حسین کمالی در گفتگوی تفصیلی با باشگاه خبرنگاران عنوان کرد
بهره‌مندي جريان اصلاحات از تجربيات آيت‌الله هاشمي/ احزاب "دولت‌ساخته" خود‌به‌خود حذف مي‌شوند/ باید منتظر روشن‌تر شدن هوا ماند
وزیر کار دوران سازندگی و اصلاحات، این روزها در ساختمانی قدیمی، حوالی میدان ولیعصر تهران، مشغول مدیریت حزب خود و برنامه‌ریزی برای آینده است، هرچند همانند بسیاری از اصلاحطلبان اطرافش نگاهی خوشبینانه به فضای سیاسی کشور ندارد و معتقد است باید کمی صبر کرد تا سایه روشن هوا به روشنی روز بدل شود.
به گزارش خبرنگار احزاب باشگاه خبرنگاران، "حسین کمالی"، وزیر کار دوران سازندگی و اصلاحات، این روزها در ساختمانی قدیمی، حوالی میدان ولیعصر تهران، مشغول مدیریت حزب خود و برنامه‌ریزی برای آینده است، هرچند همانند بسیاری از اصلاحطلبان اطرافش نگاهی خوشبینانه به فضای سیاسی کشور ندارد و معتقد است باید کمی صبر کرد تا سایه روشن هوا به روشنی روز بدل شود.
هرچند نماینده تهران در سه دوره اول مجلس شورای اسلامی در ابتدای مصاحبه تنها فرصتی 30 دقیقه‌ای به ما داد اما دغدغه‌های حزبی وی و داغی صحبت‌ها تا بدانجا پیش رفت که تا یک ساعت و نیم به پای صحبت‌های مرد خستگی‌ناپذیر این روزهای "حزب اسلامی کار" نشستیم.
متن کامل اين مصاحبه به شرح ذیل است:
باشگاه خبرنگاران: چرا باید در کشور حزب داشته باشیم؟ ضرورت و نقش احزاب در جامعه چیست؟
کمالی: در کشورهای مختلف، شخصیت‌ها و جریانات مختلف فکری، براساس منافع، افکار، خواسته‌ها و سلایق مشترک دور هم جمع شده و مجموعه‌ای تشکیل می‌دهند و با تبلیغ اندیشه خود، تلاش می‌کنند تا جامعه را به سمت و سوی فکری خود متمایل کرده و اداره امور جامعه را براساس آن پیش برند و با در دست گرفتن قدرت به مردم خدمت کرده و اندیشه های خود را به مرحله اجرا بگذارند.
اینکه در علوم سیاسی، حزب و سیاست، معطوف به قدرت است و قدرت را بدون ادامه آن، یعنی خدمت‌گذاری مورد بحث قرار می‌دهند، در هیچ جای دنیا مورد تأیید نیست؛ افرادی مانند "شهید بهشتی" اعتقاد داشتند که ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت، قدرت نفی نمی‌شود بلکه کسب قدرت برای خدمت است؛ در واقع تمام افرادی که تلاش می‌کنند در جامعه مبلغ فکر، اندیشه و سیاستی باشند و اداره امور جامعه را بر آن اساس پیش برند، تشکیل حزب و گروه می‌دهند.
اکنون برخی جوامع حکومتی گردش نخبگان را پذیرفته‌اند و در برابر تغییرات مقاومت نمی‌کنند، امروزه جوامع به سمت و سویی پیش می‌روند تا حکومت یک وظیفه و مأموریت برای انجام کار تلقی شده و شیرینی نداشته باشد، خودبینی‌ها و خودپسندی‌ها کنار گذاشته شود و اخلاق خشن و تندی که برخی اشخاص و جریانات مبلغ آن هستند، کنار گذاشته و بپذیریم که در یک جامعه، متمدنانه همزیستی کنیم و با حل مشکلات به سمت آینده‌ای بهتر حرکت کنیم؛ این موضوعات را باید احزاب در جامعه پیگیری و حکومت‌ها آن را بپذیرند.
باشگاه خبرنگاران: به نظر می رسد که اهداف تغییر کرده و احزاب به دنبال کسب قدرت هستند.
کمالی: خیر، همچنان در باطن امر، اساس کار، خدمت است اما ممکن است در مرحله‌ای که احزاب برای کسب قدرت تلاش می‌کنند، برخی گروه‌ها از اهداف و خط مشی درست و انسانی فاصله بگیرند، اما در نهایت هر فردی که به قدرت رسد اگر در خدمت مردم و جامعه نباشد، پس زده خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران: چرا احزاب در کشور ما ضعیف هستند؟
کمالی: حزب براساس خواسته‌ها، نیاز، سیاست و تفکر مردم شکل می‌گیرد و با رأی اکثریت به دنبال اعمال سیاست‌ها و تفکرات خود است، مردم در حزب ملاک هستند اما متاسفانه این موضوع در جامعه ما نهادینه نشده است.
