او میگفت میخواهید در آینده چه کار شوید؟ و ما هم بیگمان ذهن و فکرمان به سمتی میرفت که برای رسیدن به آرزوهایمان از معلممان بپرسیم که برای شغل مورد نظرمان باید چه تخصصی یاد بگیریم و یا چه رشتهای بخوانیم.
اما همانطور که همه کم و بیش میدانید، هر چند که کماکان هنوز همان سئوال کلیشهای معلم و فرم دستهای لاله شده دانشآموزان باقی و رواج دارد، اما رویه در کشور متاسفانه بعضا به گونه و رویهای دیگر است.
هر چند که رواج فامیلبازی در استخدامها به نوعی مبتلا به اغلب ادارات و سازمانهاست، اما بعضا این پدیده و ناهنجار اجتماعی که به عقیده اغلب افراد جامعه، پدیده و فرهنگی غیر اخلاقی، ناپسند و زشت است، زمانی که در روندی فساد آلود و بیافسار و ترمز قرار میگیرد، نشان از بیتفاوتی گسترده در سطح مدیریتها و معاونان و مسئولان یک سازمان دارد، چرا که اگر در غیر این صورت بود افرادی که با رجوع به وجدان اخلاقی و کاری خود، نسبت به اطلاعرسانی از این روند به دستگاههای مربوطه اقدام میکردند، نتیجه این کار از دست دادن منافع خود در سازمانشان نسبت به دیگر همکاران بود.
زمزمههای شکلگیری گزارش پیش روی از حدود دو سال پیش با مراجعه و تماس برخی از فرهنگیان در هرمزگان و همچنین تعدادی از جوانان رد شده و متخصص رشتههای مورد نیاز در آزمونهای استخدامی آموزش و پرورش با خبرنگار فارس در بندرعباس شکل گرفت، اما هر بار با مراجعه محسوس و نامحسوس به مدیران مربوطه و برخی از کارمندان به دلیل محدویتهای سیستمی و فشارهای احتمالی در صورت بروز و لو دادن برخی از اطلاعات پیرامون استخدام نیروی انسانی، دستیابی به اطلاعاتی شفاف در این راستا ناممکن شد.
همچنین طی ماههای گذشته در نواحی شرقی آموزش و پرورش هرمزگان به ویژه بشاگرد و رودان خبرهایی از استخدامهای سئوال برانگیز فامیلها و بستگان نزدیک مسئولان نواحی این شهرستانها در برخی از رسانهها منتشر شد که در این راستا خبرنگار فارس با هدف مستندسازی در این راستا اطلاعاتی را به دست آورده است.
به عنوان نمونه با توجه به کمبود نیروی مورد نیاز در آموزش و پرورش شهرستان بشاگرد با توجه به اضافه شدن پایه ششم ابتدایی، در فروردین سال جاری مجوز به کارگیری افراد متخصص و دارای مدرک لیسانس با اولویت افراد بومی به این شهرستان داده شد.
طبق اطلاعات به دست آمده و مستندات موجود بخشی از استخدامیها در دوره مذکور بعضا یا بومی نبوده، یا دارای مدرکی پایینتر از لیسانس هستند و یا تخصص مورد نیاز را ندارند، نکته قابل تامل پیرامون این مبحث اینکه، طبق بررسیهای انجام شده در بشاگرد به اندازه کافی و حتی زیادتر از نیاز در مجوز استخدامی مربوط به مقطع فروردین سال 92، نیروی جوان، متخصص و مستعد با شرایط استخدام وجود دارد.
به عنوان نمونه بد نیست بدانیم در مرحله اول از مجوز مذکور که 26 نفر جذب شدهاند، طی این دوره از استخدامها خانمی دارای مدرک فوق دیپلم و از نزدیکان یکی از مدیران ارشد آموزش و پرورش این شهرستان جذب شد که این امر سئوالات زیادی در ذهن فرهنگیان و متقاضیان ایجاد کرد، این در حالی است که فرد مذکور که جزو سهمیه استخدامی آموزش و پرورش شهرستان بشاگرد بوده بدون یک روز حضور در این شهرستان به حوزه میناب منتقل شده است.
در مرحله دوم نیز حدود 110 نفر در بشاگرد طی ماههای گذشته توسط آموزش و پرورش استخدام شدهاند، که در این بین هستند افراد زیادی که شرایط لازم را برای استخدام طبق قوانین و ضوابط موجود دارا نیستند، که به عنوان نمونه افرادی با تحصیلاتی در حوزههای معدن، حقوق ثبتی و حتی منابع طبیعی را استخدام و به سر کلاسهای درس فرستادهاند، این در حالی است که باز هم تاکید میشود در شهرستان بشاگرد نیروهای تحصیل کرده در رشتههای مرتبط با آموزش ابتدایی بیشمارند، که گویا در زمان این استخدامها یا به روستاهای دور افتاده اطلاعرسانی لازم صورت نگرفته است و یا اینکه متخصصان و افراد دارای اولویت به نحوهای ناشفاف پذیرش نشدهاند.
در دور دوم استخدامها در شهرستان بشاگرد، اسامی افرادی از یاسوج، فسا، رودان، سندرک و بندرعباس نیز دیده میشود که استخدام اینگونه افراد نیز برخلاف مجوزهای داده شده که بر استخدام بومیهای بشاگرد تاکید کرده است، میباشد.
