گزارش ویژه از کشف ماهیت ویروس کرونا/
موسم حج و تهدیدهای پیش‌ِ رو/ تهدید حجاج امسال در ابتلاء به ویروس مشکوک "کرونا" چقدر جدی است؟
امسال بیماری کرونا در برخی شهرهای عربستان سعودی شیوع پیدا کرده است که زائران سفر معنوی حج تمتع باید درباره این بیماری آگاهی لازم را داشته باشند. این بیماری از راه انتقال از حیوان شتر به انسان و انسان به انسان شیوع پیدا می‌کند که عمده انتقال این بیماری تاکنون از راه خوردن شیر شتر بوده است.
همزمان به نزدیک شدن موسم حج و شیوع ویروس مشکوک "کرونا" که منشأ آن کشور عربستان است، ما را بر آن داشت تا در گزارشی در سرويس بين الملل باشگاه خبرنگارانبه این مبحث بپردازیم:
*** ماهیت این ویروس چیست و چه پیشینه‌ای دارد؟
"ویروس کرونا" (Coronaviruses) خانواده‌ای از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل می‌شوند. خود بیماری کرونا نیز انواعی دارد که شایع‌ترین آن موسوم به "سندروم تنفسی خاورمیانه" است و اولین بار در عربستان سال 2012 با نام "مرس" (MERS-CoV) گزارش شد.
افرادی که همزمان دارای بیماری دیگری باشند و کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به انواع ویروس‌های کرونا هستند. اگرچه ویروس کرونا بیشتر در حیوانات (پستانداران، جوندگان، پرندگان و ماهیان) دیده شده، اما انواعی از آن‌ها دستگاه تنفسی بدن انسان را نیز به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند.
علائم عمده این بیماری حاد تنفسی، تب، سرفه و تنگی نفس است و لذا افراد سالم، ممکن است با حضور در فضاهای بسته و انتقال هوای تنفسی‌شان، به راحتی دیگران را به این ویروس آلوده کنند. در حادترین ابتلائات، علائم عفونت ریه بروز پیدا کرده و با تخریب کلیه به نارسایی‌های جدی منجر می‌شود.
ویروس کرونا هنوز دارو و درمان مشخصی نداشته و تا 50% احتمال مرگ وجود دارد.
در سال 2002/2003 برای نخستین بار بیماری همه‌گیر سارس که با همین عنوان سندروم حاد تنفسی مطرح شد، در سطح جهان پراکنده شد. گستره این بیماری به حدی بود که تنها در عرض چند هفته از چین به سایر کشورها و قاره‌ها (هنگ کنگ، سنگاپور، کانادا، ویتنام، تایوان،ایالات متحده و انگلیس) منتقل شده و طی شش ماه جان هزاران نفر را گرفت.
شیوع بی‌سابقه بیماری سارس که در آن زمان به عنوان نخستین بیماری قرن 21 مشهور شد، وحشت زیادی را بین جوامع به وجود آورد.
*** عربستان سعودی؛ سرمنشأ شیوع "کرونا"
ویروس بیماری تنفسی کرونا اکنون بار دیگر در آوریل 2014 در عربستان سعودی مشاهده شده و براساس اعلام رسانه‌ها در نقاط دیگری نیز شایع شده است.
طبق آخرین آمار اکنون بیش از 411 نفر در عربستان به ویروس کرونا مبتلا شده و بیش از 115 نفر آنان جان خود را از دست داده‌اند. در میان جان‌باختگان رئیس بخش یکی از بیمارستان‌های جده نیز به چشم می‌خورد.
به گفتۀ مسئولان سعودی علت این بیماری تماس انسان با شتر است. در هفته‌های اخیر تاجران سعودی واردات شتر را از سودان، سومالی و اتیوپی متوقف کرده و برخی کشورهای حاشیه عربستان نیز فعلاً هیچ شتری وارد نکرده‌اند.
تاکنون این ویروس به بدن کارکنان بیمارستان‌ها چون پزشکان و پرستارها نیز منتقل شده است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرد 60% سرایت‌های انسان به انسان ویروس مرس، در میان کارکنان بیمارستان‌ها و اعضای خانواده بیماران ثبت شده است. هراس گسترده نسبت به شیوع این بیماری حتی موجب بسته شدن بیمارستانی در شهر جده عربستان هم شده است.
این اتفاق پس از آن رخ داد که چهار دکتر شاغل در این بیمارستان اخیراً از ترس ابتلا به این ویروس از معالجه بیماران مبتلا به مرس سرباززدند.
از کشورهای منطقه بجز عربستان سعودی، در کشورهای دیگری نیز موارد ابتلاء به کرونا دیده شده است.
