به گفته مهندسان هستهاي حضور يد به عنوان يكي از عناصر تشكيلدهندهي زبالههاي هستهاي به افزايش دز و فعاليتهاي زبالههاي هستهاي شده و بايد جهت آلودگيهاي آن راهي انديشيد.
گروهي از پژوهشگران با استفاده از خاك رس و نحوهي واكنش آن با زبالههاي هستهاي اقدام به كاهش دز ناشي از يد كرده و محيط را نسبت به شرايط قبلي پايش نمودند.
عنصر يد با عدد اتمي 129 ايزوترپي بسيار فعال بوده كه نيمه عمري 7/15 ميليون ساله دارد، يد به عنوان عنصر تشكيلدهندهي پوستهي زمين نيز داراي تابشهايي است اما اين مقادير به نحوي بوده كه براي ما خطرآفرين نميباشد.
پژوهشگران با لايه لايه سازي خاك رس و قرار دادن زبالههاي هستهاي در بين آنها از كاهش دفع اثرات مخرب آن خبر داده و اظهار داشتند اين كاهش خطرات در مقياسهاي نانو بررسي و سپس با انجام آن در مقياس بزرگ نتايج قطعي حاصل گرديد./ع2
محققان از نوعي جفتشدگي اسپيني بين خاك رس و يد خبر داده كه به كاهش دز و خطرات ناشي از فعاليتهاي هستهاي منجر ميگردد./محر