به گزارش حوزه پارلمانی باشگاه خبرنگاران، به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ، دفتر مطالعات سیاسی این مرکز اعلام کرد: برای قضاوت نهایی راجع به میزان مشارکت بانوان در ادوار مختلف مجلس باید هم کمیت و هم کیفیت عملکرد نمایندگان زن مجلس مورد توجه قرار گیرد. مهمترین ملاحظات و نتایج حاصل از بررسی حضور زنان از دوره اول تا نهم مجلس شورای اسلامی عبارتند از:

1- بررسی پارلمان‌های مختلف بیانگر پررنگ بودن تحرکات فراکسیون‌های امور زنان یا شکل‌گیری کمیسیون‌های امور زنان در ساختار پارلمانی آنهاست. به همین دلیل حضور متناسب نمایندگان زن در مجلس و چینش مناسب آنان در گروه های دوستی یا هیئت های پارلمانی، ظرفیت دیپلماسی پارلمانی جمهوری اسلامی در تعامل با اتحادیه‌های بین‌المجالسی یا هیئت‌های پارلمانی سایر کشورها را افزایش می‌دهد.

محورهای مطالعاتی مراکز پژوهشی پارلمان سایر کشورها نیز نشان می‌دهد بخشی از فعالیت خود را به سمت شناسایی موانع و ارائه راهکارهای مناسب برای ایفای نقش بیشتر بانوان نماینده متمرکز کرده‌اند. برای مثال یکی از محورهای چهارمین سمینار بین المللی مراکز پژوهشی پارلمانی در سئول ، سازوکارهای تقویت مشارکت زنان در حوزه نمایندگی بوده است.

نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی باتوجه به تعلقات آنان به ارزش‌های انقلاب و برخورداری از تجربه و سوابق تحصیلی مناسب به ویژه در دوره اخیر مجلس، این امکان را دارند که نماینده موفق و مطلوبی برای جمهوری اسلامی ایران در نشست‌ها و همایش‌های بین‌المللی باشند. از طرفی حضور موثر بانوان نماینده در مجامع بین‌المللی پارلمانی بخشی از تبلیغات روانی مخالفان نظام برای تداعی نقض حقوق زنان را با چالش جدی مواجه می‌کند.

2- توصیه می‌شود زمینه‌های لازم برای حضور بیشتر زنان در رقابت‌های انتخاباتی مجلس فراهم آید. زیرا از دوره اول تا نهم مجلس، در بهترین حالت تعداد زنان نماینده از 14 نفر افزایش نیافته که در مجلس پنجم بوده است و 5 درصد کل نمایندگان مجلس شورای اسلامی را شامل می‌شود. این در حالی است حضور درصد معقولی از بانوان در مجلس شورای اسلامی می‌تواند در شناسایی بهتر آسیب‌های اجتماعی و خلاهای تقنینی مرتبط با زنان و خانواده موثر باشد.
 
3- فعالیت بیشتر احزاب و جریان‌های سیاسی برای افزایش حضور بانوان در رقابت‌های انتخاباتی مجلس می‌تواند گامی موثر برای افزایش حضور بانوان در مجلس شورای اسلامی باشد. بخش قابل توجهی از نمایندگان کلانشهر تهران به دلیل قرار گرفتن در فهرست‌های انتخاباتی احزاب و جریان‌های سیاسی شناخته شده موفق شده‌اند به مجلس شورای اسلامی راه یابند.
 
در همین راستا احزاب باید در ارائه فهرست‌های انتخاباتی به دو عامل تناسب و توزیع متوازن توجه کنند. از مجلس اول تا مجلس چهارم، تمامی نمایندگان زن از کلانشهر تهران بوده‌اند. برنامه‌ریزی مناسب احزاب و تشکل‌های سیاسی برای حضور بانوان در سایر شهرهای بزرگ به صورت غیرمستقیم آمار مشارکت مردمی در انتخابات مجلس را نیز بالا می‌برد.
 
4- افزایش نمایندگان زن مجلس به صورت مستقیم، اثرگذاری آنان بر روندهای تقنینی و نظارت پارلمانی را نیز افزایش می‌دهد. برای مثال آنان می‌توانند سهم بیشتری را در کمیسیون‌ها یا گروه‌های دوستی پارلمانی داشته باشند.

5- یکی از دلایل پایین بودن تعداد نمایندگان زن این است که سابقه تصدی پست های اجرایی توسط کاندیداهای زن پایین بوده است . به همین دلیل حوزه های انتخابیه به ویژه شهرهای بزرگ شناخت کافی از پیشینه و عملکرد نامزدهای زن مجلس ندارند.

6- از دلایل دیگر پایین بودن تعداد زنان نماینده آن است که تعداد داوطلبان زن برای حضور در رقابت های انتخاباتی مجلس پایین بوده است. این امر باعث می شود نامزدهای زن مجلس، سلائق کمتری از رای دهندگان را پوشش دهند. برای مثال بیشترین حضور زنان در رقابت های انتخاباتی مجلس شورای اسلامی، متعلق به مجلس هفتم بوده است که در آن 827 کاندیدای زن مشارکت کردند و کمترین حضور کاندیداهای زن در مجلس دوم با 32 نفر بوده است.

7- تعداد نمایندگان زن از متغیرهایی است که بر میزان فعالیت آنان در صحن علنی مجلس یا حضور پررنگ تر در کمیسیون های تخصصی تاثیر می گذارد. در نتیجه بخشی از عملکرد کیفی بانوان نماینده متاثر از تعداد کرسی هایی است که در مجلس شورای اسلامی به دست می آورند.

8- یک علت دیگر برای پایین بودن آرای زنان به ویژه در شهرهای کوچک و غیرپایتخت می‌تواند به نگاه و انتظارات مردم از نماینده به عنوان کارگزار حوزه انتخابیه در جذب امکانات مختلف دولتی برای آن شهر از طریق رایزنی با دستگاه های اجرایی مرتبط باشد که این امر را وظیفه ای مردانه می دانند، در حالی که اگر وظیفه اصلی نماینده که همان تقنین و نظارت است مد نظر رای دهندگان قرار گیرد (که نیاز به فرهنگ سازی دارد)، دیگر تمایز جنسیتی در تصمیم آنها و انتخاب نمایندگان نقش نخواهد داشت یا به حداقل خواهد رسید.


انتهای پیام/