طبق بررسیهای صورت گرفته، تعداد حدود 135 نفر استخدام شده در بشاگرد طی ماههای گذشته از مناطق و روستاهای خاص به کارگیری شدهاند و این استخدامها از تراکم منطقی از نظر جغرافیای و محل سکونت افراد استخدام شده، پیروی نمیکند.
همچنین در بشاگرد طی سال گذشته نیز گویا چهار نفر معلم قرآن استخدام شده است، که برادر یکی از مسئولان ارشد آموزش و پرورش شهرستان بشاگرد بدون داشتن مدرکی از مبحث قرآنی و در صورت وجود دهها طلبه در این شهرستان به عنوان معلم قرآن به کار گرفته شده است.
اما در حوزه رودان نیز اطلاعاتی گسترده به دست آمده است که به دلیل «محدودیت منابع» و بنابر دلایل مذکور و با هدف حفظ امنیت کاری و روانی فرهنگیان همکار خبرگزاری فارس، این خبرگزاری با هدف حفظ اخلاق بر خود لازم میداند که از اعلام دهها اسم حتی به صورت اختصار در این راستا خودداری کند، این در حالی است که در حوزه بندرعباس، نیز به همین دلایل تنها با هدف نشان دادن بخشی از تخلفات صورت گرفته اکتفا و برخی از اسامی با هدف تنویر افکار عمومی و در ساختاری که دست کم مسئولان را وادار به پاسخگویی کند اعلام میکنیم.
آنگونه که در بندرعباس از اطلاعات به دست آمده؛ این شائبه ایجاد میشود که دایرهای از مسئولان در راس آموزش و پرورش و حتی در نواحی شهرستان بندرعباس، به نحوی از رخدادهای واقع شده در حوزه نیروی انسانی و استخدام وابستگان نزدیک در ساختاری غیرقانونی و نادرست، مطلع هستند و اینکه تاکنون از این دایره خبر و یا افشاگری و یا حتی اعتراضی نیز به بیرون به صورت رسمی درز نکرده است نیز، در نوع خود قابل تامل است.
بد نیست بدانیم آماری که در زیر اعلام شده، تنها بخشی از استخدامهایی است که در آموزش و پرورش هرمزگان مشکوک و یا غیرشفاف و اغلب افراد استخدام شده یا برادر، خواهر، همسر و دارای نسبتهای نزدیک با مسئولان و دایره مذکور در این سازمان هستند.
در این میان مسئول یکی از بخشهای فرهنگی هنری آموزش و پرورش هرمزگان یکی از که افرادی است که نام دو تن از برادران همسرش در بین استخدامیها در بندرعباس دیده میشود.
اما در بین این نوع استخدامها، نام اقوام مرتبط با مسئولان کارگزینیها در نواحی آموزش و پرورش هرمزگان به ویژه در نواحی یک و دو بندرعباس و اداره کل دارای فراوانی بیشتری است.
این فراوانی به حدی است که تنها از یکی از مسئولان این واحدها در سازمان آموزش و پرورش هرمزگان، استخدام دو دختر و دو داماد (از یک خانواده چهار نفره) دیده میشود، همچنین نام همسر یکی از دیگر از مسئولان کارگزینی این سازمان در یکی از نواحی دیگر نیز در لیست استخدامیها دیده میشود.
نام خواهر و دختر یکی از معاونان، خواهر خانم یکی از مدیران ارشد، وابستگان نزدیک یکی از مدیران نواحی، دختر یکی از مدیران اسبق، دو پسر - یک دختر و داماد یکی از مسئولان نظارتی در تشکیلات مذکور، دختر یکی از کارکنان گزینش و خواهر یکی از کارکنان ذیحسابی نیز از دیگر افرادی هستند که نامشان در لیستهای مذکور استخدامی دیده میشود که شائبات زیادی را در سازمان مذکور در پی داشته است.
همچنین نام دو دختر یکی دیگر از معاونان نیز در بین استخدامیها دیده میشود که گفته میشود، موارد ذکر شده بالا در چارچوب قرارداد کار معین و بدون هیچ آزمونی آنطور که گفته میشود به واسطه نسبتهای فامیلی جذب شدهاند.
اما شاید سئوالات زیادی در ذهن مخاطبان و خوانندگان این گزارش پدید آید که دلیل این نوع رفتار از طرف مسئولان با وجود دستگاههای نظارتی چیست که این را نیز باید از مسئولان مربوطه پرسید و باید دید که چه دستهایی پشت پرده قرار دارد که به توسعه این پدیده کمک کرده است.
اما از طرفی دیگر نیز شنیده میشود که در زمان وزارت وزیر سابق دستوراتی مبنی بر مختار بودن ادارات کل در باب این نوع به کارگیری نیرو به طور پنهانی با اهدافی خاص صادر شده است که برخی از استانها با دیدن شرایط مساعد، در اجرای این اختیارات تعلل نکرده و برخی از استانها نیز در مقابل آن مقاومت کردهاند.
اما تلخی وقوع این نوع موارد و دیده شدن این پدیدهها، چیزی نیست جز اینکه این نوع تبعیضها توسط همانهایی در حال رقم خوردن است که روزگاری در دبستانها و مدارس کنجکاوانه از آرزوها و شغلهای مورد علاقهامان برای آینده میپرسیدند و صدها نفر را برای رسیدن به اهدافشان تعلیم و تربیت کردند./ج1