امروز در تاریخ؛
از تأسیس "بنیاد شهید انقلاب اسلامی" تا درگذشت شاعر «ای ایران ای مرز پر گهر»
تأسیس "بنیاد شهید انقلاب اسلامی"، درگذشت حسین گُلْ گلاب شاعر «ای ایران ای مرز پر گهر»، کشف "پلوتون" دورترین سیاره منظومه شمسی، تولد کاشف اکسیژن و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 22 اسفند 1392 خورشیدی برابر با 12 جمادی الاول 1435 هجری و 13 مارس 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
تأسیس "بنیاد شهید انقلاب اسلامی" به فرمان امام خمینی (1358 ش)
هدف از تشکیل نهاد انقلابی بنیاد شهید، رسیدگی و صیانت از خانواده‌های شهدای گرانقدر انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی است. البته این مسأله در تاریخ معاصر ایران، سابقه دارد. زیرا پس از قیام 15 خرداد 1342، گروهی از روحانیان مبارز و افراد نیکوکار به دستور حضرت امام، در جهت رسیدگی به خانواده‌های معظم شهدا عمل می‌کردند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فرمان امام خمینی (ره) برای رسیدگی به مسائل رفاهی، مادی، معنوی و فرهنگی خانواده معظم شهیدان، این بنیاد تشکیل یافت که با آغاز جنگ تحمیلی و بیشتر شدن تعداد شهدا، وظیفه و تکلیف بنیاد شهید سنگین‌تر شد.
ارتحال فقیه و عالم دینی، آیت اللَّه "میرزا هدایت اللَّه وحید گلپایگانی" (1352 ش)
آیت‌اللَّه میرزا هدایت اللَّه فرزند ملامحمد جواد وحید گلپایگانی در سال 1269 ش در قریه گوگد گلپایگان به دنیا آمد. آیت‌اللَّه وحید گلپایگانی همزمان با ورود آیت‌اللَّه حائری یزدی به قم و تاسیس حوزه علمیه، به همراه استاد راهی این شهر شد و به مدت ده سال دیگر، از مباحث فقه و اصول ایشان بهره‌مند گردید. او به هنگام تبعید جمعی از علمای نجف به ایران نیز، مقداری از دروس خارج را نزد آیت‌اللَّه سیدابوالحسن اصفهانی آموخت. پس از درگذشت پدر، آیت‌اللَّه وحید گلپایگانی به امر و تشویق آیت‌اللَّه حائری راهی گلپایگان شد و پس از تاسیس حوزه علمیه گلپایگان، خود به تدریس در آنجا همت گماشت. ایشان پس از سالیانی، همزمان با ورود آیت‌اللَّه بروجردی، به قم در سال 1323 ش، رهسپار آنجا شد و در حلقه درس ایشان حاضر گشت. آنگاه به تهران رفت و تا پایان عمر به مدت نزدیک به سی سال به انجام وظایف دینی و تدریس در مدرسه عالی سپهسالار پرداخت. آیت‌اللَّه وحید بهبهانی سرانجام در بیست و دوم اسفند 1352 ش برابر با هفدهم صفر 1394 ق در تهران درگذشت و در قبرستان شیخان در قم مدفون گردید.
نامه ای تهدید آمیز از سوی عده ای ناشناس از طریق پست برای شهردار بخش آستانه اشرفیه ـ استان گیلان ـ ارسال شد. (1356 ش)
در این نامه از شهردار خواسته شده بود تا نسبت به جمع آوری پرچم هایی که به مناسبت سالگرد زادروز رضاخان نصب گردیده، اقدام نماید.
درگذشت "ابن عبدالسلام" فقیه، قاضی و خطیب مسلمان در قاهره (660 ق)
عزّالدین ابومحمد عبدالعزیز بن عبدالسلام معروف به شیخُ الاسلام و سلطانُ العلماء، از بزرگان علمای شافعی درقرن هفتم هجری است. فقه را از ابن عساکر و اصول را از سیف الدین آمِدی و... فرا گرفت و در اندک زمانی از علمای برجسته‌ی عصر خود شد. ابن عبدالسلام، بسیاری از سال‌های عمر خود را در دوران پرآشوب درگیری‌های داخلی ایّوبیان با یکدیگر و نیز رویارویی آنان با سپاهیان صلیبی سپری کرد. در چنین شرایطی، مداخله‌ی او در امور سیاسی و ترغیب زمامداران به ایستادگی در مقابل سپاهیان روم، موجب شهرت او گردید. ابن عبدالسلام در دمشق به تدریس اشتغال داشت. وی چندی بعد در مصر به کار قضاوت مشغول شد و تدریس را در آنجا نیز ادامه داد. ابن عبدالسلام بیش از بیست سال، مقام تدریس، فتوا، امامت و خطابتِ قاهره را برعهده داشت. در نشر علم و انجام وظایف امر به معروف و نهی از منکر اهتمام تمام به کار می‌برد و نفوذ زیادی داشت. الفَتاوی، الاشارَةُ الی الایجاز و... از جمله آثار اوست.
