باراک اوباما در ادامه سخنانش در نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد افزود تحولات ديگري که به همين اندازه حائز اهميت است، تحولات در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا است که سبب شده است اختلافهاي عميقي بين جوامع بوجود بيايد بطوريکه نظم قديمي پايان يافته است و مردم اين منطقه با تحولات پيش روي دست به گريبان هستند. در اکثر مواقع با خشونت به جنبشهاي مسالمت آميز  پاسخ داده شده است. اين واکنشهاي خشونت بار از جانب افرادي بوده است که درمقابل تغييرات مقاومت مي کنند يا افراطيوني که به دنبال مصادره تغييرات به نفع خودشان هستند. مناقشه فرقه اي بار ديگر ظهور پيدا کرده است. اشاعه احتمالي جنگ افزارهاي کشتار جمعي همچنان بر تلاشها براي پيگيري صلح سايه افکنده است. در هيچ جاي جهان به اندازه سوريه شاهد ظهور قدرتمند اين روند نيستيم. در سوريه، تظاهرات مسالمت آميز عليه رژيمي خودکامه با سرکوب و کشتار مواجه شد. در مواجهه با چنين کشتاري، بسياري از سوري ها به هويت فرقه اي خود از قبيل سني ، علوي، مسيحي و کرد بازگشتند و اوضاع سوريه به جنگ داخلي تبديل شد.

جامعه بين المللي از همان اول به مخاطرات در سوريه پي برد اما پاسخ ما با سطح چالش مطرح تناسب نداشت. کمکهايي که به سوريها داده مي شود با آلام افراد زخمي شده و آواره شده در جنگ مطابق نبود. روند صلح در سوريه هنوز زاده نشده است. آمريکا و ديگر کشورها تلاش کرده اند مخالفان ميانه رو را در سوريه تقويت کنند اما گروههاي افراطي ، ريشه دوانده اند تا از اين بحران سوء استفاده کنند. متحدان سنتي بشار اسد از او حمايت کرده اند و با اشاره به اصل حاکميت ، براي محافظت از رژيم بشار اسد اقدام کرده اند. در بيست و يکم اوت ، رژيم سوريه از تسليحات شيميايي در حمله اي استفاده کرد که به کشته شدن بيش از يک هزار نفر ازجمله صدها کودک منجر شد. 

اوباما گفت:«بحران در سوريه و بي ثبات شدن منطقه، دقيقا به قلب چالش بزرگتري مرتبط است که جامعه بين المللي حالا بايد با آن مواجه شود. اين چالشها عبارتند از اينکه ما چگونه بايد به مناقشه ها در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا پاسخ بدهيم؟ اين مناقشه ها نه تنها بين کشورها است بلکه در درون کشورها هم است. چگونه ما بايد بين دو گزينه ، نظاره گري بيرحمانه  استفاده از گاز اعصاب عليه کودکان از يک سو و درگير کردن خودمان در جنگ داخلي کشوري ديگر از سوي ديگر، يک گزينه را انتخاب کنيم؟ نقش زور در حل و فصل مناقشه هايي که تهديدکننده ثبات منطقه است و تضعيف کننده همه استانداردهاي اساسي رفتار متمدنانه است، چيست؟ و نقش سازمان ملل متحد و حقوق بين الملل در رسيدگي به فريادهاي عدالت خواهانه چيست؟

رئیس جمهور آمریکا در بخش دیگری از سخنانش به تشریح سیاستهای واشنگتن درباره منطقه خاورمیانه پرداخت.
 باراک اوباما در ادامه سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت:« امروز می خواهم کلیات مواضع آمریکا را تبیین کنم. ما معتقدیم جامعه بین الملل به عنوان نقطه شروع باید استفاده از تسلیحات شیمیایی را ممنوع کند. وقتی من آمادگی خود را برای صدور دستور حمله محدود علیه رژیم اسد در پاسخ به استفاده وقیحانه از جنگ افزارهای شیمیایی اعلام کردم ، این حرف را همینطوری به زبان نیاوردم. من بدان علت این کار را انجام دادم که فکر می کردم ممنوع کردن جدی استفاده از تسلیحات شیمیایی که سابقه آن از سازمان ملل متحد قدیمی تر است، در جهت منافع ملی ایالات متحده و در جهت منافع جهان قرار دارد. ممنوعیت استفاده از تسلیحات شیمیایی حتی در جنگها، مورد قبول نود و هشت درصد بشریت است. خاطرات وحشتناک نظامیانی که در خندقهای جنگی خفه می شدند، سبب تقویت این نگرش شده است و همچنان خاطره یهودیانی که در اتاقهای گاز کشتار شدند و دهها هزار ایرانی که هدف این تسلیحات قرار گرفتند.»
اوباما افزود:« شواهد دال بر اینکه رژیم اسد در بیست و یکم اوت از این تسیلحات استفاده کرده بسیار زیاد است. بازرسان سازمان ملل متحد گزارش روشنی مبنی بر اینکه راکتهای پیشرفته مقادیر زیادی از گاز سارین را به سمت غیرنظامیان شلیک کرده اند؛ ارائه کردند .
