به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد، اين روزها و شبها همه جاي ايران زمين همهمه شب يلدا است شبي كه از جشن های شبانه ما ایرانیان است که هنوز زنده و پابرجا مانده و اين تنها جشن شبانه است که در سراسرکشور به قوت خودش باقي مانده است

خبرنگار باشگاه خبرنگاران بجنورد به بهانه ی شب یلدا طولانی ترین شب سال به میان اهالي خونگرم بجنورد رفته و گفتگویی انجام داده است

همه سر گرم خرید و فروش هستند گویی اصلا سوز سرمای شبهای پاییزی در گرمای این خرید و فروشها احساس نمی شود.

پسري كه لبو هاي داغي را از ظرف روي گاري بيرون مي آورد و فرياد مي زد "لبو داغ دارم لبو /بیا لبو ببر"بگير تا كمي آنطرف تر مرد جواني كه در سبد بزرگ چوبي حصيري سيب و ليمو شيرين گذاشته و مي گويد" شب چله تو راه ميوه بخرو ببر" كه سرو صداي زيادي مرا به انتهاي كوچه كشاند.

پسر جواني كه از سرما صورتش سرخ شده بود با كلاهي بر سر و دستكشي در دست فرياد مي زد "هندوانه شب چله رو حراجش كردم بدو ببر"

پدربزرگي كه در حال خريدن ميوه است می گوید: با نبود برف ،سوز و سرماي الان به خوبي احساس مي شود اما در زمان قديم با برف هاي چند متري و بارش هاي باران فراوان بخاطر گرما و محبت افراد سرما احساس نمي شد تجملات الان ،آن محبتها و صميميت ها را كم رنگ كرده است و دل ها را سرد اما مردم نمي توانند اين شب زيبا و به ياد ماندني را به دست فراموشي بسپارند.

درشب یلدا در جاي جاي ايران كوچكترها به خانه بزرگترها مي روند تا بلندترين شب سال را در كنار هم باشند كه از مهم ترین آیین های اين شب گرفتن فال حافظ توسط بزرگ مجلس است که هر کس را به یاد آینده ای می اندازد که پیش رو دارد و همچنين شاهنامه خواني يا گوش دادن به افسانه ها و قصه هاي بسيار زيباي مادربزرگها و پدربزرگها كه تمام خانواده دور هم نشسته و از اين لحظات زيبا لذت مي برند البته در بعضي از خانواده ها هنوز در اين شب سراسر خاطره كرسي به پا مي كنند و از كوچك تا بزرگ دور اين كرسي مي نشينند و با خوردن خوراكي هاي و صحبت كردن از خاطرات اين شب را به خوبي پشت سر مي گذارند.

يكي از مادربزرگان ترك زبان خراسان شمالي می افزاید:زمستان به دو چله کوچک و بزرگ تقسیم می شود چله بزرگ از اول دی ماه تا ۱۰ بهمن ماه و از آن به بعد هم چله کوچک شروع مي شود.

اين مادربزرگ مي گويد:در اين شب بايد حتما هندوانه بخوريد تا در تابستان گرما را احساس نكنيد و اگر هم در اين شب برف باريد حتما بايد پاي كرسي يا بخاري برف و شيره(شيره انگور)بخوريد تا جيگر شما در تابستان سوزش پيدا نكند و در تابستان برتمام بیماری ها غلبه كنيد.

انگورآونگ شده،انار، گلابي، كدو حلوايي و چغندر ،لبو ي جوشانده شده، مغزگردو ،بادام، تخمه، توت خشك، كشمش، حلوا سنگي ،حلوا كنجدي از ديگر خوراكيهاي شب چله است.

يكي ديگر از كارهاي مهم و مثبتي كه در شب چله بزرگترها انجام مي دهند آشتي دادن كساني كه با هم قهر هستند و اطلاع پيدا كردن از مشكلاتي كه ديگران دارند تا به آن رسيدگي كنند.

خراسان شمالی با قومیت های مختلف در اين شب هر كدام از اين قوميتها آداب و رسوم خاص خودشان را دارند كه باعث به وجود آمدن گویش های محلی مختلف، پوشش های قومیتی، آیین و رسومات منطقه ای شده و زيبايي خاصي به اين استان داده است.

پسر جوان كرد زباني با خوشحالي بسيار براي بردن چلگي به خانه عروس خود چندين سبد ميوه به همراه جعبه شيريني،كيسه اي برنج،يك حلب روغن نباتي، مقداري گوشت ،كمي آجيل وجعبه اي كادو پيچ شده را با خود حمل مي كرد بطوريكه سر و گردن اين پسر ديده نمي شد كه چلگي بردن براي عروس هم یكی دیگر از سنت‌های كهن شب یلدا، است و فقط در صورتي خانواده داماد چلگي براي عروس نمي برند كه اين شب در ماه محرم و صفر باشد.

شب يلدا تنها براي دور هم جمع شدن نيست بلكه همانطور كه در بلندترين روز سال بايد روزه گرفت در اين شب به عنوان بلندترين شب سال بايد به عبادت و بندگي ، فرود آوردن سر بر سجده و طلب آمرزش براي خود ،اموات و ديگران بخصوص دعا براي ظهور امام زمان(عج) كرد(انجام داد).

فلسفه خوراکی‌های شب یلدا چیست؟

دکتر محمد حسین انصاری مود پژهشگر و مردم شناس در مورد فلسفه های شب یلدا می گوید: شب یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است، مردم روزگاران دور و گذشته که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل می‌داد، در طول سال با سپری شدن فصل‌ها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیت‌های خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند‌.

وی می افزاید: پیشینیان بر این باور بودند که در این شب فرشته بدی‌ها‌(اهریمن) با فرشته خوبی‌ها به جنگ می‌پردازد و در این نبرد طولانی فرشته خوبی‌ها، اهریمن را شکست می‌دهد و صبح، پس از زاده شدن دوباره خورشید (پیروزی روشنایی بر تاریکی) آغاز می‌شود./س