نیم‌نگاهی بر شبکه‌ی حمل و نقل "افغانستان"
وضعيت راه‌هاي ارتباطي زميني در افغانستان بسيار نامناسب است از 21000 كيلومتر جاده‌اي كه در افغانستان ساخته شده ، 2800 كيلومتر آن (3/13%)آسفالت شده و مابقي راه‌ها خاكي و زيرسازي ضعيفي دارد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، وضعيت راه‌هاي ارتباطي زميني در افغانستان بسيار نامناسب است از 21000 كيلومتر جاده‌اي كه در افغانستان ساخته شده ، 2800 كيلومتر آن (3/13%)آسفالت شده و مابقي راه‌ها خاكي و زيرسازي ضعيفي دارد.
کشور افغانستان شبکه چندان گسترده‌ای از راه‌ها ندارد. به طور مختصر راه‌ها و تونل‌های اصلی این کشور عبارت‌اند از:
تونل سالنگ: با طول ۲۶۷۶ متر بصورت فنی ساخته شده عرض آن بطور عموم به هفت متر بالغ می‌شود. عرض بتن و یا قیر آن به شش متر و ارتفاع تونل به هفت متر می‌رسد.
کار نقشه‌برداری راه پلخمری، مزار شریف و شبرغان که ۳۶۰ کیلومتر طول دارد به کمک روسیه انجام یافته، این راه نسبت به راه پیشین ۴۰ کیلومتر کوتاه‌تر است.
راه پلخمری و شبرغان: این راه نیز شاهراه بزرگ کشور بوده شهرهای عمده مانند، پُل‌خُمری، ایبک، خلم، مزارشریف، بلخ، آقچه و شبرغان را با هم وصل می‌نماید.
کار نقشه‌برداری این راه در سال (۱۳۴۲ ش) آغاز و در سال (۱۳۵۱) تکمیل گردیده، طول این راه ۳۶۰ کیلومتر بوده و عرض آن ده متر است.
با احداث این راه ،۴۰ کیلومتر راه کوتاه‌تر شده و از طرف دیگر مشکلاتی که از ناحیه کوتل رباطک و تنگی تاشقرغان موجود بود از بین رفته است.
شاهراه غربی کشور:
راه کابل به قندهار: این راه یکی از راه‌های درجه اول ترانزیتی افغانستان بوده استان‌های مهم کشور را با هم ارتباط می‌دهد. با پایان ساخت این راه ،ارتباط میان قندهار و سپین بولدک را از یک طرف و نقاط عمدهٔ کشور چون غزنی، مقر، قلات را از طرف دیگر تأمین کرده است.
کار نقشه‌برداری این راه در سال ۱۳۳۶ خورشیدی آغاز و در سال ۱۳۴۵ کار ساخت آن خاتمه یافت. طول این راه ۴۸۳ کیلومتر بوده در طول سال قابل استفاده است، زیرا در خط و سیر آن شاهراه نقاط مرتفع واقع نشده و دارای تونل نیست این راه توسط کمک ایالات متحده امریکا و متخصصین آن تکمیل شده است.
راه بین قندهار و سپین بولدک که ۱۰۱ کیلومتر طول دارد از جملهٔ راه‌های پخته و اساسی بوده و عمده‌ترین راه ترانزیتی را بین قندهار و کویته تشکیل داده است.
راه قندهار، هرات و تورغندی: این شاهراه یکی از مدرن‌ترین شاهراه افغانستان شمرده شده تقریباً تماماً از بتن ساخته شده است.
طول این راه یعنی از قندهار الی تورغندی (قره تیپه) ۶۷۴ کیلومتر بوده، دوازده متر عرض دارد که بخش بتنی آن به هفت متر می‌رسد. مقاومت این راه زیاد بوده و در ایام تابستان نسبت گرمی هم تخریب نمی‌شود.
راه اسلام‌قلعه به هرات : بعد از آنکه راه کابل، قندهار و هرات تکمیل گردید، اتصال راه هرات و اسلام‌قلعه نقطه مرزی با ایران) یک امر ضروری پنداشته شده راه عمدهٔ ترانزیتی بین هرات و مشهد را تشکیل می‌دهد.
کار ساخت این راه در سال ۱۳۲۳ آغاز و در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید. این شاهراه در تمام سال فعال بوده یک شاهراه عمده بشمار می‌آید.
بنادر و كشتيراني:
افغانستان راهي به درياهاي آزاد ندارد و بالطبع فاقد بندر و كشتيراني است. تنها رود قابل كشتيراني رودخانه مرزي آمودريا است كه مي‌تواند پذيراي كشتي‌هاي كوچك تا ظرفيت 500 تن باشد .