این راکتها از یک منطقه شلیک شد که تحت کنترل رژیم سوریه بود و در منطقه ای فرود آمد که مخالفان درآنجا بودند. این سخن که کسی به غیر از رژیم سوریه این حمله را انجام داده، توهینی به خرد انسانی و مشروعیت این نهاد(سازمان ملل متحد) است. باوجوداین، بلافاصله پس از وقوع این حمله، کسانی بودند که حتی مشروعیت حمله محدود به سوریه در شرایط فقدان مجوز آشکار از جانب شورای امنیت سازمان ملل متحد را زیرسوال می بردند. درحالیکه هیچ تهدید نظامی جدی (از جانب سوریه) مطرح نبود، شورای امنیت به هیچ وجه تمایلی برای اقدام خود نشان نداد. با وجود این ، همانطور که من با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در مدت بیش از یک سال گذشته بحث کرده ایم و جدیدترین مورد آن در سن پطرزبورگ بوده است، ترجیح من همواره این بوده است که راه حلی دیپلماتیک برای این مسئله پیدا شود. در چند هفته گذشته، ایالات متحده ، روسیه و متحدان ما به توافقی دست پیدا کرده ایم تا اینکه تسلیحات شیمیایی سوریه در کنترل بین المللی دربیاید و سپس نابود شود.»
اوباما گفت:« دولت سوریه با ارائه گزارش انبارهای تسلیحات شیمیایی اش ، گام نخست را در این زمینه برداشته است. حالا باید قطعنامه قوی شورای امنیت سازمان ملل متحد تصویب شود تا مشخص کند که رژیم بشار اسد به تعهداتش پایبند است. اگر رژیم سوریه این کار را انجام ندهد باید عواقبی متوجهش باشد. اگر ما نتوانیم حتی دراین خصوص به توافق برسیم، این مسئله نشان می دهد که سازمان ملل متحد قادر نیست اساسی ترین قوانین بین المللی را نیز اعمال کند اما از سوی دیگر اگر ما موفق شویم ؛ این وضع، پیام قوی منتقل خواهد کرد مبنی بر اینکه استفاده از تسلیحات شیمیایی در قرن بیست و یکم هیچ جایی ندارد و این نهاد (سازمان ملل) در سخنانش جدی است. توافق ما درباره تسلیحات شیمیایی باید سبب تقویت تلاشهای دیپلماتیک وسیعتری شود مبنی براینکه به راه حلی سیاسی در داخل سوریه دست پیدا کنیم. من معتقد نیستم که اقدام نظامی طرفهای داخل سوریه یا قدرتهای خارجی می تواند به صلحی پایدار برسد. درعین حال ، معتقد نیستم که آمریکا یا کشور دیگری باید مشخص کند که چه کسی رهبری سوریه را برعهده داشته باشد. مردم سوریه باید خودشان در این زمینه تصمیم بگیرند. باوجود این،رهبری که مردم خودش را کشتار کرده و کودکان را با گاز شیمیایی به قتل رسانده است ، نمی تواند بار دیگر مشروعیت به دست بیاورد تا کشوری را هدایت کند که به شدت چنددسته شده است.
این سخن که سوریه می تواند به نوعی به وضع پیش از جنگ بازگردد ، سخنی تخیل آمیز است. زمان آن فرارسیده است که روسیه و ایران درک کنند تاکید بر (بقای) حکومت بشار اسد به صورت مستقیم به بروز نتیجه ای منجر خواهد شد که آنها از آن می ترسند یعنی ایجاد فضایی که به صورت فزاینده ای خشونت بار باشد و زمینه ای برای فعالیت افراطیون بوجود می آورد.»
اوباما در ادامه افزود:«درنقطه مقابل، کشورهایی که از مخالفان میانه رو در سوریه حمایت می کنند باید آنها را ترغیب کنند که مردم سوریه نمی توانند اجازه بدهند نهادهای حکومتی نابود شود و نمی توان بدون پرداختن به نگرانی ها و ترسهای مشروع علوی ها و دیگر اقلیتهای سوریه، به راه حل سیاسی رسید.
ما متعهد هستیم در این مسیر سیاسی حرکت کنیم. به موازات تلاش ما در پیگیری رسیدن به راه حل(سیاسی) باید به خاطر داشت که این تلاش بازی با حاصل جمع صفر نیست. ما دیگر در دوران جنگ سرد نیستیم. دیگر بازی بزرگی وجود ندارد که بخواهیم در آن برنده شویم. آمریکا به غیر از رفاه مردم سوریه ، وجود ثبات در همسایگان سوریه ، نابودی تسلیحات شیمیایی و حصول اطمینان از این مسئله که سوریه ، پناهگاهی برای تروریستها نخواهد بود، انگیزه دیگری درباره سوریه ندارد.
من از نفوذ همه کشورهایی که می توانند در راه نیل به حل و فصل مسالمت آمیز جنگ داخلی سوریه کمک کنند؛ استقبال می کنم . به موازات پیشبرد روند (کنفرانس) ژنو، از همه کشورهای حاضر در این مکان می خواهم به تلاشهای خود بیفزایند تا به نیازهای انسانی در داخل سوریه و کشورهای اطراف آن پاسخ داده شود. آمریکا بیش از یک میلیارد دلار برای این منظور متعهد شده است. امروز اعلام می کنم که ما سیصد و پنجاه میلیون دلار دیگر برای این منظور اختصاص خواهیم داد. البته هیچ کمکی نمی تواند جایگزین راه حل سیاسی باشد که به مردم سوریه این فرصت را بدهد تا کشورشان را بازسازی کنند. اما همین کمکها می تواند به مردم نیازمند سوریه کمک کند.
اوباما در ادامه با طرح این سوال که چه نتیجه گیری بزرگتری می توان از سیاستهای آمریکا درباره سوریه گرفت؟ تصریح کرد شنیده ام که برخی از اکراه ما برای استفاده از قدرت نظامی برای سرنگون کردن اسد سخن گفته اند و اینکه معتقدند انجام ندادن این کار نشان از ضعف عزم آمریکا در منطقه است. عده دیگری می گوید تمایل من برای صدور دستور حمله نظامی اگرچه محدود علیه سوریه برای جلوگیری از استفاده بیشتر از تسلیحات شیمیایی نشان می دهد ما از جنگ عراق هیچ درسی فرانگرفته ایم و آمریکا همچنان به دنبال کنترل خاورمیانه برای نیل به اهداف خودش است. از این منظر، وضع سوریه نشان دهنده وضع متناقضی است که چندین دهه در منطقه وجود داشته است.
