به گزارش خبرنگار
باشگاه خبرنگاران؛
آداب و رسوم عزاداری محرم از جمله پدیدههای فرهنگی است که با حفظ عناصر
اصلی، به خلاقیتهای اجتماعی، فرهنگی و اقلیمی جوامع و مناطق مختلف آراسته
شده و اگر چه دارای مضامین واحدی است اما به تبع اختلافات اقلیمی و حوزههای فرهنگی، با نمودهای مختلفی پا به عرصه ظهور گذاشته و به جذابیت هرچه
بیشتر خود دامن میزند.
از
جمله مراسم عزاداری که با وسعت زیادی در نقاط مختلف ایران وبا تأثیر از
شرایط فرهنگی و اقلیمی خاص آن مناطق، به اجرا در میآید، مراسم "نخل
برداری" و یا "نخل گرانی" است که با مفهوم تشیع پیکر مقدس سیدالشهدا (ع) در
روز عاشورا بر پا میشود.
حتی وسعت حضور و اجرای این آیین مرزهای
ایران را در نوردیده و به وسعت جهان و فرهنگ مسلمانان شیعه برگزار میگردد؛
به عنوان مثال در کشورهایی همچون جزایر کارائیب و یا در هندوستان به شکل
"تعزیه" نمود مییابد.
این وسیله تا حدودی شبیه نخل کشورمان است که آن
را با تزئین به زیباترین شکل در شهرها میگردانند و مردم به دنبال آن به
عزاداری میپردازند ودر نهایت در ظهر عاشورا این تعزیهها را به دریا و
رودخانهها میاندازند و اعتقاد دارند در زمانی که آنها به اثر برخورد با
آب متلاشی میشوند، روح امام حسین (ع) صعود میکند.
ولی
در کشور خودمان اصلی ترین مراکز به طور عمده در شهرها و آبادیهای اطراف
کویر مرکز ایران به چشم میخورد. یعنی از جنوب خراسان گرفته تا سمنان،
دامغان، خمین و نواحی قم، کاشان، ابیانه، اردستان، نائین و غیره است. در
بین این مناطق بیشترین، گستردهترین و شاخصترین نخلها در استان یزد
متمرکز است به گونهای که میتوان گفت هیچ آبادی نیست که یک یا چند نخل
امام حسین(ع) در آن یافت نشود.
واما
مراسم نخلبندی و نخلگردانی در يزد که در اصطلاح محلی بدان "نقل" نیز
گفته میشود بدین صورت است که چند روز پیش از شروع ماه محرم به تزئین و
آذین بستن نخل میکنند.
آذینبندی نخل حداقل یک هفته به طول میانجامد،
در طول این مدت خادمهای میدان، زیور آلات و وسایل مربوط به تزئین نخل را
از انبار بیرون آورده و تمام روز را با پاهای برهنه به این امر میپردازند.
بستن
نخل نیاز به مهارت و سلیقه خاص دارد و خادمان میدان، شیوههای آن را از
پدر و اجداد خود آموختهاند، هرچند هرروزه نخلهایی با تزئینهای با شکوه
کمتر دیده میشود و فقط در حد سیاه پوش کردن و تزئینات ساده بسنده میشود
اما باز نخلگردانی همچنان آئین باشکوهی است که با عظمت خاصی دربین یزدیها
برگزار میشود./ص