در سواحل آمو دريا شبه بندرهايي احداث شده كه مهم‌ترين آنها "خير‌آباد" و "شيرخان" است.
راه آهن:
افغانستان جز معدود كشورهايي است كه هيچ گونه توسعه‌اي را در زمينه راه آهن شاهد نبوده ، تنها دو تك راه آهن وجود دارد .
يك مسير 10 كيلومتري از كوشك در مرز تركمنستان به تورغندي در افغانستان و يك تكه مسير 15 كيلومتري از ترمز در مرز ازبكستان تا خير‌آباد در افغانستان كه توسط نيروهاي شوروي احداث شده بودند.
البته در سال‌های گذشته ( سال 1307 هجری شمسی ) دولت وقت می‌خواست بنای یک خط آهن را در افغانستان بگذارد و با شرکت‌های راه آهن آلمان و فرانسه قراردادهایی در این زمینه امضا کرد، اما به دلایلی ساخت آن متوقف شد.
بقایای این خط آهن تا چندی پیش در "دارالامان" کابل وجود داشت، ولی اکنون آثاری از آن باقی نمانده است.
در حال حاضر نخستین خط راه آهن افغانستان در حال ساخت است. طول اين خط آهن در ايران وافغانستان ازسنگان الي مسلخ يا گمرك هرات در حدود130 كيلومتر است كه 70 كيلومتر آن در ايران و 60 كيلومتر آن در افغانستان قراردارد.
اين خط آهن از كمك‌هاي بلا‌عوض ايران ساخته مي‌شود و مصارف آن در حدود 75 ميليون دالر تخمين شده كه درطي مسير راه خود سه ايستگاه درمناطق مختلف خواهد داشت.
کارساخت اين خط آهن توسط شركت پارس كه يك شركت ايراني است قرارداده شده است.
اين خط آهن، افغانستان رابه كشور چين كه يكي از بزرگترين صادركنندگان درسطح بين‌الملل مي‌باشد و همچنين آسياي ميانه را به بندرعباس، بندر چابهار، بندر كراچي، بندر بمبي و ساير بنادر بين‌المللي كه بين جنوب و شمال آسيا موثر هستند وصل مي‌كند.
فرودگاه :
اولین هواپیما را مردم کابل در هنگام جنگ استقلال در آسمان شهر کابل دیدند که چند بمب روی این شهر ریخت، بعد از کسب استقلال کشور ( 1298 شمسی ) چند هواپیما از اتحاد شوروی سابق و آلمان خریداری و اولین میدان هوایی افغانستان به نام خواجه رواش در کابل ساخته شد .
اولین شرکت هواپیمایی افغانستان به نام آریانا افغان در سال 1332 هجری شمسی آغاز به کار کرد، و هم اکنون بزرگترین شرکت هواپیمایی افغانستان می‌باشد.
هواپیمایی آریانا در سال 1366 شمسی 12 فروند هواپیما در اختیار داشت که عمدتا سفرهای کابل به تهران، بیروت، آنکارا، فرانکفورت، لندن، مسکو، لاهور، دهلی نو، جده، رم، پاریس، آمستردام و ... توسط این شرکت انجام می‌شد.
لذا پروازهای داخلی افغانستان به شرکت هواپیمایی باختر افغان که در سال 1345 هجری شمسی تاسیس شده بود، واگذار شد.
افغانستان در مجموع داراي 47 فرودگاه است كه از اين تعداد تنها دو فرودگاه كابل و قندهار بين‌المللي هستند .
از فرودگاه‌هاي موجود 10 فرودگاه باند آسفالت دارند و از اين تعداد نيز 3 فرودگاه باندي بلندتر از 3000 متر دارند.
مابقي فرودگاه‌ها داراي بند خاكي هستند و از اهميت زيادي برخوردار نيستند، افغانستان تا سال 1354 شمسی با 25 کشور قرار داد مواصلات هوایی امضا کرده و یکی از اعضای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ( ایکائو ) است.
بر این اساس چون افغانستان با توجه به موقعیت جغرافیایی خود ( قلب آسیا ) مسیر بسیاری از کشورها را کوتاه‌تر می‌سازد، جهت حق‌العبور هر پرواز هواپیماهای خارجی مبلغ 400 دلار دریافت می‌نماید.
ارتباطات:
وضعيت دسترسي به وسايل ارتباطي در افغانستان تقريبا مشابه با ساير بخش‌ها و بسيار محدود است. تعداد كل خطوط تلفن در حال بهره‌برداري در افغانستان بالغ بر 33 هزار خط است كه از اين تعداد 17 هزار خط ديجيتال و مابقي آنالوگ هستند.