از سوی دیگر، هر زمان موقعیتی برای گسترش احزاب ایجاد شد، یا دولت‌هایی حکومت را در دست داشته که حرکت آنها را نپذیرفتند و یا خود احزاب و گروه‌ها به جای مقید بودن به سیاست‌ها و اهداف عالی، مشغول مسائل روزمره شده و مردم را از دور خود پراکنده کردند.
در حقیقت تحزب، حزب‌گرایی و فرهنگ کار جمعی به طور کلی در کشور ما ضعیف است، حزب به همان دلیل در کشور ما شکل نمی‌گیرد که تعاونی‌ها در آن شکل نمی‌گیرند، به همان دلیلی که ورزش‌های دسته جمعی ما جواب نمی‌دهند و این برای مدنیت جامعه مضر است، ما به کار جمعی عادت نداریم و زمانی که فرهنگ کار سیاسی ضعیف باشد، در اصل کار سیاسی هم بی‌تأثیر نخواهد بود، باید از کار فرهنگی برای تقویت احزاب شروع کرد.
باشگاه خبرنگاران: با توجه به اینکه شما اکنون دبیرکل حزب اسلامی کار و رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هستید، چه برنامه‌هایی برای تقویت احزاب در کشور دارید؟
کمالی: اگر خواهان تحرک احزاب در کشور هستیم، باید به خود احزاب رجوع کنیم، باید آنها تصمیم بگیرند تا کاری اساسی را شروع کنیم.
البته احزاب درصورتی می‌توانند فعالیت بیشتری داشته باشند که دولت به تقابل جدی با آنها برنخیزد، اتفاقاتی که در سال‌های گذشته رخ داد، اتفاقات خوبی در صحنه سیاست نیست، برخی از احزاب اصلاح‌طلب متوقف شده و بعضی اعضای آن با مشکلاتی مواجه شدند، این موضوعات اثرات منفی در جامعه باقی می‌گذارد، امروزه افرادی که خواهان ورود به فعالیت‌های حزبی هستند، به ویژه جوانان، توسط خانواده‌ها منع می‌شوند و به جای تشویق به کار جمعی و گروهی، توصیه به عدم ورود می‌شوند، چرا که کار حزبی در جامعه، خطرناک شناخته شده است، طبیعی است که در چنین شرایطی، احزاب نمی‌توانند رشدی پسندیده و مطلوب داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران: پس به نظر شما، تقویت احزاب باید از حاکمیت آغاز شود؟
کمالی: خیر، خود احزاب کار را آغاز کرده‌اند، حاکمیت باید همراهی کرده تا شرایط برای کار آنان فراهم شود.
باشگاه خبرنگاران: نباید فعالیت‌های برخی احزاب را نادیده گرفت که باعث مخدوش شدن چهره آنان در افکار عمومی شده است.
کمالی: اگر فرض ما براین باشد که افکار عمومی اندیشه‌های نادرست و گروه‌هایی را که بدرفتاری می‌کنند، نمی‌پذیرد، پس داوری را هم بر عهده افکار عمومی بگذارند، چرا دولت برخورد کند؟ اگر حزبی بدرفتاری می‌کند و سیاست‌ها و نتایج فکری‌اش غلط است، مردم آن را کنار بگذارند چرا به جای مردم، دولت تصمیم می گیرد؟
دولت از طرف مردم برای اموری که به آن محول شده، انتخاب می‌شود، دولت باید در خدمت مردم باشد نه مردم در خدمت دولت؛ در جهان سوم جای این دو، عوض شده و دولت با اختیارات خاص و ویژه‌ای که بر خود قائل است، بر مردم فرمان می‌دهد، نباید جمعی اندک برای مردم و جامعه تصمیم بگیرند.
طبق اصل 26 قانون اساسی، احزاب آزادند، زمانی محدودیت ایجاد می‌شود که احزاب از حدود سیاسی خارج شده و وارد حرکت‌های غیرسیاسی شوند.
اگر بپذیریم که مردم حق انتخاب دارند، شرایط فرق متفاوت خواهد بود، حرکت غیرقانونی از سمت هیچ دولتی پذیرفتنی نیست.
