در روز 13 محرم الحرام سال 61 هجری(680میلادی) عام الفیل سه روز پس از حادثه ی بی انتها ، بدن های معصوم امام حسین (ع) و همراهان و اعضای خانواده او توسط قبیله بنی اسد - که در حومه کربلا زندگی میکردند - مطابق با راهنمایی های امام سجاد(ع) شناسایی و دفن گردید و بر روی قبرها علامتهای بنا گردید.
در سال 64 یا 66 هجری حاکم عراق مختار ثقفی به بناء مسجد و زیرزمین از خشت و گل حول قبر همت گماشت. همچنین روستایی در اطراف دو مرقد بنا گردید که هسته اصلی شهر کربلا میباشد.
در سال 171 هجری هارون عباسی دستور به نابودی کل شهر کربلا داد و همینطور بنای موجود بر قبر شریف امام حسین (ع)و حضرت عباس(ع) تخریب شد و زمین بارگاه را شخم زد و درخت سدر موجود روی قبر را قطع نمود.
در سال 198 هجری( حدود 814 میلادی) در زمان حاکمیت مامون عباسی مرقد امام حسین (ع) به منظور جلب حمایت و نزدیکی به پیروان اهل بیت، باز سازی گردیده است
سال 232 هجری متوکل عباسی خلیفه دولت عباسیان، که کینه شدیدی نسبت امیرالمومنین(ع) داشت قبر مبارک اباعبدالله الحسین(ع) را منهدم کرد. متوکل 4 بار در طول حکومت خود قصد تخریب قبر را نمود که آخرین آن سال 247 هجری بود.
در سال 248 منتصر عباسی بناء بارگار مبارک امام حسین(ع) را تجدید بنا نمود و پرچم بلندی برای راهنمایی زوار بر روی بارگاه قرار داد.
در سال 271 هجری «حسن علوی» حاکم طبرستان و دیلم شروع به ساخت مسجدی حول قبر مبارک نمود، اما قبل از اتمام بنا فوت کرد. بعد از وی برادرش ملقب به «داعی الصغیر محمد العلوی» متولی ساخت بنا شد و در سال 280 تکمیل نمود.همچنین گنبدی زیبا، دو در دو ایوان و منازل و اتاقهایی برای زائران حول حرم بنا کرد.
در سال 368 هجری حاکم بخش بطائح در جنوب عراق، عمران بن شاهین به تجدید بنای بارگاه امام حسن(ع) اقدام کرد.
سالهای 369 تا 372 هجری به دستور رئیس الوزراء عباسی، عضد الدوله بن رکن الدوله البویهی ساخت بارگاه امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) آغاز گردید.
در سال 740 هجری تا سال 790 هجری، تعمیر، ساخت و توسعه بنای فعلی موجود برای حرمین شریفین امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) به دستور پادشاهان مسلمان شدهی مغول صورت گفت. اولین آنها موسس حکومت «شیخ حسن حسین بن اقبغا» سپس «سلطان اویس»، سومینشان سلطان حسین ابن شیخ حسن الکبیر و چهارم سلطان احمد بهادر خان ابن اویس.
1980 میلادی فضای بین حرمین شریفین باز شد و در سال 1406 هجری 1986 میلادی حلقه دور حرمین الشریفین ایجاد گردید.
در سال 2003 میلادی عتبات مقدس شاهد سقوط نظام و انقلابی عمومی در فکر و فرهنگ و عمران و آبادانی گردید. در بخش فرهنگی و فکری قدمهای بزرگی در تالیف و نشر و تحقیق برداشته شد و علاوه بر آن انتشار مجلات متعدد و برگزاری نمایشگاه ها و جشنواره های مختلف بوده است. اما در بخش عمرانی پروژه های متعدد در داخل و خارج عتبه مقدسه جهت رفاه و خدمت به زائرین و فدائیون حسینی عملیاتی شده است.