسوس معروف انگلستان در کشورهای عربی (1935 م)
توماس ادوارد لورنس (به انگلیسی: Thomas Edward Lawrence) (۱۶ اوت ۱۸۸۸ - ۱۹ مه ۱۹۳۵) طی جنگ جهانی اول به عنوان رایزن نظامی انگلستان برای رهبران عرب حجاز کار می‌کرد. حجاز در آن زمان تحت تسلط ترک‌های عثمانی بود. ترکیه در جنگ جهانی اول متحد آلمان بود و به همین دلیل دشمن انگلستان محسوب می‌شد. در این دوران پادشاهی و امارت حجاز در دست شریف حسین بود و سرهنگ «لورنس» نماینده دولت انگلیس در دربار وی بود.
تصرف شهر بلگراد پایتخت یوگسلاوی توسط سپاهیان عثمانی (1521 م)
امپراتوری عثمانی از اواخر قرن چهاردهم میلادی، پیشروی در مناطق غربی قلمرو خود را آغاز کرد و در طی سال‌های بعد، تقریباً تمام این منطقه را زیر سلطه خود در آورد. دولت عثمانی در این راستا و در 19 مه 1521 م در طی نبردی سخت، شهر بلگراد پایتخت یوگسلاوی را تصرف کرد و بعدها قسمت‌هایی از مجارستان را ضمیمه خود نمود. با این حال، این متصرفات در اثر ضعف امپراتوری عثمانی و اعمال نفوذ دولت‌های اروپایی، به تدریج تا اوایل قرن بیستم، به استقلال رسیدند.
مرگ "آلبرت آبراهام مایکلسون" فیزیک‌دان امریکایی کاشف سرعت نور (1931 م)
آلبرت آبراهام مایکلسون، در 19 دسامبر 1852 م در آلمان به دنیا آمد. مایکلسون در نهایت در سال 1878 م در 27 سالگی سرعت نور را برابر با سی‌صد هزار کیلومتر در ثانیه عنوان کرد و این بهترین و دقیق‌ترین رقمی بود که در اختیار دانشمندان قرار گرفت. از دیگر کارهای مایکلسون، ساخت دستگاه تداخل سنج یا انتروفرومتر بود که بر اساس امواج مستقیم نور و انعکاس آن، کار می‌کرد. این دستگاه که می‌توانست طول موج نور را اندازه بگیرد باعث معروفیت جهانی مایکلسون گردید. مایکلسون درسال 1907 م به مناسبت تحقیقات و نظرات مهم وجالبی که در باب نور به عمل آورد به عنوان اولین امریکایی، جایزه فیزیک نوبل را دریافت کرد. همچنین برخی تحقیقات مایکلسون، مقدمه تئوری نسبیت انیشتین بود. او در سال 1926 م مهمترین آزمایش خود را برای تعیین سرعت نور انجام داد. مایکلسون در هنگام این آزمایش‌ها دچار بیماری سختی گردید اما تا دم مرگ برای به پایان رساندن تجربه‌اش پافشاری کرد تا این‌که در 19 مه 1931 م در 79 سالگی درگذشت.