باشگاه خبرنگاران: پس برخورد دولت با حزب را غیرقانونی می‌دانید؟
کمالی: خیر، ممکن است که در شرایطی قانون ذکر کرده باشد؛ مجلس برخواسته از رای مردم است و محدوده‌هایی را برای فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و غیره تعریف می‌کند و دولت باید در چاچوب همان قانون حرکت کند، نه تندتر.
باشگاه خبرنگاران: با توجه به روی کار آمدن دولت یازدهم، آیا فضا برای فعالیت بیشتر احزاب اصلاح طلب باز شده است؟
کمالی: هنوز برای داوری زود است، باید منتظر آینده ماند، نحوه تعامل دولت و مجموعه حاکمیت با احزاب در آینده بیشتر مشخص خواهد شد، به نفع حاکمیت و نظام است که احزاب و گروه‌ها حضور داشته باشند و نظر جمعیت‌های مختلف، اشکالات و نقد مردم را به حاکمیت منتقل و نظرات حاکمیت را به مردم منتقل کنند.
احزاب ضمن آنکه، سلایق و نظرات مختلف را بیان می‌کنند، نوعی کاتالیزور سیاسی_فرهنگی برای ثبات و پایداری نظام تلقی می‌شوند، زمانی که در جهت بهبود شرایط نظام حرکت کرده و اشکالات را رفع می‌کنید، به معنای علاقه و دلسوزی برای حفظ آن است، اما برخی این موضوع را برعکس فهمیده و منتقدین را مخالف نظام می‌دانند.
باشگاه خبرنگاران: فضای سیاسی کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
کمالی: شاید برای افراد تازه‌کار، شرایط موجود، خیلی خوشبینانه به نظر برسد، اما برای امثال ما که سال‌ها در این زمینه‌ها کار کردیم و تجربه داریم، باید منتظر روشن‌تر شدن هوا ماند، چراکه در سایه روشن اول صبح چیزی مشخص نیست.
باشگاه خبرنگاران: تشکیل جبهه اعتدال از سوی دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کمالی: تا به امروز، هر دولتی که روی کار آمده، با تشکیل گروهی، به دنبال استمرار حضور خود در صحنه سیاسی کشور بوده است، احزاب دولت‌ساخته امکان قدرتمندتر شدن و پایداری ندارند، چراکه احزاب باید از میان مردم بلند شوند.
احزابی که دولت‌ها ساخته‌اند، به طبع قدرت و با استفاده از موقعیت‌ها و امکانات دولتی شکل گرفته و چون تکیه‌ای بر مردم ندارند، با پایان این موقعیت، خود به خود حذف می‌شوند؛ در حالی که احزاب با حمایت‌های مردمی، حتی اگر دولت به مخالفت به آنها پرداخته و حمایتی نکند، به کار خود ادامه خواهند داد.
باشگاه خبرنگاران: برنامه های حزب اسلامی کار برای انتخابات آینده مجلس آغاز شده است؟
کمالی: گفتگوهای مقدماتی را آغاز کردیم، ارزیابی مثبتی از شرایط و موقعیت حزب داریم، چراکه با محقق شدن بسیاری از پیش‌بینی‌ها و شاخص‌هایی که به پایگاه‌های رأی خود، ارائه کردیم، وضعیت خوبی را برای حزب در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی پیش‌بینی می‌کنیم.
باشگاه خبرنگاران: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات چطور؟ آیا برنامه‌های خود را برای انتخابات آتی مجلس آغاز کرده است؟
کمالی: در شورای هماهنگی هم گفتگوهای مقدماتی صورت گرفته است.
باشگاه خبرنگاران: آیا رویکردها و برنامه‌ها مشخص شده است؟
کمالی: هنوز خیر.
باشگاه خبرنگاران: در مورد ارتباط "خانه کارگر" و حزب اسلامی کار صحبت کنیم، بسیاری از اعضای این دو مشترک هستند، آیا خانه کارگر زیر مجموعه "حزب اسلامی کار" است؟
کمالی: خانه کارگر یک مجموع کارگری و صنفی است که مسائل کارگری را پیگیری می‌کند که فعالیت سیاسی و حزبی ندارد، اما حزب اسلامی کار، اصل کار و سیاست‌هایی که جامعه را اداره می‌کنند را زیرنظر دارد و فعالیت‌های سیاسی انجام می‌دهد.