ایالات متحده به علت مداخله در منطقه آماج انتقادها قرار گرفته و متهم شده است که در همه اقدامات توام با دسیسه دست داشته است. درعین حال، آمریکا به علت نداشتن تلاش کافی برای حل مشکلات منطقه و بی تفاوت بودن به آلام مسلمانان مقصر تلقی شده است. باعنایت به نقش آمریکا در جهان، بخشی از این نگرشها اجتناب ناپذیر است. اما این نگرش متناقض بر حمایت مردم آمریکا در درگیر بودن کشورشان در منطقه تاثیر عملیاتی دارد و در برخی مواقع به سران منطقه و جامعه بین الملل اجازه می دهد تا خودشان به مشکلات دشوار نپردازند.
رئیس جمهور آمریکا بر پیگیری رویکرد تعامل بین ایران و آمریکا تاکید کرد.
باراک اوباما در ادامه سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: «اجازه می خواهم از این فرصت استفاده کنم تا کلیات سیاستهای ایالات متحده درباره منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را تشریح کنم و در دوره باقی مانده از دوران ریاست جمهوری ام، این سیاستها چه خواهد بود. ایالات متحده آمریکا آماده است از همه عناصر قدرتش ازجمله نیروی نظامی استفاده کند تا منافع اصلی اش را در منطقه تامین کند. ما با تجاوزهای خارجی علیه متحدان و شرکایمان در منطقه مقابله خواهیم کرد همانطور که در جنگ خلیج (فارس) این کار را انجام خواهیم داد. ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که جریان آزاد انرژی از منطقه به دیگر مناطق جهان ادامه داشته باشد. باآنکه آمریکا به صورت مستمر وابستگی خودش را به نفت وارداتی کم می کند، جهانیان هنوز هم به منابع نفتی این منطقه وابسته هستند و ایجاد اخلال جدی در این حوزه می تواند کل اقتصاد جهانی را بی ثبات کند. ما شبکه های تروریستی را نابود می کنیم که مردم ما را تهدید می کند. هرجا امکان پذیر باشد ما ظرفیت شرکایمان را تقویت خواهیم کرد ، به حاکمیت کشورها احترام خواهیم گذاشت و تلاش خواهیم کرد به ریشه های اصلی تروریسم بپردازیم. اما هرگاه برای دفاع از ایالات متحده در مقابل حملات تروریستی لازم باشد، ما اقدام مستقیم انجام خواهیم داد.»
وی در ادامه افزود:«نکته آخر اینکه ، ما ساخت یا استفاده از تسلیحات کشتار جمعی را (در این منطقه) تحمل نخواهیم کرد. به همین علت است که ما استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه را تهدیدی برای امنیت ملی خودمان تلقی می کنیم و با سلاح هسته ای مخالف هستیم که می تواند سبب بروز رقابت تسلیحاتی در منطقه شود و رژیم منع اشاعه هسته ای را تضعیف کند.»
اوباما گفت:«اینکه بگوییم این منافع ، منافع اصلی آمریکا است به معنای آن نیست که ما فقط این منافع را داریم. ما عمیقا بر این باور هستیم که استقرار صلح و شکوفایی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در جهت منافع ملی ما قرار دارد. ما به تلاشهایمان در ترویج دموکراسی و حقوق بشر و بازار آزاد (در این منطقه) ادامه خواهیم داد زیرا معتقدیم این کارها ، می تواند به صلح و شکوفایی منجر شود. اما درعین حال معتقدم ما به ندرت می توانیم از طریق اقدام یکجانبه آمریکا بویژه اقدام نظامی، به این اهداف دست پیدا کنیم. تجربه عراق به ما نشان می دهد که نمی توان صرفا با زور، دموکراسی را تحمیل کرد بلکه این اهداف وقتی به بهترین شکل ممکن به دست می آید که شرکای ما و جامعه بین المللی و کشورها و ملتهای منطقه همراه ما باشند. این سخنان در مسیر حرکت آینده به چه معنایی است؟ در آینده نزدیک، تلاشهای دیپلماتیک آمریکا بر دو مسئله خاص متمرکز خواهد بود. این دو مسئله عبارتند از تلاش ایران برای دستیابی به جنگ افزارهای هسته ای و مناقشه اعراب-اسرائیل. باآنکه این دو مسئله، علت همه مشکلات منطقه نیستند، این دو موضوع منشاء اصلی بی ثباتی برای مدت بسیار طولانی در منطقه بوده است. حل این دو مسئله می تواند پایه واساسی برای صلح گسترده تر باشد.»