درگذشت "ابن طولون" فقیه، ادیب و مورخ دمشقی (953 ق)
ابن طولون دمشقی در سال 880 قمری در دمشق به دنیا آمد و در سراسر عمرش، بی‌وقفه به تحقیق، تدریس و تألیف پرداخت. وی در پایان تحصیلاتِ متداولِ عصر خویش به آموختن علم حدیث روی آورد. ابن طولون از معدود رجال اسلامی است که زندگی نامه‌ی خویش را به رشته‌ی تحریر درآورده است. او در کنار اشتغالات علمی، مدتی به کارهای اداری نیز پرداخت و از این راه، مدتی به قناعت روزگار می‌گذرانید. نوع کارهایی را که ابن طولون می‌پذیرفت، اموری بود که با کارهای علمی سنخیّت داشته است. وی در سال‌های پایانی عمر بیمار شد و به سبب دردمندی، نتوانست پیشنهاد منصب اِفتاءِ مذهبِ حنفی را که چند سِمتِ علمی و اداری دیگر نیز به همراه داشت، بپذیرد. شمار آثار این فقیه و ادیبِ دمشقی در تاریخ اسلام، کم نظیر و شگفت آور است. وی در زندگی نامه‌ی خویش 728 اثر را به ترتیب حروف الفبا بر شمرده است و به سبب تسلط بر بسیاری از علوم زمان در زمینه‌های تفسیر، علوم قرآنی، حدیث، فقه، رجال، نحو، طب و عرفان و... تالیفاتی دارد. التَّمَتُّع بالاَقران، الدُّرَرُ الفاخِرَه و السَّفینةُ الطولونیّه، از جمله آثار ابن‌طولونِ دمشقی است.
درگذشت "استاد حسین گُلْ گلاب" نویسنده، مترجم و موسیقی‌دان معاصر (1363 ش)
حسین گل گلاب فرزند میرزا مهدی خان مصور الملک، نقاش و عکاس دوره قاجار، در سال 1274 ش در تهران به دنیا آمد. وی از سال 1298 تا 1307 ش تدریس علوم طبیعی در مدرسه دارالفنون را عهده‌دار شد و دوازده جلد کتاب در رشته علوم طبیعی تألیف نمود. گل گلاب بعدها به معاونت دانشکده علوم و ادبیات منصوب گردید و به دریافت درجه دکترا در رشته علوم نائل شد. وی از 1314 به هنگام تشکیل فرهنگستان ادب فارسی به سبب تخصص در معادل‌یابی در رشته‌های علمی به عضویت پیوسته این مؤسسه برگزیده شد و در 1315 به سردبیری فرهنگستان رسید.
تولد "میرزا محمدتقی مامقانی تبریزی" عالم و ادیب معروف به "حجت الاسلام" (1247 ق)
میرزامحمد تقی بن ملامحمد مامقانی مشهور به حجت الاسلام از علما و دانشمندان اوایل قرن چهاردهم هجری در آذربایجان است. در 22 سالگی برای تکمیل تحصیلات خود به نجف اشرف رفت و سپس به تبریز بازگشت. وی شاگردانی تربیت کرد و کتاب‌هایی نگاشت. آتشکده، الفیّه، مَفاتیحُ الغَیب و... از جمله آثار اوست. حجت الاسلام تبریزی در نجف اشرف مدفون است.