حزب اسلامی کار و خانه کارگر، هرکدام مجموعه‌ای مستقل هستند و با توجه به تفاوت‌ها و اشتراکاتی که دارند، طبیعی است که اعضای مشترکی نیز داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران: به نظر می‌رسد که با روی کار آمدن دولت "حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین دکتر روحانی"، فضای کار سیاسی برای احزاب اصلاح‌طلب بازتر شده باشد، حزب اسلامی کار چه برنامه‌هایی برای فعال‌تر شدن خود در عرصه سیاسی در نظر دارد؟
کمالی: زمینه برای فعالیت بیشتر فراهم است، این روزها جمعیت‌های مختلفی برای پیوستن به حزب اسلامی کار، به ما مراجعه می‌کنند، اما منتظر مشخص‌تر شدن وضعیت هستیم تا بتوانیم مذاکرات با این مجموعه ها را ادامه دهیم.
باشگاه خبرنگاران: برگزاری کنگره و یا مجمع را در دستورکار خود ندارید؟
کمالی: امسال کنگره نخواهیم داشت، اما اوایل آذر ماه سمیناری جهت بررسی اقتصاد کشور و یافتن راه‌حلی برای برون‌رفت از شرایط موجود، برگزار خواهیم کرد، این گردهمایی کاملا علمی است و اساتید دانشگاه در آن حضور خواهند داشت.
باشگاه خبرنگاران: از شخصیت‌های دولتی برای شرکت در این سمینار دعوت نخواهید کرد؟
کمالی: به طور قطع از شخصیت‌های دولتی که مجری ماحصل این سمینار خواهند بود، دعوت خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران: شاید یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات اخیر "حزب اسلامی کار"، اخراج "الهه راستگو" از حزب بود، چه اتفاقی رخ داد؟
کمالی: در مورد این موضوع، صحبتی نمی‌کنم.
باشگاه خبرنگاران: با احترام به خواست شما، اما چرا حزب اسلامی کار شفاف‌سازی نمی‌کند؟
کمالی: در آینده شفاف‌سازی‌ها توسط سخنگوی حزب، صورت خواهد گرفت.
باشگاه خبرنگاران: بگذریم، نقش "آیت‌الله هاشمی رفسنجانی" در آینده جریان اصلاح‌طلبی را چگونه می‌بینید؟ آیا از پتانسیل‌های وی در آینده بیشتر استفاده خواهد شد؟
کمالی: معتقدم که آقای هاشمی رفسنجانی، شخصیتی فراجناحی و فراگروهی است که نقش ملی دارد و هر جریان و گروهی می‌تواند با مشورت از اطلاعات و علم وی در موضوعات مختلف، به ویژه تجربیاتی که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در اداره کشور دارد، بهره ببرند، جریان اصلاح‌طلب هم به طور قطع از وی استفاده خواهد کرد.
باشگاه خبرنگاران: آیا منشور اصلاحطلبان که توسطی برخی اعضای اصلاح‌طلب مطرح شده، در دستور کار شورای هماهنگی قرار دارد؟
کمالی: در حال حاضر، روی آیین‌نامه شورا و اصلاح آن تمرکز کردیم، منشور، مربوط به جبهه اصلاحطلبان است و بنده از آن اطلاعی ندارم.
باشگاه خبرنگاران: به طور کلی با منشور اصلاحطلبان موافقید؟
کمالی: منشور به تنهایی خوب است، چرا که مبین سیاست‌ها و اهداف هر جمعی است، اما هدف و محتوای آن اهمیت دارد.
باشگاه خبرنگاران: تا به حال تعاملی با احزاب اصولگرا داشته‌اید؟
کمالی: ما با همه احزاب و گروه‌ها گفتگو داشته و تحمل شنیدن نظرات مختلف را داریم، سعی می‌کنیم خود را به گونه‌ای تربیت کنیم که با دیگران گفتگویی درست و منطقی داشته باشیم و تلاش می‌کنیم تا این روش در جامعه جریان یابد، این تقسیم‌بندی های حاد و تند امروزی، در گذشته وجود نداشت، جای جریان چپ و راست در یک مقاطعی جابجا شده است.
ما معتقدیم که همه گروه‌ها و جریان‌های فکری جامعه، حق دارند تا تشکل داشته و آزادانه نظر دهند تا جایی که مخل اسلام، نظام و امنیت ملی نباشند، باید احزاب بتوانند راحت حرکت کنند، این خواسته ما نه فقط برای احزاب اصلاح‌طلب، بلکه برای تمام جریانات فکری است.
اگر مردم بتوانند اندیشه خود را در جامعه جریان دهند، ثبات و امنیت نظام بالا می‌رود و تا جایی که تعداد این گروه‌ها بیشتر باشد، میزان فکری که در حاکمیت فعال می‌شود، بیشتر است، آن چیزی که جامعه را بیشتر تهدید می‌کند، جمعیت ساکتی است که نابهنگام به صدا در می‌آید.