اين تعداد خط تلفن در 75 شهر داير و بيشترين سهم به كابل متعلق است، دسترسي به تلفن همراه نيز از طريق دو شركت خصوصي روشن و افغان وايرس ممكن گرديده است.
تاكنون حدود 15000 سيم كارت از طريق اين شركتها به متقاضيان واگذار شده و رشد اين بخش بسيار بيشتر از خط تلفن ثابت است.
ضعف در زير ساختهاي مخابراتي مرتبط با شبكه تلفن ثابت و كمبود عرضه، سبب بالا رفتن قيمت خط تلفن شده و مردم بيشتر به تلفن همراه روي مي‌آورند كه داراي مزيت قيمت است .
ضريب نفوذ تلفن ثابت بسيار ضعيف است به طوري كه برای هر 10 نفر 1% تلفن ثابت وجود دارد .
ارتباط مابين شهرها نيز از طريق 5 عدد VSAT نصب شده در كابل ،هرات ،مزار شريف،قندهار و جلال آباد ممكن شده و امكان تبادل صوتي و اطلاعات از اين طريق مهيا شده است.
افغانستان 123 ايستگاه راديويي FM و 21 ايستگاه راديويي AM و 1 ايستگاه برج كوتاه دارد.
برنامه‌هاي پخش شده بيشتر به زبان پشتو ،دري ،اردو و انگليسي هستند تعداد ايستگاه‌هاي تلويزيوني نيز حداقل 10 ايستگاه است كه 1 ايستگاه در كابل و 9 ايستگاه ديگر در ميان 32 استان واقع شده‌اند.
تخميني كه در مورد گيرنده‌هاي راديويي و تلويزيوني موجود در افغانستان صورت گرفته بيانگر وجود 167 هزار دستگاه تلويزيون است كه اين تعداد به سرعت در حال تغيير است.
در سال 2004 تعداد مراكز ارائه دهنده خدمات اينترنت در افغانستان به 7 عدد رسيد اما از آمار كاربران در اين سال اطلاعي در دست نيست ،رقم تخميني در مورد كاربران اينترنت در سال 2002 نمايانگر وجود 1000 نفر كاربر در افغانستان بود كه مطمئنا با روند فعلي گسترش مراكز خدمات رساني اينترنت اين رقم افزايش يافته است .
در سال 2003 "af" به عنوان دامنه (domain) افغانستان ثبت شد و سايت‌هاي افغاني از آن تاريخ مي‌توانند از اين كد استفاده كنند.
انتهای پیام/
منبع: شبکه اطلاع رسانی افغانستان
کشور افغانستان شبکه چندان گسترده‌ای از راه‌ها ندارد. به طور مختصر راه‌ها و تونل‌های اصلی این کشور عبارت‌اند از:
تونل سالنگ: با طول ۲۶۷۶ متر بصورت فنی ساخته شده عرض آن بطور عموم به هفت متر بالغ می‌شود. عرض بتن و یا قیر آن به شش متر و ارتفاع تونل به هفت متر می‌رسد.
کار نقشه‌برداری راه پلخمری، مزار شریف و شبرغان که ۳۶۰ کیلومتر طول دارد به کمک روسیه انجام یافته، این راه نسبت به راه پیشین ۴۰ کیلومتر کوتاه‌تر است.
راه پلخمری و شبرغان: این راه نیز شاهراه بزرگ کشور بوده شهرهای عمده مانند، پُل‌خُمری، ایبک، خلم، مزارشریف، بلخ، آقچه و شبرغان را با هم وصل می‌نماید.
کار نقشه‌برداری این راه در سال (۱۳۴۲ ش) آغاز و در سال (۱۳۵۱) تکمیل گردیده، طول این راه ۳۶۰ کیلومتر بوده و عرض آن ده متر است.
با احداث این راه ،۴۰ کیلومتر راه کوتاه‌تر شده و از طرف دیگر مشکلاتی که از ناحیه کوتل رباطک و تنگی تاشقرغان موجود بود از بین رفته است.
شاهراه غربی کشور:
راه کابل به قندهار: این راه یکی از راه‌های درجه اول ترانزیتی افغانستان بوده استان‌های مهم کشور را با هم ارتباط می‌دهد. با پایان ساخت این راه ،ارتباط میان قندهار و سپین بولدک را از یک طرف و نقاط عمدهٔ کشور چون غزنی، مقر، قلات را از طرف دیگر تأمین کرده است.