*** ابتلاء به "کرونا" اکنون در کدام نقاط دنیا وجود دارد؟
تاکنون مواردی از ابتلا به کرونا و در مواردی مرگ بر اثر آن، در کشورهای امارات متحده عربی، اردن، قطر، عمان، مصر، یمن، کویت، هند، انگلیس، فرانسه، آلمان، تونس، ایتالیا، مالزی و آمریکا دیده شده است:
در عمان چهار تن بر اثر این ویروس جان باختند. ابتلا به این ویروس در اردن هم مربوط به یکی از اعضای کادر پزشکی است که یک عربستانی آلوده را معاینه و درمان کرده است. یک زن مصری که هفته گذشته پس از انجام مناسک حج عمره به مصر بازگشته بود، درگذشت.
نه فقط در مناطق خاورمیانه، بلکه روزنامه "یو‌اس‌ای تودی" در تاریخ شنبه 3 می 2014 (13 اردیبهشت) از قول مقامات وزارت بهداشت آمریکا خبر داده این ویروس مرگبار برای اولین بار در آمریکا هم مشاهده شده است. گفته می‌شود این مرد حدود یک هفته پیش از راه انگلیس و از مبدأ عربستان سعودی وارد آمریکا شده و کمی پس از ورود به خاطر تب، تنگی نفس و سرفه به بیمارستان منتقل شد.
بنابراین ممکن است این بیماری به سرعت به یک مسئله منطقه‌ای یا جهانی تبدیل شود.
تمام این خطرات شیوع در حالی تشدید می‌شود که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد ویروس کرونا در وضعیت کنونی تهدیدی برای بهداشت عمومی به شمار نمی‌آید و نیازی به ممنوع کردن سفر به هیچکدام از کشورها، تحت آزمایش قرار دادن افراد در مبادی ورودی یا محدود کردن تجارت نیست.
حال این سؤال پیش می‌آید که چطور می‌توان ویروسی را که درمان مشخصی ندارد و با شدت و سرعت هرچه تمام تر در حال گسترش است، "بی‌خطر" ارزیابی کرد؟
*** مراسم عظیم حج و تهدیدهایی که ایا منتظرند...؟
هم اکنون ماه رجب آغاز شده، ماه‌های پرفضیلت شعبان و رمضان نیز در راهند و احتمالاً شمار زیادی از زائران خارجی به عربستان سعودی سفر می‌کنند. اعزام حاجیان مسلمان از سراسر دنیا به مکه مکرمه و حج امسال از ۱۴ شهریور آغاز می‌شود؛ این در حالی است که "کرونا"، به معضلی برای میزبانی میلیون‌ها زائر تبدیل شده است.
خبر افزایش فزاینده مبتلایان به ویروس کرونا در عربستان و نگرانی زائران حج تمتع امسال، چه از جمهوری اسلامی ایران و چه از سایر کشورهای مسلمان به حدی است که مفتی‌های وهابی این کشور نتوانستند نسبت به آن ساکت بنشینند. "محمد العریفی" مبلغ سعودی به تازگی در فتوایی مضحک در واکنش به انتشار ویروس کرونا در عربستان گفته است:
«اگر به بیماری سختی دچار شدی و بیماری تو را از کار ناتوان کرد؛ این بیماری تو را از گناهانت و دیگر بیماری‌های موجود در بدنت پاک می‌کند!»
دیگر مقامات سیاسی عربستان از کشورها خواسته‌اند تا اقدامات پیشگیرانه را برای صدور ویزا به این کشور در نظر بگیرند. وزیر بهداشت عربستان از مقامات کشورهای اسلامی خواست از افراد آسیب پذیر مانند کودکان زیر 12 سال، افراد بالای 60 سال و زنان حامله بخواهد سفر خود را به تعویق بیاندازند.
با توجه به مطالب گفته شده، از یک طرف مسئولان ملی کشورهای مسلمان از جمله ایران که بخش عظیمی از حجاج را تشکیل می‌دهند، بر ضرورت فراهم آوردن امکانات لازم برای مقابله با این ویروس تأکید دارند. مقامات کشورمان نیز اعلام کرده‌اند که تاکنون هیچ موردی از این بیماری در ایران دیده نشده است.
از طرف دیگر این خطر تا اندازه‌ای جدی هست که مراسم حج مسلمانان در عربستان سعودی امسال بتواند به انتقال گسترده ویروس کرونا به زائران خانه خدا بیانجامد؛ به ویژه آنکه لازمه ابتلا به این ویروس، حضور جمعیت انبوه در فضاهای بسته و آلوده به کروناست.
سازمان جهانی بهداشت، در همان سال 2003 مهم‌ترین عامل گسترش جهانی این بیماری را تراکم جمعیت در فضاهای آلوده و مسافرت‌های صورت گرفته اعلام کرده بود؛ در این سفرها افرادی که علائم بیماری تنفسی در بدنشان وجود داشت اما هنوز مخفی بود، از کشورهای منشأ بیماری به سایر نقاط سفر کرده بودند.
گزارش از طاهری
انتهای پیام/