تولد "گابریل دانونْزیوْ" نویسنده شهیر ایتالیایی (1863 م)
گابریل دانونزیو، در سیزدهم مارس 1863 م در ایتالیا به دنیا آمد. تمایل وی بیشتر به جلوه گر ساختن زیبایی است تا توصیف زندگی. زیبایی از دیدگاه دانونزیو عبارت است از زیبایی نفسانی. او را به عمق احساس یا اندیشه راهی نیست. دانونزیو در نمایش‌نامه‌نویسی، هیچ گونه توفیقی نیافته است زیرا نمایش‌نامه‌هایش عملاً فاقد تحرک و بیش از اندازه ذهنی است. دانونزیو در نوشته‌های خود از نظم و نثر، اندیشه‌های ضدمذهبی داشت. از لحاظ شیوه نگارش، دانونزیو به کلمه ارزش زندگی می‌دهد، کلمه شدت و حدّت زندگی را چنان بیان می‌کند که قدرت تخیّل تنها قادر به وصف آن نیست. دانونزیو را می‌توان در شمار نویسندگانی قرار داد که بیش از هر چیز در این فکر بودند که زندگی شخصی و خصوصی خود را به صورت شعر و اثری هنری درآورند و از خود قهرمانی شگفت‌انگیز بسازند. گابریل دانونزیو، سرانجام در بیستم سپتامبر 1938 م در هفتادوپنج سالگی در نهایت شهرت جان سپرد.
کشف "پلوتون" دورترین سیاره منظومه شمسی (1930 م)
قبل از آن که سیاره پلوتون از رصدخانه آریزونا در امریکا توسط کلایْدْ تامبا کشف شود، بعضی از ستاره‌شناسان نیز در سال 1915 م از طریق محاسبات نجومی به وجود سیاره پلوتون و محل آن پی برده بودند. تحقیقات بعدی نشان داد که مطالعات قبلی درست بوده و صحت محاسبات دانشمندان روشن گردید. در نهایت، در 13 مارس 1930 م کشف این سیاره اعلام شد اما تا زمان کشف قمر آن به نام "چارون" اطلاع چندانی از پلوتون در دست نبود. در 22 ژوئن 1978 م این قمر توسط جِیمز کریستین کشف گردید. فاصله پلوتون تا خورشید 5811 میلیون کیلومتر است و یک دور گردش آن به دور خورشید 284 سال برابر با 99700 روز طول می‌کشد. پلوتون یکی از سیارات منظومه شمسی و نهمین سیاره از لحاظ بعد مسافت نسبت به خورشید می‌باشد. حجم آن نسبت به زمین 9% می‌باشد. گرچه به نظر می‌رسد دیگر پلوتون دورترین سیاره منظومه شمسی به حساب نمی‌رود چرا که در 14 سپتامبر 1992 م کشف سیاره جدیدی اعلام شد که ماهیت آن شناخته شده نبود.
کشتار اهالی روستای حسینیه توسط صهیونیست‌های مسلح (1948 م)
در ادامه زمینه‌سازی مزدوران صهیونیستی یهود برای تشکیل رژیم اسرائیل و ایجاد جوّ ارعاب و وحشت در فلسطین، در سیزدهم مارس 1948 م، صهیونیست‌های مسلح وابسته به گروه تروریستی هاگانا به دهکده فلسطینی حسینیه در ناحیه جلیله شمالی حمله کردند. صهیونیست‌ها در این حمله، خانه‌های فلسطینیان را بر سر غیر نظامیان بی‌پناه خراب کردند و شصت تن از اهالی روستای حسینیه را قتل عام نمودند. نظامیان صهیونیست، همچنین در این روز، خانه‌های بخش قَطْمون در بیت المقدس را نیز منفجر کردند و تعدادی از فلسطینی‌ها را به خاک و خون کشیدند. کشتار مردم فلسطین توسط گروه‌های تروریستی صهیونیستی به این دلیل اوج گرفت که صهیونیست‌ها قصد داشتند، پس از خروج نیروهای انگلیس از فلسطین، موجودیت غیرقانونی رژیم اشغال‌گر قدس را اعلام کنند، همان‌گونه که این اقدام، دوماه پس از قتل‌عام فلسطینی‌ها در روستای حسینیه انجام شد.
