به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، عباس عراقچی معاون مذاکره کننده ارشد تیم هستهای کشورمان در گفتگوی ویژه خبری در پاسخ به سوالی درباره چگونگی اجرای توافقنامه ژنو گفت: تمام توافقات و تعهداتی که به اقدام اول در مذاکرات ژنو مربوط میشد به پیش میرود و همه تعهدات چه از طرف ما و چه از طرف مقابل در حال انجام است.
وی افزود: ما قرار بود در ۳۰ دیماه اقداماتی را انجام دهیم که آن را عملی کردیم و اروپاییها نیز تعهدات خود را طبق مذاکرات ژنو انجام دادند و دولت آمریکا نیز تحریمها را برداشت و در یک فوریه مبلغی وارد حساب ایران شد و بقیه کارها نیز طبق برنامه در حال انجام است.
مذاکره کننده ارشد کشورمان درباره توافق نهایی بین ایران و گروه ۱+۵ اظهار داشت: قرار است در تاریخ ۲۸ بهمن مذاکرات بین ایران و ۱+۵ در وین آغاز شد ولی صراحتا باید بگویم این مذاکرات مذاکرات سختی است.
* طبق توافقنامه مذاکرات نباید بیش از یکسال طول بکشد
عراقچی با بیان اینکه طبق توافقنامه ژنو این مذاکرات نباید بیش از یکسال طول بکشد گفت: به طور حتم طرف مقابل اگر اراده کافی را داشته باشد و از زیاده خواهی پرهیز کند، ما میتوانیم به یک راه حل جامع دست پیدا کنیم.
وی افزود: زمان اتمام مذاکرات میان ایران و ۱+۵ قابل پیش بینی نیست، ما باید شروع کنیم تا ببینیم این مذاکرات چگونه پیش میرود.
مذاکره کننده ارشد کشورمان تصریح کرد: جلسه اول دور بعدی مذاکرات میان ایران و ۱+۵ در وین برگزار میشود زیرا قرار ما این است که در کشورهایی که مقر سازمان ملل هستند مذاکرات برگزار شود.
وی اظهار داشت: قرار بود در ابتدا شهر ژنو میزبان ایران و ۱+۵ باشد اما به دلیل مذاکرات سوریه تصمیم گرفتیم که وین میزبان این مذاکرات باشد.
معاون وزیر خارجه در پاسخ به این سوال که آیا احتمال دارد مذاکرات در نیویورک برگزار شود تصریح کرد: از این جهت که نیویورک مقر سازمان ملل است این موضوع قابل امکان بود اما از نظر ما به دلیل شرایط سیاسی آمادگی برقراری مذاکرات در نیویورک وجود نداشت و ما علاقمند بودیم این مذاکرات در ژنو برگزار شود که به دلایل مذاکرات مربوط به سوریه این اتفاق رخ نداد و وین انتخاب شد.
* جنس مذاکرات ایران و آژانس با مذاکرات 1+5 متفاوت است
عراقچی درباره تاثیرات دو دوره مذاکرات میان ایران و آژانس بر مذاکرات با ۱+۵ گفت: این دو موضوع دو مسیر جداگانهای دارد زیرا مذاکرات ما با آژانس با مذاکراتی که ما با ۱+۵ انجام میدهیم متفاوت است.
وی افزود: یکسری مسائلی بین ایران و آژانس انرژی اتمی وجود دارد که ما باید در چارچوب پادمان به آنها پاسخ بدهیم.
وی افزود: همچنین برخی از سوالات از سوی آژانس انرژی اتمی مطرح شده است که در چارچوب پادمان نبوده از این رو جمهوری اسلامی ایران در راستای شفاف سازی تصمیم گرفته است که برای بیان این مسائل با آژانس توافقنامهای را امضاء کند از این رو شاهد بودیم که آمانو به تهران سفر و توافقنامهای را در این باره با ایران امضاء کرد.
عراقچی تصریح کرد: در گام اول بین ایران و آژانس انرژی اتمی ۶ مسئله مطرح شد و دیروز نیز گام دوم را انجام دادیم که ۷ موضوع در آن مشخص شده که انشاءالله در دستور کار ما قرار دارد.
وی با بیان اینکه مسیر میان ایران با آژانس با ۱+۵ متفاوت است تصریح کرد: متاسفانه یکی دوبار تجربه ناموفق میان ایران و آژانس حاصل شده است از این رو باید در مذاکرات با آژانس دقت نظر بیشتری را بکار ببندیم.
