امروز در تاریخ؛
از آغاز جنبش دانشجویی در فرانسه تا روز جهانی مطبوعات
شهادت امام هادی(ع)، انعقاد قرارداد "فین کن اشتاین" بین ایران و فرانسه، تولد کاشف قطب شمال، آغاز قیام "ژانْدارْکْ"، روز جهانی مطبوعات و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 13 اردیبهشت 1393 خورشیدی برابر با 3 رجب 1435 هجری و 3 می 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
شهادت امام هادی علیه السلام (254 ق)
شهادت امام علی النقی علیه السلام در سال 254 هجری بنا بر قول مشهور در 41 سالگی بوده است. مرحوم کلینی شهادت آن حضرت را در 26 جمادی الاخر نقل فرموده است. مشهور این است که آن حضرت 6 یا 8 سال و 5 ماه داشت که پدر بزرگ وار ایشان جواد الائمه علیه السلام به شهادت رسیدند. آن حضرت به منصب کبرای امامت و خلافت عظمی رسیدند و مدت امامت آن وجود شریف 33 بود. ایام حیات امام هادی علیه السلام مصادف بود با خلافت مامون، معتصم، واثق، متوکل، منتصر، مستعین، معتز لعنه الله علیهم و آخر الامر معتز آن حضرت را با زهر شهید کرد.
انعقاد قرارداد "فین کن اشتاین" بین ایران و فرانسه در زمان "فتحعلی شاه قاجار" (1186 ش)
به دنبال حملات پی‌درپی قوای روسیه به مناطق شمالی ایران، دولت ایران برای دفع این حملات، ابتدا از انگلستان تقاضای کمک کرد. لیکن انگلیسی‌ها به علت اتحاد با روسیه بر ضد فرانسه، حاضر به همکاری با ایران نشدند. ناچار دولت ایران به ناپلئون بناپارت امپراتور فرانسه توسل جست و ناپلئون نیز که برای مقابله با انگلستان به یک متحد در منطقه نیاز داشت درخواست ایران را پذیرفت. از این رو بین طرفین، عهدنامه‌ای به نام فین کن اشتاین منعقد شد. به موجب این قرارداد، فرانسه تعهد کرد که با ارسال اسلحه و کارشناس نظامی، ایران را در باز پس‌گیری گرجستان و دیگر متصرفات روسیه در خاک ایران یاری کند. در برابر، ایران تعهد سپرد که تمامی روابط سیاسی و تجاری خود را با انگلستان قطع و به این کشور اعلان جنگ دهد و در جنگ فرانسه با انگلیس و روس، متحد فرانسه باشد. همچنین اگر ناپلئون بخواهد از ایران به هند که مستعمره انگلیس بود، لشکرکشی کند، ایران امکانات خود را برای عبور سپاهیان فرانسه در اختیار آنها قرار دهد. پس از انعقاد این پیمان، گروهی از مستشاران نظامی به فرماندهی ژنرال گاردان به ایران آمدند تا لشکریان ایران را رسم جنگ‌های اروپایی بیاموزند. این معاهده دیری نپایید و ناپلئون بر خلاف قرار خود، پس از مدتی با روسیه طرح دوستی ریخت و مستشاران فرانسوی، ایران را ترک کردند.
درگذشت "میرزا حبیب اللَّه قاآنی شیرازی"، حکیم و شاعر پرآوازه عصر قاجار (1233 ش)
میرزا حبیب اللَّه قاآنی شیرازی در سال 1186 ش به دنیا آمد. او نخستین شاعر ایرانی بود که به زبان فرانسه آشنا شد. اختصاص او به ساختن قصاید طولانی، متضمن اوصاف خوشایند و آوردن الفاظ خوش آهنگ و تسلط بر ایراد کلمات و لغات مترادف، بسیار است و به همین سبب در گفتارش، لفظ بر معنی به شدت برتری دارد، او از دانشمندان، ادبا و شعرای قرن خود به شمار می‌رفت و حتی عده‌ای وی را برجسته‌ترین شاعر عصرش دانسته‌اند. قاآنی در انواع شعر به ویژه مسمَّط و ترکیب‌بند دارای مهارتی بسزا بود و سبک مخصوصی داشت که پس از وی، سال‌ها مورد تقلید بعضی شاعران قرار گرفت. گذشته از دیوان شعر، از این شاعر کتابی با نام پریشان بر جای مانده که به سبک گلستان به نگارش درآمده است. قاآنی سرانجام در 13 اردیبهشت 1233 ش برابر با 5 شعبان 1270 ق در 47 سالگی دار فانی را وداع گفت و در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) در شهر ری مدفون شد.
