هر چند عربستان، امارات و بحرین درباره فراخواندن سفرای خود از قطر توافق کردند ولی اعتقاد غالب اینست که امارات و بحرین با فشار عربستان سفرای خود را از دوحه فراخواندند زیرا عربستان می خواهد قطر را که گاه با سیاست های شورای همکاری خلیج فارس همراه نیست، رام کند و در مسیر سیاست های این نهاد منطقه ای که تحت امر ریاض است، سوق دهد.

نزاع قدرت

عربستان ، امارات و بحرین در بیانیه خود علل اصلی فراخواندن سفرای خود را تشریح نکردند ولی با بحث و بررسی می توان فهمید که عربستان می خواهد قطر را از ایفای نقش خود در منطقه و رفتارهای مخالف سیاست های مشخص ریاض منع کند.

ولید عربید استاد روابط بین الملل دانشگاه لبنان در این ارتباط گفت: عربستان و قطر برای ایفای نقش مؤثر در منطقه و افزایش نفوذ خود با یکدیگر رقابت می کنند ولی قطر پس از تغییر امیر این کشور، رفتار خود را اندکی تغییر داده است.

عربید افزود: مشکل اینجاست که قطر می خواهد خود را از تبعیت عربستان خارج کند ولی عربستان می خواهد مانع بلندپروازی و نقش آفرینی قطر در منطقه و جهان شود و باید دانست که برگه های برنده عربستان بسیار بیشتر از برگه های برنده قطر است.

احمد موصلی استاد علوم سیاسی و تحقیقات اسلامی دانشگاه آمریکایی لبنان نیز گفت: قطر به علت عدم تبعیت از سیاست های شورای همکاری خلیج فارس مجازات می شود و عربستان معتقد است که قطر قادر به اجرای برخی برنامه هایی که ریاض قادر به اجرای آن نیست، می باشد لذا درپی کنترل قطر است.

موصلی افزود: عربستان می خواهد حرف اول و آخر را در شورای همکاری خلیج فارس بزند ولی قطر این امر را برنمی تابد.

روابط با گروه اخوان المسلمین و ایران

ولید عربید درباره اختلافات عربستان و قطر درباره اخوان المسلمین نیز گفت: اصلی ترین اختلاف عربستان و قطر درباره اخوان المسلمین است زیرا قطر از اخوان المسلمین حمایت می کند ولی عربستان و امارات مخالف سیاست های اخوان المسلمین هستند.

عربید افزود: مساله دیگر اینکه قطر درپی حفظ روابط خوب خود با جمهوری اسلامی ایران است ولی عربستان، ایران را خطر بزرگی برای امنیت کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس می داند.

احمد موصلی نیز در این خصوص گفت: سیاست های خارجی قطر باعث بروز تنش بین دوحه و ریاض شده است و مسائل اخوان المسلمین و رابطه با ایران اصلی ترین اختلافات قطر و عربستان هستند. عربستان و قطر درباره مسائل مصر، ترکیه و گروه های اسلامگرای فعال در منطقه نیز اختلاف نظر دارند.

برپایه این گزارش، نهایتاً باید گفت که عربستان می خواهد این پیام روشن را به قطر بدهد که عربستان تنها تعیین کننده سیاست های خارجی منطقه باید باشد.