وی در ادامه افزود:«ایالات متحده و ایران از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال هزار و نهصد و هفتاد و نه از هم جدا بوده اند. این بی اعتمادی، ریشه های عمیق دارد. ایرانی ها مدتهای طولانی از مداخله ایالات متحده در امور داخلی شان شکایت داشته اند و اینکه آمریکا در سرنگون کردن یک دولت ایرانی (دولت مصدق) در دوران جنگ سرد نقش داشته است. از سوی دیگر، آمریکایی ها شاهد حکومت ایران هستند که اعلام کرده است آمریکا دشمنش است و به صورت مستقیم یا از طریق عمالش ، به گروگان گیری درباره آمریکایی ها ، کشتن نظامیان و غیرنظامیان آمریکایی و تهدید به نابودی متحد ما یعنی اسرائیل مبادرت کرده است. من معتقد نیستم که می توان یک شبه بر این تاریخ دشوار (روابط ایران و آمریکا) فائق آمد. بدبینی ها بسیار عمیق است. اما عمیقا معتقدم اگر بتوانیم مسئله هسته ای ایران را حل و فصل کنیم، این کار می تواند گام بزرگی در مسیر بزرگ برای ایجاد روابطی متفاوت (بین واشنگتن و تهران) باشد که مبتنی بر منافع متقابل و احترام متقابل باشد. از زمانیکه به قدرت رسیده ایم در نامه هایی که به رهبر معظم ایران نوشته ام و اخیرا در نامه ای که به روحانی رئیس جمهور نوشته ام به صراحت اعلام کرده ام که آمریکا ترجیح می دهد نگرانی هایش درباره برنامه هسته ای ایران را به صورت مسالمت آمیز حل و فصل کند البته درعین حال، ما مصمیم مانع از آن شویم که ایران تسلیحات هسته ای بسازد. ما به دنبال تغییر رژیم (در ایران) نیستیم و به حق مردم ایران در دسترسی به انرژی صلح آمیز احترام می گذاریم. بجای این (تلاش برای تغییر رژیم)، ما تاکید داریم که حکومت ایران به مسئولیتهای خودش براساس معاهده منع گسترش تسلیحات هسته ای و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل کند. رهبر معظم ایران فتوایی علیه استفاده از تسلیحات هسته ای صادر کرده است. روحانی رئیس جمهور نیز تاکید کرده است که جمهوری اسلامی هرگز سلاح هسته ای نخواهد ساخت. سخنانی که دولتهای متبوع ما بیان کرده اند، باید پایه و اساسی برای توافق معنادار باشد. ما باید بتوانیم به راه حلی برسیم که به حق مردم ایران احترام بگذارد و درعین حال، به جامعه جهانی این اطمینان خاطر را بدهد که برنامه هسته ای ایران صلح آمیز است. البته باید این سخنان با اقداماتی همراه باشد که شفاف و قابل راستی آزمایی باشد.»
اوباما گفت به هرحال باید توجه داشت که انتخابهای حکومت ایران سبب اعمال تحریمهای جامعی شده است که در حال حاضر اعمال می شود. این مسئله ، فقط مسئله ای بین ایالات متحده و ایران نیست. جامعه جهانی شاهد بوده است که ایران از مسئولیتهایش در گذشته شانه خالی کرده است و درنتیجه ، منافع آن ایجاب می کند که ایران در آینده به تعهداتش عمل کند. اما می خواهم به صراحت بگویم دلگرم شده ایم که روحانی رئیس جمهور از جانب مردم این اختیار را به دست آورده است تا مسیر میانه روانه تری را پیگیری کند. باعنایت به تعهدات بیان شده (حسن) روحانی رئیس جمهور برای رسیدن به توافق ، من به جان کری دستور داده ام تا این تلاشها را با حکومت ایران دنبال کند و این کار با همکاری نزدیک با اتحادیه اروپا یعنی انگلیس و فرانسه و آلمان و همچنین روسیه و چین انجام شود.
اوباما افزود ممکن است موانع موجود در این مسیر بسیار بزرگ به نظر برسد. اما من قویا معتقد هستم که باید مسیر دیپلماتیک امتحان شود. وضع کنونی فقط سبب عمیقتر شدن انزوای ایران می شود اما تعهد صادقانه ایران برای حرکت در مسیری متفاوت ، هم برای منطقه و هم برای جهان خوب خواهد بود و به مردم ایران کمک خواهد کرد تا به توان بالقوه فوق العاده خود در حوزه های تجارت، فرهنگ و علوم و آموزش برسند.
رئیس جمهور آمریکا بر پیگیری تلاشها برای حل مناقشه اعراب و رژیم اشغالگر قدس تاکید کرد.
باراک اوباما در ادامه سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت:« درعین حال ما مصمم هستیم مناقشه ای را حل کنیم که فراتر از اختلافهای ما با ایران است. این مناقشه، مناقشه بین فلسطینی ها و اسرائیلی ها است. من به صراحت گفته ام که ایالات متحده درباره تعهدش به امنیت اسرائیل یا موجودیت آن به عنوان حکومتی یهودی هرگز مصالحه نخواهد کرد. اوایل سال جاری در اورشلیم(قدس اشغالی) وقتی دیدم یک جوان اسرائیلی ایستاده است و می گوید صلح ضروری و عادلانه و ممکن است، الهام گرفتم. معتقدم در داخل اسرائیل این نگرش به صورت فزاینده در حال شکل گیری است که اشغال کرانه باختری سبب ازهم پاشیده شدن ساختار دموکراتیک حکومت یهودی(اسرائیل) می شود. اما کودکان اسرائیلی حق دارند در دنیایی زندگی کنند که کشورهای حاضر در این مجمع، کاملا کشور آنها را به رسمیت بشناسند و کسانی را با قاطعیت و به صراحت رد کنند که به خانه های آنها راکت شلیک می کنند یا دیگران را ترغیب می کنندکه از آنها متنفر باشند.»
