به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگارن به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز اعلام کرد: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهند که در اغلب کشورها و مناطق معدن خیز جهان، تامین اطلاعات پایه زمین شناسی در راستای اکتشافات معدنی بر عهده دولت‌هاست.

دولت‌ها در این کشورها که مهمترین نهاد حاکمیتی، محسوب می‌شوند به سرمایه‌گذاری و صرف بودجه در امر تهیه اطلاعات پایه‌ای، به عنوان یک سرمایه گذاری زیرساختی و نرم افزاری نگاه می‌کنند و معتقدند که موفقیت بخش خصوصی در سایر مراحل و فرآیندهای اکتشافی، منوط به تامین این زیرساختارهاست. بنابراین سیاستگذاران حوزه صنعت و معدن کشور نیز باید نگاه هزینه‌ای به فعالیت‌های پایه ای در امر اکتشافات را کنار گذاشته و با نگاه سرمایه‌ای به این امر، فعالان بخش خصوصی در این زمینه را یاری رسانند.

مقایسه حجم سرمایه گذاری در ایران طی سال های 1380-1390 نشان می دهد که در بهترین حالت، کل سرمایه گذاری صورت گرفته 1023 میلیارد ریال بوده که به احتساب نرخ تسعیر 1226 ریال، حدود 834 میلیون دلار تخمین زده می‌شود و در مقایسه با دیگر کشورهای جهان حتی به 1/0 آنها نیز نمی‌رسد . واکاوی عدم سرمایه گذاری در امر اکتشاف چه از طرف دولت و چه از طرف بخش خصوصی می‌تواند علت اصلی «در حاشیه بودن بخش معدن» را نمایان کند.

می‌دانیم امر اکتشاف در جهان توسط شرکت های بزرگ مقیاس و شرکت‌های کوچک مقیاس صورت می‌گیرد که غالبا در کشورهایی همانند کانادا یا استرالیا به وجود آمده اند. به عبارت دیگر بازار اکتشاف در جهان یک بازار به معنی واقعی همگن از طرف عرضه محسوب شده و ورود و حضور در این بازار مستلزم پذیرش همه بازیگران آن است. این مطلب، نکته‌ای است که در ایران با توجه به آمار و اطلاعات موجود هیچ گاه مورد توجه قرار نگرفته است.

آمار سرمایه گذاری صورت گرفته در بخش اکتشاف مواد معدنی ایران نشان می‌دهد که کل بخش خصوصی موجود در ایران حتی در مقیاس شرکت‌های کوچک مقیاس جهان نیز نتوانسته در این بخش سرمایه گذاری کند در بخش استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی (حضور شرکت های بزرگ و کوچک) نیز ایران با توجه به نبود سرمایه گذاری بموقع دولت در امر زیرساختارهای اطلاعاتی، تاکنون از توفیق چندانی برخوردار نبوده است. در داخل کشور هم شرکت‌های بزرگ اکتشافی به معنی واقعی در مقیاس‌های جهانی هیچ گاه تشکیل نشده‌اند و اکثر سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته توسط شرکت بهره برداری انجام شده‌اند. با این مقیاس‌ها می‌توان نکات زیر را در ارتباط با اکتشاف مواد معدنی در ایران بیان کرد:

- مقیاس سرمایه گذاری و توجه دولت به مقوله تهیه اطلاعات پایه در ایران هیچ تناسبی با کشورهای معدن خیز در جهان ندارد. بنابراین عنایت به سرمایه گذاری توسط دولت در این بخش بسیار ضروری است.

- در ایران برخلاف کشورهای برتر معدن خیز، شرکت های بزرگ و کوچک اکتشافی نه حضور دارند و نه در داخل تشکیل شده اند که در اولین فرصت باید سیاستگذاری مناسب برای ایجاد شرکت های اکتشافی داخلی با قابلیت های جهانی صورت گیرد و زمینه حضور شرکت های بین المللی اکتشافی فراهم شود.

- نحوه دقیق تامین مالی در شرکت های اکتشافی در ایران و نظام بازار برای فعالیت های اکتشافی تعریف نشده است. بنابراین باید اقتصاد اکتشاف به معنای واقعی در ایران تعریف شود.

- فعالیت دولت در مراحل مختلف اکتشافی و نوع حمایت دولت در مراحل مختلف، به طور دقیق تعریف نشده و با توجه به این موضوع در صورت وجود حمایت های ناچیز نیز، سرمایه گذاری در اکتشاف به اهداف مورد نظر نمی رسد . در صورت تمرکز منابع دولت بر تهیه اطلاعات پایه و شناسایی و دوری کردن از فعالیت های اقتصادی در اکتشاف تفصیلی ، فعالیت های دولت در بخش معدن، هدفمند خواهند شد.

انتهای پیام/