معاون وزیر خارجه کشورمان اظهار داشت: یک واقعیتی وجود دارد که شامل این موضوع است که اگر چه مشکلات میان ایران و آژانس فنی است، اما متاسفانه ماهیت سیاسی دارد و حل و فصل آن به یک اراده سیاسی نیازمند است.
وی افزود: به طور حتم مذاکرات میان ایران و ۱+۵ میتواند بر روابط ایران با آژانس انرژی اتمی نیز تاثیرگذار باشد.
عراقچی با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران با موفقیت گام اول توافقات خود با آژانس را برداشته است اظهار داشت: به طور حتم اگر ماهیت سیاسی مشکلات میان ایران و آژانس برطرف شود، دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت.
مذاکره کننده ارشد تیم هستهای ایران درباره اظهارات مطرح شده از سوی نمایندگان آژانس اظهار داشت: این اظهارات فراپادمانی است، اگر در چارچوب پادمان بود که ما موظف به پاسخگویی و اجرا بودیم. علت اینکه میان ایران و آژانس مذاکره میشود به این دلیل است که یک چارچوبی برای آن پیدا کنیم همین است که در پادمان نمیگنجد و چون فراپادمانی است باید یک قاعدهای برای آن تعیین شود و قاعده را هم دقیقا به همین دلیل نگرانی که دارید تعریف میکنید.
* باید ببینیم نگرانی آژانس چه اساسی دارد
وی ادامه داد: اینگونه نیست که هر موضوعی که آژانس مطرح کند و فراتر از پادمان باشد خود را موظف بدانیم که پاسخ دهیم. باید درباره این موضوعات میان ما و آژانس مذاکره شود باید منطق آنها روشن شود باید برای ما روشن شود که نگرانی آژانس چه پایه و اساسی دارد از چه منطقی برخوردار است و آیا یک منشاء واقعی دارد یا خیر و یا بهانهای برای اغراض دیگری نباشد.
عراقچی تصریح کرد: آنها دنبال اغراض دیگری نیستند به همین دلیل است که با آژانس مذاکره میکنیم برای اینکه جلوی نگرانیها را بگیریم نگرانیهایی که دغدغه خود ما نیز هست و مراقبت میکنیم که همکاری ما و آژانس از حد و مرز لازمی که ما تشخیص میدهیم، عبور نکند.
* هدف در توافقنامه ژنو عادی سازی روابط میان ایران و آمریکا نیست
معاون وزیر خارجه کشورمان در رابطه با برداشتها و روایات مقامات آمریکایی از طرح اقدام مشترک میان ایران با ۱+۵ اظهار داشت: گاهی سوءتفاهمهایی برای برخی پیش میآید. هدف در توافقنامه ژنو عادی سازی روابط میان ایران و غرب و ایران با آمریکا نیست. پیمان دوستی نیست. خصومت ایران و آمریکا سر جایش است. توافقنامه ژنو تنها سعی میکند یکی از موضوعات مورد اختلاف میان ایران و غرب را حل کند. این به این معنی نیست که خصومت ما با آمریکا خاتمه پیدا کرده، خیر دشمنیها کماکان سر جایش است.
عراقچی ادامه داد: ما با آمریکا درباره دهها موضوع مختلف همچون مسئله فلسطین، سوریه، حقوق بشر، هژمونی جهانی و... اختلافاتی داریم آمریکا برای ما همان شیطان بزرگ است. ما همچنان به مقابله خود با نظام سلطه ادامه میدهیم. فکر نکنید که بر سر توافق ژنو دو کشور دوست شدند، ما همچنان بر همان ضوابطی که حاکی از عدم زیر سلطه رفتن ما و عدم پذیرش آن و مخالفت با سیاست استکباری آمریکا است، ادامه میدهیم. ما تنها یکی از موضوعات مورد اختلاف و تنشزا را مدیریت میکنیم به نحوی که ایران بتواند به حق خود برسد و برنامه صلح آمیز هستهایش را تثبیت کند و آمریکاییها و ۱+۵ نیز ادعاهای خود مبنی بر نگرانیهایشان از دستیابی ایران به سلاح هستهای را مرتفع کنیم، مانند آنکه در برنامه ما موضوع سلاح هستهای اصلا وجود ندارد هم مبانی فقهی و هم دلایل اسراتژیکی برای آن داریم.
وی تصریح کرد: تنها موردی که ما با آنها در چارچوب مذاکرات همکاری میکنیم اعتمادسازی است برای اینکه این سلاحها نباشد و نخواهد بود، سلاحهایی که بیشتر از خود آنها ما با آن مشکل داریم، بنابراین قرار نیست هیچ رابطه خاصی میان دوطرف به وجود بیاید.
* برخی توقع دارند آمریکا خصومتهای خود را کنار بگذارد
معاون وزیر خارجه ادامه داد: برخی توقع دارند که آمریکا خصومتهای خود را کنار بگذارد حتی اینگونه مطرح میکنند که چرا آمریکا همچنان بر روحیه استکباریاش ادامه میدهد آمریکا همان آمریکاست و دشمنی و خصومت آمریکا همان است که از ۳۵ سال پیش تا به حال شروع شده و در طول تمام این سالها ادامه داشته است و در شکل و قالبهای مختلف خود را نشان داده است.
عراقچی افزود: موضوع دوم اینکه به اعتقاد من بسیاری از مواضعی که آمریکاییها در این مدت گرفتهاند، درست است که ادامه همان خصومتهاست اما نشان دهنده ضعف آنهاست، این اظهارات از موضع ضعف بیان میشود، چرا که آمریکاییها باید به افکار عمومی و کنگره توضیح دهند چرا به ایران امتیاز دادهاند چرا غنی سازی کشورمان را پذیرفتهاند و چرا با برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران آن طور که مطلوبشان است مقابله نکردند.
عراقچی اظهار داشت حتی اوباما و مرکز سابان علام کند اگر زورمان میرسید حتی یک پیچ و مهره از تاسیسات هستهای ایران باقی نمیگذاشتیم این سند افتخار مردم ایران است که اوباما اعتراف میکند ما میخواستیم اما نتوانستیم همانگونه که مقام معظمر هبری بیان میکند اینها تغییر رژیم و خیلی چیزهای دیگری که در آرزوشان است اما نتوانستهاند به دلیل قدرت و تواناییهای ما انجام بدهند.
آنها باید جواب بدهند که چه امتیازاتی دادهاند چرا ۶ قطعنامه شورای امنیت را کنار گذاشتهاند و رضایت دادند که ایران غنی سازیاش را ادامه دهد و حتی تضمین دادهاند که در گام نهایی غنی سازی خواهد بود چرا بر قدرت منطقه ایران افزودهاند؟
مذاکره کننده ارشد تیم هستهای ایران بیان کرد: حتی سوال و جواب شرمن با نمایندگان آمریکا که آنها اعلام کردند شما با توافقنامه ژنو دست ایران را در منطقه بازتر کردید و تحریمها را بر ایران سبکتر کردید نیز خانم شرمن را مجبور میکند تا از موضع ضعف اظهاراتی داشته باشد که البته با گستاخی نیز همراه بود که غیر قابل پذیرش است. باید از ناحیه نقطه ضعف مقامات آمریکایی به این اظهارات نگاه کرد آنها باید برای نمایندگان کنگره آمریکا که به آنها انتقاد میکنند جواب دهند.
* اجازه نمیدهیم کسی برایمان دستورالعمل مذاکرات تعیین کند
عراقچی تصریح کرد: جنبه دیگر این اظهارات را میتوان اینگونه برداشت کرد که در آستانه مذاکرات نهایی در وین آنها به دنبال رجز خوانی هستند البته باید به آقای کری و خانم شرمن و دیگر آمریکاییهایی که چنین مواضعی اتخاذ میکنند گفت که این آزمودههای غلط خود را تکرار نکنند آنها تجربه کردهاند در طول مذاکرات قبلی در ژنو که ما تحت فشار مذاکره نمیکنیم، ما اجازه نمیدهیم کسی برایمان دستورالعمل مذاکرات تعیین کند.
خانم شرمن یادش نرود آمریکا فقط یک عضو ۱+۵ است انقدر بزرگنمایی نکند ما با ۱+۵ مذاکره میکنیم. خانم شرمن و دولت آمریکا حق ندارد دستور مذاکرات برای مجموعه ما تعیین کند. ما قطعا اجازه نمیدهیم که آنها دستور مذاکرات را برایمان تعیین کنند. ما اجازه نمیدهیم که خانم شرمن برای ایران نیاز تعریف کند که ما به چه چیزی نیاز داریم و به چه چیزی نیاز نداریم. درباره تاسیسات هستهای و سایت فردو نه به وی نه به هیچ کس دیگری اجازه نمیدهیم از طرف مردم تصمیم بگیرند این تصمیم خودمان است مربوط به استقلال ما میشود.
معاون وزیر خارجه ادامه داد: آنچه که ما بیش از هر چیز دیگری بر آن مصمم هستیم، صیانت از استقلالمان است که با هیچ چیزی معاوضه نمیشود بدانند مایی که در طول ۱۰ سال گذشته به تحریمهای اقتصادی شدید آنها باجی ندادهایم، هیچ دلیلی ندارد که بخواهیم در مذاکرات باج دهیم این خیلی روشن است، مسلما این اتفاق نخواهد افتاد. ما باید تفاوت قائل شویم تا جایی که آنها از موضع ضعف و انفعالی اظهاراتی بیان میکنند و آنجایی که رجزخوانی میکنند بدانند که این کارکرد نخواهد افتاد و ما در یک محیط بدون فشار مذاکره کرده و اجازه هیچ گونه فشار و تحمیلی نخواهد بود.
عراقچی ادامه داد: موضوع مذاکرات ما با ۱+۵ تنها موضوع هستهای است، به هیچ وجهی وارد موضوع دیگری نخواهیم شد این قبلا روشن بوده و الان روشن بشود برای مذاکرات آینده که تنها محور مذاکرات ما بحث هستهای است.
* مسائل مربوط به موضوعات دفاعی ایران قابل مذاکره نیست
وی درباره اظهارات شرمن مبنی بر برنامه موشکهای بالستیکی ایران گفت: شرمن در پاسخ به پرسش نمایندگان کنگره درباره جلوگیری از برنامه موشکهای بالستیکی ایران میگوید: همه چیز را نمیشود در گام اول توافق کرد او نمیگوید ایران اجازه نداده در گام نخست که به هیچ وجه درباره این موضوعات صحبت کند، بلکه میگوید در گام نهایی آن را مدنظر قرار خواهیم داد. قطعا به وی و هر شخص دیگری در ۱+۵ که چنین تصوری دارد، قاطعانه عرض میکنم موضوعاتی که مربوط به مسائل دفاعی جمهوری اسلامی ایران میشود اصلا قابل مذاکره نیست به هیچ وجه به هیچ کسی اجازه نمیدهیم به موضوعاتی که غیر از موضوعات هستهای به خصوص آنچه که مربوط به بحث دفاعی میشود را وارد مذاکره کند همانطور که در مذاکرات قبلی اجازه ندادیم و حتی میبینیم که خانم شرمن هم تلویحا آن را میگوید. در گام نهایی هم اجازه این را قطعا نخواهیم داد. مسائل دفاعی جمهوری اسلامی ایران قابل مذاکره و سازش نیست و مسلما از خطوط قرمز ما در هر مذاکرهای خواهد بود.
وی ادامه داد: یک واقعیت وجود دارد و آن این است که توافق ژنو بخشی از تحریمها را تعلیق میکند و تحریم جدید اضافه نمیشود، اما بخش دیگری از آن ادامه دارد و در مقابل غنی سازی ما نیز ادامه خواهد داشت. همچنین اگر آنها یک بخشی از تحریمها را که بسیار قابل توجه است تعلیق کردند ما نیز بخش کوچکی از غنی سازی را که مربوط به 20 درصد میشود و نیازهای عملی ما را که بیشتر از آن نیاز نداشتیم تعلیق کردیم.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: آنها مدعی هستند اگر شرکتی تحریمهایی که از نظر توافق نامه ژنو برقرار است را نقض کند، آنها حق دارند آن شرکت را با قرار دادن در فهرست تحریمها مجازات کنند. بنابراین این موضوع را میتوان به نوعی تفسیر کرد که آنها بر خلاف توافق نامه ژنو عمل نکردند، ولی مسلما حرکتشان بر خلاف روحیه تفاهم و همکاری لازم بر اجرای توافق نامه است.
* اقداماتی در پاسخ به حرکت آمریکاییها تعبیه کردیم
مذاکرهی کننده ارشد تیم هستهای کشورمان افزود: در خود توافق نامه صراحتا آمده که اقداماتی که طرفین در شش ماه اول انجام میدهند با حسن نیست و روحیه همکاری صورت خواهد گرفت و مسلما در آستانه شروع دور جدید مذاکرات نمیشود این اقدام را حمل بر حسن نیت توصیف کرد و آنها برای پاسخ گویی به فشارهای داخلی و کنگره دست به چنین اقداماتی میزنند.
وی تاکید کرد: بار قبل که اینها این کار را انجام دادند ما در واکنش به آن اعتراض شدیدی را ارائه کرده و برای چند روز مذاکرات کارشناسی را تا زمانی که آنها اطمینانهای لازم را مبنی بر وضع نکردن تحریمهای جدید دادند، متوقف کردیم. این بار هم اقداماتی تمهید شده در پاسخ به این حرکت آنها تعبیه کردیم.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به مذاکرات هفته آینده و مولفههایی که سبب افزایش قدرت چانه زنی بر سر میز مذاکره خواهد شد گفت: در هر مذاکرهای هر طرف متکی به قدرت خود است و مذاکره کننده مولفهها و قدرتهایی که در پشت سرش وجود را دارد برای تثبیت خواستههایش به زبان مذاکراتی ترجمه میکند و آنچه مسلم است مولفه و قدرت اصلی ما مردم و توانایی خودمان همچنین رهنمودهای مقام معظم رهبری خواهد بود و باید توجه داشت جمهوری اسلامی ایرانی قدرتی است که به هیچ کشور خارجی وابستگی ندارد.
عراقچی خاطرنشان کرد: منشا قدرت ما توکل به قدرت لایزال الهی و در نهایت اتکا به مردم کشورمان است و در همه زمینهها هرکجا که موفق بودیم در زمانی بوده که به مردم و استعدادهای خودمان اعتماد کردیم و آنچه که آمریکا را به موضعی رسانده که اراده و خواست مردم ایران را بپذیرد قدرت و تواناییهای کشورمان است.
* آمریکاییها مدتهاست گزینه نظامی را از روی میز برداشتهاند
وی ادامه داد: هنگامی که اوباما میگوید "اگر زورمان میرسید یک پیچ و مهره در تاسیسات هستهای ایران باقی نمیگذاشتیم" این اظهارات سند افتخار مردم ایران و عظمت آن است و در این اعتراف اوباما خواهیم فهمید که گزینه نظامی خارج از میز قرار دارد و من اعتقاد دارم که گزینه نظامی را آمریکاییها مدتهاست که از روی میز برداشتهاند و میدانند که حریف مردم ایران و تواناییهای دفاعی و نظامی آن نمیشوند و همچنین نظام در دفاع از کشور بسیار مصمم است.
معاون وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: به مدت 10 سال مردم ما در مقابل تمام تهدیدها و تحریمها مقاومت کردند و توانستند اراده خود را غالب کنند. ما در 10 سال گذشته دعوای اصلیمان با غرب بر سر غنی سازی و موضوع ارادهها بود که آنها مخالف غنی سازی بوده و قطع نامه و تحریمها را تصویب کردند و در مقابل ما تاکید داشتیم که غنی سازی حق مسلم ماست و NPT آن را قانونی میداند که در حال حاضر در توافق نامه ژنو اراده مردم و احترام 1+5 به آن را میبینید.
* حضور مردم در 22 بهمن سرمایه بزرگی برای مذاکرات خواهد بود
عراقچی افزود: برای دور بعدی مذاکرات تنها دلگرمی ما حضور و انرژی مداوم مردم خواهد بود که تجلی آن را در عرصههای مختلف میبینیم که یک تجلی بسیار زیبای آن حضور مردم در انتخابات بود که باید توجه داشت 73 درصد مشارکت مردم در انتخابات برای بسیاری از پیشرفته ترین کشورهای جهان یک آرزوست و امیدواریم در راهپیمایی عظیم 22 بهمن امسال شاهد تجلی دیگر از حماسه سازی ملت ایران باشیم که این سرمایه بزرگی در مذاکرات خواهد بود.
کارشناس مذاکره کننده ارشد تیم هستهای کشورمان با اشاره به تجمیع دیپلماتیک بودن با انقلابی بودن اظهارداشت: همه ما قبل از هر چیزی همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند یک انقلابی هستیم. به این معنی که باید به ارزشها و اصول انقلاب که مبارزه با استکبار یکی از این اصول است پایبند باشیم.
عباس عراقچی در پایان خاطر نشان کرد: یک دیپلمات شرح وظایفی دارد و باید آن را در راستای منافع نظام و کشور استفاده کند. من و همکارانم در وزارت امور خارجه کشورمان خود را یک دیپلمات انقلابی میدانیم که این تعبیری بسیار درست است.
انتهای پیام/