اوباما در ادامه افزود:« به همین قیاس، ایالات متحده به این باور متعهد است که مردم فلسطین حق دارند در امنیت و عزت در کشور مستقل خودشان زندگی کنند. در همین سفر که گفته شد من این فرصت را داشتم تا با جوانان فلسطینی در رام الله دیدار کنم که آمال و توانمندیهای بالقوه آنها مطابق با رنجی است که متحمل آن هستند و هیچ جای ثابتی در جامعه ملل ندارند. آنها به گونه ای قابل درک درباره حصول پیشرفت بدبین هستند. آنها از اینکه می بینند خانواده هایشان هر روز به علت اشغال، خوار می شوند مستاصل شده اند. اما آنها نیز می دانند که تشکیل دو کشور مستقل، تنها راه واقعی برای رسیدن به صلح است زیرا همانطور که نباید مردم فلسطینی آواره شوند، کشور اسرائیل نیز باید به بقای خود ادامه بدهد.»
اوباما گفت:« حالا زمان آن فرارسیده است که کل جامعه بین المللی از تلاش برای رسیدن به صلح (بین اسرائیل و فلسطینی ها) حمایت کند. سران اسرائیل و فلسطینی قبلا آمادگی خود را برای پذیرفتن ریسکهای سیاسی بزرگ نشان داده اند. عباس رئیس جمهور( رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین) تلاشهایی را که مسیر میانبر برای پیگیری صلح بود کنار گذاشته و سر میز مذاکرات حاضر شده است. نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل نیز زندانیان فلسطینی را آزاد کرده و بر تعهد خود برای تشکیل کشور فلسطینی تاکید کرده است. گفتگوهای جاری بر مسائل نهایی ازقبیل امنیت و مرزها ، وضع آوارگان و اورشلیم(قدس اشغالی) متمرکز است. با این اوصاف، ما نیز باید آماده باشیم تا ریسک کنیم. دوستان اسرائیل ازجمله ایالات متحده باید قبول کنند که امنیت اسرائیل به عنوان کشور یهودی و دموکراتیک به تشکیل کشور مستقل فلسطینی وابسته است. ما باید به صراحت این نکته را بگوییم. کشورهای عربی و کشورهایی که از فلسطینی ها حمایت می کنند باید درک کنند که ثبات فقط درصورتی قابل حصول است که راه حل تشکیل دو کشور مستقل تحقق پیدا کند و اسرائیل امنیت داشته باشد. همه ما باید بدانیم که صلح ، ابزاری قدرتمند برای شکست دادن افراطیون در سراسر منطقه است و سبب جرات پیدا کردن کسانی می شود که می خواهند آینده بهتری رقم بخورد. افزون بر این، روابط تجاری و بازرگانی بین اسرائیل و اعراب می تواند موتور رشد و فرصت باشد آنهم در شرایطی که شمار زیادی از جوانان منطقه با معضل بیکاری دست به گریبان هستند. بیایید از مواضع آشنای مقصر کردن دیگران و تعصبها دور شویم. بیاید از سران اسرائیلی و فلسطینی حمایت کنیم که حاضر هستند در مسیر دشوار به سمت صلح حرکت کنند.»
اوباما در ادامه افزود:«گشایش واقعی در این دو مسئله یعنی مسئله هسته ای ایران و حصول صلح بین اسرائیل و فلسطین، می تواند تاثیر عظیم و مثبتی بر کل خاورمیانه و شمال آفریقا بگذارد. اما تحولات جاری که ناشی از بهار عربی است به ما خاطر نشان می کند صلح عادلانه و پایدار را نمی توان فقط براساس توافق بین ملتها اندازه گیری کرد بلکه باید براساس توانایی ما در حل و فصل مناقشه ها و ترویج عدالت در درون کشورها نیز اندازه گیری شود. از این منظر، کاملا روشن است که همه ما کارهای بسیار زیاد دیگری باید انجام بدهیم. وقتی انتقال مسالمت آمیز (قدرت) در تونس و مصر آغاز شد، کل جهان مملو از امید شد. باآنکه ایالات متحده همانند دیگر کشورها از سرعت تغییرات بهت زده شده بود و باآنکه ما سیر تحولات را دیکته نکردیم و نمی توانستیم هم این کار را انجام بدهیم، ما تصمیم گرفتیم از کسانی حمایت کنیم که خواهان تغییر بودند. ما این کار را براساس این باور انجام دادیم که باآنکه این گذر دشوار است و زمان می برد، جوامعی که مبتنی بر دموکراسی و فضای باز و کرامت انسانها باشند، در نهایت باثبات تر و شکوفاتر و داری صلح بیشتر خواهند بود. در چند سال گذشته بویژه در مصر ، شاهد آن بوده ایم که این گذر تا چه اندازه می تواند دشوار باشد. محمد مرسی از طریق دموکراتیک انتخاب شد اما ثابت کرد نمی خواهد یا قادر نیست به گونه ای حکومت کند که کاملا فراگیر باشد. دولت موقتی که بجای او (محمد مرسی) روی کار آمد به خواست میلیونها مصری پاسخ داد که معتقد بودند انقلاب آنها در مسیر اشتباهی حرکت می کند. اما این دولت موقت نیز تصمیماتی اتخاذ کرده است که با دموکراسی فراگیر انطباق ندارد. اعمال قانون وضع فوق العاده و سرکوب مطبوعات و جامعه مدنی احزاب مخالف مصداق اینگونه اقدامات است. البته باید توجه داشت که همه طرفهای درگیر در مناقشه مصر ، آمریکا را هدف حملات خود قرار داده اند بطوریکه آنها ما را متهم کرده اند به صورت همزمان هم از اخوان المسلمین حمایت کرده ایم و هم برای سرنگون کردن اخوان المسلمین از قدرت، مهندسی کرده ایم. درواقع، آمریکا به صورت تعمدی تصمیم گرفته است از جانبداری از این طرفها خوددرای کند. منافع کلی در این چند سال آن بوده است که از دولتی حمایت کند که به صورتی مشروع منعکس کننده خواست مردم مصر است و بداند که دموکراسی واقعی مستلزم رعایت حقوق اقلیتها و حاکمیت قانون و آزادی بیان و آزادی تجمعها و وجود جامعه مدنی قوی است. هنوز هم منافع ما همین است.»
