به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران ،میدل ایست آنلاین در مقالهای تحت عنوان " توافق تهران برای شکست طراحی شد" به قلم گرت پورتر خبرنگار پژوهشی و متخصص مسائل امنیت ملی امریکا مینویسد: دولت باراک اوباما خود را در برابر توافق نهایی با ایران ، متعهد نمیداند و تمایلی به تبدیل توافق موقت ژنو به توافقنامه نهایی ندارد و این توافقنامه طوری طراحی شده که به نتیجه نرسد.
در این مقاله آمده است: توافقنامه "گام اول" که هفته گذشته بین ایران و امریکا در ژنو منعقد شد قرار است طی شش ماه آینده به "حل وفصل جامع" مسئله برنامه هستهای ایران منجر شود، هرچند که به مسئله دوم(توافقنامه نهایی) کمتر توجه میشود.
اما با گذشت تنها چند ساعت از امضای توافقنامه، نشانههایی از طرف مقامات ارشد امریکا وجود داشت که نشان میداد دولت اوباما به نتیجه توافقنامه نهایی که براساس آن همه تحریمها باید کاملا لغو شود،به طور کامل متعهد و پایبند نیست.
ظاهرا با وجود تمام همکاریهای ایران ، دولت باراک اوباما نظر دیگری در مورد چنین توافقنامهای دارد.
شاید اقدامات ایران برای اطمینان خاطر دادن به غرب باعث افزایش این امیدواری در بخشی از مقامات ارشد دولت اوباما شده که ایالات متحده میتواند بدون تسلیم برگ برنده خود یعنی لغو تحریمهای سنگین بخش نفتی و بانکی ،به هدف خود که همان کاهش توان هستهای ایران است دست یابد.
نشانههای نامطمئن بودن دولت اوباما برای توافقنامه نهایی در تله کنفرانس مقامات امریکایی در آخرین ساعات روز شنبه (ساعاتی قبل از امضای توافقنامه) مشخص شد.این مقامات به جای این که بگویند "چگونه" میتوان به توافق نهایی رسید، مکررا عنوان میکردند مسئله این است که "آیا" چنین توافقی میتواند وجود داشته باشد.
یکی از این مقامات مدعی شد : " چیزی که ما در طول شش ماه آینده با ایران و شرکایمان در گروه 1+5 بحث خواهیم کرد این است که آیا راه حل فراگیر مورد توافقی میتواند وجود داشته باشد که به ما اطمینان بدهد برنامه هستهای ایران صلح آمیز است.
همان مقام امریکایی آن اظهارات را بدین گونه تکمیل کرد که" در توافقنامه نهایی ما حق غنیسازی را برای ایران به رسمیت نمیشناسیم" .
بعد در همان کنفرانس یک مقام ارشد دیگر همان نکته را با کلماتی متفاوت تکرار کرد.او گفت" چیزی که شش ماه آینده مشخص خواهد کرد این است که آیا توافقنامهای می تواند وجود داشته باشد که به ما اطمینان دهد برنامه هستهای ایران صلح آمیز است".
در طول این تله کنفرانس این مقامات امریکایی سه بار دیگر به مذاکرات "راه حل جامع" به عنوان یک سئوال "انتها باز"اشاره کردند تا یک هدف سیاست امریکا.
یکی از مقامات گفت" ما خواهیم دید آیا میتوانیم به یک توافق نهایی برسیم که به ایران امکان بدهد انرژی هستهای صلح آمیز داشته باشد" .
کسانی که در کنفرانس ، پس زمینه این اظهارات را به دقت تدوین و فرموله کردند راه تشخیص این که چه سازوکارهایی تضمینهای لازم برای یک برنامه هستهای صلح آمیز را فراهم میآورند را منعکس نکردند. جان کری در کنفرانس مطبوعاتی ژنو گفت"مردم، اثبات صلح آمیز بودن سخت نیست البته اگر بخواهید چنین کاری را بکنید.
اظهارات انجام شده در تله کنفرانس مدعی شد که در شش ماه آینده ایران مجبور است با قطعنامههای شورای امنییت - که از ایران میخواهد تمام برنامه غنیسازی خود و همچنین راکتور آب سنگین اراک را متوقف کند - دست وپنجه نرم کند.
به همین ترتیب مقامات ناشناس گفتند "ایران باید به تمام تعهدات خود در قبال ان پی تی و آژانس بین المللی انرژی اتمی پایبند باشد."
این اظهارات نشان میدهد که دولت اوباما بر توقف کامل غنی سازی – حداقل به صورت موقت- و توقف فعالیت رآکتور آب سنگین اراک اصرار خواهند ورزید.
اما متن اصلی توافقنامه روز یکشنبه (هفته گذشته) میگوید هم ایران و هم گروه 1+5 " برای حصول نتیجه و اجرای اقدامات متقابل در آینده نزدیک مسئول هستند" که به اقدامات لازم برای به نتیجه رساندن بررسی پرونده هستهای ایران در شورای امنیت سازمان ملل اشاره دارد.
ایران با توقف و حتی بازگشت نسبی در برنامه هسته ایاش و دادن اجازه بازدید روزانه به بازرسان آژانس اراده خود را برای تحقق توافقنامه نهایی نشان داده است. اما باراک اوباما ظاهرا در این مورد چندان مصمم به نظر نمیرسد.
اواسط اکتبر بلومبرگ در گزارشی به قلم جفری گلدبرگ نوشت کاخ سفید ، وزارت خارجه و خزانه داری با طرح پیشنهادی مارک دوبوویتز- مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسی که با اوباما برای تحمیل تحریمهایی به منظور کاهش درآمد نفتی ایران لابی کرد- ابراز علاقه کردهاند.
طرح پیشنهادی مارک دوبوویتزاین بود که در ازای مصالحههای شفافی که توانمندی هستهای ایران را میکاهد به ایران اجازه دسترسی به بخشی از پول بلوکه شده خود در بانک های خارجی داده شود.
قبلا نیز در مذاکرات انجام شده برای دستیابی به یک توافق جامع ایران نهایت همکاری را داشته اما طرفهای غربی چندان پایبند به این توافقات نبودهاند .
در توافق 15 نوامبر سال 2004 پاریس ، با وزرای خارجه انگلیس ،فرانسه و آلمان ،ایران با ادامه تعلیق داوطلبانه برخی فعالیتهای هستهای خود بود ، موافقت کرده بود.
اما وقتی که اروپاییان در مارس سال 2005 با پیشنهاد توافق فراگیر ایران موافقت نکردند و به نوعی حسن نیت ایران را نادیده گرفتند، ایران به تعلیق فعالیتهای هستهای خود پایان داد.
ایالت متحده سالهای طولانی در سیاست قهری خود در قبال ایران به قدرت نظامیاش متکی بوده است و تهدید حمله به ایران را برگ برنده خود میداند. اما در زمان جورج بوش این تهدیدات اعتبار خود را از دست داد زیرا مشخص شد ارتش امریکا با هرگونه جنگی علیه ایران بر سر برنامه هستهای مخالف بوده است.
مقامات دولت امریکا اکنون به نحوی عمل میکنند که گویی آنها معتقدند تحریمها برگ برنده دیپلماتیک آنها است و به مراتب موثرتر از "گزینه نظامی " است. اظهارات انجام شده توسط مقامات ارشد امریکا نشان می دهد که آنها امیدوارند مذاکرات به نتیجه نهایی و قطعی نرسد .
انتهای پیام/