تولد "فریدریش روکرت" شاعر و مستشرق معروف آلمانی (1788 م)
فریدریش روکرت، در نوزدهم مه 1788 م در آلمان به دنیا آمد. روکرت از سال 1811 م به تدریس در دانشگاه‌های آلمان مشغول شد و همزمان به تحقیق و مطالعه درباره زبان‌های شرق پرداخت. او از پیش‌گامان شاعران آلمان به شمار می‌رود. تسلط شگفت انگیز روکرت به زبان آلمانی، او را در سرودن اشعار مختلفی در سبک‌های گوناگون و قالب‌های مختلف شرقی و غربی توانا کرده است. روکرت همچنین از برخی سبک‌های ادبی شرقی برای سرودن شعر بهره می‌گرفت. وی در ترجمه برخی آثار از عربی به آلمانی، تمامی سجع‌ها، ضرب‌آهنگ‌ها، لفاظی‌ها، آرایه‌های بدیع، ایهامات لفظی و بالاخره همه ترفندهای ادبی به کار رفته در اصلِ اثر را به کار می‌برد، به‌طوری که برخی آثار ترجمه‌ای او، از شگفتی‌های ادبی تاریخ ادبیات اروپا به شمار می‌روند. روکرت همچنین درتمام انواع شعر به ویژه غزل و حماسه‌سرایی مهارت داشته و در سبک ادبی، پیرو شیوه رمانتیک یا داستانی و افسانه‌ای بود. از روکرت آثار متعددی برجای مانده که ترجمه منتخبی از قرآن، ترجمه آزاد از برخی غزلیات حافظ و حماسه رستم و سهراب از آن جمله‌اند. فریدریش روکرت سرانجام در 31 ژانویه 1866 م در 78 سالگی درگذشت.
تولد "هوشی مینه" مبارز انقلابی و قهرمان استقلال ویتنام (1890 م)
هوشی‌مینه بدون شک و تردید استراتژیک و سازمان‌دهنده تمام پیروزی‌های مردم ویتنام و دارای فضیلت‌های اصیل بود، اغلب می‌گفت که انقلاب یعنی سختی و پایداری در فداکاری برای حفظ مملکت و سوسیالیسم. او می‌گفت که تنها با گذشت از منابع شخصی است که می‌توان یک انقلابی سوسیالیست شد. و این در زندگی ساده و شخصیت انقلابی خودش منسجم بود. شصت سال زندگی هوشی‌مینه توأم با کار مداوم در زندگی و فعالیت در کارهای مملکتی بود. او قلب و عشق خود را وقفف هموطنان خود از همه طبقات و اقشار زن و مرد پیر و جوان اقلیت‌های ملی و گروه‌های مذهبی کرده بود ...»
پدید آمدن "جایزه ادبی پولیتْزِر" در ایالات متحده امریکا (1917 م)
در نوزدهم مه 1917 م، جایزه ادبی پولیتْزِر توسط مدرسه روزنامه‌نگاری دانشگاه کلمبیا که از طرف جوزف پولیتزر روزنامه‌نگار معروف امریکایی تأسیس شده بود، از محل وجوهی که وی در وصیت‌نامه خود به این کار اختصاص داد، شکل گرفت. این جایزه ادبی امریکا که شهرتی همپایه جایزه ادبی نوبل دارد، همه ساله به برجسته‌ترین نویسندگان، روزنامه‌نویسان و موسیقی‌دانان تعلق می‌گیرد. از سال 1917 م به این طرف، هر سال در ماه مه، عده‌ای از روزنامه‌نویسان، نویسندگان، موسیقی دانان و منتقدان و... آراء و عقاید خود را در مورد پدیده‌های برجسته هنری و ادبی سالِ قبل از آن اعلام می‌دارند. در نهایت، با اکثریت آراء، یک نفر از میان آثار موجود انتخاب می‌شود و جایزه را دریافت می‌کند. این جایزه، در ادبیات به رشته‌های داستان، درام و... و در روزنامه‌نگاری به کاریکاتور، عکاسی و گزارش‌های عمومی و... تعلق می‌گیرد.
اختراع دستگاه رادار توسط "رابرت داتسون وات" مبتکر انگلیسی (1936 م)
در 19 مه 1936 م دستگاه رادار توسط رابرت داتسون وات مخترع انگلیسی ساخته شد. این دستگاه که وسیله‌ای مهم برای کشف و شناسایی در عملیات مختلف نظامی و غیر نظامی است،
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
متهمان قبل از محاکمه رضایت گرفتند
قتل شوهر، مجازات حبس برای همدستی با پسرعمه
الزامات قانونی مبارزه با پولشویی؛
واریز وجه معامله به کارت بانکی نفر سوم ممنوع شد
