دکتر امیر هوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو درباره علائم سرطان پوست به زخمهای مزمنی که طولانی مدت روی صورت افراد مسن ایجاد شود، اشاره و اظهار میکند: همچنین ضایعات پوستی جدیدی که بر صورت، گردن، بویژه روی دست این افراد ایجاد شود و تمایل به زخم داشته باشد، نشانههای سرطان پوست است.
چرا سرطان پوست میگیریم؟
بنا بر تاکید متخصصان پوست، برای پیشگیری از سرطان پوست، چند اصل مهم را باید همیشه در نظر داشته باشید: محافظت از اشعه آفتاب، ممانعت از انجام زیاد رادیوگرافی در ناحیه سر و صورت و نیز تماس مکرر و طولانی با گازها و آلودهکنندههای شیمیایی.
دکتر احسانی با تاکید بر این که اشعه آفتاب و افزایش سن دو عامل اصلی ابتلا به سرطان پوست است به «جامجم» میگوید: مهمترین علت سرطان پوست، تماس طولانیمدت با آفتاب است به این شکل که در درازمدت یک سری تغییرات و بینظمی در سلولهای پوستی ایجاد میکند که منجر به آن میشود که سلولها از تقسیم منظم خود خارج و وارد مرحلهای از تقسیم غیرطبیعی شوند و قابلیت سرطانی شدن پیدا کنند.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی با اشاره به نقش 30 تا 40 درصدی زمینه ژنتیکی در بروز این بیماری اظهار میکند: در کنار آفتاب، زمینههای ژنتیکی، کاهش سیستم ایمنی بدن با مصرف یک سری از داروها، ویروس زگیل و زخمهای مزمن نیز میتواند ریشه سرطان را زیاد کند. از سوی دیگر مواجهه با گازهای شیمیایی چون گاز خردل که در جنگها اتفاق میافتد یا گاز آرسنیک که در گذشته آب چاهها را آلوده میکرد در افزایش خطر سرطان پوست موثر است. همچنین انجام مکرر رادیوگرافیهای سروصورت، خطر ابتلا به این نوع سرطان را در سالهای بعدی زندگی زیاد میکند.
سرطانی که درمان میشود
خوشبختانه سرطان پوست با وجود آن که شایعترین سرطان در دنیاست، اما خطر مرگ را در بیشتر موارد، به دنبال ندارد. سرطانهای پوست معمولا خاصیت بدخیمی کمی دارند یعنی قابلیت سرایتشان به دیگر اعضای بدن پایین است و به گفته دکتر احسانی فقط زخمها و گسترش آن به استخوان و بافت زیر آن، در این بیماری ممکن است دردسرساز باشد.
البته بدخیمترین نوع سرطان پوست، سرطان سلولهای رنگدانهای پوست است که ملانوما نام دارد که در این بیماری خالهای معمولی که به نوبه خود، یک ضایعه خوشخیم محسوب میشود با گذشت زمان به نوعی سرطان پوست به نام ملانوما یعنی تبدیل به خالهایی بزرگ با حاشیه نامنظم میشود. این متخصص پوست ادامه میدهد: درمان ملانوما در مراحل پیشرفته، سخت است، اما تشخیص زودرس آن میتواند در نتیجهگیری مثبت از مراحل درمانی دخیل باشد. بقیه انواع سرطان پوست، غیر از ملانوما در صورتی که زود تشخیص داده شود، به طور قطعی درمان میشود. بویژه بهرهگیری از روشهای رادیوتراپی در درمان سرطان پوست، بسیار موثر است.
از اشعه آفتاب بر حذر باشید
اصولا کمتر دیده شده است که کودکان یا افراد جوان سرطان پوست بگیرند مگر آن که مبتلا به نوعی بیماری ژنتیکی باشند که به واسطه آن استعداد غیرطبیعی به جذب اشعه آفتاب داشته باشند. پس میتوان دریافت که به چه علت متخصصان پوست بر قرار نگرفتن زیر نور آفتاب یا حمام آفتاب نگرفتن تاکید میکنند. حتی تحقیقات، درباره سرطان پوست بدخیم نشان داده است، فردی که در دوران کودکی به مدت طولانی در معرض آفتاب قرار گرفته باشد در دوران پیری خطر ابتلا به سرطان پوست از نوع بدخیم را دارد.
به همین دلیل دکتر احسانی تاکید میکند: قرار نگرفتن در مقابل اشعه ماوراء بنفش در ساعاتی که آفتاب بسیار شدید است و استفاده همیشگی از ضدآفتاب، کلاه و عینک آفتابی برای پیشگیری از سرطان پوست یک ضرورت است، بویژه کسانی که زمینه ژنتیک این بیماری را دارند یا در گذشته رادیوگرافیهایی را در ناحیه سر و صورت انجام دادهاند باید نسبت به مراقبت از پوست خود و جدی گرفتن هر ضایعه و زخم پوستی مقاوم به درمان، پیگیر باشند.
به گفته این متخصص پوست، استفاده طولانیمدت از لامپهای برنزهکننده پوست یا سولاریوم نیز خطر ابتلا به سرطان پوست را طی سالهای بعدی زندگی افزایش میدهد. به بیان دیگر اقدام مداوم آن منجر به غیرطبیعی شدن سلولهای پوستی در آینده و ابتلا به سرطان پوست میشود. حتی اشعه ماوراءبنفش منعکس شده از نور کامپیوتر و مهتابی نیز میتواند موجب افتادگی، پیری و سرطان پوست شود. بنابراین افرادی که بیش از شش ساعت در برابر این نور قرار میگیرند باید از کرمهای ضدآفتاب استفاده کنند.