به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران، پایگاه تحلیلی "گلوبال ریسرچ" در مقاله‌ای به قلم "ولادیمیر یوسیف"، مدیر مرکز تحقیقات سیاستگذاری عمومی روسیه می‌نویسد: در بامداد روز 21 اوت، حمله‌ای شیمیایی با گاز اعصاب سارین، به منطقه "غوطه" در نزدیکی دمشق صورت گرفت که در نتیجه آن، 300 نفر کشته و حدود 1600 تن مجروح شدند. این حمله از نظر بزرگی و مقیاس، بزرگترین حمله‌ شیمیایی در درگیری‌های مسلحانه در سوریه به شمار می‌رود که می‌تواند خاورمیانه را درگیر جنگی تمام عیار کند؛ خطری که حتی در حال حاضر نیز احتمال وقوع آن وجود دارد. غرب به طور قاطع ادعا می‌کند که ارتش سوریه مسبب این حمله بوده است و کشورهای غربی خواستار مجازات دولت سوریه هستند. در این مقاله تلاش شده است تا این مسئله، براساس حقایق موجود مورد بررسی قرار گیرد.

شاید در نگاه اول، ادعای آمریکایی‌ها درست به نظر برسد اما برخی از جزئیات آزار دهنده، درستی ادعای آنها را زیر سوال می‌برد. در این مقاله به 7 مورد از آنها اشاره شده است که عبارتند از:

1. پیش از هر چیزی بحث را با کالیبر سیستم‌های پرتاب سلاح‌های شیمیایی آغاز می‌کنیم. طبق گزارش بازرسان سلاح‌های شیمیایی سازمان ملل، در این حملات، از راکت‌های غیرهدایت شونده 140 میلی متری استفاده شده است. گزارش بازرسان سازمان ملل حاکی از این است که در این حملات، از موشک اندازهای «بی ام -14-17 MLRS» استفاده شده است. در صورتیکه دولت سوریه، مدت‌ها پیش، این سیستم‌ها را از زرادخانه‌های خود خارج کرده است و ارتش این کشور، از این نوع سیستم‌ها استفاده نمی‌کند. این سیستم‌ها با انواع موشک انداز جدید 12 میلی متری «گراد» روسیه موسوم به «بی ام- 21 MLRS) و موشک انداز 107 میلیمتری چینی مدل 69، جایگزین شده‌اند. علاوه براین ممکن است که سوریه از موشک اندازهای 220 میلی متری روسیه، موسوم به «توفان» نیز استفاده کند.

در نتیجه این سوال به وجود می‌آید که سیستم‌های منسوخ «بی ام -14-17 MLRS» چگونه وارد سوریه شده‌اند؟ این احتمال وجود دارد که آنها به همراه موشک‌هایی که توسط حامیان خارجی مخالفان، که قبلا این نوع سلاح‌ها را از روسیه خریداری کرده‌اند، با ارسال آنها به شورشیان، وارد خاک این کشور شده باشند. در هر صورت، این احتمال را نیز نمی‌توان نادیده گرفت که مخالفان، این مهمات را از انبارهای تسلیحاتی سوریه به دست آورده‌ باشند.

برخلاف ارتش سوریه، مخالفان مسلح برای تصرف قدرت، حاضرند که از هر نوع سلاحی، حتی سلاح‌های منسوخ، استفاده کنند. واقعیت این است که مخالفان تندرو، هیچ اهمیتی به کشته شدن زنان، کودکان و سالخوردگان نمی‌دهند. کشتار اخیر 450 نفر از مردم کرد و پس از آن قتل عام 500 تن از علویان، این گفته را به اثبات می‌رساند. این در حالی است که ارتش سوریه به گونه‌ای متفاوت رفتار میکند و هرگز با مردم بی‌دفاع، وارد جنگ نمی‌شود.

2. دومین مسئله این است که تعیین دقیق اینکه چه کسی در مکان جغرافیایی موشک اندازها در «غوطه»، دست به حمله شیمیایی زده، هنوز غیرممکن است. حتی با وجود نظارت‌های بی‌وقفه ماهواره‌ای، این احتمال وجود دارد که چندین نوع موشک انداز به طور مخفیانه، بین یکی از پایگاه‌های ارتش سوریه و محل انجام حملات شیمیایی، مستقر شود. با در نظر گرفتن این موضع که حملات در اوایل صبح صورت گرفته‌اند، موشک اندازها می‌توانستند در تاریکی پیش از صبح با پوشش تیره، به آنجا حمل شوند.

