به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد بر اساس آمار منتشر شده تعداد روزهایی که هوای مشهد در شرایط ناسالم قرار داشته، در هشت ماهه نخست امسال نسبت به سال گذشته، 6/19 درصد رشد داشته است.

مشهدی ها در پاییز امسال حدودا 30 روز هوای ناسالم را تجربه کردند که این شرایط برای سه میلیون شهروند مشهدی و 20 میلیون زائر غیرمشهدی، مطلوب نیست.

ادامه شرایط هشدار در هوای مشهد/ تعمیر ایستگاه های سنجش آلودگی در مراحل نهایی قرار دارد

اما مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی از ادامه روند آلوده بودن هوای مشهد از ابتدای دی ماه امسال خبر داد.

حمید صالحی درگفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد با بیان این مطلب گفت: با توجه به بارشهای اخیر هوای شهر در شرایط سالم قرار گرفته بود اما با شروع زمستان، از ابتدای دی ماه هوای مشهد دوباره در وضعیت هشدار قرار گرفته است.

وی از پایان تعمیر ایستگاه های سنجش آلودگی هوا طی چند روز آینده خبر داد و گفت: ما مجموعه 12 ایستگاه داریم که از این تعدا تنها یکی از آنها سالم بود اما با پیگیری های استاندار محترم، 500 میلیون تومان از محل بودجه زیارت برای تعمیر ایستگاه های سنجش آلودگی تخصیص یافت.هم اکنون هم تعمیرات ایستگاه ها در مراحل نهایی قرار دارد که طی چند روز آینده به سرور اصلی متصل شده و مجددا قابل استفاده می شود.

صالحی به اقدامات اداره کل حفاظت محیط زیست استان در خصوص کاهش آلودگی کلان شهر مشهد اشاره کرد و گفت: سازمان حفاظت محیط زیست با راه اندازی گشت های شبانه اقدام به بازرسی از صنایع نموده است و در این راستا واحدهای متخلف و آلاینده را شناسایی کرده و اقدامات قضایی لازم را انجام داده است.

وی ادامه داد: همچنین ما مکاتبات زیادی را از طریق استانداری با وزارت نیرو و شرکت پخش فرآورده های نفتی داشتیم تا سوخت تعدادی از نیروگاه های مشهد را تغییر دهند. همچنین اقداماتی در خصوص حذف خودروهای فرسوده انجام شده است.

خودرو و سوخت غیر استاندارد، مهم ترین عوامل آلوده کننده هوای مشهد

مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی، آلاینده های متحرک را دارای بیشترین سهم در آلودگی هوای مشهد دانست و گفت: عمده آلاینده های متحرک را خودروها تولید می کنند. در حال حاضر نه خودروهای ما استاندارد هستند و نه سوخت استاندارد داریم.

صالحی تصریح کرد: موتور خودروهای ایرانی سوخت زیادی مصرف می کند و خود سوخت خودروها نیز مشکل دارند. بنزین نیز در کشور ما استاندار نیست و آلاینده ها را بیش از حد مجاز پخش می کند بنابراین با تولید خودرو و سوخت استاندارد بخش زیادی از مشکل آلودگی هوا برطرف می شود.

طرح جامع کاهش آلودگی هوا در انتظار بازنگری

بحث طرح کاهش آلودگي هوا که پس از آن در قالب مصوبه درآمد از سال ۷۴ آغاز شد و با برنامه ريزي و اقدامات اوليه در برخي مقاطع مسکوت ماند تا اين که در سال ۸۶ موضوع بهبود کيفيت هوا دوباره نقل محافل شد .

پس از آن برنامه جديد ديگري درسال 89 رونمایی شد و اسفندماه 90 بود که بسیاری از رسانه ها از ابلاغ طرح جامع کاهش آلودگی هشت کلان شهر تهران، اهواز، اراک، تبریز، مشهد، شیراز، کرج و اصفهان به تمام دستگاه های اجرایی خبر دادند. خبری که به نقل از علی‌محمد شاعری معاون محیط انسانی سازمان حفاظت محیط زیست منتشر شد اما این طرح تنها در مرحله ابلاغ باقی ماند و از اجرای درست و قانونی آن خبری نشد تا اینکه خانم معاون رئیس جمهور در اولین روزهای کاری خود در سازمان حفاظت محیط زیست از احیای طرح جامع کاهش آلودگی در کلان شهرهای کشور خبر داد.

معصومه ابتکار در سفر خود به استان سمنان به خبرنگاران گفته بود: «با توجه به مشکلات فراروی اجرای طرح جامع آلودگی هوا، بررسی و احیای دوباره این برنامه در دستور کار قرار گرفته، به‌طوری‌که هم‌اکنون دو جلسه در این‌باره در اراک و البرز برگزار شده است».

کمبود بودجه یا خلا مدیریتی؟!