گفتگو از زهرا بادامچي و سعيده حسن‌خاني
انتهای پیام/
در صبح یکی از روزهای پاییزی با او به گفتگو نشستیم، ذات خبرنگاری ما را ترغیب به پرس و جو از جنجال‌های اخراج "الهه راستگو" از مرد شماره یک "حزب اسلامی کار" می‌کرد، اما رئیس دوره‌ای جدید شورای هماهنگی جبهه اصلاحات به سختی از آن روزها سخن می‌گفت و هنوز از آنچه بر وی و حزب متبوعش گذشته ، دل آزرده و ناراحت بود.
هرچند نماینده تهران در سه دوره اول مجلس شورای اسلامی در ابتدای مصاحبه تنها فرصتی 30 دقیقه‌ای به ما داد اما دغدغه‌های حزبی وی و داغی صحبت‌ها تا بدانجا پیش رفت که تا یک ساعت و نیم به پای صحبت‌های مرد خستگی‌ناپذیر این روزهای "حزب اسلامی کار" نشستیم.
متن کامل اين مصاحبه به شرح ذیل است:
باشگاه خبرنگاران: چرا باید در کشور حزب داشته باشیم؟ ضرورت و نقش احزاب در جامعه چیست؟
کمالی: در کشورهای مختلف، شخصیت‌ها و جریانات مختلف فکری، براساس منافع، افکار، خواسته‌ها و سلایق مشترک دور هم جمع شده و مجموعه‌ای تشکیل می‌دهند و با تبلیغ اندیشه خود، تلاش می‌کنند تا جامعه را به سمت و سوی فکری خود متمایل کرده و اداره امور جامعه را براساس آن پیش برند و با در دست گرفتن قدرت به مردم خدمت کرده و اندیشه های خود را به مرحله اجرا بگذارند.
اینکه در علوم سیاسی، حزب و سیاست، معطوف به قدرت است و قدرت را بدون ادامه آن، یعنی خدمت‌گذاری مورد بحث قرار می‌دهند، در هیچ جای دنیا مورد تأیید نیست؛ افرادی مانند "شهید بهشتی" اعتقاد داشتند که ما شیفتگان خدمتیم نه تشنگان قدرت، قدرت نفی نمی‌شود بلکه کسب قدرت برای خدمت است؛ در واقع تمام افرادی که تلاش می‌کنند در جامعه مبلغ فکر، اندیشه و سیاستی باشند و اداره امور جامعه را بر آن اساس پیش برند، تشکیل حزب و گروه می‌دهند.
اکنون برخی جوامع حکومتی گردش نخبگان را پذیرفته‌اند و در برابر تغییرات مقاومت نمی‌کنند، امروزه جوامع به سمت و سویی پیش می‌روند تا حکومت یک وظیفه و مأموریت برای انجام کار تلقی شده و شیرینی نداشته باشد، خودبینی‌ها و خودپسندی‌ها کنار گذاشته شود و اخلاق خشن و تندی که برخی اشخاص و جریانات مبلغ آن هستند، کنار گذاشته و بپذیریم که در یک جامعه، متمدنانه همزیستی کنیم و با حل مشکلات به سمت آینده‌ای بهتر حرکت کنیم؛ این موضوعات را باید احزاب در جامعه پیگیری و حکومت‌ها آن را بپذیرند.
باشگاه خبرنگاران: به نظر می رسد که اهداف تغییر کرده و احزاب به دنبال کسب قدرت هستند.
کمالی: خیر، همچنان در باطن امر، اساس کار، خدمت است اما ممکن است در مرحله‌ای که احزاب برای کسب قدرت تلاش می‌کنند، برخی گروه‌ها از اهداف و خط مشی درست و انسانی فاصله بگیرند، اما در نهایت هر فردی که به قدرت رسد اگر در خدمت مردم و جامعه نباشد، پس زده خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران: چرا احزاب در کشور ما ضعیف هستند؟
کمالی: حزب براساس خواسته‌ها، نیاز، سیاست و تفکر مردم شکل می‌گیرد و با رأی اکثریت به دنبال اعمال سیاست‌ها و تفکرات خود است، مردم در حزب ملاک هستند اما متاسفانه این موضوع در جامعه ما نهادینه نشده است.
از سوی دیگر، هر زمان موقعیتی برای گسترش احزاب ایجاد شد، یا دولت‌هایی حکومت را در دست داشته که حرکت آنها را نپذیرفتند و یا خود احزاب و گروه‌ها به جای مقید بودن به سیاست‌ها و اهداف عالی، مشغول مسائل روزمره شده و مردم را از دور خود پراکنده کردند.
در حقیقت تحزب، حزب‌گرایی و فرهنگ کار جمعی به طور کلی در کشور ما ضعیف است، حزب به همان دلیل در کشور ما شکل نمی‌گیرد که تعاونی‌ها در آن شکل نمی‌گیرند، به همان دلیلی که ورزش‌های دسته جمعی ما جواب نمی‌دهند و این برای مدنیت جامعه مضر است، ما به کار جمعی عادت نداریم و زمانی که فرهنگ کار سیاسی ضعیف باشد، در اصل کار سیاسی هم بی‌تأثیر نخواهد بود، باید از کار فرهنگی برای تقویت احزاب شروع کرد.
باشگاه خبرنگاران: با توجه به اینکه شما اکنون دبیرکل حزب اسلامی کار و رئیس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات هستید، چه برنامه‌هایی برای تقویت احزاب در کشور دارید؟
کمالی: اگر خواهان تحرک احزاب در کشور هستیم، باید به خود احزاب رجوع کنیم، باید آنها تصمیم بگیرند تا کاری اساسی را شروع کنیم.
البته احزاب درصورتی می‌توانند فعالیت بیشتری داشته باشند که دولت به تقابل جدی با آنها برنخیزد، اتفاقاتی که در سال‌های گذشته رخ داد، اتفاقات خوبی در صحنه سیاست نیست، برخی از احزاب اصلاح‌طلب متوقف شده و بعضی اعضای آن با مشکلاتی مواجه شدند، این موضوعات اثرات منفی در جامعه باقی می‌گذارد، امروزه افرادی که خواهان ورود به فعالیت‌های حزبی هستند، به ویژه جوانان، توسط خانواده‌ها منع می‌شوند و به جای تشویق به کار جمعی و گروهی، توصیه به عدم ورود می‌شوند، چرا که کار حزبی در جامعه، خطرناک شناخته شده است، طبیعی است که در چنین شرایطی، احزاب نمی‌توانند رشدی پسندیده و مطلوب داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران: پس به نظر شما، تقویت احزاب باید از حاکمیت آغاز شود؟
کمالی: خیر، خود احزاب کار را آغاز کرده‌اند، حاکمیت باید همراهی کرده تا شرایط برای کار آنان فراهم شود.
باشگاه خبرنگاران: نباید فعالیت‌های برخی احزاب را نادیده گرفت که باعث مخدوش شدن چهره آنان در افکار عمومی شده است.
کمالی: اگر فرض ما براین باشد که افکار عمومی اندیشه‌های نادرست و گروه‌هایی را که بدرفتاری می‌کنند، نمی‌پذیرد، پس داوری را هم بر عهده افکار عمومی بگذارند، چرا دولت برخورد کند؟ اگر حزبی بدرفتاری می‌کند و سیاست‌ها و نتایج فکری‌اش غلط است، مردم آن را کنار بگذارند چرا به جای مردم، دولت تصمیم می گیرد؟
دولت از طرف مردم برای اموری که به آن محول شده، انتخاب می‌شود، دولت باید در خدمت مردم باشد نه مردم در خدمت دولت؛ در جهان سوم جای این دو، عوض شده و دولت با اختیارات خاص و ویژه‌ای که بر خود قائل است، بر مردم فرمان می‌دهد، نباید جمعی اندک برای مردم و جامعه تصمیم بگیرند.
طبق اصل 26 قانون اساسی، احزاب آزادند، زمانی محدودیت ایجاد می‌شود که احزاب از حدود سیاسی خارج شده و وارد حرکت‌های غیرسیاسی شوند.
اگر بپذیریم که مردم حق انتخاب دارند، شرایط فرق متفاوت خواهد بود، حرکت غیرقانونی از سمت هیچ دولتی پذیرفتنی نیست.
باشگاه خبرنگاران: پس برخورد دولت با حزب را غیرقانونی می‌دانید؟
کمالی: خیر، ممکن است که در شرایطی قانون ذکر کرده باشد؛ مجلس برخواسته از رای مردم است و محدوده‌هایی را برای فعالیت‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و غیره تعریف می‌کند و دولت باید در چاچوب همان قانون حرکت کند، نه تندتر.
باشگاه خبرنگاران: با توجه به روی کار آمدن دولت یازدهم، آیا فضا برای فعالیت بیشتر احزاب اصلاح طلب باز شده است؟
کمالی: هنوز برای داوری زود است، باید منتظر آینده ماند، نحوه تعامل دولت و مجموعه حاکمیت با احزاب در آینده بیشتر مشخص خواهد شد، به نفع حاکمیت و نظام است که احزاب و گروه‌ها حضور داشته باشند و نظر جمعیت‌های مختلف، اشکالات و نقد مردم را به حاکمیت منتقل و نظرات حاکمیت را به مردم منتقل کنند.