مرگ "فرانسیسکو گویا" نقاش معروف اسپانیایی (1828 م)
فرانسیسکو خوزه دو گویا لوسین تِس در 30 مارس سال 1746 م در اسپانیا به دنیا آمد. فرانسیسکو با آنکه فوق‌العاده صریح و واقع‌گر بود، طبعی رقیق و حساس داشت و حضور این حساسیت در آثار او، در آثار هیچ یک از نقاشان قبلی وجود نداشته است. گویا، تأثیری عظیم بر نقاشی فرانسه گذاشت به طوری که او را بزرگ‌ترین نقاش قرن هجدهم و پیشرو نقاشان قرن نوزدهم به شمار آورده‌اند. همچنین گویا را آخرین استاد متقدّم و اولین استاد مدرن نامیده‌اند. ارزش گویا در بین نقاشان تاریخ ازاین نظر است که برخلاف سایرنقاشان که هر کدام یک یا چند اثرجالب توجه در بین آثارخود داشته‌اند، گویا شاید از نقاشان انگشت شماری است که سبک قدیم و جدید نقاشی را خوب می‌دانست. تابلوهای از دوست او، هوس‌ها، معجزه سن آنتوان و تیرباران، از جمله مشهورترین آثار اوست. آثار گویا در بسیاری از گالری‌های اروپایی و امریکایی و موزه‌های جهان به نمایش گذاشته شده است. فرانسیسکو گویا تا پایان مرگ دست از کار نکشید تا این‌که سرانجام در 13 مارس 1828 م در 82 سالگی درگذشت.
تولد "جورج سفریس" نویسنده و شاعر یونانی (1900 م)
جورج سفریس، نویسنده و شاعر یونانی که نام اصلیش، گیورگس استیلْیانوس سفریادس است، در 13 مارس 1900 م در خانواده‌ای مرفه در یونان به دنیا آمد. نخستین مقاله سِفریس، تلاش وی برای ارائه اندیشه‌ای متمرکز بود که بر اساس فرهنگ یونانی و سنّت غربی در عام‌ترین معنای آن گسترش یافته است. این اندیشه در مجموعه شعر وی از جمله مخزن و اساطیر جلوه نموده است. در این آثار، مضامینی هم‌چون دوری از وطن و جستجوی سرسختانه خویشتن با الهام از تاریخ قدیم و جدید یونان و اساطیر و نمادهای آن، به صورت برجسته‌ای نمایان شده است. همچنین کتاب تتبعات او شامل هر چیزی است که امکان آفریدنش را داشته است. این کتاب حول محورهای اخلاقی نظم یافته و به هِلِنیسم، که شادی دنیوی و آزادی و عشق به زندگی از دیدگاه یونانیان است، مربوط می‌شود. سفریس در آثار خود همواره سنت عامیانه و عالمانه را به طوری موازی بررسی کرده است. وی در سال 1963 م برنده جایزه نوبل در ادبیات گردید و سرانجام در سال 1971 م در سن 71 سالگی درگذشت.
تولد "ژوزف پریستْلی" دانشمند انگلیسی و کاشف اکسیژن (1733 م)
ژوزف پریستلی در سال 1733 متولد شد. پدرش که تاجر ماهوت بود او را نزد مردی روحانی گذاشت تا استاد او را زبان عبری و علوم الهی بیاموزد. بعدها بر اثر اختلاف با روحانیون از کلیسای پروتستان رانده شد و به مطاله‌ی علم شیمی پرداخت. پریستلی پس از مطالعات فراوان ازت را کشف کرد و موفق به دریافت مدال "کوپلن" گشت.
برخی دیگر از رخدادهای امروز
1848: انقلابات این سال اروپا که اتریش را هم در برگرفته بود در این روز «مترنیخ» صدر اعظم این کشور را مجبور به کناره گیری کرد. او پس از تسلیم استعفاءنامه اش گفت که امپراتوری اتریش هم به دنبال او خواهد رفت. تاریخ نشان داد که چنین شد.
1921: مغولستان خارجی (قسمت شمالی مغولستان) از چین جدا شد و به نام جمهوری مغولستان اعلام استقلال کرد.
1954: ژنرال جیاپ دستور حمله و محاصره دژ «دین بین فو» را صادر کرد که به شکست فرانسه و خروج این کشور از هندوچین منجر شد.
1963: دو جت نظامی شوروی برای سنجش میزان آمادگی دفاعی آمریکا برفراز قلمرو این دولت در آلاسکا پرواز اکتشافی انجام دادند و سالم به پایگاه خود بازگشتند.
1955: پلیس ترکیه در استانبول به سوی علویان (شیعیان) تیراندازی و باعث مرگ 16 تن از آنان شد.
1999: به رغم مخالفت روسیه، سه کشور عضو سابق پیمان ورشو ــ لهستان، چک و مجارستان ــ به عضویت ناتو (پیمان نظامی غرب) پذیرفته شدند.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