در این بین عده ای معتقد هستند که کمبود بودجه سد اجرای درست طرح جامع کاهش آلودگی هوا شد اما برخی دیگر توپ را به زمین مدیران می اندازند و ضعف مدیریتی را علت اجرای ناقص این طرح می دانند.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد با اشاره به ضعف مدیریت در بحث کاهش آلودگی هوا گفت: بخشی از موضوع آلودگی هوا به بحث مدیریت برمیگردد. مدیران می توانند تصمیم بگیرند و عمل کنند و نیازی به قانون و مصوبه ای از سوی مجلس نیست.

محمد اسماعیل نیا افزود: مثلا مدیران می توانند کیفیت بنزین را بالا ببرند و سوخت استاندارد در اختیار مردم قرار دهند همچنین بر تولید خودروها نظارت داشته باشند تا خودروهایی استاندارد تولید شود.

اسماعیل نیا تصریح کرد: به عنوان مثال در شهر تهران بسیاری از اتوبوس ها دودزا هستند که خود یکی از علل اصلی آلودگی هوا محسوب می شود.

وی کمبود بودجه را تنها علت عدم اجرای درست طرح جامع کاهش آلودگی هوا ندانست و گفت: به نظر نمی رسد که کمبود بودجه تنها سد اجرای این طرح باشد. من باید این موضوع را بررسی کنم و سپس درباره آن نظر دهم.

بنا به گفته کمال الدين پير موذن عضو فراکسيون محيط زيست مجلس، هم اکنون تمام خودروها بر مبناي استاندارد يورو ۲ توليد مي شود و بايد از اول سال ۹۱ به تدريج يورو ۴ را شروع مي کردند اما اين اتفاق نيفتاد. روند خروج خودروهاي فرسوده نيز متوقف ماند، در حالي که در آيين نامه قبلي کاهش آلودگي هوا و طرح جامع از جمله موارد مهم اجرايي بودند اما چون همکاري هاي بين بخشي پررنگ ديده نشده بود اين مصوبه نتوانست موثر واقع شود.

استفاده از ماسک، راهی موثر برای محافظت از خود در برابر آلودگی هوا/ ماسک های معمولی نخرید

درست است که هوای مشهد این روزها در شرایط ناسالم قرار دارد اما در هرصورت نمی تواند مانعی بر سرراه فعالیت های روزانه مردم باشد از سویی دیگر این آلودگی می تواند صدمات زیادی را بر سیستم های قلبی و تنفسی انسان ها وارد کند. یکی از راه هایی که از سوی متخصصین برای کاهش صدمات این آلودگی توصیه می شود استفاده از «ماسک» است اما نه ماسک هایی که برای جلوگیری از انتشار سرماخوردگی و بیماری های دیگر استفاده می شود.

به عقیده داروسازان استفاده از «ماسک فیلتردار» یکی از راهکارهای مفید برای محافظت از خود در برابر آلودگی هوا است.

یک داروساز در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران مشهد با تاکید بر استفاده از ماسک های فیلتردار گفت: آلودگی هوای مشهد بیشتر مربوط به سوخت های حاوی سرب است که ذرات این آلاینده توسط ماسک های فیلتردار جذب می شود.

دکتر امید اشرفی افزود: ماسک های معمولی قادر نیستند که ذرات ریز آلاینده را جذب کنند در صورتی که این ذرات عامل اصلی آلودگی و آسیب رساندن به بدن انسان است.

وی با اشاره به تفاوت ماسک های فیلتردار و ماسک های نانو گفت: در ماسک های نانو در واقع از پارچه هایی با کیفیت نانو استفاده می کنند که می تواند مفید باشد اما ماسک های فیلتردار برای جذب آلاینده های هوا کارایی بهتر و بیشتری دارند.

اشرفی ادامه داد: در حال حاضر در داروخانه ها ماسک های نانو با قیمت هر سه ماسک هزار تومان و ماسک های فیلتردار با قیمت 2500 تا 2700 تومان عرضه می شود.

آلودگی هوا و اثرات جبران ناپذیر زیست محیطی

آلودگی هوا تأثیرات بسیار مخربی بر زندگی گونه‌های مختلف حیات در روی زمین دارد و به نوعی زندگی آنان را مورد تهدید قرار می‌دهد. این امر همواره به عنوان یک مشکل اساسی در سر راه زندگی انسان مورد توجه ‌اندیشمندان و دانشمندان علوم محیط زیست بوده‌ است.

آلودگی هوا، درختان را ضعیف می‌سازد، باعث بارش بارانهای اسیدی می‌شود و باعث زیانهای اقتصادی فراوانی همچون فرسایش ،رسوب مواد،حمله مستقیم شیمیایی،حمله غیر مستقیم شیمیایی و خوردگی را به محیط زیست وارد می کند.

همچنین تحلیل‌رفتن لایه اوزن ِ استراتوسفر به خاطر آلودگی هوا، دیرزمانی‌است که خطری برای تندرستی مردمان و نیز زیست‌بومهای زمین شناخته می‌شود./س