فسخِ امتیاز "کاپیتولاسیون"، تخلیه کامل ایران از نیروهای شوروی سابق، اتمام بنای ساختمان "تاج محل"، تغییر نام دانشگاه مشهد به دانشگاه فردوسی و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 19 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 9 رجب 1435 هجری و 9 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

تخلیه کامل ایران از نیروهای شوروی سابق پس از پایان جنگ جهانی دوم (1325 ش)
پس از پایان جنگ جهانی دوم، ایران به شورای امنیت شکایت کرد که روسیه بر خلاف پیمان سه جانبه، ایران را تخلیه نکرده است و در امور داخلی کشور دخالت می‌نماید. شوروی انتظار این شکایت را نداشت و درخواست تاخیر در رسیدگی را نمود. اما نمایندگان ایران، انگلستان و آمریکا با تعویق جلسه شورای امنیت درباره تصمیم در این موضوع مخالف بودند. شوروی نمی‌خواست موضوع ایران جنجالی بین‌المللی علیه آن کشور باشد، بنابراین سفیر شوروی در ایران کوشش زیادی برای توافق با مقامات ایرانی انجام داد. در نهایت موافقت نامه‌ای در مورد تخلیه ایران، نفت شمال و آذربایجان به امضاء طرفین رسید، تا این که سرانجام در روز نوزدهم اردیبهشت سال 1325 ش، تخلیه کامل ایران انجام گرفت.

صدور قطعنامه 612 شورای امنیت در مورد کاربرد سلاح‌های شیمیایی در جنگ (1367 ش)
با شکایت ایران علیه عراق مبنی بر بمباران شیمیایی عراق علیه مردم بی‌گناه کشورمان، کارشناسان سازمان ملل پس از بازدید از مناطق دو طرف، گزارش خود را مبنی بر استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه نظامیان و غیر نظامیان ایرانی و همچنین نظامیان عراقی به دبیر کل تسلیم کرد. دبیرکل، این گزارش را به ضمیمه نامه‌ای، به شورای امنیت تقدیم نمود که در نتیجه، قطعنامه 612 صادر شد. در این قطعنامه بدون آن که از کشوری خاص به عنوان استفاده کننده سلاح‌های شیمیایی یاد شود، کاربرد این سلاح‌ها محکوم گردید. همچنین در این قطعنامه از تمامی کشورها درخواست شد که با رعایت تعهدات بی‌طرفی، از صدور عوامل شیمیایی به طرف‌های مخاصمه خودداری کنند.

عملیات محدود انصارالحسین در منطقه هورالهویزه، جزیره مجنون، توسط سپاه (1366 ش)

فسخِ امتیاز استعماری "کاپیتولاسیون" توسط مجلس شورای ملی (1306 ش)
مفهوم عام حقوقی کاپیتولاسیون، عبارت از نظام قضاوت کنسولی و برخی امتیازات و مصونیت‌های قضایی است که به موجب آن، اتباع یک کشور در صورت ارتکاب جرم در کشور مورد نظر از شمول قوانین جزایی و مدنی در قلمرو کشور میزبان مستثنی می‌شدند. حق کاپیتولاسیون در ایران، اولین بار در معاهده ترکمنچای در سال 1206 ش در زمان فتحعلی شاه قاجار به روسیه داده شد و بعدها بسیاری از دولت‌های دیگر نیز صاحب این امتیاز شده و قضاوت کنسولی خود را بر دستگاه سیاسی و قضایی ایران تحمیل کردند. در سال 1297 ش، لایحه‌ای به تصویب رسید که به موجب آن حق کاپیتولاسیون روس‌ها در ایران که تحت فشار زور و تهدید و تطمیع و برخلاف مصالح ملت ایران بوده است با استناد به قانون اساسی لغو شد.

پس از لغو قرارداد کاپیتولاسیون بین ایران و روسیه قراردادهای مشابه با کشورهای دیگر نیز ملغی گردید. اما کشورهای غربی همچنان به این امتیاز پایبند بودند تا این که مجلس شورای ملی در چنین روزی در نوزدهم اردیبهشت 1306 ش، الغاء کاپیتولاسیون را اعلام کرد و به همه دولت‌هایی که از حق کاپیتولاسیون استفاده می‌کردند یک سال وقت داد که در قراردادهای خود تجدید نظر و این امتیاز را لغو کنند. این قانون ننگین، یک بار دیگر در سال 1343 ش مطرح شد و به تصویب رسید که به سبب اعتراض امام خمینی (ره) به آن، آن حضرت را به ترکیه تبعید کردند. در نهایت کاپیتولاسیون پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای همیشه لغو شد.