درگذشت ادیب شهیر "ابوالحسن طاهربن‌احمد بابشاد مصری" (496 ق)
ابوالحسن طاهر بن احمد بابشاد مصری در ابتدا پیشه‌ی بازرگانی داشت ولی بعداً به تحصیل علم علاقه پیدا کرد و در عراق به تحصیل مشغول شد. وی پس از اتمام تحصیلات به مصر بازگشت و درمجامع فرهنگی و اجتماعی مصر مشغول کار گردید. بابشاد مصری پس ازمدتی در انزوا درگذشت.
فرمان شروع انتخابات مجلسین شورای ملی و سنا صادر شد (1350 ش)
انفجار دفتر شرکت هواپیمایی (بی.او. ا.سی) در تهران (1351 ش)
دفتر شرکت هواپیمایی (بی.او. ا.سی) در تهران منفجر شد و خساراتی به بار آورد. این سومین انفجاری بود که در ماه گذشته در تهران توسط مخالفین رژیم صورت گرفت
سعدالدوله امروز وزیران را به این شرح به محمدعلی شاه معرفی کرد: (1288 ش)
سعدالدوله وزیر خارجه و سرپرست دولت - عبدالحسین میرزا فرمانفرما وزیر داخله - مستوفی الممالک وزیر جنگ - حاج امیر نظام وزیر مالیه - مشیرالدوله وزیر عدلیه - مخبرالدوله وزیر پست و تلگراف - مؤتمن الملک وزیر علوم و اوقاف - مهندس الممالک وزیر فوائد عامه
وفات "محمد بن یحیی بوزجانی" از مفاخر علمی ایران و اسلام (388 ق)
ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بوزجانی در سال 328 ق در نزدیکی نیشابور به دنیا آمد. او تحصیلات ریاضی خود را در نیشابور فرا گرفت و در جوانی به عراق رفت. بوزجانی از آن پس در بغداد سکونت گزید و تا پایان عمر به تحقیق، تالیف و ترجمه پرداخت. او از مترجمان مشهور کتب ریاضی از یونانی به عربی نیز به شمار می‌رفت. ابوالوفا را از مشهورترین ریاضی‌دانان و منجمان زمان خود دانسته‌اند. او در فعالیت‌های علمی‌اش با ابوریحان بیرونی، دانشمند نامی هم عصرش مکاتبه و تبادل نظر داشته است. اهمیت آثار ریاضی بوزجانی، به دلیل تحقیقات عمیق او در علم مثلثات می‌باشد. از بوزجانی آثار متعددی بر جای مانده است. اعمال الهندسه، اثری بدیع و جالب درباره‌ی هندسه‌ی علمی و نیز کتابِ علم حساب و کتاب الکامل، از دیگر آثار بوزجانی هستند.
