سال‌ها نوحه‌سرایی به ساده‌ترین و صادقانه‌ترین شیوه، دل هر محب اهل بیت(ع) را در سوگ سالار شهیدان به درد می‌آورد اما از جایی به بعد گویا این نوحه‌سرایی‌های ساده تکافوی طبع مقایسه‌گر و تنوع‌طلب برخی جوان‌ها را نداد.

در سال‌های اخیر آفت های بسیاری وارد عزاداری‌های ما شده که بی‌شک می‌تواند به اهداف بلند این حرکت ضربه بزند. از سویی از سرمایه‌ گرانقدری که این گنج عظیم در اختیار ما قرار می‌دهد تا کنون به خوبی استفاده نشده است.

همه اینها ضرورت آسیب‌شناسی عزاداری‌ها و دقت کارشناسان فرهنگی بر چگونگی برگزاری این جلسات را روشن می‌سازد.

معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی استان قم در گفتگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سئوال که چه تعداد هیئت در ایام محرم امسال در حال اجرای برنامه عزاداری هستند، گفت: در استان قم بیش از 2 هزار هیئت مذهبی ثبت شده‌ است که بیش از 500 هیئت دانش‌آموزی هستند. حدود 170 هیئت مخصوص خواهران نیز وجود دارد. در دهه اول محرم تمام این هیئت‌ها برنامه عزاداری دارند. بعضی از این هیئت‌ها محوری هستند اما برخی مخاطبانشان محدود‌تر است که ما در اداره‌کل تبلیغات اسلامی هیئت‌ها را به درجه یک، 2 و 3 تقسیم‌بندی کرده‌ایم.

حجت‌الاسلام محمود نجاریان‌زاده افزود: هیئت‌های درجه یک آنهایی هستند که از سخنرانان و مداحان شایسته در برنامه‌هایشان استفاده می‌کنند و در کنار عزاداری با فعال کردن انتشارات هیئت، مطالب آموزشی برای مخاطبان خود تهیه می‌کنند. این هیئت‌ها عموماً پر جمعیت و تأثیرگذارترند.

وی ادامه داد: هیئت‌های درجه 2 هیئت‌هایی هستند که مداح محورند و دسته سوم هیئت‌ها آنهایی هستند که به عنوان هیئت‌های خانگی یاد می‌شود. تمام این هیئت‌ها محدوده‌ای از تأثیرگذاری دارند که البته با هم متفاوت است.

آسیب‌های عزاداری در قم

معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی قم در رابطه با آسیب‌های عزاداری در قم، گفت: یک زمانی تصنیف‌خوانان و موسیقی‌دانان از نواهایی که در عزاداری‌ها استخراج می‌شد استفاده می‌کردند اما الان شرایط فرق کرده است. امروز شاهد هستیم که برخی مداحان که کم اطلاع هم هستند از ترانه‌هایی که شان لازم را نیز ندارند استفاده می‌کنند. اینکه مداح سبک و آوا را از یک خواننده لس آنجلسی بگیرد، به هیچ وجه متناسب با شرایط عزاداری محرم نیست.

وی افزود: مشکل دیگر این است که برخی مداحان و روضه خوانان اطلاعات لازم برای مقتل‌خوانی را ندارند. البته این اشکال به نهادهای فرهنگی وارد است که در زمینه آموزش مقتل‌شناسی به هیئت‌های مذهبی کوتاهی شده است.

حجت الاسلام نجاریان زاده ادامه داد: در حال حاضر برای این موضوع یک پایگاه اینترنتی راه‌اندازی شده است. سازمان تبلیغات اسلامی نیز جامع المقاتل را برای 500 مداح استان قم تهیه کرده است. البته نمی‌شود گفت که این مقاتل کاملاً خالی از ایراد باشند اما به هر حال اشکالاتشان کمتر است.

وی با بیان اینکه توصیه ما به روضه خوانان و مداحان این است که مقتل سید بن طاووس را به زبانی که قابل فهم باشد برای مردم از رو بخوانند، گفت: بسیاری از بزرگان وقتی در ماه رمضان می‌خواستند روضه بخوانند این کار را انجام می‌دادند. اگر مطالعه سخنرانان و مداحان بیشتر شود بسیاری از آسیب‌ها کنترل خواهد شد./س