احزاب ضمن آنکه، سلایق و نظرات مختلف را بیان می‌کنند، نوعی کاتالیزور سیاسی_فرهنگی برای ثبات و پایداری نظام تلقی می‌شوند، زمانی که در جهت بهبود شرایط نظام حرکت کرده و اشکالات را رفع می‌کنید، به معنای علاقه و دلسوزی برای حفظ آن است، اما برخی این موضوع را برعکس فهمیده و منتقدین را مخالف نظام می‌دانند.
باشگاه خبرنگاران: فضای سیاسی کشور را چگونه ارزیابی می کنید؟
کمالی: شاید برای افراد تازه‌کار، شرایط موجود، خیلی خوشبینانه به نظر برسد، اما برای امثال ما که سال‌ها در این زمینه‌ها کار کردیم و تجربه داریم، باید منتظر روشن‌تر شدن هوا ماند، چراکه در سایه روشن اول صبح چیزی مشخص نیست.
باشگاه خبرنگاران: تشکیل جبهه اعتدال از سوی دولت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
کمالی: تا به امروز، هر دولتی که روی کار آمده، با تشکیل گروهی، به دنبال استمرار حضور خود در صحنه سیاسی کشور بوده است، احزاب دولت‌ساخته امکان قدرتمندتر شدن و پایداری ندارند، چراکه احزاب باید از میان مردم بلند شوند.
احزابی که دولت‌ها ساخته‌اند، به طبع قدرت و با استفاده از موقعیت‌ها و امکانات دولتی شکل گرفته و چون تکیه‌ای بر مردم ندارند، با پایان این موقعیت، خود به خود حذف می‌شوند؛ در حالی که احزاب با حمایت‌های مردمی، حتی اگر دولت به مخالفت به آنها پرداخته و حمایتی نکند، به کار خود ادامه خواهند داد.
باشگاه خبرنگاران: برنامه های حزب اسلامی کار برای انتخابات آینده مجلس آغاز شده است؟
کمالی: گفتگوهای مقدماتی را آغاز کردیم، ارزیابی مثبتی از شرایط و موقعیت حزب داریم، چراکه با محقق شدن بسیاری از پیش‌بینی‌ها و شاخص‌هایی که به پایگاه‌های رأی خود، ارائه کردیم، وضعیت خوبی را برای حزب در انتخابات آتی مجلس شورای اسلامی پیش‌بینی می‌کنیم.
باشگاه خبرنگاران: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات چطور؟ آیا برنامه‌های خود را برای انتخابات آتی مجلس آغاز کرده است؟
کمالی: در شورای هماهنگی هم گفتگوهای مقدماتی صورت گرفته است.
باشگاه خبرنگاران: آیا رویکردها و برنامه‌ها مشخص شده است؟
کمالی: هنوز خیر.
باشگاه خبرنگاران: در مورد ارتباط "خانه کارگر" و حزب اسلامی کار صحبت کنیم، بسیاری از اعضای این دو مشترک هستند، آیا خانه کارگر زیر مجموعه "حزب اسلامی کار" است؟
کمالی: خانه کارگر یک مجموع کارگری و صنفی است که مسائل کارگری را پیگیری می‌کند که فعالیت سیاسی و حزبی ندارد، اما حزب اسلامی کار، اصل کار و سیاست‌هایی که جامعه را اداره می‌کنند را زیرنظر دارد و فعالیت‌های سیاسی انجام می‌دهد.
حزب اسلامی کار و خانه کارگر، هرکدام مجموعه‌ای مستقل هستند و با توجه به تفاوت‌ها و اشتراکاتی که دارند، طبیعی است که اعضای مشترکی نیز داشته باشند.
باشگاه خبرنگاران: به نظر می‌رسد که با روی کار آمدن دولت "حجت‌الاسلام‌و‌المسلمین دکتر روحانی"، فضای کار سیاسی برای احزاب اصلاح‌طلب بازتر شده باشد، حزب اسلامی کار چه برنامه‌هایی برای فعال‌تر شدن خود در عرصه سیاسی در نظر دارد؟
کمالی: زمینه برای فعالیت بیشتر فراهم است، این روزها جمعیت‌های مختلفی برای پیوستن به حزب اسلامی کار، به ما مراجعه می‌کنند، اما منتظر مشخص‌تر شدن وضعیت هستیم تا بتوانیم مذاکرات با این مجموعه ها را ادامه دهیم.
