روز جهانی موزه، اولین آزمایش هسته‌ای هندوستان، سقوط منطقه مهران در جنگ تحمیلی، روز بزرگداشت "حکیم خیام نیشابوری" و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 28 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 18 رجب 1435 هجری و 18 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

روز بزرگداشت "حکیم عمرخیام نیشابوری"
28 اردیبهشت در جمهوری اسلامی ایران به عنوان روز بزرگداشت دانشمند شهیر ایرانی، حکیم عمر خیام نیشابوری نام‌گذاری شده است. ما نیز در این مقال به شرح مختصری از زندگی این حکیم و شاعر برجسته می‌پردازیم. ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری، فیلسوف، ریاضی‌دان، منجم، پزشک، شاعر و نویسنده بزرگ ایران، در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری زندگی می‌کرده است. ولادتش در حدود سال‌های 417 الی 440 قمری در نیشابور اتفاق افتاد. خیام از شخصیت‌های تاریخی است که در باب او داستان‌های مجعول بسیاری ساخته‌اند و همین افسانه سازی سبب شده است که در باب احوال و اقوال او اتفاق نظری بین پژوهندگان وی نباشد.

شهرت خیام در دوران زندگی او بیشتر در حکمت، طب، نجوم و ریاضیات بود، لیکن امروز او را در جهان بیشتر به سبب رباعیات فلسفی لطیفش می‌شناسند. این رباعی‌ها بسیار ساده و دور از تصنع و تکلف‌اند و با این حال مقرون به کمال فصاحت و بلاغت و شامل معانی عالی در الفاظ موجز و استوار است. خیام در ریاضیات چند اثر معروف دارد که کتاب جبر و مقابله از همه مشهورتر است. همچنین او مأمور اصلاح تقویم ایرانی شد و نیز رصدخانه‌ای را تأسیس کرد. وفات خیام را در حدود سال 515 الی 525 ق گفته‌اند. آرامگاه حکیم عمر خیام نیشابوری در نیشابور در جوار امامزاده محمد محروق نیشابور، میعادگاه ادب دوستان و علاقمندان زبان و ادبیات پارسی است.

رحلت "میرزا مهدی آیت اللَّه زاده خراسانی" فرزند "آخوند ملأ محمدکاظم خراسانی" (1324 ش)
میرزا مهدی آیت‌اللَّه زاده خراسانی، در حدود سال 1254 ش در نجف اشرف به دنیا آمد. میرزا مهدی در حدود سال 1280 ش سفری به ایران داشت و در جریان مشروطه، عصای دست پدر و همکار سیاسی آن مرجع بزرگ شمرده می‌شد. وی برای استقرار مشروطیت، چه در زمان حیات پدرش و چه پس از آن، بسیار فعالیت کرد. وی در جریان جنگ جهانی اول که خاک ایران مورد تجاوز قوای روسیه قرار گرفت، از طرف علمای مذهبی، برای مبارزه با اشغالگران روس به ریاست هیئتی انتخاب شد که مأموریت آن، رسیدگی به مسائل جهاد و تماس با دولت ایران به منظور اخراج روس‌ها از کشور بود. همچنین وی در جریان تبعید علمای ایرانی ساکن عراق به ایران، به همراه آنان تا قم آمد ولی سپس به بغداد بازگشت تا با استفاده از نفوذ خود، زمینه مراجعه محترمانه علما به عتبات را فراهم سازد که در این کار نیز موفق شد. سرانجام میرزا مهدی خراسانی در 28 اردیبهشت 1324 ش برابر با سال 1364ق در هفتاد سالگی درگذشت و در جوار امام رضا(ع) مدفون گردید.

سقوط منطقه مهران توسط رژیم بعث عراق در جریان جنگ تحمیلی (1365 ش)
پس از عملیات والفجر 8 و 9 و انهدام وسیع ارتش عراق، نیروهای حزب بعث عراق آتش سنگینی را برای تصرف شهر فکه تدارک دیدند که با عکس العمل شایسته نیروهای هوایی و یگان‌های زمینی ارتش اسلام دفع شد. در حالی که نبرد فکه به شدت ادامه داشت، در تاریخ 28 اردیبهشت 1365، ارتش عراق تهاجمی بسیار سنگین را به شهر مهران آغاز کرد و با شکستن خطوط دفاعی ایران، در نهایت این شهر را با 200 کیلومتر مربع از اراضی اطراف آن، به تصرف خود درآورد. در بحبوحه نبرد مهران و فکه، جبهه جدیدی در منطقه حاج عمران توسط دشمن گشوده شد و دشمن تلاش کرد تا پیروزی مهران را تکرار کند که این حمله با مقاومت بی‌نظیر رزمندگان اسلام مواجه شده و دشمن، شکست خورد.