دانشگاه مشهد به دانشگاه فردوسی تغییر نام داد (1353 ش)

رحلت مجتهد بزرگ شیعه آیت اللَّه "محمد حسن آل یاسین" (1308 ق)
آیت‌اللَّه شیخ محمدحسن آل یاسین کاظمی در سال 1220 ق در کاظمین دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود گذراند و پس از سفری به ایران، راهی کربلا گردید و نزد شیخ محمدحسین صاحب فصول و در نجف از محضر شیخ محمدحسن نجفی صاحب جواهر و شیخ جواد ملا کتاب، استفاده برد. آیت‌اللَّه آل‌یاسین پس از طی مدارج عالی علمی، بنا به درخواست مردم کاظمین و امر استادش صاحب جواهر، برای سرپرستی حوزه‌ی کاظمین عازم این دیار گردید و تا پایان عمر در آنجا بود. وی با وجود تبحُّر در علم رجال و حدیث، عمده‌ی نگارش‌های خود را در زمینه‌ی فقه و اصول ارایه داده است که کُتبِ اسرارُ الفِقاهه، حاشیه بر فصول، تعلیقه بر فوائدُ الاصول و... از آن جمله‌اند. این عالم ربانی سرانجام در نهم رجب سال 1308 ق در حالی که پس از فوت شیخ مرتضی مرجعیت داشت، در 88 سالگی به دیدار معبود شتافت و پس از تشییعی با شکوه در آرامگاه خانوادگی آل‌یاسین، در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

شهادت "عزالدین سید حسین" عالم لبنانی (963 ق)
عزالدین سیدحسین از عالمان قرن دهم هجری در سال 906 ق در یکی از روستاهای جبل عامل لبنان متولد شد. او به تحصیل علوم متداول عصر خویش پرداخت و به مقامات عالی علمی و عرفانی دست یافت. سرانجام، بدخواهان کینه توز که تحمل شخصیت برجسته‌ی معنوی و دینی او را نداشتند وی را در شهر صیدای لبنان مسموم کرده، به شهادت رساندند.

انجام اولین پرواز بشر بر فراز قطب شمال (1926 م)

اتمام بنای ساختمان تاریخی "تاج محل" در کشور هند (1653 م)
تاج محل، نام آرامگاه ارجمند بانو، ملقب به ممتاز محل، ملکه ایرانیِ شاهْ جهان، پادشاه هند است. شاه جهان که پنجمین شاه مغولی بابری هند به شمار می‌رفت، مدت 30 سال حکومت هند را در اختیار داشت. ارجمند بانو بعد از 20 سال زندگی به عنوان همسر پادشاه، سرانجام در 7 ژوئن 1631 درگذشت. بنای تاج محل پس از فوت همسر شاه جهان، پادشاه مغول هند در ایالت آگرای این کشور آغاز شد. نمای بیرونی تاج محل با نقش‌های رنگی مزیّن شده است و کتیبه‌هایی نیز به خط عربی دارد که آیات قرآنی بر آن‌ها نقش بسته است.

در این بنا هم‌چنین دو ضریح یکپارچه از مرمر سفید قرار دارد که اجساد ملکه نور جهان و شاه جهان در زیر آن دفن شده است. برای احداث بنای تاج محل، شورایی از بهترین معماران تشکیل و سرانجام طرح استاد عیسی اصفهانی از معماران برجسته ایرانی انتخاب شد و او در این مکان یکی از زیباترین ساختمان‌های جهان و از عالی‌ترین نمونه‌های معماری اسلامی هند را بنا کرد. این بنا که ساخت آن حدود 20 سال به طول انجامید، سرانجام در 9 ماه مه 1653 خاتمه یافت. ساختمان تاج محل، امروزه محلی برای بازدید جهان گردان به شمار می‌آید.

تولد "اِمِریکو وسپوس" مکتشف و دریانورد معروف ایتالیایی (1451 م)
اِمِریکو وسپوس دریانورد معروف ایتالیایی در نهم مه 1451 م در شهر فلورانس ایتالیا به دنیا آمد. وی به سبب علاقه بسیار به دریانوردی از جوانی به شغل ملوانی روی آورد و به درجه ناخدایی رسید. وسپوس در سفر دوم کریستفْ کلمب، مکتشف بزرگ هم‌وطنش حضور داشت و نقاطی از امریکا را کشف کرد. عقیده کاشفان اولیه امریکا این بود که این سرزمین در ادامه شرق آسیا واقع است ولی وسپوس در سفرهای بعدی خود به این واقعیت دست یافت که سرزمین مکشوفه جدید، ارتباطی با خاک آسیا ندارد. وی هم‌چنین مصبّ و محل ریزش آب رودخانه آمازون به اقیانوس اطلس را کشف نمود. وسپوس چهار بار به سرزمین ناشناخته‌ای که تا آن زمان نامی نداشت و بعدها با الهام از نام او، امریکا خوانده شد، سفر کرد. از این رو عده‌ای وسپوس را کاشف واقعی امریکا می‌دانند. وی سرانجام در 20 ژوئیه 1512 م در 61 سالگی درگذشت. شرح سفرهای امریکو وسپوس توسط مولر، جغرافی دان آلمانی در 1507 منتشر شد. وی در کتابش پیشنهاد کرده بود که قاره جدید را به نام امریکو وسپوس، امریکا بنامند.

تولد "عبدی بیک شیرازی" ملقب به "نویدی" مورخ بزرگ ایرانی (921 ق)
زین العابدین عبدی بیک شیرازی ملقب به نویدی در شیراز به دنیا آمد. او از کاتبان و نویسندگان دیوان شاه طهماسب صفوی بود و به ادب فارسی علاقه داشت. بزرگ‌ترین اثر این مورخ ایرانی، کتابی درباره‌ی حکومت سلسله‌ی صفویه در ایران می‌باشد. او در این کتاب، اخبار صفویان را از آغاز تا 978 ق نگاشته است. از دیگر آثار نویدی، جام جمشید به صورت منظوم می‌باشد. عبدی بیک با پیروی از خمسه‌ی نظامی گنجوی، پنج مثنوی سروده است.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار