وی افزود: اگر نگاهی به تاریخ گذشته در زمینه سفرها و گردش‌های مذهبی داشته باشیم، به گردش‌های مذهبی همچون مراسم مقدس یونانیان باستان در معابد آپولون, سفرهای مصریان برای دیدار از فراعنه, ایرانیان باستان به معبد آناهیتا در کنگاور و نظایر آن برمی‌خوریم که هریک به گونه‌ای، قدمت و رواج این شکل از گردشگری را درمیان ملل مختلف نشان می‌دهند.

قاسمی با بیان اینکه گردشگری و گذران اوقات فراغت پدیده‌ای پیامدی و همزمان جزو جدایی ناپذیر جامعه صنعتی و حلقه‌ای مهم در باز تولید آن است، تصریح کرد: در این میان زیارت و گردشگری مذهبی که ریشه در باورها و اعتقادهای دینی, مذهبی دارد به مفهوم تخصصی خود فراتر از وابستگی به زمان و اوقات فراغت، عامل مهم جغرافیای انسانی در شکل‌گیری مسافرت، ایجاد تمرکز و چشم انداز فرهنگی است.

وی عنوان کرد: در میان گردشگران مذهبی با دو گروه مواجهه هستیم که یکی از انها زائران، کسانی که انگیزه آنان از مسافرت، فقط انجام امور مذهبی است و زمان و مدت اقامت آنها، تابع اوقات فراغت نیست، و گروه دیگر گردشگران مذهبی هستند که با انجام زیارت و شرکت در مراسم مذهبی از مکان‌های دیگر گردشگری نیز دیدن می‌کنند.

قاسمی با اشاره به توسعه گردشگری مذهبی در جهان امروزی گفت: در حال حاظر گردشگری مذهبی، 26 درصد از کل جریان‌های گردشگری جهان را به خود اختصاص داده است.

عضو کمیسیون تلفیق طرح توسعه کمی و کیفی زیارت امام رضا (ع) شکل‌گیری، رشد و توسعه شهرهای مذهبی از جمله مشهد را محصول ارتباط متقابل با محیط دانست و خاطرنشان کرد: می‌توان این گونه نتیجه گرفت که سیر تکوینی و سیمای چشم انداز فرهنگی شهر مشهد با توجه به تعامل و ارتباط متقابل شهر مشهد با مضمون مذهبی و محیط طبیعی آن شکل گرفته است.

قاسمی افزود: مشهد جزو شهرهای مقدس جهان است که در پرتو جهان بینی پدید آمده و سرشت و شکل‌گیری فضایی و زندگی اجتماعی, اقتصادی خود را تحت تاثیر عامل مذهبی, فرهنگی و گردشگری برخاسته از آن شکل داده است.

وی با اشاره به روند تکاملی شهر زیارتی مشهد در طول تاریخ، تصریح کرد: آنچه که در برنامه‌ریزی برای شهر مقدس مشهد باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، ظرفیت خاص این شهر با عنوان زیارت و گردشگری مذهبی است که به واسطه وجود مرقد مطهر امام رضا(ع) در این شهر ایجاد شده و توانایی ایجاد تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قابل توجه و عظیمی را در این شهر دارد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه کلانشهر مشهد نقشی دوگانه دارد, اظهار کرد: از یک سو شهر مشهد یکی از کانون‌های فعال جذب گردشگر و زائر در سطح ملی و فراملی است و در این چارچوب باید دارای امکانات مناسب برای جذب گردشگر و زائر، تأمین خدمات اقامتی مناسب با توجه به نیازهای اقشار اجتماعی مراجعه کننده و نیز تأمین خدمات فراغتی مکمل زیارت برای افزایش رضایت و بهره‌وری آنها باشد.

قاسمی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر نقش این شهر پذیرش مرکزیت مجموعه شهری مشهد است که وظایفی همچون گسترش خدمات جدید و سطح بالا در چارچوب اقتصاد دانش محور و تامین خدمات رفاهی و اجتماعی مناسب و تأمین خدمات برتر سطح مجموعه شهری را به عهده دارد./ش ک