کار نقشه‌برداری این راه در سال ۱۳۳۶ خورشیدی آغاز و در سال ۱۳۴۵ کار ساخت آن خاتمه یافت. طول این راه ۴۸۳ کیلومتر بوده در طول سال قابل استفاده است، زیرا در خط و سیر آن شاهراه نقاط مرتفع واقع نشده و دارای تونل نیست این راه توسط کمک ایالات متحده امریکا و متخصصین آن تکمیل شده است.
راه بین قندهار و سپین بولدک که ۱۰۱ کیلومتر طول دارد از جملهٔ راه‌های پخته و اساسی بوده و عمده‌ترین راه ترانزیتی را بین قندهار و کویته تشکیل داده است.
راه قندهار، هرات و تورغندی: این شاهراه یکی از مدرن‌ترین شاهراه افغانستان شمرده شده تقریباً تماماً از بتن ساخته شده است.
طول این راه یعنی از قندهار الی تورغندی (قره تیپه) ۶۷۴ کیلومتر بوده، دوازده متر عرض دارد که بخش بتنی آن به هفت متر می‌رسد. مقاومت این راه زیاد بوده و در ایام تابستان نسبت گرمی هم تخریب نمی‌شود.
راه اسلام‌قلعه به هرات : بعد از آنکه راه کابل، قندهار و هرات تکمیل گردید، اتصال راه هرات و اسلام‌قلعه نقطه مرزی با ایران) یک امر ضروری پنداشته شده راه عمدهٔ ترانزیتی بین هرات و مشهد را تشکیل می‌دهد.
کار ساخت این راه در سال ۱۳۲۳ آغاز و در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید. این شاهراه در تمام سال فعال بوده یک شاهراه عمده بشمار می‌آید.
بنادر و كشتيراني:
افغانستان راهي به درياهاي آزاد ندارد و بالطبع فاقد بندر و كشتيراني است. تنها رود قابل كشتيراني رودخانه مرزي آمودريا است كه مي‌تواند پذيراي كشتي‌هاي كوچك تا ظرفيت 500 تن باشد .
در سواحل آمو دريا شبه بندرهايي احداث شده كه مهم‌ترين آنها "خير‌آباد" و "شيرخان" است.
راه آهن:
افغانستان جز معدود كشورهايي است كه هيچ گونه توسعه‌اي را در زمينه راه آهن شاهد نبوده ، تنها دو تك راه آهن وجود دارد .
يك مسير 10 كيلومتري از كوشك در مرز تركمنستان به تورغندي در افغانستان و يك تكه مسير 15 كيلومتري از ترمز در مرز ازبكستان تا خير‌آباد در افغانستان كه توسط نيروهاي شوروي احداث شده بودند.
البته در سال‌های گذشته ( سال 1307 هجری شمسی ) دولت وقت می‌خواست بنای یک خط آهن را در افغانستان بگذارد و با شرکت‌های راه آهن آلمان و فرانسه قراردادهایی در این زمینه امضا کرد، اما به دلایلی ساخت آن متوقف شد.
بقایای این خط آهن تا چندی پیش در "دارالامان" کابل وجود داشت، ولی اکنون آثاری از آن باقی نمانده است.
در حال حاضر نخستین خط راه آهن افغانستان در حال ساخت است. طول اين خط آهن در ايران وافغانستان ازسنگان الي مسلخ يا گمرك هرات در حدود130 كيلومتر است كه 70 كيلومتر آن در ايران و 60 كيلومتر آن در افغانستان قراردارد.
اين خط آهن از كمك‌هاي بلا‌عوض ايران ساخته مي‌شود و مصارف آن در حدود 75 ميليون دالر تخمين شده كه درطي مسير راه خود سه ايستگاه درمناطق مختلف خواهد داشت.
کارساخت اين خط آهن توسط شركت پارس كه يك شركت ايراني است قرارداده شده است.
اين خط آهن، افغانستان رابه كشور چين كه يكي از بزرگترين صادركنندگان درسطح بين‌الملل مي‌باشد و همچنين آسياي ميانه را به بندرعباس، بندر چابهار، بندر كراچي، بندر بمبي و ساير بنادر بين‌المللي كه بين جنوب و شمال آسيا موثر هستند وصل مي‌كند.
فرودگاه :
اولین هواپیما را مردم کابل در هنگام جنگ استقلال در آسمان شهر کابل دیدند که چند بمب روی این شهر ریخت، بعد از کسب استقلال کشور ( 1298 شمسی ) چند هواپیما از اتحاد شوروی سابق و آلمان خریداری و اولین میدان هوایی افغانستان به نام خواجه رواش در کابل ساخته شد .