نخست وزیر رومانی برای پاره ای مذاکرات و عقد قرارداد اقتصادی وارد تهران شد(1355ش)

محمد قهرمان شاعر و استاد برجسته درگذشت (1392ش)
محمد قهرمان در سال ۱۳۰۸ در تربت حیدریه متولد شد. مجموعه‌ی شعر اول محقق و شاعر برجسته خراسان "حاصل عمر" و دومی "روی جاده‌ی ابریشم شعر" نام دارد. همچنین اشعار محلی قهرمان با عنوان "خدای خدای خودم" به چاپ رسیده است. دیوان صائب تبریزی(در شش مجلد)، دیوان کلیم همدانی، دیوان ناظم هروی، دیوان حاجی محمدجان قدسی مشهدی، دیوان دانش مشهدی، دیوان میلی مشهدی، منتخبی از غزلیات طغرای مشهدی، برگزیده‌ای از اشعار سخن سرایان سبک هندی به نام صیادان معنی،

 مجموعه رنگین گل(منتخب مختصری از اشعار صائب) ، خلوت خیال(مجموعه‌ای شش هزار بیتی از اشعار برگزیده صائب)، مدایح رضوی و چند شعر دیکر به لهجه مشهدی از شادروان یوسف ازغدی، نغمه‌های قدسی (مجموعه اشعار شادروان غلامرضا قدسی)، گلشن کمال(مجموعه‌ی اشعار شاعر جاودان یاد احمد کمالپور)، تجلی امام علی(ع) در شعر طغرای مشهدی، دیوان محمد قلی سلیم تهرانی، دیوان صیدی تهرانی، برگزیده‌ای از اشعار صائب و سایر گویندگان سبک هندی (به سفارش سمت برای تدریس در دانشگاه) از جمله تصحیحات این استاد برجسته بود.

تولد "حجت الاسلام اشرفی" فقیه مسلمان(1220 ق)
حاج ملامحمد معروف به حجت الاسلام اشرفی برای تکمیل تحصیلات خود به حوزه‌ی نجف در عراق رفت و از محضر استادان بنام آن دیار کسب فیض نمود. وی پس از چندی درعلوم حدیث، تفسیر قرآن و کلام، مهارت بسیار یافت و استادی برجسته شد. از وی مؤلفاتی سودمند بر جای مانده است که از آن جمله اسرار الشهاده می‌باشد. حجت الاسلام اشرفی سرانجام پس از 95 سال مجاهدت علمی و عملی در سال 1315 ق رحلت کرد.

درگذشت "سیدعلی کازرونی" استاد فلسفه و عرفان(1343 ق)
آقا سید علی مجتهد کازرونی شیرازی، فرزند مرحوم حاج سید عباس مجتهد کازرونی در سال 1278 ق متولد شد. در 1291 از کازرون به شیراز آمد و تا سال 1304 در شیراز به تحصیل معقول و منقول پرداخت. معقول را نزد شیخ احمد شیرازی نجفی - که شاگرد حکیم عباس دارابی بوده - و شیخ محمد حسین شانه‌ساز تحصیل کرد. احتمالاً اواخر دوره‌ی تدریس حکیم عباس (متوفی 1300) را نیز درک نموده است. از سال 1304 تا 1315 در نجف اقامت کرد و از حوزه‌ی درس آخوند ملامحمدکاظم خراسانی بهره‌مند شد و به مقامات عالی نائل آمد. از سال 1319 تا پایان عمر در شیراز به تدریس، خصوصاً تدریس فلسفه و عرفان اشتغال داشت. بسیاری از مدرسین و فضلای شیرازی در معقول و منقول شاگردان او بوده‌اند. مرحوم آقا سیدعلی نمونه‌ای از سلف صالح بوده است. شاگردان او و سایر مردم شیراز داستان‌ها از صفای نفس و تقوای او دارند. این فیلسوف و عارف الهی سرانجام در 65 سالگی بدرود حیات گفت.

تولد "برتراند راسل" فیلسوف و نویسنده معروف انگلیسی (1872م)
برترانْدْ آرتور ویلیام راسل نویسنده معروف و فیلسوف معاصر انگلیسی در 18 مه 1872م در انگلستان به دنیا آمد. وی طرفدار آزادی مطلق و نامحدود روابط انسانی و اجتماعی بود و علناً با دین و مذهب مخالفت می‌کرد. راسل معتقد است که ارزش یک نفر آزاد اندیش به افکار و عقاید او نیست بلکه به طریقی است که آن عقاید را پذیرفته است. اساس فلسفه راسل، منطق اوست. نظریات او در باب مابعدالطبیعه و اخلاقیات و ماهیت رابطه ذهن و ماده، در دوره حیات او دستخوش تحولات عمیق بوده است، ولی در طی این تحولات، هیچ گاه از کوشش در راه آوردن فلسفه به صورت یک علم، منحرف نشده است. نظریات راسل در مذهب و اخلاق با آن‌چه مرسوم زمان بود سازش نداشت. اگرچه وی در محیطی مذهبی بار آمده بود، با این حال به این نتیجه رسید که اعتقادات مذهبی با علوم جدید ناسازگار و اخلاقیات مسیحی در مواردی نامعقول است. باوجود این، راسل معتقد بود که میان دین و علم، ستیزی نیست چرا که علم به قبول یا انکار دین نیازی ندارد. وی در عین حال تاکید می‌کرد که: خیلی احتمال دارد که من بر خطا باشم. راسل از لحاظ آثار قلمی یکی از تواناترین نویسندگان و متفکران زمان خود بود و آثار متعددی به رشته تحریر درآورد که امیدهای نو، اخلاق، معماهای فلسفه، تصوف و منطق و رؤوس فلسفه از آن جمله‌اند. برتراند راسل سرانجام در دوم فوریه 1970م در 98 سالگی درگذشت.

