"سی و پنج سال پیش وقتی انقلاب ایرانیان موجب سرنگونی شاه و به گروگان گرفتن دیپلمات های ما (آمریکا) شد، من در کاخ سفید حضور داشتم. بسیاری از آن افرادی که بازداشت و زندانی شدند تا کنون دوستان من هستند.
با داشتن چنین تجربهای، به نظاره نشستن شکلگیری یک سیاست خارجی فاجعهآمیز (برای من) مشکل است. ترکیبی از سیاستورزی داخلی و مداخلات ناصواب در حال به انحراف کشاندن فرصت بزرگ توقف برنامه هستهای ایران است. در بدترین شرایط، این وضعیت میتواند ما را به مسیر سومین جنگ عمده و بزرگ در منطقه خاورمیانه سوق دهد.
نوامبر گذشته بود که پنج عضو دائم شواری امنیت به همراه آلمان - که به 5+1 موسوم شدهاند - موفق به دستیابی به توافقی مقدماتی برای حل کشمکشهای طولانی موجود بر سر برنامه هستهای ایران شدند . (رسیدن به) این توافق،که از دوشنبه آینده اجرایی میشود، از پیش محتمل و ممکن بود.
یک دهه پیش، روحانی مذاکره ارشد (ایران) در موضوع هستهای بود. در آن زمان وی پیشنهادی مبنایی برای حفظ برنامه غنیسازی هستهای ایران در سطح پایین در مقابل به رسمیت شناخته شدن حق ایران برای توسعه انرژی صلحامیز هستهای را ارائه کرد. مذاکرهکنندگان اروپایی همراه با حمایت دولت بوش، این پیشنهاد را رد کردند و اصرار داشتند که هیچ معاملهای بدون توقف تمام و کمال غنیسازی اورانیوم از سوی ایران ممکن نیست.
پس از شکست گفتگوها، ایران تولید و نصب سانتریفیوژها را سرعت بخشید. تا کنون، و طبق گزارش جامعه اطلاعاتی آمریکا، ایران تصمیمی برای ساخت سلاح هستهای اتخاذ نکرده است. با این حال،ایران هماکنون توان فنی برای چگونگی تولید بمب را در اختیار دارد. بهطور خلاصه، ما همچنان در حال تاوان دادن برای قضاوت نادرست درباره ایران و منافعمان در یک دهه پیش هستیم.
توافق منعقده مابین 5+1 و ایران به طور اساسی توسعه برنامه اتمی ایران را متوقف کرده است، در حالی که گفتگوهای دو طرف برای رسیدن به مبنایی برای توافق دائمی در حال جریان است. طی این دوره (ششم ماهه) آمریکا و متحدان توافق کردهاند که تحریم جدیدی مرتبط با برنامه هستهای علیه ایران تحمیل نکرده و بخشی از تحریمهای اعمالی خود بر ایران طی چند سال گذشته را کاهش دهند.
در این شرایط، هماکنون تعدادی از سناتورهای آمریکایی - که اکثرا جمهوریخواه بوده اما تعدادی دموکرات نیز در میانشان است - از لایحهای حمایت میکنند که براساس آن تحریمهای جدید اعمال خواهد شد و آمریکا موظف خواهد شد در صورت حمله یکجانبه اسرائیل به ایران، از تلآویو حمایت و پشتیبانی نظامی کند.
این لایحه ناصواب میتواند مذاکرات را از مسیر خود خارج کرده و پیشرفت را متوقف کند. مذاکره کنندگاه ما نه خواستار این تهدید و تحریمهای اضافی بوده و نه نیازی به آنها دارند. آنها همچنان دست برتر را داشته و تحریمهای جدید مطمئنا از سوی ایران به عنوان نشانه بد عهدی درک خواهد شد.
یک دور جدید از تحریمها همچنین این پیام را به متحدان امریکا ارسال میکند که واشنگتن برای دستیابی به نتاج حاصل از مذاکرات جدیت نداشته و حمایت این متحدان با انتقاد مواجه خواهد شد. علاوه بر آن، اگر تحریمهای بیشتری بعدا نیاز باشد، (در همان زمان) میتوانند به سرعت تصویب و اعمال شوند.
رئیس جمهور اوباما تهدید کرده است که لایحه را وتو خواهد کرد، اما این اقدام ممکن است ناکافی باشد. تصویب قوانین ضد ایرانی در بین کنگره این کشور محبوب بوده و با اقبال روبهرو است و با لابی قدرتمندی که از این اقدامات حمایت میکند، چنین تحریمهایی اغلب با اکثریتی که بر وتوی رئیس جمهوری غلبه میکند، تصویب میشوند.
امروز ما در امیدوارانهترین نقطه طی سه دهه گذشته قرار داریم. موافقتنامه نهایی بایستی همچنان مورد مذاکره قرار گیرد و در این مسیر مطمئنا ناهمواریهایی وجود خواهد داشت.
در مقابل، لایحه سنا موجب این میشود که کنگره آمریکا وارد این مذاکرات شکننده بین المللی شود. این اقدام تنها موجب این میشود که تلاشها برای دستیابی به یک راهحل صلحآمیز با خطر انحراف مواجه شده و ما را در آستانه جنگ دیگری در خاورمیانه سوق خواهد داد.
انتهای پیام/