باشگاه خبرنگاران: برگزاری کنگره و یا مجمع را در دستورکار خود ندارید؟
کمالی: امسال کنگره نخواهیم داشت، اما اوایل آذر ماه سمیناری جهت بررسی اقتصاد کشور و یافتن راه‌حلی برای برون‌رفت از شرایط موجود، برگزار خواهیم کرد، این گردهمایی کاملا علمی است و اساتید دانشگاه در آن حضور خواهند داشت.
باشگاه خبرنگاران: از شخصیت‌های دولتی برای شرکت در این سمینار دعوت نخواهید کرد؟
کمالی: به طور قطع از شخصیت‌های دولتی که مجری ماحصل این سمینار خواهند بود، دعوت خواهد شد.
باشگاه خبرنگاران: شاید یکی از جنجالی‌ترین اتفاقات اخیر "حزب اسلامی کار"، اخراج "الهه راستگو" از حزب بود، چه اتفاقی رخ داد؟
کمالی: در مورد این موضوع، صحبتی نمی‌کنم.
باشگاه خبرنگاران: با احترام به خواست شما، اما چرا حزب اسلامی کار شفاف‌سازی نمی‌کند؟
کمالی: در آینده شفاف‌سازی‌ها توسط سخنگوی حزب، صورت خواهد گرفت.
باشگاه خبرنگاران: بگذریم، نقش "آیت‌الله هاشمی رفسنجانی" در آینده جریان اصلاح‌طلبی را چگونه می‌بینید؟ آیا از پتانسیل‌های وی در آینده بیشتر استفاده خواهد شد؟
کمالی: معتقدم که آقای هاشمی رفسنجانی، شخصیتی فراجناحی و فراگروهی است که نقش ملی دارد و هر جریان و گروهی می‌تواند با مشورت از اطلاعات و علم وی در موضوعات مختلف، به ویژه تجربیاتی که آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در اداره کشور دارد، بهره ببرند، جریان اصلاح‌طلب هم به طور قطع از وی استفاده خواهد کرد.
باشگاه خبرنگاران: آیا منشور اصلاحطلبان که توسطی برخی اعضای اصلاح‌طلب مطرح شده، در دستور کار شورای هماهنگی قرار دارد؟
کمالی: در حال حاضر، روی آیین‌نامه شورا و اصلاح آن تمرکز کردیم، منشور، مربوط به جبهه اصلاحطلبان است و بنده از آن اطلاعی ندارم.
باشگاه خبرنگاران: به طور کلی با منشور اصلاحطلبان موافقید؟
کمالی: منشور به تنهایی خوب است، چرا که مبین سیاست‌ها و اهداف هر جمعی است، اما هدف و محتوای آن اهمیت دارد.
باشگاه خبرنگاران: تا به حال تعاملی با احزاب اصولگرا داشته‌اید؟
کمالی: ما با همه احزاب و گروه‌ها گفتگو داشته و تحمل شنیدن نظرات مختلف را داریم، سعی می‌کنیم خود را به گونه‌ای تربیت کنیم که با دیگران گفتگویی درست و منطقی داشته باشیم و تلاش می‌کنیم تا این روش در جامعه جریان یابد، این تقسیم‌بندی های حاد و تند امروزی، در گذشته وجود نداشت، جای جریان چپ و راست در یک مقاطعی جابجا شده است.
ما معتقدیم که همه گروه‌ها و جریان‌های فکری جامعه، حق دارند تا تشکل داشته و آزادانه نظر دهند تا جایی که مخل اسلام، نظام و امنیت ملی نباشند، باید احزاب بتوانند راحت حرکت کنند، این خواسته ما نه فقط برای احزاب اصلاح‌طلب، بلکه برای تمام جریانات فکری است.
اگر مردم بتوانند اندیشه خود را در جامعه جریان دهند، ثبات و امنیت نظام بالا می‌رود و تا جایی که تعداد این گروه‌ها بیشتر باشد، میزان فکری که در حاکمیت فعال می‌شود، بیشتر است، آن چیزی که جامعه را بیشتر تهدید می‌کند، جمعیت ساکتی است که نابهنگام به صدا در می‌آید.
گفتگو از زهرا بادامچي و سعيده حسن‌خاني
انتهای پیام/
از شایعه تا واقعیت؛
ماجرای حرکات موزون خواننده معروف زن روی نمادی از کعبه چه بود؟+ فیلم
در گفتوگوی ویژه خبری؛
قائمپناه: ادامه قیمت بنزین با وضعیت فعلی ممکن نیست