اوباما گفت:« با این اوصاف، در مسیر حرکت به جلو، ایالات متحده همچنان روابط سازنده ای با دولت موقت مصر حفظ خواهد کرد که منافع اساسی ازقبیل پیمان کمپ دیوید و مبارزه با تروریسم را پیش ببرد. ما به حمایت خود از مصر در حوزه هایی از قبیل آموزش ادامه می دهیم که به صورت مستقیم به نفع مردم مصر است. اما کار تحویل دادن برخی از سامانه های نظامی به مصر را پیش نبرده ایم. حمایت ما از مصر به پیشرفت این کشور در حرکت در مسیر دموکراتیک تر بستگی خواهد داشت.»
اوباما در ادامه افزود:«رویکرد ما درباره مصر منعکس کننده نکته ای بزرگتر است و آن اینکه ایالات متحده در برخی مواقع با دولتهایی همکاری می کند که دست کم از منظرما، مطابق عالیترین انتظارات جامعه بین المللی عمل نمی کنند اما براساس منافع اصلی ما عمل می کنند. باوجود این، ما از تاکید بر اصولی دست نخواهیم کشید که با آرمانهای ما اعم از مخالفت با استفاده از خشونت به عنوان شیوه ای برای سرکوب مخالفان و حمایت از اصول متبلور در اعلامیه جهانی حقوق بشر، همخوانی دارد. ما این نگرش را رد می کنیم که این اصول، صرفا صادرات غربی هستند و با اسلام یا کشورهای عربی سازگاری ندارند. ما معتقدیم این اصول، حق ذاتی همه انسانها هستند. باآنکه می دانیم درمواقعی نفوذ ما محدود است و باآنکه ما از تحمیل دموکراسی از طریق نیروی نظامی خسته شده ایم و باآنکه در مواقعی ما به تزویر متهم و سیاست غیریکنواخت متهم شده ایم ما در بلندمدت در این منطقه درگیر خواهیم بود. باید توجه داشت کارهای سخت لازم برای رسیدن به آزادی و دموکراسی، وظیفه نسلهاست. این کارها دربرگیرنده تلاشها برای حل وفصل تنشهای فرقه ای است که همچنان در کشورهایی ازقبیل عراق و بحرین و سوریه در حال ظهور است. ما می دانیم که نمی توانیم این مسائل دیرپای را از طریق خارجی ها حل وفصل کرد. جوامع اسلامی باید خودشان این مسائل را حل و فصل کنند. اما در گذشته شاهد آن بوده ایم که مناقشه های دیرپای نیز حل و فصل شده اند. جدیدترین مصداق این مسئله، مناقشه در ایرلند شمالی است. در ایرلندشمالی، پروتستانها و کاتولیکها در نهایت به این نتیجه رسیدند که چرخه ناپایان خشونت سبب شده است هر دو گروه از جامعه جهانی عقب بیفتد که با سرعت در حال پیشرفت بود. ما معتقدیم می توان در منطقه شمال آفریقا و غرب آسیا نیز بر همین مناقشه های فرقه ای فائق آمد.»
رئیس جمهور آمریکا تاکید کرد جامعه جهانی باید با نگاه مثبت برای حل مناقشه های بین المللی اقدام کند.
باراک اوباما در ادامه سخنانش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت:«به صورت خلاصه باید بگویم که آمریکا در زمینه توانایی مشخص کردن رویدادها در داخل کشورهای دیگر بسیار فروتن است. شاید ایده امپراتوری آمریکا برای تبلیغات خوب باشد اما (وجود این نگرش )نتیجه ، سیاستهای جاری آمریکا یا افکار عمومی نیست. درواقع، بحثهای اخیر در داخل ایالات متحده درباره سوریه به صراحت این مسئله را نشان داده است. خطر متوجه جهان ،آمریکایی نیست که به شدت علاقه مند است تا در امور داخلی کشورهای دیگر مداخله کند یا همه مشکلات منطقه را مشکلات خودش بداند. خطر متوجه جهان این است که ایالاتم متحده پس از یک دهه جنگ، نگران مسائل داخلی خودش است که کاملا درست است . آمریکا می داند درگیر بودنش در منطقه، سبب شده است چه خصومتهایی در سراسر کشورهای اسلامی بوجود بیاید و همین مسئله ممکن است سبب شود آمریکا دیگر در مسائل منطقه درگیر نشود و درنتیجه خلاء رهبری بوجود بیاید که هیچ کشور دیگری نخواهد این خلاء را پرکند. من معتقدم این نوع دورشدن آمریکا از منطقه اشتباه است. من معتقدم آمریکا بخاطر امنیت خودش باید درگیر باشد. من معتقدم جهان با این رویکرد، در وضع بهتری خواهدبود. ممکن است برخی با این سخن مخالف باشند اما من معتقدم آمریکا کشوری استثنایی است. بخشی از علت این مسئله آن است که ما با فداکردن خون و منابع مالی خود نشان داده ایم که نه تنها برای دفاع از منافع محدود خودمان بلکه برای منافع همگان می ایستیم. البته باید صادق باشم. احتمال اینکه ما انرژی خود را در کشورهای خواهان همکاری با ما صرف کنیم بیشتر است. ما حاضر هستیم بر مردم این کشورها سرمایه گذاری کنیم و نه عده معدودی فاسد. ما حاضر هستیم در حوزه هایی سرمایه گذاری کنیم که ناظر بر جامعه ای باشد که در آن ، همگان اعم از زنان و مردان ، شیعیان وسنی ها، مسلمانان و مسیحیان و یهودیان بتوانند مشارکت داشته باشند زیرا از اروپا تا آسیا، از آفریقا تا آمریکا، ملتهایی که در حرکت در مسیر دموکراتیک پایداری داشته اند، به شکوفایی و صلح رسیده اند و برای پیگیری امنیت مشترک و انسانیت مشترک علاقه بیشتری داشته اند. معتقدم همین مسئله درباره کل کشورهای عربی جهان درست است.»
اوباما در ادامه افزود:« این سخنان مرا به نکته پایانی رهنمون می شود. مواقعی پیش می آید که شکست در جوامع بسیار زیاد است و خشونتها علیه غیرنظامیان بسیار گسترده است و درنتیجه از جامعه بین المللی خواسته می شود تا اقدام کند. این وضع، مستلزم تفکر جدید و برخی انتخابهای بسیار دشوار است. سازمان ملل متحد برای جلوگیری از بروز جنگ بین کشورها طراحی شد اما به صورت فزاینده ای شاهد چالش جلوگیری از کشتار مردم در داخل کشورها هستیم. درشرایطی که با کشورهای شکننده یا وامانده مواجه هستیم ، این چالشها بیشتر خواهد شد. در این کشورها، خشونتهای وحشتناک می تواند جان مردان و زنان و کودکان را به خطر بیندازد بدون آنکه امیدی برای محافظت از آنها ازجانب نهادهای ملی کشورهایشان وجود داشته باشد. من به صراحت اعلام کرده ام حتی وقتی منافع اصلی آمریکا به صورت مستقیم تهدید نشود، ما همچنان آماده خواهیم بود تا سهم خود را در جلوگیری از جنایتهای بزرگ بدهیم و از حقوق انسانی اساسی محافظت کنیم. اما ما نمی توانیم به تنهایی این بار را تحمل کنیم و نباید هم این کار را انجام بدهیم.»
اوباما گفت:« ما در کشور مالی از اقدام فرانسه حمایت کردیم که به صورت موفق سبب عقب رانده شدن القاعده شد. ما در عین حال، از اقدامات نیروهای آفریقایی برای حفظ صلح در این کشور حمایت کردیم. در شرق آفریقا، با شرکایمان همکاری می کنیم تا فعالیت ارتش مقاومت لردها به پایان برسد.»
اوباما در ادامه افزود:« در لیبی نیز وقتی شورای امنیت مجوز محافظت از غیرنظامی این کشور را داد، آمریکا به ائتلافی پیوست که اقدام کرد. بخاطر اقداماتی که ما در لیبی انجام دادیم، جان شمار زیادی از انسانها حفظ شود و حاکم مستبد این کشور نتوانست با کشتار به قدرت بازگردد. من می دانم که عده ای از اقدامات در لیبی انتقاد می کنند. آنها به مشکلاتی اشاره می کنند که این کشور در حال حاضر با آن مواجه است. دولت لیبی که به صورت دموکراتیک انتخاب شده است تلاش می کند امنیت را تامین کند، گروههای مسلح در برخی مناطق لیبی فعال هستند و افراطیون نیز در بخشهایی از لیبی متفرق شده حاکم هستند. برهمین اساس، منتقدان می گویند هرگونه مداخله برای محافظت از غیرنظامیان محکوم به شکست است. آنها برای اثبات سخن خود می گویند به وضع لیبی نگاه کنید. هیچکس به اندازه من به این مشکلات لیبی توجه ندارد زیرا همین مسائل به کشته شدن چهار شهروند فوق العاده آمریکایی منجر شد که به مردم لیبی متعهد شده بودند. یکی از این افراد کریس استیونز سفیر آمریکا در لیبی بود که تلاشهای شجاعانه او شهر بنغازی را نجات داد. اما آیا کسی واقعا بر این اعتقاد است که اگر به قذافی اجازه داده می شد تا مردم کشورش را زندانی کند، یا بکشد یا علیه آنها جنایت کند تا آنها را به تسلیم وادار کند، وضع لیبی بهتر می بود؟ بسیار بعید است که بدون اقدام جامعه بین المللی، لیبی حالا در جنگ داخلی و خونریزی درگیر می بود.»
اوباما گفت:« ما در جهانی زندگی می کنیم که با انتخابهای ناقص مواجه هستیم. کشورهای مختلف درباره لزوم اقدام در همه حوزه ها، اتفاق نظر نخواهند داشت. اصل حاکمیت و استقلال کشورها در کانون نظم بین المللی قرار دارد اما این استقلال و حاکمیت کشورها نمی تواند سپری برای حاکمان مستبد باشد تا حتی یک قتل مرتکب شوند یا بهانه ای باشد برای جامعه بین المللی تا از این مسائل چشم پوشی کند. ما باید در باورمان مبنی بر اینکه می توانیم همه معضلات را از بین ببریم، متواضع باشیم. ما باید توجه داشته باشیم که جهان مملو از عواقب ناخواسته است. باوجود همه اینها ، آیا باید این نگرش را بپذیریم که جامعه جهانی درباره مسائلی ازقبیل رواندا یا سربرنیستا فاقد قدرت است؟ بهترین مردمان جهان نباید چنین سخنی را به زبان بیاورند و با گورهای دسته جمعی کنار بیایند. من معتقدم ما می توانیم آینده ای بهتر رادرنظر داشته باشیم. اگر ما می خواهیم بین جنگ از یک سو و اقدام نکردن از سوی دیگر، یکی از گزینه ها را انتخاب کنیم همه ما باید بهتر شویم و سیاستهایی را ارتقاء بخشیم که مانع از شکسته شدن نظم پایه و اساسی شود. این کار باید از طریق احترام به کشورهای مسئولیت پذیر و رعایت حقوق انسانها و از طریق اعمال تحریمهای معنادار علیه ناقضان قوانین و ازطریق دیپلماسی جدی منجر به حل ریشه ای مناقشه ها انجام شود و نه اینکه فقط به مسائل پس از بروز مناقشه ها بپردازد. باید از طریق کمکهای توسعه ای به کشورها اقدام کنیم تا برای گروههای به حاشیه رانده شده جوامع ، امید ایجاد شود. بله درست است که برخی مواقع این کارها کافی نیست. اما مواقعی وجود دارد که جامعه بین المللی باید اذعان کند شاید استفاده چندجانبه از نیروی نظامی لازم است تا از بروز بدترین اوضاع جلوگیری شود.»
اوباما در ادامه افزود:« درنهایت باید بگویم آمریکا به دنبال چه جامعه بین المللی است. در این جامعه بین الملل، کشورها چشم طمع به سرزمینها ومنابع کشورهای دیگر نداشته باشند بلکه به دنبال هدف اساسی این نهاد(سازمان ملل متحد) باشند و همه ما مسئولیت پذیر باشیم، دنیایی که قوانین منتج از جنگ به ما در حل و فصل مسالمت آمیز مناقشه ها کمک کند و مانع از بروز جنگهایی شود که پدرمان ما جنگیده اند، دنیایی که انسانها با عزت زندگی کنند و نیازهای اساسی آنها براورده شود اعم از اینکه در نیویورک زندگی کنند یا نایروبی یا پیشاور یا دمشق.»
اوباما گفت:« زمان ما ، زمان فوق العاده ای است. درعین حال، فرصتهای فوق العاده ای در اختیار داریم. به لطف پیشرفتهای انسانی ، کودکانی که در هرنقطه از این جهان متولد شوند می توانند کارهایی انجام بدهند که برای کل انسانها ناممکن بود. من در آفریقا شاهد آن بودم کشورهایی که جنگها را پشت سر گذاشته اند حال آماده بلندشدن هستند. آمریکا در کنار این کشورها قرار دارد بطوریکه به گرسنگان این کشورها کمک می کند و از افراد بیمار آنها مراقبت می کند و قدرت را در جاهایی حاکم می کند که لازم است. من در مجاورت منطقه اقیانوس آرام شاهد آن بوده ام که در طول یک نسل، میلیونها نفر از فقر نجات یافته اند. من در صورت جوانان در همه کشورها می بینم که با فشار دادن یک دکمه می توانند به همه جهان دسترسی پیدا کنند و مشتاق هستند به آرمان ریشه کن کردن فقر ملحق شوند و با تغییرات آب و هوایی مبارزه کنند و فعالیت اقتصادی آغاز کنند و آزادی ها را بسط بدهند و مبارزه های ایدئولوژیک گذشته را پشت سر بگذارند. این اتفاق در آسیا، آفریقا و اروپا و در سراسر قاره آمریکا در حال رخ دادن است. این همان آینده ای است که مردم شمال آفریقا و خاورمیانه نیز لایق آن هستند یعنی آینده ای که آنها بتوانند بر فرصتها تمرکز کنند و نه اینکه نگران باشند کشته شوند یا سرکوب شوند آنهم فقط به آن علت که چه پیشینه ای دارند یا اعتقاهای آنها چیست.»
اوباما در ادامه افزود:« بارها و بارها ملتها ظرفیت خودشان را برای ایجاد تغییرات مشاهده کردند و اینکه به آرمانهای انسانی پایبند بوده ایم و آینده بهتر را برای تاریخ انتخاب کرده ایم. ماه گذشته من درست همانجایی ایستادم که پنجاه سال پیش، مارتین لوتر کینگ به مردم آمریکا از رویاهایش سخن گفت. در آن زمان، بسیاری از مردم آمریکا که هم نژاد من هستند، حتی نمی توانستند در انتخابات ریاست جمهوری رای بدهند. اوایل سال جاری من از سلولی دیدن کردم که نلسون ماندلا چند دهه در آنجا زندانی بود و از مردم خودش و جهانیان جدا افتاده بود. ما چه کسانی هستیم که باورکنیم نمی توان بر چالشهای امروزی فائق آمد؟ ما شاهد آن بوده ایم که روح انسانی می تواند به چه پیروزی هایی دست پیدا کند. چه کسی در این مجمع می تواند بگوید آینده متعلق به کسانی است که تلاش می کنند این روح را سرکوب کنند و نه اینکه متعلق به کسانی باشد که می خواهند این روحیه را آزاد کنند؟ من می دانم که آمریکا می خواهد در قضاوت تاریخی از آن در کدام سوی تاریخ قرار داشته باشد. ما آماده هستیم به همراه شما با چالشهای فردا مقابله کنیم. ما بر این اعتقاد راسخ هستیم که همه زنان و مردان اساسا برابر خلق شده اند و همه انسانها عزت و حقوقی مسلم دارند که نمی توان از آنها سلب کرد. به همین علت است که ما با ترس به آینده نگاه نمی کنیم بلکه با امید به آینده می نگریم. به همین علت است که ما معتقدیم این مجمع از کشورهای جهان می تواند دنیایی با صلح و شکوفایی و عدالت بیشتر را به نسل آتی تحویل بدهد. خیلی ممنون از توجهتان.»