تولد "رابرت پیری" دریانورد امریکایی و کاشف قطب شمال (1856 م)
رابرت اروین پیری دریانورد در سوم ماه مه ۱۸۵۶م در امریکا به‌دنیا آمد. او در سال ۱۸۸۶م نخستین سفر خود را به جزیره‌ی گرینلند در نزدیکی قطب شمال آغاز کرد و به جاهایی رفت که تا پیش از آن، کسی بدان‌جا گام ننهاده بود. رابرت پیری همچنین در سال ۱۸۹۱م به سوی مناطق قطب شمال رو نهاد ولی موفق به ورود به قطب نشد. او تحقیقات فراوانی درباره‌ی گرینلند کرد و طی دوازده سال سفر، راه و رسم زندگی اسکیموها را فراگرفت. پیری از سال‌ها قبل درصدد بود تا بتواند قطب شمال را فتح کند و گامی برای شناخت این سرزمین بردارد. پس از چند تلاش ناموفق، سرانجام در تاریخ ششم آوریل ۱۹۰۹م به یکی از آمال دیرینه‌ی بشر که رسیدن به قطب شمال بود جامه‌ی عمل پوشیده شد و رابرت پیری به‌اتفاق پنج نفر از همراهان خود پس از تحمل رنج و مشقت زیاد به آن منطقه رسیدند.
کشف جزایر "جامائیکا" در امریکای مرکزی توسط "کریستف کلمب" (1494 م)
نام جامائیکا در زبان اقوام ملی به مفهوم سرزمین چشمه‌سارها به کار رفته است. کشور جامائیکا در امریکای مرکزی و در دریای کارائیب قرار دارد. جامائیکا در سال 1494 م توسط کریستف کلمب کشف شد. این کشور تا نیمه قرن هفدهم تحت سلطه اسپانیا بود و اسپانیایی‌ها کشت نیشکر و پنبه و پرورش دام را در آنجا رواج دادند. انگلیسی‌ها طی سال‌های 1596 و 1636 به جامائیکا حمله کردند و سرانجام در سال 1655 م اسپانیایی‌ها را مغلوب نمودند و خود بر سراسر جامائیکا تسلط یافتند. مردم جامائیکا با مبارزات استقلال‌طلبانه خود توانستند در سال 1962 م استقلال یافته و خود سرنوشت کشورشان را در دست گیرند. جامائیکا پس از استقلال روابط نزدیک خود را با انگلستان در جامعه کشورهای مشترک المنافع حفظ کرده است.
آغاز قیام "ژانْدارْکْ" دوشیزه میهن پرست فرانسوی علیه انگلستان (1429 م)
ژانْدارْکْ، دختری فرانسوی بود که در ششم ژانویه 1412 م در دامریِ این کشور به دنیا آمد. وی هنگامی که نوجوانی بیش نبود و خاک کشورش عرصه تاخت و تاز نیروهای انگلیسی بود، در عالم رؤیا خود را مامور دید که به نجات کشور برخیزد. در ابتدا، ادعای او مورد تمسخر و استهزا واقع می‌شد اما با اصرار فراوان، توانست فرماندهی ارتشی را که پادشاه فرانسه در اختیار او قرار داده بود به عهده بگیرد و با شکست دادن سپاهیان انگلیسی، آنان را از شمال فرانسه بیرون رانَد. ژاندارک در جریان تسخیر پاریس اسیر شد و به انگلیسی‌ها تحویل گردید. ژاندارک سرانجام در یک محاکمه فرمایشی در کلیسای انگلیسی به ارتداد و جادوگری متهم و سپس در 30 مه سال 1431 در نوزده سالگی، زنده زنده در آتش سوزانده شد. به این ترتیب ژاندارک به قهرمان ملی فرانسه تبدیل شد و فرانسویان همه ساله برای بزرگ‌داشت وی در چنین روزی، به نام عید ژاندارک، جشن ملی برگزار می‌کنند.
آغاز جنبش عظیم دانشجویی فرانسه از پاریس (1968 م)
در طی سال‌های دهه 1960 م دانشجویان فرانسوی به سیاست‌های آموزشی دولت معترض بودند و در مدت کوتاهی، کارگران فرانسوی نیز که از وضعیت رفاهی و کمبود دستمزد ناراضی بودند به دانشجویان معترض پیوستند. این قیام بزرگ به زودی رنگ سیاسی به خود گرفت و حتی برخی دیگر از کشورها چون آلمان غربی، انگلیس، ایتالیا، اسپانیا و امریکا را تحت تأثیر قرار داد. دانشجویان ناراضی، خواستار اصلاحات اجتماعی به سود اقشار کم در آمد و قطع نفوذ و دخالت امریکا در اروپا بودند. تا پایان ماه مه، هسته مرکزی جنبش دانشجویی، تظاهرات و اعتصابات گسترده‌ای را در فرانسه ترتیب داد که با دخالت پلیس، شدیداً به خشونت گرایید. این جنبش سرانجام با پذیرفتن برخی درخواست‌های رفاهی کارگران و دانشجویان، توسط دولت فرانسه فروکش کرد.