آغاز عملیات استعماری ارتش فرانسه برای اشغال الجزایر (1830م)
کشورهای استعماری طی سده‌های گذشته سعی داشتند تا به هر طریقی با تصرف نواحی گوناگون جهان، حضور خود را بر این نقاط تحمیل کنند و به مستعمرات خود بیفزایند. در این میان، فرانسه از پیش‌گامان استعماردر قاره اروپا بود که به دنبال بهانه‌ای بود تا به کشور الجزایر در شمال قاره افریقا یورش برد. در نهایت در 18 مه 1830م پادشاه مستبد فرانسه به بهانه آن که فرمان‌روای الجزایر، سه سال پیش از آن، برای وصول هفت میلیون فرانک طلب این کشور از فرانسه، پاریس را تهدید کرده بود، دستور حمله به الجزایر را صادر کرد. اما بر خلاف تصور دولت‌مردان فرانسه، مردم الجزایر در مقابل حمله به کشورشان به شدت مقاومت کردند و حتی پس از اشغال این کشور توسط سربازان فرانسوی، امیر عبدالقادر الجزایری، سال‌ها با آن‌ها مبارزه کرد. با این وصف، به دلیل برتری تجهیزات فرانسویان، آنان پس از کشتار مردم و سرکوب مقاومت آزادی‌خواهان الجزایر، بر این کشور مسلط شدند. اگر چه استعمارگران فرانسوی پس از تسلط بر الجزایر، به غارت منابع این کشور پرداختند، اما سرانجام مبارزات مردم منجر به استقلال الجزایر در سال 1962م گردید.

اولین آزمایش هسته‌ای هندوستان (1974م)
با انجام اولین آزمایش هسته‌ای هند در 18 مه 1974م در صحرای راجستان در غرب این کشور و نزدیک مرز پاکستان، کشور هند پس از امریکا، شوروی، فرانسه، انگلستان و چین، ششمین کشوری بود که از قدرت هسته‌ای برخوردار شد. بیست و چهار سال بعد در ماه مه 1998 م، هند 5 آزمایش هسته‌ای دیگر انجام داد و عملاً موفق به ساخت بمب هسته‌ای شد. به این ترتیب، هند، با توجه به منازعه طولانی خود با پاکستان و نیز مطرح بودن به عنوان قدرت منطقه‌ای در جنوب آسیا، قدرت نظامی و سیاسی خود را افزایش داد. این امر تلاش پاکستان را نیز برانگیخت و پس از چندی این کشور هم به جمع دارندگان بمب هسته‌ای پیوست. دستیابی هند به سلاح هسته‌ای نشان داد، تا وقتی که قدرت‌های بزرگ دارنده این سلاح، از انهدام زرّادخانه سلاح‌های کشتار جمعی خود اجتناب می‌ورزند، مسابقه تسلیحاتی در جهان تداوم خواهد یافت و کشورهای مختلف نیز در پی دستیابی به چنین تسلیحاتی خواهند بود.

روز جهانی گنجینه و میراث فرهنگی (روز جهانی موزه)
گسترش موزه‌های دنیا و همکاری همه‌جانبه علمی، فرهنگی و صنعتی بین آن‌ها در جهت دستیابی به اهداف فرهنگی، از طریق هماهنگ ساختن اقدامات بین‌المللی و تدوین برنامه‌هایی مؤثر است که دارای خطوط اساسی همکاری مشترک و دوجانبه بین مردم و موزه‌ها در سطح جهانی باشد. بر اساس همین اعتقاد در جلسه مجمع عمومی کمیته بین‌المللی موزه‌ها در سال 1977م در مسکو، روز 18 مه (برابر با 28 اردیبهشت) به عنوان روز جهانی موزه اعلام شد و از آن سال به بعد در این روز در همه کشورهای عضو، مراسمی به اجرا درمی‌آید.

از اهداف مهم این مجمع، گسترش موزه‌ها در سراسر جهان، همکاری همه‌جانبه موزه‌ها در جهت رسیدن به اهداف فرهنگی، جلوگیری از نابودی فرهنگ بومی هر کشور و ایجاد مانع در برابر فرهنگ‌های بیگانه است. هم‌چنین هدف از تشکیل مکانی به نام موزه، نگهداری آثار گذشتگان و انتقال آن‌ها به نسل‌های آینده، ایجاد و تقویت تفاهم میان ملل و اقوام، شناخت و نمایش سهم اقوام و ملل در فرهنگ و تمدن جهانی و پیشگیری از انهدام فرهنگ بومی و جلوگیری از هجوم فرهنگ‌های نامأنوس می‌باشد.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار