به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران؛ بانکداری الکترونیک شب گذشته (۱۶دی) با حضور فرهاد نیلی رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی و ناصر حکیمی مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی در برنامه گفتگوی ویژه خبری مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  
 
نیلی در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری مبنی بر اینکه ضروت انجام عملیات اصلاح پولی در اقتصاد کشور چیست گفت: بخشی از پرداخت‌ها به صورت نقدی صورت می‌گیرد که سهم آن رو به کاهش است.  
 
وی با اشاره به اینکه پرداخت‌های نقدی در زندگی مردم بسیار مهم و حائز اهمیت است افزود: در این پرداخت‌ها قِطع اسکناس‌هایی که به بازار ارائه می‌شود بسیار مهم به نظر می‌رسد و در این راستا بزرگ‌ترین قِطع اسکناس حائز اهمیت بیشتری است، چرا که تعداد دفعات پرداخت را مشخص می‌کند.
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به کوچک‌ترین قِطع پرداخت‌ها افزود: کوچک‌ترین قِطع پرداخت‌ها به این دلیل مهم است که کسری معادلات را امکانپذیر می‌کند، بنابراین مردم در پرداخت‌های نقدی خودشان دچار مشکلات عدیده‌ای هستند به دلیل اینکه قطع بزرگ‌ترین اسکناسی که در اختیار دارند مناسب نیست.  
 
نیلی با اشاره به اینکه سکه‌های موجود در بازار هم مناسب به نظر نمی‌رسد، خاطرنشان ساخت: بانک مرکزی درصدد است تا قِطع اسکناس‌ها را آنچه که مورد نظر کار‌شناسان است بتواند به خوبی تعریف کند.  
 
وی با اشاره به اینکه ایران چک در مبادلات مورد استفاده قرار می‌گیرد، گفت: قطع ۵۰۰ هزار ریالی ایران چک، قطعه مناسبی به نظر نمی‌رسد، زیرا این ایران چک‌ها اسکناس به حساب نمی‌آیند و ویژگی اسکناس را ندارند.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه هرسال در هنگام تقدیم لایحه بودجه راجع به این موضوع صحبت می‌شود اظهار داشت: بزرگ‌ترین قطع اسکناس کشور ۱۰ هزار تومان است که بسیار کوچک به نظر می‌رسد، زیرا برای پرداخت‌هایی که صورت می‌گیرد مناسب نیست.  
 
نیلی با اشاره به اینکه نظام سکه نیز دارای مشکلات عدیده‌ای است گفت: بانک مرکزی به دنبال بررسی مشکلات نظام سکه است، به طوری که قطع‌های مناسبی را پیشنهاد داده، منتهی خارج از بانک مرکزی باید تائیدیه‌هایی برای آن گرفته شود.  
 
* مهار تورم نیازمند تغییر قطع پول توسط بانک مرکزی است

وی افزود: امیدواریم بانک مرکزی نظام تعیین قطع اسکناس را به حوزه این بانک بیاورد تا بانک مرکزی براساس نیازهای کشور بتواند اقدام به تعیین کند.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به تورم بالای موجود در کشور گفت: به دلیل تورم موجود نیازمند تغییر قطع اسکناس در کشور هستیم، بنابراین امیدواریم بانک مرکزی نسبت به قطع اسکناس و سکه خودش تصمیم بگیرد.

نیلی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص نظام نوسازی بانکی افزود: اتفاقات خوبی در نظام بانکی کشور در حال وقوع است و آن این است که بانکداری الکترونیک یکی از مصادیق بارز نوسازی نظام بانکی به حساب می‌آید.  
 
وی با اشاره به اینکه باید نوسازی نظام بانکی افتاق بیفتد افزود: نوسازی نظام بانکی از طریق استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات صورت می‌گیرد.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه نظام بانکی کشور دارای چندین دهه سابقه است خاطرنشان ساخت: بسیاری از آنچه که امروزه در نظام‌های بانکی انجام می‌شود خواسته و ناخواسته میراث دهه‌ها تجربه عملیات بانکی در کشور است.  
 
نیلی با بیان اینکه تجربه بالقوه مثبت است افزود: اگر تجربه به عنوان مقاومت در مقابل تحول خود را جلوه کند، باعث واگرایی و عقب افتادگی و همچنین مقاومت می‌شود.  
 
وی با بیان اینکه نظام بانکی باید پذیرای فناوری باشد، اظهار داشت: نظام بانکی باید اجازه دهد فناوری در تار و پودش بیاید و همه نظام را بازتعریف کند.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه باید روش‌های جدید را امتحان کرد تا بتوانیم روش‌های مناسبی را در اختیار بگیریم گفت: نظام بانکی از لحاظ نیروی انسانی، ساختار سازمانی و روش‌های انجام کار مستلزم بازنگری است.  
 
* بانک مرکزی با فرصتی که دولت یازدهم داده در صدد بازتعریف است

نیلی با اشاره به اینکه این بازنگری قرار است از طریق بانک مرکزی انجام شود خاطرنشان ساخت: بانک مرکزی درصدد بازتعریف است و می‌خواهد از فرصتی که دولت یازدهم داده است، بهره برداری کند.  
 
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی باید فردای خود را تعریف کند که دارای چه ویژگی‌هایی است اضافه کرد: نقطه شروع تعریف بانک مرکزی این است که حوزه‌های پاسخگویی خود را مشخص کند. 
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک مرکزی لازم نیست که در مقابل همه چیز پاسخگو باشد اظهار داشت: بانک مرکزی باید در قبال ۴ هدف بزرگ پاسخگو باشد.  
 
نیلی با بیان اینکه قانون نافذ است افزود: قانون نظام بانکی در سال ۱۳۵۱ نوشته شده است، به گونه‌ای که از سال ۵۱ تا سال ۹۲ چندین دهه گذشته و باید بانک مرکزی مورد بازنگری قرار گیرد.  
 
* قانون بازنگری بانک مرکزی آماده تقدیم به مجلس است
 
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی در کل دنیا چندین بار بازتعریف شده است گفت: بانک مرکزی هم نیازمند خانه تکانی اساسی است بنابراین قانون بازنگری آماده تقدیم به مجلس است، قانونی که ماموریت‌های بانک مرکزی را به خوبی مورد تعریف قرار داد.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک مرکزی در قبال هرچیزی که به قیمت‌ها لطمه نزند پاسخگو است افزود: نگاه به آینده از سوی بانک مرکزی نیازمند لوازم و اسباب مورد نیاز است، به طوری که بانک مرکزی باید خبر از آینده مشروط بدهد و خود را متعهد کند.  
 
نیلی با بیان اینکه بانک مرکزی گزاره‌های مشروطی از جنس سیاستگذاری را اعلام کرده، خاطرنشان ساخت: در مورد گذشته صحبت کردن برای بانک مرکزی کمک ساز نخواهد بود، پس باید در اینده خود را متعهد به کاری کرد و باید ادعا کرد که در آن حوزه‌ها می‌توانیم پاسخگو باشیم.  
 
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی اقدام به انجام مطالعاتی کرده است، گفت: خوشبختانه امروزه نتایج این مطالعات حاصل شده است.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک مرکزی می‌خواهد در خصوص دهه ۹۰ صحبت و خود را بازتعریف کند، اضافه کرد: بانک مرکزی قدم اول را برداشت است، به گونه‌ای که این بانک رابطه خود را با ذی نفعانی که در بازار هستند، به خوبی مشخص کرده است که چگونه می‌خواهد گفتمان کند. 

نیلی با اشاره به اینکه در قدم بعدی باید بانک‌ها خود را بازتعریف کنند ادامه داد: لزوما بانکهای قدیمی‌تر از این مزیت برخوردار نیستند، زیرا چابکی بانکهای جدید‌تر با تجربه بانک‌های قدیمی‌تر تلفیق خواهد شد و موجود جدیدی خلق می‌شود تا بتواند بازیگر نظام بانکی در دهه ۹۰ شود.  
 
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چه زمانی دسترسی مردم به تسهیلات خرد بانکی آسان‌تر می‌شود گفت: در نظام سنتی زمانی افراد همدیگر را می‌شناختند، به طوری که چوب خط هرکسی اعتبار فرد مورد نظر را مشخص می‌کرد، بنابراین اشخاص می‌توانستند تا پایان هرماه میزان نسیه‌ای را که گرفته بودند مورد تسویه قرار دهند.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه با بزرگ‌تر شدن شهر‌ها افراد از همدیگر فاصله گرفته‌اند و دیگر چوب خط بی‌معنی به نظر می‌رسید افزود: دیگر نظام اعتماد سنتی به مرور کنار رفت و چیز دیگری به جای آن نیامد.  
 
نیلی با اشاره به اینکه در زندگی مدرن اعتماد سنتی وجود ندارد زیرا افراد یکدیگر را نمی‌شناسند، گفت: عصر اطلاعات چوب خط‌ها را برگرداند و می‌گوید دیگر لازم نیت افراد را به قیافه بشناسیم.

نیلی با اشاره به اینکه اطلاعاتی که از افراد موجود است ردپای آن‌ها را مشخص می‌کند ادامه داد: افراد به تدریج به مرور زمان شناسنامه مالی پیدا کردند به طوری که براساس این شناسنامه مالی چوب خطشان مشخص می‌شود، به گونه‌ای که وقتی فردی به‌ بانک مراجعه می‌کند با استفاده از این شناسنامه مالی دیگر غریبه نیست و نیازی ندارد که بانک افراد را به قیافه بشناسد زیرا با استفاده از یک کد که می‌تواند کد ملی باشد افراد شناخته شده هستند و می‌توانند از حد اعتباری برخوردار باشند زیرا سابقه نشان داده که شخص مورد نظر خوش حساب بوده.  
 
وی گفت: باید نظام داوطلبانه‌ای ایجاد شود که در این نظام هرکس بتواند به صورت داوطلبانه امتیازاتی را کسب کند.  
 
رئیس پژوهشکده پولی و مالی بانک مرکزی با اشاره به اینکه این امتیاز‌ها با رفتار شهروند خوش حساب برآورد می‌شود افزود: امتیازات افراد می‌تواند مورد ثبت قرار بگیرد.  
 
نیلی افزود: نظام پرداخت‌های خرد باید بتواند با حداقل زحمتی که برای فرد درست می‌کند بتواند برای اشخاص خوش حساب امتیازات موجود را در نظر بگیرد.  
 
وی با اشاره به اینکه خط اطلاعات ثبت برای اشخاص حقیقی وجود دارد که می‌توانند وامهای خرد دریافت کنند گفت: اشخاص حقوقی که شرکت‌ها هستند می‌توانند وامهای کلان دریافت کنند.  
 
* راه‌اندازی سه سامانه بانکی طی ماه‌های آینده

ناصر حکیمی در ادامه برنامه در ابتدا در پاسخ به سوال اول مجری در خصوص اتفاقات جدیدی که در راستای اعتلای سطح کیفی و فرهنگی خدمات الکترونیک بانکی صورت گرفته است، گفت: سومین همایش بانکداری الکترونیک برگزار شد به طوری که بحث اصلی این همایش برنامه‌ریزی برای چندین سال آینده بود یعنی نقشه راه بانک مرکزی بر‌ای نظام بانکی کشور در حوزه پرداخت‌های الکترونیک و بانکداری الکترونیکی در طی ۸ تا ۱۰ سال اینده باید مشخص شود.
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اهم مباحثی که در همایش بانکداری الکترونیک مطرح شد افزود: ۳ سامانه در طول ۴، ۵ ماه آینده راه اندازی خواهد شد تا مردم بتوانند از خدمات آن استفاده کنند.  
 
وی یکی از این سامانه‌ها را چکاوک دانست و ادامه داد: باید تبادلات الکترونیکی چک در کشور ایجاد شود به طوری که در حال حاضر چک‌ها در حساب اشخاص خوابانده می‌شود به گونه‌ای که در تهران طی ۴۸ ساعت و در شهرستان تا چندین روز زمان برای وصول چک نیاز است.  
 
* سامانه چکاوک وصول چک در سراسر کشور را به ۲۴ ساعت تقلیل پیدا می‌هد

حکیمی با اشاره به اینکه با آمدن سامانه چکاوک در سراسر کشور زمان وصول چک به ۲۴ ساعت تقلیل پیدا می‌کند، ادامه داد: در طول این طرح اندازه چک‌ها و نحوه صدور دسته چک استاندارد خواهد شد.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه با استفاده از پیامک می‌توان چک‌ها را مورد استعلام قرار داد خاطرنشان ساخت: با استفاده از این سامانه زمان دریافت چک می‌توان استعلام به عمل آورد و ببینیم که چک صادر شده از سوی شخص مورد نظر در گذشته برگشتی داشته است یا خیر.  
 
وی سامانه دیگر را سامانه سپاس و یا کیف پول الکترونیکی برای پرداخت‌های ریز دانست و اضافه کرد: این خدمت به دو صورت انجام می‌شود به طوری که یکی به صورت کارت است که می‌تواند در جاهای متعددی مورد استفاده قرار بگیرد و دیگری کیف پولی است که در قالب تلفن همراه است تا اشخص بتوانند از طریق تلفن همراه پرداخت‌های ریز را انجام دهند.  
 
حکیمی خدمت دیگر را برداشت مستقیم دانست و خاطرنشان ساخت: امیدواریم پرداخت‌های خودکار مثل پرداخت قسط به خدمات برداشت مستقیم منتقل شود.  
 
* خدمات جدید بانکی اوایل سال آینده راه اندازی خواهد شد
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه همه این خدمات اوایل سال آینده مورد راه اندازی قرار خواهند گرفت افزود: طرح چکاوک اکنون به صورت آزمایشی در حال اجرا است اما باید گفت به صورت عملیاتی از اوایل فروردین و اوایل اردیبهشت سال آینده خدماتش ارائه خواهد شد.  
 
وی افزود: کیف پول و یا خدمت سپاس در سه ماهه دوم سال ۹۳ مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت، همچنین خدمت برداشت مستقیم هم نیز تا اواخر نیمه سال آینده راه اندازی خواهد شد.  
 
حکیمی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه نظام بانکی چگونه حجم ترافیک را در شبکه مورد مدیریت قرار می‌دهد افزود: ۲۰ میلیارد تراکنش سالانه به صورت بین بانکی در کشور صورت می‌گیرد.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه ۱۰ میلیارد تراکنش درون بانکی دیگری هم وجود دارد، گفت: این حجم تراکنش در سطح بین المللی بسیار بالا است.  
 
وی با اشاره به اینکه باید از تمام ظرفیت‌های شبکه بانکی استفاده کرد خاطرنشان ساخت: سیستم‌های موجود از حداکثر ظرفیت استفاده می‌کنند.  
 
حکیمی با بیان اینکه باید بر روی مدیریت و ظرفیت‌ها کار کرد گفت: مقدار زیادی از تراکنش‌هایی که اکنون به صورت آنلاین و کارتی انجام می‌شود، باید مورد مدیریت قرار بگیرد، به طوری که باید بتوانیم سامانه‌هایی را که با ترافیک زیادی روبرو هستند را کنترل کنیم.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه برداشت‌های مستقیم باید به صورت خودکار انجام شود افزود: باید نیازی به کشیدن کارت برای پرداخت مثلا قسط وجود نداشته باشد، بلکه از طریق ارسال یک پیامک به شخص مورد نظر اعلام کنیم که موعد وام رسیده است و فقط باید تامین وجه گیرد تا قسط با اعلام قبلی از کارت به صورت خودکار برداشت شود.  
 