روز ملی "لهستان"
کشور لهستان در مرکز اروپا و کرانه جنوبی دریای بالتیک، بین کشورهای روسیه، آلمان، چک و اوکراین جای گرفته است. مساحت لهستان بعد از تغییر مرزها در جنگ جهانی دوم در حدود 312/685 کیلومتر مربع گردید و جمعیت آن قریب به 39 میلیون نفر است. به دلیل عدم رشد جمعیت پیش‌بینی جمعیت لهستان تا سال 2025 از چهل میلیون نفر نیز تجاوز نکند. پایتخت لهستان شهر ورشو و از شهرهای مهم آن لودز، کراکوف و وروتسلاف می‌باشد. بیش از 90% مردم این کشور پیرو مذهب کاتولیک و بقیه عمدتاً مسیحی ارتدوکس هستند. لهستان از نخستین کشورهای اروپای مرکزی است که یک نظام دمکراتیک را جای‌گزین نظام کمونیستی سابق خود نموده است. لهستان که نام آن به زبان محلی "پوسکا" می‌باشد تاریخ کهنی دارد. سوم ماه مه سال 1791 م سال‌روز تصویب قانون اساسی در لهستان به نام روز ملی لهستان نام‌گذاری شده است. کشور لهستان از نظر اقتصادی از جمله کشورهای پیشرفته و بالنسبه ثروت‌مند اروپای مرکزی است.
روز جهانی مطبوعات
مکتوبات و نوشته‌هایی که چاپ و انتشار می‌یابند و برای مطالعه در دسترس عموم مردم قرار می‌گیرند اعم از کتاب، مجله، ماهنامه و... را مطبوعات می‌نامند. اما در عرف عام، مطبوعات بیشتر به روزنامه‌ها و مجله‌هایی اطلاق می‌شود که اخبار روز و جدید در آن به چاپ رسیده باشد.
مرگ "ادگار هُووِر" رئیس سازمان پلیس مخفی امریکا (1972 م)
ادگار هوور، رئیس پیشین پلیس مخفی اف.بی.آی یا اداره آگاهی امریکا و معمار اصلی این سازمان، در اول ژانویه 1895 م به دنیا آمد و پس از اتمام تحصیلات خود، وارد اداره آگاهی امریکا شد. وی به سرعت مدارج ترقی را دراین سازمان طی کرد، به طوری که در 26 سالگی فرد شماره دو اف.بی.آی بود و در 29 سالگی به ریاست اف.بی.آی منصوب شد. هوور در زمان ریاست هشت رئیس جمهور امریکا در رأس بزرگترین سازمان پلیس مخفی جهان قرار داشت. او در حدود نیم قرن از عمرش را در مقام ریاست این سازمان صرف مبارزه با کمونیسم وگروه‌های چپ‌گرا کرد. هرچند اف.بی.آی در سال 1908 م تأسیس شده بود اما عملا قدرت و اقتدار خود را از زمان ریاست ادگارهوور براین سازمان به دست آورد. هوور از اف.بی.آی، یک سازمان هراس‌انگیز و مجهز، با پیچیده‌ترین وسایل الکتریکی نظارت و جاسوسی در امریکا به وجود آورد. او برای یک‌صد میلیون نفر از جمعیت امریکا پرونده‌های مکتوب شامل تمام خصوصیات تشکیل داد و آنها را آرشیو کرده بود. ادگار هوور سرانجام در سوم ماه مه 1972 م در 77 سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