3. حقیقت بعدی این است که در این حمله، از موشک‌هایی با طول عمر بسیار بالا استفاده شده است. از این رو، «میخائیل بارابانوف»، یکی از کارشناسان «مرکز مطالعات راهبردی و فن آوری»، با بررسی علامت‌های موجود بر روی یکی از موشک‌های منفجر نشده، دریافته است که این موشک در سال 1967 و در کارخانه شماره 179 (که در حال حاضر تاسیسات «سیبسلمش» نام داشته و در شهر «نووسيبريسك‌« قرار دارد) تولید شده است. سوال اینجاست که «ارتش سوریه چرا باید از چنین موشک‌های قدیمی و نامطمئنی در حملات شیمیایی خود استفاده کند؟»

به علاوه، لازم به ذکر است که سوریه تا قبل از دهه 1990، به دنبال تاسیس کارخانه‌های صنعتی در منطقه کوهستانی در نزدیکی دمشق و در تاسیسات پتروشیمی در حمص، هما و حلب، برای تولید سلاح های شیمیایی اقدام نکرده بود. موشک‌ها قابلیت مجهز شدن به سلا‌ح‌های شیمیایی را دارا هستند اما چارچوب زمانی که آنها مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید با جدول زمانی تولید سلاح‌های شیمیایی، مطابقت داشته باشند و این مدت، از 25 سال فراتر نرود.

4. مقامات آمریکایی احتمال اینکه مخالفان مسلح سوری، از سلاح شیمیایی استفاده کرده‌اند را مردود شمرده‌اند. این مسئله با حقایق موجود، تناقض دارد. مثلا، در 19 مارس 2013، مخالفان در یکی از حملات خود، با استفاده از موشک‌های خود ساخته، از گاز سارین استفاده کردند.

در تاریخ 30 می سال جاری، نیروهای امنیتی ترکیه، اتومبیلی را که 2 کیلوگرم گاز سارین حمل می‌کرد، توقیف و 12 تن از اعضای گروه جبهه النصره را که با القاعده در ارتباط است، دستگیر کردند.

اطلاعاتی که روسیه در اختیار دارد، نشان می‌دهند که اعضای مخالفان در سوریه و ترکیه، سعی داشتند که 10 تن موادی مورد استفاده در سلاح‌های شیمیایی را خریداری کنند.

5. با اینکه بازرسان سازمان ملل، در مورد استفاده از گاز سارین در سوریه، دلایل محکم‌تری نسبت به حمله شیمیایی صدام حسین با گاز سارین به کردها در سال 1988 پیدا کرده‌اند، اما با این وجود، هیچ مدرکی مبنی بر دست داشتن ارتش سوریه در این حمله، وجود ندارد. احتمال دارد که این نوع سلاح‌ها با استفاده از فن آوری جدید در خارج از سوریه ساخته شده باشند. ابتدا باید معلوم شود که آیا گاز سارین مورد استفاده در این حمله، در ذخایر ارتش سوریه وجود دارد یا خیر؛ و پس از آن است که می‌توان در مورد اینکه چه کسی از سلاح شیمیایی استفاده کرده است، نتیجه گیری کرد.

6. اینکه سارین مایع باید حتما از طریق هوا منتشر شود، به هیچ وجه مخالفان را از دست داشتن در این حملات تبرئه نمی‌کند. شورشیان سوری می‌توانند به راحتی موشک‌ها را به کلاهک‌های جایگزین مجهز کرده و از طبقات بالایی ساختمان‌ها، به وسیله موشک انداز به سمت اهداف خود پرتاب کنند.

7. استراق سمع پیام‌های رادیویی مقامات ارشد ارتش سوریه توسط آمریکایی‌ها، هیچ مدرکی مبنی بر تصمیم آنها در مورد استفاده ارتش سوریه از سلاح‌های شیمیایی، در اختیار قرار نمی‌دهد. به علاوه، بشار اسد آنها را از انجام چنین کاری منع کرده است. احتمال این که پرسنل ارتش سوریه به صلاحدید خود در این خصوص اقدام کرده‌ باشند نیز، با توجه به این که اقدامات ارتش توسط سرویس‌های مخفی نظارت می‌شود، چندان قابل قبول به نظر نمی رسد.

به طور خلاصه باید گفت که آمریکا نتوانسته است شواهد قانع کننده‌ای مبنی بر اینکه نیروهای ارتش سوریه در 21 اوت  از سلاح‌های شیمیایی علیه مردم غیرنظامی «غوطه» استفاده کرده است، ارائه دهد. مخصوصا اینکه ارتش سوریه، موشک اندازهایی را که برای پرتاب سلاح‌های شیمیایی مورد استفاده قرار گرفته است، در اختیار ندارد و علاوه براین، مخالفان قادر بودند به راحتی  به گاز سارین دست پیدا کنند. از این رو می‌توان دریافت که مخالفان مسلح، با هدف سرنگونی بشار اسد، و با حمایت آمریکا و متحدانش، به اقدام تحریک آمیز گسترده‌ای مبادرت ورزیده‌اند.