وی با بیان اینکه این نوع سامانه‌ها در کشورهای دیگر رواج دارد اظهار داشت: این نوع سامانه‌ها کار مردم را تسهیل می‌کند.  
 
* ۲۰ میلیارد تراکنش سالانه بین بانکی انجام می‌شود

حکیمی با اشاره به اینکه از ۲۰ میلیارد تراکنشی که در حال حاضر تا پایان سال ۹۲ وجود خواهد داشت حدود ۴، ۵ میلیارد تراکنش به صورت خودکار قابل دسترسی است، افزود: با استفاده از سامانه‌های دیگر می‌توان ظرفیت‌های موجود را به ۲۵ درصد افزایش داد تا بتوانیم در ایام تعطیل و زمان شلوغی باجه‌های بانکی از این ظرفیت‌ها استفاده کنیم.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه چه زیرساخت‌هایی باید فراهم شود تا اهداف بازتعریف شده بانک مرکزی عملیاتی شود، گفت: زیرساخت‌های عملیاتی در داخل کشور کم هستند، پس باید به گونه‌ای عمل کرد تا زیرساخت‌های اطلاعاتی فراهم شود تا خدمات به مردم بهتر و به صورت شایسته تری ارائه شود.  
 
وی با اشاره به مشکلات دردسر آفرین گرفتن وام از بانک‌ها افزود: وامهای خرد باید بتواند مشکلات مردم را حل کند بنابراین بانک‌ها باید در این زمینه پاسخگو باشند.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه بانک‌ها اطلاعات کافی از اشخاص ندارند به همین دلیل خواستار ضامن برای اعطای وام هستند، که خود این امر هم نیز دردسرساز است.  
 
وی با اشاره به خلاءهای اطلاعاتی که وجود دارد ادامه داد: به سبب خلاءهای اطلاعاتی که وجود دارد بانک‌ها وام را به شرکت‌های بزرگ می‌دهند زیرا آن‌ها را می‌شناسند.  
 
حکیمی با اشاره به اینکه اگر زیرساخت‌های اطلاعاتی ایجاد شود و اشخاص در آن شناخته شوند وام‌ها به راحتی اعطا خواهند شد افزود: این امر در بسیاری از کشورهای دنیا انجام می‌شود و مردم به سبب وجود این زیرساخت‌ها به راحتی زندگی می‌کنند.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با بیان اینکه باید خرید‌ها اعتباری شود، افزود: مردم نباید دغدغه پرداخت روزمره داشته باشند.  
 
وی با اشاره به اینکه اطلاعات افراد باید از طریق سامانه‌های مختلف جمع آوری شود تا تسهیات از سوی بانک‌ها به راحتی اعطا شود افزود: متاسفانه در کشور ما به دلیل مسائل مختلف دادن وام به شرکت‌های بزرگ تولیدکننده به راحتی صورت می‌گیرد تا چرخ تولید بچرخد و مردم بتوانند خرید کنند.  
 
حکیمی با اشاره به اینکه باید بتوانیم برای مردم امکانات مالی را فراهم کنیم آن هم با توجه به‌شناختی که از قبل به وجود آمده ادامه داد: مردم باید حق انتخاب داشته باشند و جنس تولیدکننده‌ای را بخرند که محصولاتش دارای کیفیت خوبی است.  
 
مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با اشاره به اینکه متاسفانه مکانیزم موجود در حال حاضر توجهی به تولیدکننده ندارد که جنس خوب یا بد را عرضه می‌کند خاطرنشان ساخت: در مکانیزم جدید باید به مردم حق انتخاب داده شود و از سوی دیگر هم باید به تولیدکننده به جهت ارائه خدمات خوب پاداش داده شود. 

 
انتهای پیام/