اولین شرکت هواپیمایی افغانستان به نام آریانا افغان در سال 1332 هجری شمسی آغاز به کار کرد، و هم اکنون بزرگترین شرکت هواپیمایی افغانستان می‌باشد.
هواپیمایی آریانا در سال 1366 شمسی 12 فروند هواپیما در اختیار داشت که عمدتا سفرهای کابل به تهران، بیروت، آنکارا، فرانکفورت، لندن، مسکو، لاهور، دهلی نو، جده، رم، پاریس، آمستردام و ... توسط این شرکت انجام می‌شد.
لذا پروازهای داخلی افغانستان به شرکت هواپیمایی باختر افغان که در سال 1345 هجری شمسی تاسیس شده بود، واگذار شد.
افغانستان در مجموع داراي 47 فرودگاه است كه از اين تعداد تنها دو فرودگاه كابل و قندهار بين‌المللي هستند .
از فرودگاه‌هاي موجود 10 فرودگاه باند آسفالت دارند و از اين تعداد نيز 3 فرودگاه باندي بلندتر از 3000 متر دارند.
مابقي فرودگاه‌ها داراي بند خاكي هستند و از اهميت زيادي برخوردار نيستند، افغانستان تا سال 1354 شمسی با 25 کشور قرار داد مواصلات هوایی امضا کرده و یکی از اعضای سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری ( ایکائو ) است.
بر این اساس چون افغانستان با توجه به موقعیت جغرافیایی خود ( قلب آسیا ) مسیر بسیاری از کشورها را کوتاه‌تر می‌سازد، جهت حق‌العبور هر پرواز هواپیماهای خارجی مبلغ 400 دلار دریافت می‌نماید.
ارتباطات:
وضعيت دسترسي به وسايل ارتباطي در افغانستان تقريبا مشابه با ساير بخش‌ها و بسيار محدود است. تعداد كل خطوط تلفن در حال بهره‌برداري در افغانستان بالغ بر 33 هزار خط است كه از اين تعداد 17 هزار خط ديجيتال و مابقي آنالوگ هستند.
اين تعداد خط تلفن در 75 شهر داير و بيشترين سهم به كابل متعلق است، دسترسي به تلفن همراه نيز از طريق دو شركت خصوصي روشن و افغان وايرس ممكن گرديده است.
تاكنون حدود 15000 سيم كارت از طريق اين شركتها به متقاضيان واگذار شده و رشد اين بخش بسيار بيشتر از خط تلفن ثابت است.
ضعف در زير ساختهاي مخابراتي مرتبط با شبكه تلفن ثابت و كمبود عرضه، سبب بالا رفتن قيمت خط تلفن شده و مردم بيشتر به تلفن همراه روي مي‌آورند كه داراي مزيت قيمت است .
ضريب نفوذ تلفن ثابت بسيار ضعيف است به طوري كه برای هر 10 نفر 1% تلفن ثابت وجود دارد .
ارتباط مابين شهرها نيز از طريق 5 عدد VSAT نصب شده در كابل ،هرات ،مزار شريف،قندهار و جلال آباد ممكن شده و امكان تبادل صوتي و اطلاعات از اين طريق مهيا شده است.
افغانستان 123 ايستگاه راديويي FM و 21 ايستگاه راديويي AM و 1 ايستگاه برج كوتاه دارد.
برنامه‌هاي پخش شده بيشتر به زبان پشتو ،دري ،اردو و انگليسي هستند تعداد ايستگاه‌هاي تلويزيوني نيز حداقل 10 ايستگاه است كه 1 ايستگاه در كابل و 9 ايستگاه ديگر در ميان 32 استان واقع شده‌اند.
تخميني كه در مورد گيرنده‌هاي راديويي و تلويزيوني موجود در افغانستان صورت گرفته بيانگر وجود 167 هزار دستگاه تلويزيون است كه اين تعداد به سرعت در حال تغيير است.
در سال 2004 تعداد مراكز ارائه دهنده خدمات اينترنت در افغانستان به 7 عدد رسيد اما از آمار كاربران در اين سال اطلاعي در دست نيست ،رقم تخميني در مورد كاربران اينترنت در سال 2002 نمايانگر وجود 1000 نفر كاربر در افغانستان بود كه مطمئنا با روند فعلي گسترش مراكز خدمات رساني اينترنت اين رقم افزايش يافته است .
در سال 2003 "af" به عنوان دامنه (domain) افغانستان ثبت شد و سايت‌هاي افغاني از آن تاريخ مي‌توانند از اين كد استفاده كنند.
انتهای پیام/
منبع: شبکه اطلاع رسانی افغانستان
